PODRZECZE

1337 kop. 1729 Podrecze (Wp. 2 nr 1169), 1388 or. Podrecze (Lek. 1 nr 460), 1394 Podzrecz[e], 1399 Podrzecze, Podrzecza (Lek. 1 nr 2940; WR 3 nr 140; Lek. 2 nr 1713), 2,5 km na SE od Gostynia.

1. 1435 n. pow. kośc. (PG 1, 107v); 1420, 1510 n. par. Strzelce Wielkie (→ p. 5; LBP 111).

3. Własn. szlach. 1337 (obl. 1729) Mikołaj dz. Gostynia w przywileju lokacyjnym m. → Gostynia podporządkowuje sądowi [pr. niem.] w Gostyniu [swoje?] wsie w okolicy Gostynia lokowane na pr. niem, m. in. P. na wzgórzu (in monte)¹P. leżało na wysokim, prawym brzegu rz. Kani; w znanych źródłach średniowieczna nazwa tej rzeki nie występuje; przy tym akcie świadkami są: Florian z P. oraz bracia Wit i Mikołaj z P. (Wp. 2 nr 1169).

1388 śwd. Gardota z P.²Nie wiadomo, czy był on identyczny z Gardotą [przy imieniu nie podano miejscowości], który w 1402 prowadził spór z Januszem Jarogniewskim (KoścZ 2, 1) (Lek. 1 nr 460).

1394-96, 1404-22, 1429-30, 1434-48 Jan (Janek) Podrzecki [na początku XV w. było przynajmniej dwóch Janów – wzmianek o nich nie udało się rozdzielić; potem występują jeszcze inni] (Lek. 2 nr 1713; WR 3 nr 31, 261, 278, 303, 309, 528, 558, 586, 703; MHP nr 124 [tu błędna lekcja: Podyeczski]; Koz.Nieznane nr 78; KoścZ 11, 49v): 1409 dwaj świadkowie Janowie Podrzeccy (WR 3 nr 409); 1408 Jan z P. → niżej: Iwan; 1409 dwaj Janowie z P. h. Ciołek (de clenodio Czolcow) świadczą o szlachectwie Domasława Bodzewskiego w drugiej parze [tzn. dowodzą, że matka Domasława była z ich rodu] (ZSW nr 1368; MHP nr 94); 1409 śwd. Jan Podrzecki z Grabonoga [identyczny z jednym z Janów z P.?, czy inna osoba?] (WR 3 nr 395); 1416 Jan Podrzecki wraz z Jakuszem Podrzeckim dowodzą w pierwszej parze, że Piotr Gościejewski [z Gościejewic k. Ponieca] jest szlachcicem zawołania Ciołków (proclamacione Czolkow), a na jego tarczy widnieje czerwony wół (MHP nr 135); 1422 Jan Podrzecki w sporze z Piotraszem Malewskim (WR 3 nr 939); 1425 Jan Podrzecki → niżej: Hanka; 1429-30 Jan Podrzecki z P. [może identyczny z jednym z Janów poprzednio wymienionych?] występuje w sądzie w różnych sprawach (KoścZ 9 k. 223, 231, 250v, 266, 267v); 1434 Jan z P. zapisuje posag i wiano ż. Ofce na folw. w P. (PG 1, 18v); 1435 Jan z P. śwd. (KoścZ 11, 49v); 1435 Jan syn Wojciecha z P. sprzedaje cz. P. za 20 grz. Bartoszowi [Wezenborgowi] z Gostynia (PG 1, 96v); 1435 Jan [brat?] Dziersława i Mikołaja → niżej: Wojc. Chorąży; 1436 Jan brat Wojc. Chorążego z P. (KoścZ 11, 189); 1444 Jan z P. w sporze z Gniewoszem [z Czarnkowa k. Ponieca?] o krowę (KoścZ 13, 50); 1445 Jan z P. w sporze z Mik. Szelewskim [z Szelejewa (KoścZ 12, 619)]; 1448 Jan z P. wspomn. jako zm. (KoścZ 13, 151).

