1421 or. Petrovicze (ACC 5, 46v), 1428 Petirwycz (K5, 157), 1448 Pyothrowycze (PG 3, 24), 1517 Petrowicze (WschG 1, 114), 4 km na W od Święciechowy.

1. 1448 n. pow. wsch. (PG 3, 24); 1473 pow. kośc. (PG7, 217v).

1421 w P. kościół filialny nal. do par. Gołanice (ACC 5, 46v); 1510 n. par. Gołanice (LBP 154);

3. Własn. szlach. 1428 Machną Kromnow z P. (K 5, 157, z powołaniem się na ACC [11]; nie udało się odnaleźć tej zapiski).

3A. 1448-1580 [Kotwicze-Gołanieccy z Gołanic w P. (po nich Leszczyńscy): 1448 Andrzych [Henryk] z Gołanic daje na wieczność swym wnukom Stanisławowi, Andrzychowi i Barbarze oraz ewent. dalszemu ich rodzeństwu, dzieciom swej c. Brydy [Brygidy], ż. Winc. Imbira z Objezierza, wsie Olbrachcice z folw. oraz folw. w P. (PG 3, 24, dawniej PG 1, 40).

1493 Jan Gołaniecki → p. 3B: Bieniasz Piotrowski (Zadorski).

1505 Mikołaj i Wawrzyniec ss. zm. Jana Gołanieckiego sędziego ziemskiego wsch. płacą 120 zł węg. tytułem [części?] posagu swej ciotce Annie Gołanieckiej ż. Piotra Rydzyńskiego i za tę sumę wydzierżawiają na 4 l. Piotrowi Rydzyńskiemu wsie Grobia i Bucz w pow. kośc. oraz Niechłód i Piotrowice w pow. wsch. (PG 65, 48v-49v); 1517 ciż dokonują podziału majątku: → Niechłód; folw. w P. wraz z → Gołanicami przypada Mikołajowi (WsG 1, 114); 1512 Andrzej Bylęcki dzierżawi te same wsie od Mik. Gołanieckiego (PG 68, 189v); 1533 Wawrz. Gołaniecki zapisuje po 1100 zł węg. posagu i wiana ż. Helenie c. Jerzego Konarskiego na częściach wsi Gołanice, Jezierzyce [k. Wschowy], Niechłód i P. w pow. wsch. oraz na wsiach Bucz i Grobia w pow. kośc. (PG 16, 601); 1548 Samuel Gołaniecki syn zm. Wawrzyńca wraz ze swymi opiekunami Mikołajem i Janem braćmi Krzyckimi pozywają Magdalenę Czarnkowską wd. po Wawrzyńcu [zapewne była to druga żona Wawrzyńca] o dokonanie działów majątkowych (WsG 3, 120).

1567-76 liczni spadkobiercy zm. Samuela Gołanieckiego otrzymują wwiązanie w [części wsi] P., Gołanice, Jezierzyce [w TD błędnie: Uścięcice] i Niechłód (WsG 16, 6; PG 21, 684); 1580 Rafał z Leszna kaszt. śremski otrzymuje wwiązanie w [części wsi] P., Gołanice, Jezierzyce i Niechłód, które kupił od spadkobierców zm. Samuela Gołanieckiego (WsG 18, 233).

3B. 1486-1588, Trzebińscy-Kromnowie i Piotrowscy-Kromnowie¹Nie udało się ustalić, czy istniał związek między tymi Kromnowami a Machną z 1428 → p. 3. Piotrowscy-Kromnowie posiadający cz. P. w drugiej połowie XVI w. byli zapewne bezpośrednimi potomkami Trzebińskich-Kromnowów z P.; prawdop. Trzebińscy od pewnego czasu zaczęli używać nazwiska Piotrowski. Powtarzające się imiona Jan i Wojciech utrudniają orientację, z iloma pokoleniami mamy tu do czynienia w P.:

