PIEKARY

1404 or. Pekari (ACC 1, 54v), 1410 Pyekari (PZ 3, 123), 1418 Pccari (PZ 5, 105v), 1420 Pekary (WR 1 nr 1061), 1472 Pyeckary (PG 8, 155v), 7 km na SE od Buku.

1. 1508 n. pow. kośc. (ASK I 3, 19), 1563 pow. pozn. (ASK I 5, 234v); 1510 n. par. Słupia (LBP 101).

2. 1502 Jerzy (Jurga) Piekarski toczy proces z Janem Dokowskim o granice między P. i Dokowem [Suchym] (PG 62, 320); 1510 role Mrówczanka i Kopania przy granicy między P. a Dokowem [Suchym] (KoścZ 22, 10); 1570 kopiec narożny między P., Jeziorkami a Dowieżynem (KoścZ 62, 440v).

3. Własn. szlach. 3A. 1410 Grzymek z P. wraz ze [swymi braćmi]

Florianem, Wilczkiem i Gerwardem z Dokowa toczy proces z Janem z Sarbi [w par. Ceradz Kościelny], który ma im dać wwiązanie w swe dobra (PZ 3, 123); 1414 bracia Grzymek, Jan i Gerward z → Dokowa Suchego, P. i Sarbi (KR 10, 13); 1418 tenże Grzymek Piekarski pozwany przez Małgorzatę wd. po Wilku z Dokowa [bracie Gerwarda] o zabór łąki w Dokowie Suchym; Trojan [Florian], Jan i Gerward z Dokowa zeznają, że łąka w Dokowie Suchym należy do działu [ich brata] Grzymka z P.; sąd oddala wobec tego roszczenia Małgorzaty (PZ 5 k. 35v, 77v, 105v); 1420 tenże Grzymek ma wraz z drugim dz. z P. złożyć przysięgę, że Mirosław [z Bytynia] kan. pozn. nie zabrał siana Mik. Błażejowi ze Stęszewa (WR 1 nr 1061).

1413 Hanka Piekarska [wd. po Bartłomieju Chomęckim] w procesie z Mik. Chomęckim [swym pasierbem] dowodzi, że nie wzięła z Chomęcic 30 grz. wiana (WR 1 nr 846; WR 3 nr 487; → Chomęcice).

1465-72 Jan z P., Piekarski, ojciec Jurgi, Gerwarda i Marcina: 1465 tenże toczy proces z Wincentym i Czerną z Kwilcza (PZ 18, 111v); 1472 tenże kupuje od nich z zastrz. pr. odkupu 4 ł. os. w Kwilczu za 70 grz. (PG 8, 155v); 1476 tenże zm. → niżej. Jego cc: 1491-1513 Barbara wd. po Zawiszy Samsonie Bobowieckim1Jurga Piekarski występował (1494, 1511)jakorodz. wuj dzieci Zawiszy. Wynika stąd wyraźnie, że Barbara była siostrą Jurgi, Gerwarda i Marcina, a c. Jana Piekarskiego i 1495 Elżbieta ż. Piotra Nowowiejskiego (DwMat. 14420, 470;→ niżej: Jurga).