1394, 1403-16 śwd. Iwan Podrzecki (Lek. 2 nr 1713; WR 3 nr 16, 278, 424, 428, 568; ZSW nr 965, 418): 1403 tenże pełnomocnikiem Hinczki Wezenborga z Gostynia w sądzie (KoścZ 2, 43); 1405 tenże asesor w sądzie (KoścZ 3, 1a); 1406 tenże w sporze z siostrami [swymi?] Katarzyną i Małgorzatą (Machną) dowodzi, że zastawił swój majątek po ojcu w P. za 16 grz. z ich przyzwoleniem (WR 3 nr 301); 1407 tenże dowodzi przy pomocy świadków, że nie napadł na dziedzinę Zdzichny Bylęciny [ze wsi Bylęcin albo Trzebiec k. Krzywinia] (WR 3 nr 330); 1408 tenże oraz Jakusz i Jan z P. w sporze z Januszem Jurkowskim o uwolnienie dziedziny [której?] od roszczeń in. osób (KoścZ 3, 104v); 1420 Małgorzata ż. Iwana z P. → niżej.

1394-1420 Jakub (Jakusz) Podrzecki: 1394 tenże śwd. (WR 3 nr 15); 1404-05 [tegoż?] Jakusza Podrzeckiego pozywa Andrzej Pruski [ze wsi Prusy w pow. kal.] o to, że zabił jego brata (KoścZ 2 k. 91, 94v); 1409-20 tenże śwd. (WR 1 nr 871; WR 2 nr 508; WR 3 nr 413, 453 [tu nazwany bratem Ziemięty → p. 6], 465, 481, 493, 560, 562, 586, 649, 680, 681, 702 [tu: Jakub], 720, 722); 1408 tenże → wyżej: Iwan; 1416 tenże h. Ciołek dowodzi w trzeciej parze o szlachectwie Świętosława Nowieckiego (MHP nr 130); 1416 tenże → wyżej: Jan; 1418 tenże dowodzi przy pomocy świadków, że ksiądz Ziemięta nie ma nic w P., a jeżeli czegoś w P. używa, to używa za zgodą Jakusza i jego żony (WR 3 nr 651); 1420 [tenże?] śwd. ma zastaw w Manieczkach (WR 3 nr 779); 1405 Małgorzata ż. tegoż Jakusza z P. → niżej.

1395-1404 śwd. Sułek Podrzecki (WR 3 nr 26; WR 2 nr 241); 1399 tenże w sporze z Piechnem Krakwiczem [z Karchowa] (Lek. 1 nr 2940); 1400 [tenże?] Sułek Pokuszka z P. (Wp. 6 nr 391).

1396 śwd. Szymon (Szyman) Podrzecki (WR 1 nr 204).

1399-30 Piotr (Piotrek, Pietrasz) Podrzecki (czasem zw. Kolnickim) z P. [nie wiadomo, czy wszystkie zapiski dot. tej samej osoby]: 1399 tenże śwd. (WR 3 nr 140); 1401 [tenże?] Piotrek Kolniczs lub Kolnicki z P. (WR 3 nr 180; KoścZ 2, 3); 1401 tenże Pietrasz Kolnicki [z P.] i Szczepan Podrzecki pozwani przez Pietrasza Golskiego; Hinczka Wezenborg z Gostynia oświadcza w sądzie, że obaj pozwani są jego manami i pochodzą z jego kasztelanii (castellania) [tu zapewne w znaczeniu: teren podległy zamkowi w Gostyniu]; starosta [gen. wlkp.] ma zdecydować, czy pozwanych należy uważać za manów i od tego ma zależeć dalszy tok procesu³Cały przebieg sporu między Wezenborgiem, Golskim oraz Piotrem z P. analizuje szczegółowo T. Jurek, Omagialitas... (→ p. 7) (KoścZ 2 k. 5, 6v); 1403-04 tenże w sporze z Piotrem Golskim; Hinczka Wezenborg zastępuje Piotra z P., bo twierdzi, że Piotr jest jego człowiekiem; Golski wygrywa proces o 30 grz. wiana [posagu?] (dotalicium) swej siostry Jarosławy [może zmarłej bezpotomnie żony Piotra z P.?], lecz później sąd postanawia, że Golski ma pozywać Hinczkę [o te pieniądze?] z innych dóbr, a nie z P.; w sporze bierze udział Szczepan siostrzeniec Pokrywki [osoba niezident., → Pępowo, tam wspomn. jego brat Tworek] oraz Andrzej z Jerki w imieniu swej matki Ubyszki, który występuje o 20 grz., ciążących na P. (KoścZ 2 k. 43v, 44, 52, 53v, 54, 74, 92); 1405-07 tenże Piotrek Podrzecki śwd. (WR 3 nr 279 330, 339); 1416, 1423 [tenże?] Piotrek Podrzecki śwd. (WR 3 nr 587, 991); 1428-30 tenże Piotr (Pietrasz) występuje w różnych sprawach w sądzie (KoścZ 9 k. 38v, 81, 96v, 112, 125, 142v, 184v, 266, 266v, 267v, 270v).

