1398 kop. 1582 Ostrowo (KoścZ 67, 451-453), 1412 or. Ostrów (KoścZ 4, 11v), 1428 insula (KoścZ 9, 4v), 1436 Ostrów alias insula (KoścZ 11, 277v), wieś, obecnie nie istnieje, leżała między Gniewowem, Nielęgowem i Starą Przysieką; Gniewowo 9, 5 km na E od Śmigla, Nielęgowo 5, 5 km na SE od Kościana, Stara Przysieką 7 km na NE od Śmigla.
1. [Pow. kośc.]
2. 1278 [recte 1298?] kop. 15491Dokument posiada datę 1278, którą wydawca i J. Pakulski, Rola polityczna Beniamina Zaremby w drugiej połowie XIII wieku, Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu, Nauki Humanistyczno-Społeczne, Historia 5, Toruń 1969, s. 29, poprawiają na 1298. T. Jurek, Dziedzic Królestwa Polskiego książę głogowski Henryk (1274-1309), Poznań 1993, s. 41 przyp. 80, uważa dok. za falsyfikat, oparty jednak na wiarygodnej podkładce z 1298 kopiec narożny między Nielęgowem, Gniewowem i Przesieką Niemiecką [obecnie Stara Przysieka] leży na piaszczystym wzgórzu przy błocie za gajem zw. Warist2Wydawca dok. uznał, że Warist to nazwa gaju (Wp. 6 s. 72 i przyp. 4). Nie można jednak wykluczyć, że jest to nazwa wzgórza. Na mapie Gilly’ego zaznaczono folw. Warzitz, 1 km na NW od Gniewowa, na mapach Gaula i Perthéesa w tym miejscu jest folw. Brzeziny, a na MTop. 1950 – gajówka Przysieka. Opis położenia wzgórza (gaju?) Warist z 1298 wskazuje, że leżał on blisko (w tym samym miejscu?) później założonej wsi O (scopulus iacet in montoso loco, prope paludem post gaium, qui vulgariter vocatur Warist; Wp. 6 nr 59).
1401, 1412, 1428, 1432, 1436 zapowiedzi → p. 3.
1421 kopiec narożny między Bruszczewem, Przesieką [Niemiecką?] i O. → p. 3; 1539 Andrzej, Stanisław i Piotr Bojanowscy pozywają opata przem. o rozgraniczenie i odnowienie granic między wsią O. (do nich należącą) a wsią klaszt. Przesieka Niemiecka; opis gran.: kopiec narożny leży między wsiami Przesieka Polska [obecnie Przysieka Polska], Przesieka Niemiecka i O., od niego znaki graniczne do kopca narożnego między wsiami Żydowo, Przesieka Niemiecka, Bojanowo i O. (KoścZ 26, 172).
1582 Kat. Żegrowska ż. Jana Ponieckiego z Bojanowa pozwana przez opata wieleńskiego [= przem.] o odnowienie granic między Bojanowem i Przesieką Niemiecką; pozwana dowodzi, że Bojanowo nie ma żadnych znaków granicznych z Przesieką Niemiecką, tylko wieś i dziedzina O. ma starodawne znaki graniczne z Przesieką Niemiecką, a na dowód tego powołuje się na akt z ksiąg sądowych kośc. z 1539 [→ wyżej]; powód dowodzi, że ostrowy leżą w błotach w wielu wsiach oraz przytacza dok. z 1298 [→ wyżej] i powołuje się na ugodę z 1555, wg której Andrzej Bojanowski dał Andrzejowi Robaczyńskiemu cz. łąki zw. Mniska; pozwana powołuje się na akty z 1398, 1401, 1421 [→ niżej] i twierdzi, że wieś opust. O. tak zawsze była nazywana, a nie Mnichowska Łąka, jak twierdzi powód (KoścZ 67, 451-453).
