NIETOPEREK

1452 or. Nyethopirek (PZ 17 k. 9, 18), 1464 Nyetopirek (PZ 18, 23v), 1499 Nyethopyrek (PG 62, 11), 1510 Nyetopyrek (LBP 176), 1520 Nyetoperek, Nietoperek (MS 4 nr 12804, 12805), 1563 Nietopyrek (ASK I 5, 227), 1564 Niethoperek (IBP 307), 1564/65 Niedoperek (LWK 1, 165), 5 km na SW od Międzyrzecza.

1. 1508 n. pow. pozn.; par. własna (ASK I 3, 12v); 1510 par. własna w dek. Międzyrzecz (LBP 176).

3. Własn. król. → Międzyrzecz – starostwo. 1452, 1453, 1459, 1464 Niemierza [Młodszy] z → Lubosza, Charzewa i Mościejewa, tenut. międz., właściciel sum [zastawnych] na zamku i m. Międzyrzecz, m. Skwierzyna oraz wsiach Kęszyca, N. i Żółwin (PZ 17 k. 9, 18, 147, 267v; PZ 18, 23v).

1499 N. w wykazie zaległości podatkowych (PG 22, 11); 1508 wiardunki wojenne [formularz nie został wypełniony] (ASK I 3, 12v); 1509 pobór od 10 ł., od karczmy 3 gr, sołtys z 1 ł. nic nie płaci (ASK I 3, 50v); 1563 pobór od 4 1/2 ł., 1 ł. soł., karczmy dor. (ASK I 5, 227); 1564 wieś N. ma 8 ł. (IBP 307); 1577 N. nal. do zamku w Międzyrzeczu (ASK I 5, 693v); 1580 wieś N. starosty międz. płaci pobór od 6 ł., 3 zagr., od 1 komor. 8 gr, od 4 komor. po 2 gr, od rzem., od pasterza mającego 60 owiec (ŹD 22); 1603 wieś N. nal. do starostwa międz. (AV 3, 32v).

1564/65 lustracja starostwa międz.: wieś N. ma 9 os. kmieci, którzy posiadają 4 1/2 śl., z każdego śl. płacą 3 zł 14 gr czynszu, 2 kury, 30 jaj, żyta i owsa nie dają, wykonują prace, spulchniają (włóczą) role, „ale nie orzą, ani przeorzą”, owies ścinają, grabią i zwożą do folw., drewna nie wożą, tylko chrusty do grodzenia; od karczmy 20 gr czynszu; sołtys zobowiązany jest do posług dla zamku, płaci 3 zł 14 gr, ma śl. roli, jeziorko [→ Nietoperek staw] i 2 zagr., sołtys skarży się, że 3 zł 14 gr za to dawał, aby posług nie czynić; nie ma przywileju nadania sołectwa, „chyba kupna”; suma dochodów zamku międz. z N. wynosi 20 zł 8 gr 9 den. (LWK 1, 165).

4. 1509 sołtys w N. → p. 3; 1520 król Zygmunt nadaje na wieczne czasy Łukaszowi z Górki kaszt. pozn. wójtostwo w Międzyrzeczu i kilka sołectw w okolicznych wsiach, m. in. w N., które to dobra zostały skonfiskowane z powodu niestawienia się dotychczasowych posiadaczy na pospolite ruszenie (MS 4 nr 12804, 12805); 1563 sołectwo w N. na 1 ł. → p. 3; 1564/65 sołtys w N. → p. 3.

5. 1564 dzies. wiard. z 8 ł. w N. nal. do uposażenia klucza pszcz. bpa pozn. (IBP 307); 1603 kościół w N. zajęty przez innowierców (AV 3, 32v).