1401-07 Szczepan (Stephanus) Podrzecki, może identyczny ze wspomn. w 1404 Szczepanem siostrzeńcem Pokrywki [osoba niezident.] → wyżej: Piotr, → niżej: Andrzej z Jerki; 1407 tenże śwd. (WR 3 nr 320).

1401 Mik. Włostowski zeznaje, że należy do [rodu] Podrzeczewskich i [do] Ciołków (sum istorum: Podrzeczewskich et Czolkowsky; MHP nr 37; ZSW nr 228 – w obu wydaniach błędnie: Wlostkowski; w podstawie: Wlosthowski; KoścZ 2, 6v).

1403 [Katarzyna] żona Michała z Ostrowieczna [skarbnika pozn.] w czasie procesu toczonego przez jej męża z Krystynem Jeżewskim zeznaje, że jej mąż nie powinien odpowiadać z P., na którym jest zapisana jej oprawa (iuravit literam donacionis, quod [Michael] non deberet respondere de dotalicio suo de hereditate... P.; KoścZ 2, 45).

1405 sąd ziemski zachowuje Wichnę z Podrzecza i jej brata Ziemiętę plebana w Morce [→ p. 6] przy 2 częściach P. (KoścZ 2, 93v).

1405 sąd ziemski uznaje pr. Małgorzaty ż. Jakusza z P. do jej oprawy zapisanej na 1/3 dziedziny [P.?] (KoścZ 2, 93v).

1406-23 śwd. Wojc. Podrzecki (WR 3 nr 297, 409, 720, 991); 1417 tenże? śwd. Wojtek z P.⁴W WR 3 nr 642, lekcja: „Woytek civis de P.”; w podstawie „omnes de P.”; odnosi się to do grupy pięciu świadków z P (WR 3 nr 642).

1406 Katarzyna i Małgorzata siostry → wyżej: Iwan; 1410 taż Kachna w sporze z Bartoszem [Wezenborgiem] Gostyńskim (WR 3 nr 433).

1409 śwd. Adam z P. (WR 3 nr 409).

1412-20 śwd. Ołdrzyk (Ołdrzych) Podrzecki (WR 3 nr 453, 563, 591, 651, 755).

1413 śwd. Henryk [może identyczny z Ołdrzychem?] (WR 3 nr 480).

1412-47 Mik. Podrzecki [było kilku Mikołajów, m. in. syn Sambora, syn Sułka oraz syn Włosta – wzmianek o nich nie udało się rozdzielić⁵Nie wiadomo czy z naszego P. pochodził Mikołaj z P., który jako „brat starszy” sprzedał 3 części w Chocieszewie w pow. gnieźn. Piotrowi Jaffaskowskiemu [Nieświastowskiemu?] za 200 grz. (PG 1, 3). K 2, 79 odniósł tę wiadomość do Chociszewic w pow. kośc., mimo że źródło wyraźnie mówi o pow. gnieźn] (WR 1 nr 862, 871; WR 2 nr 508; WR 3 nr 522, 532, 559, 560, 592, 609, 627, 642, 911, 1027, 1082, 1211, 1246, 1401): 1414 świadkowie: Mik. Samborowie z P. i Mik. Sułkowic z P. (WR 3 nr 522); 1415-18 śwd. Mik. Sułkowic z P. (WR 3 nr 563, 651); 1418-22 śwd. