ŁUNIEWO

1388 or. Lunewo (Lek. 1 nr 287), 1396 Lunow (BulPol. 3 nr 444), 1439 Lunyewo (DBL nr 181), 1557 Lonyewo (PG 19, 477v), obecnie Łoniewo, 2,5 km na SE od Osiecznej.

1. 1475 pow. kośc. (PG 9, 40); 1563 par. Świerczyna (ASK I 4, 197v).

2. 1415 zapowiedź → p. 3.

3. Własn. szlach.; a. 1396 Mik. [Wyskota] z L. → p. 6; a. 1439 komemoracja zm. Mikosza (genetivus: Miczoszonis) dz. L. [może identyczny ze wspomn. wyżej Mikołajem?] (MPHn. 9/2, 31).

1388-1400 Marcin Wyskota dz. L. [również z → Żytowiecka]: 1388-91 tenże pozwany: 1388 przez [Marcina] Przeczko kramarza (institor) z Poznania o 12 grz. długu (Lek. 1 nr 287), 1391 przez Wincentego z Choryni o 8 grz.; Przybysław [Gryżyński] jako zachodźca Marcina nie zgadza się na obciążenie swej dziedziny [Ł.] tą sumą i zobowiązuje się sam ją zapłacić (Lek. 2 nr 1439); 1400 tenże z ż. Hanką pozwani przez Liska [Wyskotę z Oporowa] o zabójstwo [kogo?] (Lek. 2 nr 2719).

1391 Przybysław Gryżyński → wyżej.

1415 Andrzej Gryżyński [brat Przybysława]; woźny sąd. zapowiada w jego imieniu gaje zw. zapusty w kilku wsiach [nal. do dóbr Osieczna], m. in. w L. (KoścZ 4, 136, dawniej 33).

1462 działy majątkowe braci Borków z → Osiecznej [wnuków Andrzeja Gryżyńskiego]: Mik. Borek Osiecki otrzymuje dobra Osieczna, w tym m. in. L. (PG 6 k. 119, 214v); 1462-[96] tenże Mik. Borek Osiecki z → Osiecznej posiada L. (KoścZ 16 k. 17, 195, 260); 1469 sąd polubowny rozstrzyga spory między Mik. Borkiem Osieckim a jego braćmi Maciejem i Piotrem z Gostynia: unieważnia się 2 dok., na mocy których Maciej miał dać Mikołajowi swą cz. dóbr Gostyń, a Mikołaj miał wypłacić Maciejowi 40 grz. z Grodziska [k. Osiecznej] i z L.; Mac. Borek ma oddać Mikołajowi konia stępaka (equus ambulator alias innochodnik1Koń stawiający na przemian obie prawe nogi, potem obie lewe (Słownik staropolski, t. 3. Wrocław 1960, s. 32); KoścZ 15, 331); 1475 tenże na mocy wyroku sąd. ma zapłacić Tomaszowi opatowi lub. 8 grz. sumy głównej z Osiecznej i z L. (KoścG 2, 13; KBR nr 146); 1475-76 i n. tenże Mik. Borek Osiecki sprzedaje z zastrz. pr. odkupu: 1475 Balcerowi Kąkolewskiemu [z Kąkolewa k. Osiecznej] 1/2 L. za 60 grz. (PG 9, 40), 1476 Franciszkowi Kąkolewskiemu 6 ł. w L. za 100 grz. (PG 9, 45), a. 1491 Elżbiecie ż. Andrzeja Lubiatowskiego [z Lubiatowa] 2 ł. os. w L. i 2 ł. opust. we wsi Jeziorko [k. Osiecznej] za 70 grz.; w 1491 wspomn. Elżbieta sprzedała 2 ł. w L. za 55 grz. Franciszkowi Kąkolewskiemu (PG 10, 148v).

1499 Andrzej Borek Osiecki [s. Mikołaja] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Andrzejowi Błockiemu 1/4 Garzyna oraz łany w L. nie objęte [jeszcze] zastawem za 80 grz. (PG 12, 27v); 1502 tenże ma zapłacić karę, bo nie dopuścił do wwiązania Macieja kaszt. śremskiego i Jana braci z Gostynia [ss. zm. Piotra] w dobra Osieczna, Grodzisko, L., Wojnowice i in. na sumę 250 grz. (KoścZ 18, 46v).

1502 Andrzej i Mac. Kąkolewscy ss. zm. Franciszka sprzedają z zastrz. pr. odkupu [nie wiadomo komu] 7 3/4 ł. w L. za 100 grz. i 60 zł węg.; są to gospodarstwa kmiece: jedno o 1 ł., 7 po 3/4 ł., 2 po 1/2 ł., jedno o 1/4 ł. [oraz prawdop. 1/4 ł. nal. do karczmarza] → niżej: mieszkańcy (PG 12, 223v); 1510 Andrzej s. zm. Baltazara (Balcera) Kąkolewskiego (→ p. 4) ma otrzymać od Andrzeja z Górki (→ niżej: r. 1509) odpowiednią sumę za 1/2 L. którą jego ojciec nabył niegdyś z zastrz. pr. odkupu (PG 66, 260).

1509 L. w dobrach Osieczna, które przechodzą w ręce Górków [→ Gostyń – dobra, → Górka Miejska – dobra]: zamiana dóbr między Barbarą Dobrogostową Jezierską i Małg. Lasociną Zaborowską, cc. Mik. Borka Osieckiego, a małol. Andrzejem z Górki s. Łukasza (PG 14 k. 84-86, dawniej 166-168; PG 66, 251v).

1557 Andrzej z Górki star. wał. [s. wspomn. wyżej Andrzeja] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Zofii ze Zborowa, ż. Wojc. Ostroroga Lwowskiego kaszt. sant., wsie Wojnowice, L. i Trzebinia za 5000 zł pol. (PG 19, 444v).

1530-81 pobór: 1530 od 5 ł. (ASK I 3, 133v); 1563 od 15 1/4 ł., karczmy dor. i 2 komor. (ASK I 4, 197v); 1581 od 17 ł., 4 zagr. i 6 komor. (ŹD 86).

1439-1502 mieszkańcy: 1439 Stan. Chmiel [kmieć?] z L., szwagier i opiekun Stanisławy, wd. po Mik. zw. Kluka z Osowa [k. Krzywinia] (DBL nr 181); 1502 kmiecie: Błażej Michalik na 1 ł., Stan. Goły, Stan. Bródka, Mik. Zielenicz, Jan Kwiatek, Marcin Bojanek, Michał, Mac. Basz – każdy na 3/4 ł., Frącek i Bartłomiej [Bie?]niasz, każdy na 1/2 ł., Michał Kielcz na 1/4 ł., Mikołaj karczmarz (PG 12, 223v).

4. 1510 na 1/2 [dawnego] sołectwa w L. rezyduje Andrzej Kąkolewski s. Baltazara → p. 3; 1513 Marcina sołtysa z L. pozywa Błażej wikary ze Skwierzyny w imieniu Wojc. Strobiszewskiego [duchownego] (ACC 83, 67v).

5. 1461 oficjał pozn. uznaje i zatwierdza pr. Dziersława pleb. ze Świerczyny do wiardunków [dzies.] z kilku wsi, m. in. z L. (ACC 41, 106v).

6. 1396-99 Dziersław Wyskota archid. pszczewski, s. Mikołaja z L.: 1396 godność tę (dochód 16 grz. srebra) nadał Dziersławowi [Dobrogost Nowodworski] bp pozn. [1384-94], obecnie abp gnieźn., a Stol. Apost. nadanie to potwierdza; Dziersław zamienił kanonikat pozn. na archidiakonat pszcz. z Mościcem s. Przewona [osoba niezident.] (BulPol. 3 nr 444); 1399 Stol. Apost. poleca, aby zarezerwować temuż Dziersławowi godności w kapitule gnieźn. i pozn. (BulPol. 3 nr 618).

8. IX-XI w. i n.? grodzisko wklęsłe2Teren, na którym leży grodzisko, należy obecnie do wsi Ł. 2 km na SE od tego grodziska znajduje się wieś → Grodzisko, która prawdop. zawdzięcza mu swą nazwę 1,5 km na N od wsi na półwyspie wcinającym się w Jez. Łoniewskie (Hensel 3, 261; Münch 196, mapa).

1 Koń stawiający na przemian obie prawe nogi, potem obie lewe (Słownik staropolski, t. 3. Wrocław 1960, s. 32).

2 Teren, na którym leży grodzisko, należy obecnie do wsi Ł. 2 km na SE od tego grodziska znajduje się wieś → Grodzisko, która prawdop. zawdzięcza mu swą nazwę.