1475-1517 Jurga, Juda, Judas, Jugo, Hugo, Jerzy2Trudno z całą pewnością określić, które imię jest właściwe. Wydaje się jednak, że w istocie chodzi o pomylone zapisy imienia Jerzy-Jurga Piekarski, syn Jana, brat Gerwarda i Marcina: 1475 tenże wraz z Mik. Bytyńskim ręczy za Piotra z Sarbi i jego syna Andrzeja, że będą oni żyli w pokoju z Wojciechem z Trzcianki (PG 58, 36); 1476 tenże z braćmi Gerwardem i Marcinem toczy proces z Dobiesławem [Kwileckim] z Rozbitka, Lewic i Posadowa o 50 grz., jakie był on winien ich zm. ojcu Janowi (PZ 20, 53v); 1479 tenże z braćmi toczy proces z Dobiesławem z Lewic (PZ 20, 74v); 1479 tenże z braćmi rodź. Gerwardem i Marcinem kupują z zastrz. pr. odkupu od Dobiesława z Rozbitka 4 ł. os. w Posadowię za 50 grz. (PG 9, 115); 1483 tenże z ż. Bieniaszka w sporze z Janem Górskim [krewnym pierwszego męża Bieniaszki]; Wojc. Gościejewski i Jakub Mokronoski ręczą za Piekarskich, że żyć oni będą z Górskim w spokoju (PyG 3, 119); 1485 tenże zastępuje w sądzie Andrzeja Dokowskiego (KoścG 3, 14); 1485 tegoż ż. Bieniaszka (Beata), wd. po Winc. Górskim, sprzedaje Katarzynie ż. Marcina Łąckiego z Góry 1/2 Góry w pow. pyzdr. (zapisaną Bieniaszce przez pierwszego męża) za 400 grz., oraz kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana Baranowskiego 7 ł. os. w Chomęcicach za 200 kóp [gr] (PG 10, 18v-19; PZ 21 k. 21, 214v); 1487 taż Bieniaszka daje swemu mężowi 66 1/2 kopy [gr], tj. 1/3 sumy nabytej na Chomęcicach (PG 10, 76v), zapisuje mu 46 kóp [gr] długu (PG 58, 174v) i kwituje go z zapłaty 120 zł (KoścG 3, 33); 1489 taż Beata w sporze z Janem Baranowskim (PZ 21, 21); 1489 tenże Jurga → niżej: Marcin; 1490 tenże zastępuje w sądzie cc. zm. Marcina Krzekotowskiego oraz Katarzynę ż. Jana Miaskowskiego (BR 628 nr 225-226); 1493 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Michała syna zm. Łazarza Dąbrowskiego jego pr. do cz. Łąk Wielkich w pow. kośc. (PG 12, 181); 1493 tenże występuje jako stryj dzieci Anny Moraczewskiej [i Andrzeja Strzępińskiego] (KoścG 4, 8); 1494, 1511 tenże występuje jako wuj radz. dzieci zm. Zawiszy Samsona Bobowieckiego [i Barbary Piekarskiej] (PG 7, 20v; PG 11, 30v; PG 16, 279); 1495 tenże brat rodź. Elżbiety wd. po Piotrze Nowowiejskim (PG 59, 151); 1496 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mikołaja niegdyś Dokowskiego z Trzcianki miasto Drożyn za 30 zł (PG 7, 124v); 1499 i 1505 Dokowski zobowiązuje się uwolnić Drożyn od roszczeń osób trzecich (KoścG 5, 19v; KoścG 6, 10v); 1500 tenże z ż. Beatą z Ćmachowa → niżej: Urszula; 1502 tenże → p. 2; 1510 tenże z [bratem] Marcinem pleb. w Granowie sprzedaje Marcinowi i Janowi z Łężec wieś P. za 350 grz. (PG 14, 245); 1510 tenże daje swym braciom stryjecznym Janowi i Mikołajowi z Dokowa łąkę w Dokowie Suchym, a otrzymuje w zamian role Mrówczanka i Kopania na granicy z P. (KoścZ 22, 10); 1511 tenże → niżej: córki; 1511 tenże występuje jako wuj cc. Kaspra Saka Gliszczyńskiego oraz jako brat stryjeczny Małgorzaty c. Andrzeja Dokowskiego (PG 68 k. 48v, 90v); 1512-17 tenże wraz z Barbarą Bobowiecką [swą siostrą] opiekunami małol. Piotra syna Mik. Kosickiego, wnuka Barbary [po córce, wydanej za Kosickiego] (PG 68 k. 243v, 409v; PG 69 k. 41v, 409); 1515 tenże występuje jako stryj dzieci zm. Jana wójta w Drożynie (KoścG 7, 170v).