1486-1502 Benedykt (Bieniasz) Piotrowski (niekiedy Piotrkowski!), później zw. też Zadorskim ze wsi Zadory [w pow. kośc.], 1493 Michał Piotrowski²Do tego Michała z P. odnoszą się prawdop. zapiski: 1473 Michał z Piotrkowic sprzedaje Piotrowi Iłowieckiemu 3 ł. w P. za 120 grz. (PG 7, 217v), a w 1485 Dorota c. Michała Piotrkowskiego w towarzystwie Piotra Iłowieckiego chorążego kal. i wuja Jana Wyciążkowskiego sprzedaje Andrzychowi [Henrykowi] ze wsi Długie Stare 1/8 Goniębic i 1/8 Wyciążkowa [może był to jej spadek po matce?] za 100 kóp [gr] (PG 10, 21v). Pomyłki w pisaniu nazw i nazwisk typu „Piotrowski” i „Piotrkowski” zdarzały się pisarzom sądowym stosunkowo często z P., bracia: 1486 tenże Benedykt otrzymuje od Anny [z domu] Zadorskiej, wd. po Janie Piotrowskim [z Piotrowa w par. Głuszyna] cz. Zador, a w zamian daje jej 1 ł. os. w P. i 200 grz. (PG 10, 48); 1487-93 tenże kupuje od różnych osób części wsi Zadory (PG 10 k. 89v, 117v, 180, 187); 1487 tenże zapisuje ż. Annie po 60 grz. posagu i wiana na cz. Zador (PG 10, 82v); 1493 tenże z bratem Michałem pozywają Jana Gołanieckiego z Gołanic o to, że im zabrał folw. oraz 2 zagr. w P., choć Zadorscy mają lepsze pr. bliższości do P. po zm. wuju radz. Michale (PZ 22, 160v); 1493 ciż, Michał i Bieniasz z P., pozywają Jana Gryssel z Dąbrówki [której?] o to, że zajął ich 1/2 P., którą oni odziedziczyli po wuju rodź. Michale (PZ 22, 174); 1502 tenże Benedykt daje Mik. Trzebińskiemu³Tenże występował jako Mik. Kromno w → Lesznie (p. 3 C); jego bratem był Jan Kromno, ojciec Rafała, → niżej cz. dziedz. i pr. bliższości do P. po zm. Michale Piotrowskim jako posag swej siostrzenicy Małgorzaty w wysokości 200 grz., a Mik. Trzebiński zapisuje tejże żonie, po 200 zł węg. posagu i wiana na 1/2 wsi Trzebinia i P. (WsG 1 k. 32, 32v); 1503 Mik. Kromno Trzebiński zapisuje ż. Małgorzacie po 200 zł węg. posagu i wiana na 1/2 wsi Trzebinia i P. (WsG 1, 46v).

1502-30 Małgorzata (później zw. Trzebińską) i 1513-14 Jerzy Piotrowski, rodzeństwo [nie wiadomo, czyje to dzieci]: 1502 taż Małgorzata, siostrzenica Benedykta, ż. Mik. Trzebińskiego → wyżej; 1513-14 tenże Jerzy sprzedaje siostrze Małg. Trzebińskiej swą cz. dziedz. w P. za 40 zł węg. i kwituje odbiór tej sumy (WsG 1 k. 89v-90, 98v); 1525 taż Małg. Trzebińska sprzedaje z zastrz. pr. odkupu cz. P. swemu siostrzeńcowi (sororinus) Rafałowi Kromno za 33 grz. (WsG 1, 181v); 1526-30 taż zawiera ugodę z Walentynem Zbakowskim [zapewne ze wsi Zbaków k. Wąsosza na Śląsku⁴Z TD wynika, że w pierwszej połowie XVI w. w południowej Wlkp. działali dwaj Zbakowscy: Jan procesujący się z Gołaskimi z Gołaszyna k. Ponieca oraz Walenty (mąż Anny Trzebińskiej) faktor [rządca?] we wsi Długie [Stare?] w pow. wsch. Walenty miał z Anną syna Macieja → p. 3B pod 1554] mężem swej c. Anny i w 1530 zapisuje Annie 120 grz. posagu na 1/2 P. (WsG 2 k. 3v, 86).

