1251 [fals. z końca XV w.] campus Lobitzensis (PU 1 nr 544), 1251 [fals. jak wyżej] campus Lebizensis, campus Lebitzensis (Wp. 1 nr 297), 1337 Lobis (Gollmert 28; Raumer 105), 1349 Lovicz (Wp. 1 nr 1284), 1470 or. Lowicz (PG 57, 57), 1552 Lipcze! (ASK I 5, 150), 1558 Lowcz (WG l, 85v), 1563 Lowik (ASK I 5, 201), 1944 Alt Lobitz, obecnie Łowicz Wałecki, 4 km na W od Mirosławca.

1. 1337 L. w Nowej Marchii leży w ziemi [w dobrach?] Kalisz [obecnie Kalisz Pomorski] → p. 3; 1349 L. w archidiakonacie między Notecią a Drawą, podległym bpowi pozn. (Wp. 2 nr 1284).

1552, 1555 n. pow. wał.¹Ziemia wałecka po przyłączeniu w 1368 do Polski stanowiła część pow. pozn. Przynależność administracyjną poszczególnych wsi położonych na tym terenie oznaczano: 1448, 1535 „in districtu Poznaniensi”, 1493 „in districtu et capitaneatu Walcensi” [nawet w odniesieniu do wsi szlach.!], a 1532, 1552 (rejestr poborowy) i 1555 n. „in districtu Walcensi”. Pow. wałecki (→ Wałcz – powiat sąd.) wyodrębnił się z pow. pozn.; po nadaniu grodowi wał. uprawnień sąd. terminem tym określano już regularnie tereny woj. pozn., położone na N od dóbr Człopa i Czarnków (ASK I 5, 150; WG 1, 16v); 1349 n. par. własna? → p. 5.

2. 1251 [fals. z końca XV w.] 1/2 c.L. należy do Polski; gran. Wlkp. z Nową Marchią biegnie od gran. L. z wsią → Giżyno [przez L.] do [górnego biegu] rz. → Korytnicy (PU 1 nr 544; Wp. 1 nr 297).

1552, 1577, 1579 mł. o 1 kole → p. 3.

3. Własn. szlach. 1337 [pan zwierzchni:] Henryk Wedel → p. 1; [lennicy] płacą: Bestal 4 [talenty?] „pro servicio”, a Reinicke Woltersdorp²Bracia Henryk i Reinicke Woltersdorp wymienieni byli w 1331 jako świadkowie w dok. lokacyjnym m. Tuczna (Schultz 98) 4 [talenty?] oraz tytułem czynszu (pactus) daje 3 korce (modius) żyta; karczma daje 1 talent; młyn; wieś ma 64 [ł.], [w tym uposażenie plebana] (dos): 4 [ł.] (Gollmert 28; Raumer 105); 1349 w L. 60 [ł.], [w tym] 30 [ł.] opust. (Wp. 2 nr 1284).

1470 Vedga Marcinkowski [Wedego Wedel?] z Marcinkowic, L. i Brunkowa pozwany o dokonanie napadu na 6 poddanych ze wsi Głupczyn i Stare [w pow. nak.], → Marcinkowice (PG 57 k. 57-59, 68v, 69).

1504-32 Mac. Wedel vel Tuczyński [z Tuczna]: 1504 n. tenże w sporach z Janem i Jerzym Wedlami [z → Frydlandu] oraz z Kasprem i Dawidem ss. Jerzego o Brunkowo, Marcinkowice i L. (Schultz 70³Autor powołuje się na księgi inskrypcji pozn. Znane nam spory między Tuczyńskimi a Wedlami z → Frydlandu z l. 1502 i 1505 nie dotyczą wsi L); 1512 tenże pozwany przez Jana Wedelskiego, który występuje w imieniu swoim i swych bratanków Kaspra i Dawida ss. zm. Jerzego Wedelskiego, zabitego przez Mac. [Wedla] Tuczyńskiego, o to, że Maciej wypędził ich z ich części dziedz. we wsiach M., Brunkowo i Łowicz; proces toczy się ponadto o kmiecia Lambricha z L., do którego obie strony zgłaszają swoje pr., oraz o rozliczenie główszczyzny za głowę wspomn. Jerzego Wedelskiego (PG 68, 195v); 1514 star. [gen. wlkp.?] wyznacza termin, w którym wspomn. Jan Wedelski z wspomn. bratankami mają dowieść przy pomocy świadków, że posiadali już sumy na wsiach Marcinkowice, Brunkowo i L., zanim Mik. Wedelski dz. Marcinkowic zrezygnował [części tych wsi?] na rzecz Mac. Tuczyńskiego; zeznanie to potrzebne jest do wspomn. wyżej rozliczenia główszczyzny za głowę Jerzego Wedla (PG 69, 28v); 1532 tenże Mac. Tuczyński oddaje swym ss. Janowi, Krzysztofowi i Stanisławowi dobra Tuczno z nal. do nich wsiami (w tym m. in. Marcinkowice, Mielęcin i Miłogoszcz) oraz części we wsiach L., Giżyno i Brunkowo (MS 4 nr 16277).