1476-89 Gerward Piekarski, syn Jana, brat Jurgi i Marcina: 1476, 1479 tenże → wyżej: Jurga; 1480 tenże wraz z Andrzejem Sarbskim ręczą z Piotra Trzcieńskiego, że będzie żył w pokoju z Mik. Trzcieńskim3Tę zapiskę być może miał na myśli KR 8, 21, pisząc o procesie między Gerwardem a Andrzejem Sarbskim z 1479; w przywołanym tam źródle (PG 58, 87v) znajdujemy tylko zapiskę o sprawie Andrzeja Sarbskiego z Wojciechem z Krzestkowic (PG 58, 105); 1489 tenże → niżej.

1476-1511 Marcin Piekarski, syn Jana, brat Jurgi i Gerwarda: 1476, 1479 tenże → wyżej: Jurga; 1486-89 tenże duchowny → p. 6; 1489 tenże pleb. w Granowie swą cz. w P. odstępuje swym braciom rodź. Jurdze i Gerwardowi (PG 10, 104); 1510 tenże → wyżej; 1511 tenże pleb. w Granowie występuje jako stryj Urszuli ż. Jana Gnińskiego [c. Jurgi Piekarskiego] (PG 16, 270).

1490 łąka w gaju w Dokowie Suchym należy do braci Piekarskich (KoścZ 17, 204).

1500-13 Urszula c. Jurgi Piekarskiego, ż. Jana Gnińskiego (PG 14, 270; KoścZ 22, 26v; KoścZ 18, 415v): 1500 teść Stan. Gniński zapisuje jej po 100 kóp [gr] posagu i wiana, a mąż odnawia ten zapis 1510 (PG 12, 118; PG 14, 219); 1500 taż kwituje swego ojca z dóbr ojczystych i macierzystych oraz z posagu swej matki Beaty z Ćmachowa (PG 62, 152); 1511 taż występuje w asystencji stryjów Marcina pleb. w Granowie i Jana Sarbskiego oraz wuja Piotra Konarzewskiego i brata ciotecznego po wuju Piotra Ćmachowskiego (PG 14, 270).

1510-27 Katarzyna c. Jurgi Piekarskiego, ż. Mac. Niegolewskiego (DwMat. 14420, 471): 1511 taż ż. Niegolewskiego (w asystencji stryja Jana Sarbskiego i wuja Jana Góreckiego) kwituje swego ojca z dóbr w P., jakie należą się jej po nim i po zm. matce Beacie (PG 68, 30); 1564 taż wd. (PG 108, 752).

3B. Piekarscy z Łężec [h. Szaszor]:

