ORCHOWO

1311 Archowe (Wp. 2 nr 944; Wp. 4 s. 44), 1314 Ragav! (Wp. 2 nr 968), 1379 Horchowy (Wp. 4 nr 2070), 1405 or. Chrochowa (KP nr 2326), 1494 Magnum Orchowo (Reces s. 14), 1527 Orchow, Orchowo (Cystersi Obra 51; PG 16, 170v), 1528 Orchowy (Reces 16), obecnie Jez. Rudzieńskie, 15 km na SW od Wolsztyna.

[Pow. kośc.]

1311 komesi Ninosz i Dobiesław [recte Tomisław1→ Obra – opactwo, przyp. 15], ss. komesa Zbyluta Ninoszewica, nadają kościołowi [klasztornemu] NMP w Obrze jaz (clausura), znajdujący się między jez. A. a jez. Wilcze (Wp. 2 nr 944; Wp. 4 s. 43); 1314 Mikołaj Zbigniewie sprzedaje klasztorowi w Obrze za 6 grz. cz. jazu [zw.] Uście najeż. R. wraz z pr. rybołówstwa (Wp. 2 nr 968; Wp. 4 s. 44); 1379 bracia Jan i Mikołaj dziedzice z Jaromierza dają klasztorowi w Obrze jaz Uście najeż. H., leżący na gran. Polski [Włkp.] i ziemi głog., wraz z 4 prętami [ziemi] po prawej i lewej stronie tego jeziora (stagnum), a zakonnicy w zamian za to mają odprawiać po 2 msze tygodniowo za ofiarodawców; gdyby ofiarodawcy chcieli odzyskać wspomn. jaz, będą musieli płacić za to klasztorowi 1 grz. czynszu [rocznie] (Wp. 4 nr 2070).

1405 1/3 jez. Ch. jest przedmiotem procesu toczącego się przed królem między Mikoszem Gościszowskim a Pełką Potkańskim i Zawiszą bratankiem wspomn. Mikosza2Byli to potomkowie byłych właścicieli Kiebłowa, → Kiebłowo – dobra, p. 6 i przyp. 18; w sądzie występują [nie wiadomo w jakim charakterze] Ścibor ze Ściborza, [jego szwagrowie] Mościc [ze Stęszewa] kaszt. pozn. i jego brat Hugo (Jugo) oraz Eufemia siostra Mościca i Hugona, ż. Winc. Obrzyckiego [z Obrzycka] (KP nr 2326).

1494 komisarze wyznaczeni przez króla Jana Olbrachta, jako króla pol. i zwierzchnika księstwa głog. rozstrzygają spór między Florianem z Żychlina tenut. kopanickim, Abrahamem z Kiebłowa i Mikołajem z Jaromierza a Janem Kotwiczem z Kolska w księstwie głog.: jeziora M.O. i Orchowo Małe mają należeć do wspomn. wyżej tenut. kopanickiego, oraz do Kiebłowskiego i do Jaromirskiego, natomiast jaz znajdujący się między młynem w Kolsku, a jez. Orchowo Małe ma należeć do Jana Kotwiczą z Kolska; rybacy [poddani panów pol.] mają prawo łowić na tych jeziorach, przybijać do brzegu nal. do Jana Kotwiczą, tam przebywać, nocować i brać drewno na opał z jego lasów pod warunkiem, że nie uszkodzą barci; podobnie kupcy oraz poddani wspomn. panów pol. stawiający sieci (homines ad sagenas et retia) mają pr. poruszania się po gruntach Jana Kotwiczą z Kolska na tych samych warunkach; ciż komisarze wyznaczyli gran. między Kiebłowem a Kolskiem od mostu na rz. Rudna na drodze z Kopanicy do Sławy3Droga ta omijała jez. O. od E do kopcy narożnych dzielących Kiebłowo, Mochy i Kolsko, niedaleko błota → Dziemiona (Reces 14-16).

1527 Małg. Kiebłowska wd. po Mik. Potulickim daje Jakubowi opatowi [cyst.] w Obrze 1/2 toni jeziora Radusz na rz. Obrze, a w zamian otrzymuje jaz między jeziorami O. i Wilcze (PG 16, 170v; Cystersi Obra 51, 252, dawniej B 3, 252).

1528 rozgraniczenie m. Kiebłowo i wsi Jaromierz w Polsce [Wlkp.] z wsią Kolsko w księstwie głog.: rz. Obrzyca poniżej młyna nal. do wsi Kolsko z obydwoma brzegami należy do księstwa głog.; dalej gran. biegnie brzegiem jez. O. [a następnie brzegiem rz. Obrzycy] do strumienia zw. Uście i wzdłuż tego strumienia (należącego wraz z dwoma brzegami do wsi Jaromierz w Polsce) do kopca narożnego znajdującego się przy lesie zw. Wielgi Las (Reces 16-17).

Uwaga: → Jaromierz, p. 2, gdzie więcej informacji o rozgraniczeniach w tym rejonie.

1 → Obra – opactwo, przyp. 15.

2 Byli to potomkowie byłych właścicieli Kiebłowa, → Kiebłowo – dobra, p. 6 i przyp. 18.

3 Droga ta omijała jez. O. od E.