1525-37 Rafał Kromno [syn Jana i Zofii Kromno, → Leszno, p. 3C] 1425 tenże → wyżej; 1437 tenże → niżej.

1533 Anna Trzebińska, c. Mik. Trzebińskiego i Małgorzaty, ż. Walentego Zbakowskiego, kwituje swych braci Wojciecha, Jana i Krzysztofa Trzebińskich dziedziców w P. z odbioru 120 grz. swego posagu, zapisanego jej przez zm. matkę Małgorzatę (WsG 2 k. 125, 126); 1554 taż wspomn. jako zm. Anna Piotrowska, matka Mac. Zbakowskiego (KoścG 10, 345v).

1533-64? Wojciech (zw. też Piotrowskim), 1533 Jan, 1533-48 Krzysztof Trzebińscy [z Trzebini i P.]: 1533 ciż → wyżej; 1537 tenże Wojciech zapisuje ż. Agnieszce c. Winc. Łąckiego [z Łęk Małych k. Kościana i Kamieńca k. Grodziska Wlkp.] po 100 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w Trzebini i w P., należnych mu w działach z braćmi (WsG 2, 181); 1537 temuż Rafał Kromno kwituje odbiór 7 grz. czynszu rocznego z P. (KoścZ 26, 36); 1548 działy majątkowe braci Trzebińskich: Wojciech otrzymuje [cz.] P., a Krzysztof [cz.] Trzebini (KoścG 9, 80v); 1554 tenże nabywa z zastrz. pr. odkupu cz. Rosnowa od małol. dzieci zm. Jana Chomęckiego i ich matki z domu Trąmpczyńskiej (PG 19, 163); 1564 [tenże?] Wojc. Piotrowski w P. → p. 3D.

1564 pani Piotrowska w P., 1566 wd. [Piotrowska?, po kim?] → p. 3D.

1571-88 Jan Piotrowski Kromno z P. (WsG 17, 40; WsG 18, 10): 1571 tenże kupuje cz. P. od swego brata Wojc. Piotrowskiego za 2000 zł pol. (WsG 6, 50); 1580 tenże sprzedaje cz. P. wspomn. bratu Wojc. Piotrowskiemu Kromno za 1500 zł pol. (WsG 7, 35); 1582 [tenże?, czy Jan z następnego pokolenia?] nabywa części P. od swych braci Wojciecha i Piotra Piotrowskich (WsG 18, 233); 1583 Jan Piotrowski Kromno zapisuje na 1/2 swej cz. P. 1000 talarów posagu ż. Jadwidze c. zm. Jana Skopp z Peczendorf w księstwie legnickim [jest kilka wsi o podobnych nazwach na tym terenie] (WsG 7 k. 53, 54); 1583 tenże kupuje cz. P. od swego brata Piotra za 1200 zł pol. (WsG 7, 50); 1588 Jan Piotrowski i Jadwiga Szkopówna, małżonkowie w P. (WsG 19, 303v).

3C. Grieslowie, po nich Przybyszewscy, potem Rydzyńscy⁵Grieslowie pochodzą być może ze znanej na Śląsku rodziny Greisslau, przybyłej z Miśni (T. Jurek, Obce rycerstwo na Śląsku do polowy XIV wieku, Poznań 1996, s. 230). Wydaje się, że do P. weszli oni jako dzierżawcy części P. nal. do Gołanieckich, a potem nabyli do cz. P. prawa wieczyste i przekazali je Przybyszewskim. W TD nie znaleźliśmy wzmianek o in. przedstawicielach tej rodziny w Wlkp.

1493 Jan Gryssel z Dąbrówki [wieś niezident.] → wyżej: Bieniasz Piotrowski z Zador.

1510 Nanker Griszel z P. sprzedaje cz. P. Jerzemu Przybyszewskiemu za 60 zł węg. (WschG 1, 70v).

1513 Krzysztof i Melchior Griesel (Gryssel, Grisel) bracia z P. zawierają ugodę polubowną z Mikołajem i Wawrzyńcem ss. Jana z Gołanic: umarza się spory powstałe między stronami z powodu dzierżawy folw. w P.; Gołanieccy mają zapłacić braciom Griesel z P. 13 zł (po 17 sk. w 1 zł; WsG 1, 89v-90); 1513 Krzysztof Griesel Piotrowski sprzedaje swą cz. w P. Jerzemu Przybyszewskiemu za taką sumę, za jaką nabył ją uprzednio od brata (WsG 1, 91).