1510-13 Marcin i 1510-60 Jan z Łężec, Łężeccy4W haśle → Łężce nie potrafiliśmy jeszcze umieścić ich w genealogii tamtejszych dziedziców. Marcin i Jan byli jednak na pewno braćmi Jarosława i Jerzego Łężeckich. W 1600 sędziwy (85 lat) Stan. Przetocki zeznawał, że niegdyś Sędziwój Przetocki nabył dobra w Łężcach od trzech braci rodź.: Jerzego, Jarosława i Jana, dając im w zamian: Jerzemu dobra w Przetocznie, Jarosławowi dobra w Goraju i Krobielewie, a Janowi pewną sumę pieniędzy, za którą kupił on P. i przyjął nazwisko Piekarski (PG 172, 1006v), Piekarscy: 1510 ciż z Łężec → wyżej: Jurga; 1510 ciż sprzedają z zastrz. pr. odkupu swemu szwagrowi (gener) Janowi Grodzieckiemu 2 ł. os. w P. za 200 grz.; Grodzicki jest mężem ich siostry Małgorzaty; tenże Marcin sprzedaje z zastrz. pr. odkupu swemu bratu rodź. Janowi 1/2 połowy P., a Jan na swych częściach w P. zapisuje swej ż. Barbarze c. zm. Stefana Gnuszyńskiego po 70 grz. posagu i wiana (PG 14, 245-246); 1513 ciż skwitowani przez Jana Grodzickiego z zapłaty posagu siostry Małgorzaty, ż. Grodzickiego; posag ten zabezpieczony był sprzedażą z zastrz. pr. odkupu 2 ł. w P. (PG 68, 415); 1534 ż. tegoż Jana5DwMat. 14420, 462, uważa tego Jana za różnego od nabywcy P. z 1510, Jadwiga Golińska (PG 16, 614); 1537 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Janowi Kapuście Nieniewskiemu 2 ł. w Ratajach i 2 ł. w Żegrzu za 42 grz. (PG 17, 77v); 1543 tenże Jan zapisuje Jadwidze c. Marcina Kunińskiego a ż. swego syna Jana Piekarskiego po 25 grz. posagu i wiana na 1/2 P. (PG 18, 25); 1548 tenże → niżej: Anna; 1553 tenże wraz z ż. Jadwigą odstępują Maciejowi i Janowi Golińskim [bracia stryjeczni Jadwigi] cz. w Golinie (PG 97 k. 695v, 703); 1560 tenże zapisuje Marcie c. Abrahama Bukowieckiego, a ż. swego syna Jana Piekarskiego po 400 zł posagu i wiana na 1/2 P. (PG 19, 869v).

1538 Anna c. Jana Piekarskiego, ż. Wojc. Strzempińskiego; teść zapisuje jej po 220 grz. posagu i wiana (PG 17, 166v); 1548 taż wd. po Strzempińskim, a ż. Jakuba Niemierzyckiego6Może potem była jeszcze ż. Mac. Urbanowskiego, → przyp. 7, występuje w asystencji ojca Jana i brata Jana (PG 18, 429v; KoścG 9, 99); 1549 spór o jej oprawę w Strzępiniu między Jakubem Niemierzyckim a Mac. Strzempińskim (PG 91 k. 37, 102, 226v).

1543-60 Jan syn Jana: 1543 tenże z ż. Jadwigą Kunińską → wyżej: Jan, 1548 tenże → wyżej: Anna, 1560 tenże z ż. Martą Bukowiecką → wyżej: Jan; 1560 tegoż c. Anna7Wydaje się, że nie może tu już chodzić o Annę, siostrę naszego Jana, a c. jego ojca Jana, o której wyżej. W 1564 Mac. Urbanowski ustanowił dla dzieci zrodzonych z Anny opiekunów w osobach braci Kunińskich (PG 108, 367) – byli oni wujami rodź. Anny młodszej. Anna Urbanowska występuje jeszcze 1584-89 jako wd. (KoścG 38, 390v; PG 154, 348); mąż Mac. Urbanowski zapisuje jej po 300 grz. posagu i wiana (PG 19, 827v); 1575 Marta Bukowiecka wd. po tymże Janie Piekarskim, a ż. Jakuba Kuranowskiego zrzeka się sumy 400 zł, zapisanej jej przez pierwszego męża na P. (KoścG 29, 276); 1590 taż otrzymuje od syna Stan. Piekarskiego pr. dożywotniego użytkowania jego dóbr (PG 23, 532v).