1504 n. Jan i Jerzy Wedlowie [z Frydlandu] oraz Kasper i Dawid ss. [tegoż] Jerzego [dziedzice cz. Ł.?] → wyżej.

1555 Jerzy Wedel z Frydlandu zapisuje ż. Dorocie von Massow po 4000 fl. pruskich posagu i wiana na 1/4 m. Frydland, na 1/2 wsi Orla oraz na ćwiartkach wsi Henkendorf, Giżyno, L. i Sadowo (WG 1, 16v); 1558 woźny wał. wprowadza Dorotę von Massow ż. Jerzego Frydlandzkiego w posiadanie całej wsi Giżyno oraz 4 kmieci w L.; dobra te zostały jej zastawione (oppignorata) za pewną sumę przez Krzysztofa Tuczyńskiego [s. Macieja] (WG 1, 85v); 1566 Krzysztof i Stan. Tuczyńscy sprzedają z zastrz. pr. odkupu Wawrz. Kaliskiemu [Güntersbergowi z Kalisza Pomorskiego] swoje części we wsiach Giżyno i L. za 1500 grz. pol. (PG 20 k. 477, 478); 1568 c. Franciszka Güntersberga [brak imienia], który posiadał [części?] Giżyna i L., jest żoną Sebalda Golcza⁴Może była ona identyczna z Elżbietą Golczową, która w 1605, po śmierci męża sprzedała swą cz. L. za 3000 zł pol. Blankenburgowi (WG 12, 376) (Schultz 71); 1577 Jerzy Wedelski z Frydlandu posiada m. in. 1/2 L. (WG 2, 56).

1552-79 pobór z L. płacą: 1552 10 kmieci oraz młynarz z młyna dziedz. o 1 kole z dziedziny pana Frydlandzkiego (ASK I 5, 150); 1563 z 14 ł. i z mł. dziedz. o 1 kole (ASK I 5, 201); 1567 z 10 ł. i od sołtysa (ASK I 5, 51); 1577 z cz. Henryka Blankenborga [zięć Frydlandzkiego] od 10 ł. i młyna o 1 kole; Stan. Tuczyński starszy [s. Macieja] płaci z cz. Giżyna i z cz. L. od 10 półł. (ASK I 5 k. 762, 763v); 1579 z części Henryka Blankenborga od 5 śl. i młyna o 1 kole oraz z cz. Franciszka Güntersberga od 4 1/2 śl. (ASK I 3 k. 689v, 690).

4. 1567 sołtys w L. → p. 3.

5. 1337 uposażenie [plebana] (dos) 4 ł. → p. 3; 1349 [par.?] L.⁵W literaturze przyjmuje się, że osady wymienione w tym dok. stanowiły samodzielne parafie. Now. 2, 392 nie zna żadnych późniejszych wzmianek o par. Ł; dzies. z niej należy się bpowi pozn. (Wp. 2 nr 1284).

Uwaga: → Frydland – dobra, uwaga.

W Nowej Marchii leżała druga wieś Łowicz (1944 Neu Lobitz, obecnie Nowy Łowicz, 14 km na S od Drawska Pomorskiego, a 19 km na SW od naszego Ł.). Wieś ta była w XV w. w posiadaniu Güntersbergów i do niej odnoszą się wzmianki z opisu granic Nowej Marchii z 1400 (Weise 20) oraz skargi Güntersbergów na szkody wyrządzane przez Polaków w l. 1411 oraz 1435-36 (Neumark nr 282, 285, 813, 815, 823, 851).

W haśle wykorzystano kwerendę dodatkową (Walczak).