1510, 1513 Jerzy Przybyszewski kupuje części w P. → wyżej; 1532 Marta Przybyszewska, wd. po Jerzym, zawiera ugodę z Zygmuntem Przybyszewskim [bratem Jerzego?] w sprawie swej oprawy na częściach Przybyszewa, Trzebini i P. (WsG 2, 114); 1541-42 Zygmunt Przybyszewski zapisuje Jadwidze c. zm. Piotra Rydzyńskiego, ż. jego syna Jana, po 500 zł posagu i wiana na częściach Trzebini i P. oraz w 1542, zgodnie z obietnicą daną braciom Jadwigi, darowuje synowi Janowi wspomn. części Trzebini i P. (WsG 3 k. 19, 19v, 29).

1557 Jan Przybyszewski zapisuje ż. Dorocie Rąbińskiej po 500 grz. posagu i wiana na 1/2 Trzebini i 1/2 P., a sobie rezerwuje wsie Przybyszewo i Ogrody (PG 19, 483v).

3D. Przekazy dot. całej wsi: 1510 w P. 2 dziedziców; folw., 3 ł. i 3 pręty os., 5 ł. opust., 7 zagr. (LBP 154); 1531 płatnik poboru Zbachowski [=Zbakowski] płaci od 11 1/2 prętów, a płatnik poboru Kromno [Trzebiński?] płaci od 2 ł. (ASK I 3 k. 184, 184v); 1535 pobór od 2 1/2 ł. oraz od 5 1/2 prętów (ASK I 4, 37v); 1563 pobór od 3 1/2 ł. (ASK I 5, 206v); 1564 pani Piotrowska płaci wiard. dzies. z 1 ł. i 9 1/2 prętów; [ponadto] są jeszcze [w P.] 2 ł. i 4 pręty [roli] (IBP 312); 1566 pobór płacą: wdowa [Piotrowska?] i Wojc. Piotrowski od 3 1/2 ł., 8 zagr. i 2 komor. (ASK I 4, 308); 1579 pobór od 3 1/2 ł., 8 zagr., 3 pługów, 5 komor. i 2 owczarzy, którzy mają 50 owiec; z in. cz. P. [związanej z Niechłodem, a więc nal. do Gołanieckich] płacą od 2 zagr. i 1 komor. (ŹD s. 99, 100).

4. 1510 w P. 9 [ ł.?] sołectwa (scultetie novem; LBP 154).

5. 1421 oficjał pozn. poleca Janowi pleb. zGołanic, aby raz w tygodniu odprawiał nabożeństwo i udzielał sakramentów w kościele w P.; ludzie z P. mają temuż plebanowi dawać [za to] meszne⁶Now. 2, 439, przyjął, że w XV w. kościół ten zapewne rozebrano, gdyż brak o nim później wiadomości (ACC 5, 46v); 1510 pleb. z Gołanic uprawia łan plebański w P.; folw. w P. nie daje dziesięciny (LBP 154); 1564 wiardunki dzies. z P. płacone są bpowi pozn. (→ p. 3; IBP 312).

Uwaga: Do P. odnosi się prawdop. również zapiska z 1456 (obl. 1563) o Andrzeju: Frwman? Pewman? [= Furman? – zapiska trudno czytelna] i jego ż. Katarzynie, dziedzicach P., którzy zapisali czynsz roczny 9 grz. z P. w ziemi wsch. z pr. wykupu [sumy nie podano] Zimmermannowi altaryście altarii ŚŚ. Szymona, Judy i Jadwigi w kościele par. we Wschowie (WsG 5 k. 39, 40, 46v). Brak jednak powiązań z innymi informacjami o tej osadzie.