1560-1600 Maciej, 1560-99 Wawrzyniec, 1560-1600 Jan (mąż Małg. Psarskiej), 1560-1616 Wojciech (mąż Doroty c. Michała Czapli mieszczanina pozn.), 1560-1620 Mikołaj (mąż kolejno Magdaleny Racławkowskiej i Barbary Chojnickiej), 1575-94 Stanisław Piekarscy, 1560 Anna, 1588-89 Dorota (ż. Krzysztofa Zwonowskiego), dzieci Jana (TD): 1560 ciż Wawrzyniec, Jan, Wojciech, Mikołaj i Anna otrzymują od swej babki Barbary Nojewskiej wd. po Marcinie Kunińskim zapis 200 zł jako posag [Jadwigi Kunińskiej, c. Barbary a ż. Jana Piekarskiego8Wynika stąd, że Maciej, Stanisław i Dorota urodzić się musieli z drugiej ż. Jana, Marty Bukowieckiej, co w przypadku Stanisława jest też skądinąd wyraźnie poświadczone. DwMat. 14420, 466-467, nazywa jednak Macieja synem Kunińskiej] (PG 104, 339); 1575 ciż sprzedają z zastrz. pr. odkupu Jakubowi Korzbok Łąckiemu wieś P. za 700 zł, a następnie biorą ją od niego w dzierżawę (PG 19, 566v; KoścG 29, 237v); 1584-86 ciż sprzedają Stan. Karnkowskiemu arcybpowi gnieźn. wieś P. za 10000 zł (PG 22, 462v; PG 149, 304).

1581-83 Mik. Łącki, 1581-85 Mac. Piekarski (Piotrkowska 1 nr 443).

1508 wieś P. płaci pobór w pow. kośc. (ASK I 3, 19); 1510 w P. są 3 1/4 ł. os., 1 ł. opust., folw. (LBP 101); 1530 pobór od 2 ł. (ASK I 3, 132v); 1563 pobór od 4 ł., 1 kwarty nowo osadzonej, karczmy dor.9Zapis w rejestrze pow. kośc. Wieś P. wpisano też w rejestrze pow. pozn. z tego roku, z uwagą, że w rejestrze nie ma opisanych łanów (ASK I 5, 234v) (ASK I 4, 194v); 1581 pobór od 4 ł., 4 zagr., 3 komor., 1 rzem., 1/8 karczmy (ŹD 84).

1404 sprawa małżeńska Jakuba [zapewne kmiecia] z P. i Jadwigi z Głuponi; oficjał pozn. orzeka, że zawarli oni już wcześniej związek małżeński, więc Jakub ma się rozwieść z Katarzyną, a Jadwiga z Wojciechem; Jakub ma ponownie uznać Jadwigę za żonę i darzyć ją miłością małżeńską; Wojciech ma dać Jadwidze 1 mleczną krowę (ACC 1, 54v).

5. 1510 pleb. w Słupi otrzymuje w P. dzies. z folw. oraz meszne z ról kmiecych (LBP 101).

6. 1486-1511 Marcin Piekarski, duchowny: 1486 tenże prezentowany na pleb. w Granowie (ACC 64, 81); 1488 tenże prezentowany przez Stan. Siekowskiego na altarystę w Krerowie, rezygnuje ze swych roszczeń (ACC 66 k. 126v, 140); 1489-1511 tenże pleb. w Granowie → p. 3.

Uwaga: W pow. kal. występowała też często inna rodzina Piekarskich, pisząca się z Piekar w woj. sier. (DwMat. 14420, 471-472). Nie wiadomo, do których Piekarskich odnieść informacje o stren. Janie Piekarskim i jego ż. Katarzynie z l. 1435-49: 1435 Katarzyna ż. stren. Jana Piekarskiego sprzedaje Wierzbięcie z Pawłowa 1/6 Pawłowa w pow. kcyń. (PG 1, 113); 1438-40 wspomn. dok. nabycia od tejże Katarzyny i jej męża Jana Piekarskiego wsi Gołutowo [dziś Gułtowy], Drzązgowo, Sokolniki, Judy, Żabice, Ostrów, Nawojewo, Bochenki, Popowo i Bielawy [wszystkie w pow. pyzdr.] przez Piotra z Bnina10Jan i Kat. Piekarscy wspomn. też w 1448 w niejasnym kontekście sporu między ss. Piotra z Bnina a Wawrz. Królikowskim z Siedlemina, z powodu nie dopełnienia poręki za uwolnienie od roszczeń osób trzecich tych samych wsi, które wymieniają akty z 1438-40 (PyZ 10, 316v-317); mowa tam jest o sumie 150 grz., o którą pozywano [kto? – Bniński czy Królikowski?] Piekarskich; sprzedaż tę kwestionują [na podstawie pr. bliższości] Janusz i Wojciech z Siedlca [w pow. pyzdr., k. Kostrzyna] (PyZ 8 k. 125v, 142); 1449 Wojciech z Pakości kaszt. śremski zobowiązuje się zapłacić Janowi Krasce cześnikowi kal. 150 grz. z tytułu poręczenia za Katarzynę wd. po tymże Janie Piekarskim (GnZ 7, 20v).