1602 O. opust. graniczy z Przesieką Niemiecką (K 2, 564 i K 8, 83).
3. Własn. szlach. 1398 Sędziwój [Pradel] i 1398-1436 Andrzej [Pradel], wicepodsędek kośc. 1423-24, wicewda kośc. 1432-38, burgr. zamku kośc. 1439-40 (GUrz. nr C 743, 766, 819), z Bojanowa, Bojanowscy, bracia [ss. Guncerza Pradla m. in. z Bojanowa, Unina, Spławia, Bronikowa i → Nietążkowa]: 1398 ciż dają matce Małgorzacie wieś O. w dożywocie (KoścZ 67, 451-453; wzm. w procesie z 1582, → p. 2); 1401 sąd ziemski kośc. wyznacza woźnego dla zapowiedzenia dziedzin Bojanowo, Żydowo i O. (KoścZ 67, 451-453; wzm. w procesie z 1582, → p. 2); 1412 tenże Andrzej zapowiada wspomn. dziedziny (KoścZ 4, 11v, dawniej k. 108v); 1421 tenże Andrzej w sporze z Przybysławem [Gryżyńskim] z Brenna [jako właścicielem Bruszczewa], który odpiera roszczenia Andrzeja dot. kopca narożnego między Bruszczewem, Przesieką [Niemiecką?] i O. (KoścZ 6, 166; KoścZ 67, 451-453); 1424 tenże Andrzej posiada Bojanowo i O. (K 2, 564; cytowanego aktu w KoścZ nie odnaleziono); 1428, 1432, 1436 woźny zapowiada dziedziny Bojanowo i O. tegoż Andrzeja (KoścZ 9, 4v; KoścZ 10, 88v; KoścZ 11, 277v).
1534-39 Andrzej i Stanisław oraz 1539 Piotr z Bojanowa, Bojanowscy, bracia [ss. Jana Bojanowskiego i
Kat. Ćmachowskiej]: 1534 tenże Stanisław sprzedaje bratu Andrzejowi wieś O. opust. oraz cz. Bojanowa za 800 zł (PG 16, 635); 1539 ciż → p. 2.
1575-84 Stan. Bojanowski, z Bojanowa [syn Andrzeja Bojanowskiego i Kat. Włościejewskiej]: 1575 tenże sprzedaje Wawrz. Żegrowskiemu wsie Bojanowo, Czyżewo i O. opust. za 14000 zł pol. (PG 21, 598); 1582 temuż Katarzyna c. zm. Wawrz. Żegrowskiego, a ż. Jana Ponieckiego, daje wspomn. wsie (KoścZ 21, 27v); 1582-84 tenże dz. w O. (Piotrkowska 1 nr 429).
1584 Paweł Chojnacki dz. w O. (Piotrkowska 1 nr 429).
[W rejestrach poborowych z XVI w. wieś O. nie występuje.]
Uwaga: K 2, 564, mylnie utożsamia mł. → Ostrów z naszą wsią O.
1 Dokument posiada datę 1278, którą wydawca i J. Pakulski, Rola polityczna Beniamina Zaremby w drugiej połowie XIII wieku, Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu, Nauki Humanistyczno-Społeczne, Historia 5, Toruń 1969, s. 29, poprawiają na 1298. T. Jurek, Dziedzic Królestwa Polskiego książę głogowski Henryk (1274-1309), Poznań 1993, s. 41 przyp. 80, uważa dok. za falsyfikat, oparty jednak na wiarygodnej podkładce z 1298.
2 Wydawca dok. uznał, że Warist to nazwa gaju (Wp. 6 s. 72 i przyp. 4). Nie można jednak wykluczyć, że jest to nazwa wzgórza. Na mapie Gilly’ego zaznaczono folw. Warzitz, 1 km na NW od Gniewowa, na mapach Gaula i Perthéesa w tym miejscu jest folw. Brzeziny, a na MTop. 1950 – gajówka Przysieka. Opis położenia wzgórza (gaju?) Warist z 1298 wskazuje, że leżał on blisko (w tym samym miejscu?) później założonej wsi O.