1 Jurga Piekarski występował (1494, 1511)jakorodz. wuj dzieci Zawiszy. Wynika stąd wyraźnie, że Barbara była siostrą Jurgi, Gerwarda i Marcina, a c. Jana Piekarskiego.

2 Trudno z całą pewnością określić, które imię jest właściwe. Wydaje się jednak, że w istocie chodzi o pomylone zapisy imienia Jerzy-Jurga.

3 Tę zapiskę być może miał na myśli KR 8, 21, pisząc o procesie między Gerwardem a Andrzejem Sarbskim z 1479; w przywołanym tam źródle (PG 58, 87v) znajdujemy tylko zapiskę o sprawie Andrzeja Sarbskiego z Wojciechem z Krzestkowic.

4 W haśle → Łężce nie potrafiliśmy jeszcze umieścić ich w genealogii tamtejszych dziedziców. Marcin i Jan byli jednak na pewno braćmi Jarosława i Jerzego Łężeckich. W 1600 sędziwy (85 lat) Stan. Przetocki zeznawał, że niegdyś Sędziwój Przetocki nabył dobra w Łężcach od trzech braci rodź.: Jerzego, Jarosława i Jana, dając im w zamian: Jerzemu dobra w Przetocznie, Jarosławowi dobra w Goraju i Krobielewie, a Janowi pewną sumę pieniędzy, za którą kupił on P. i przyjął nazwisko Piekarski (PG 172, 1006v).

5 DwMat. 14420, 462, uważa tego Jana za różnego od nabywcy P. z 1510.

6 Może potem była jeszcze ż. Mac. Urbanowskiego, → przyp. 7.

7 Wydaje się, że nie może tu już chodzić o Annę, siostrę naszego Jana, a c. jego ojca Jana, o której wyżej. W 1564 Mac. Urbanowski ustanowił dla dzieci zrodzonych z Anny opiekunów w osobach braci Kunińskich (PG 108, 367) – byli oni wujami rodź. Anny młodszej. Anna Urbanowska występuje jeszcze 1584-89 jako wd. (KoścG 38, 390v; PG 154, 348).

8 Wynika stąd, że Maciej, Stanisław i Dorota urodzić się musieli z drugiej ż. Jana, Marty Bukowieckiej, co w przypadku Stanisława jest też skądinąd wyraźnie poświadczone. DwMat. 14420, 466-467, nazywa jednak Macieja synem Kunińskiej.

9 Zapis w rejestrze pow. kośc. Wieś P. wpisano też w rejestrze pow. pozn. z tego roku, z uwagą, że w rejestrze nie ma opisanych łanów (ASK I 5, 234v).

10 Jan i Kat. Piekarscy wspomn. też w 1448 w niejasnym kontekście sporu między ss. Piotra z Bnina a Wawrz. Królikowskim z Siedlemina, z powodu nie dopełnienia poręki za uwolnienie od roszczeń osób trzecich tych samych wsi, które wymieniają akty z 1438-40 (PyZ 10, 316v-317); mowa tam jest o sumie 150 grz., o którą pozywano [kto? – Bniński czy Królikowski?] Piekarskich.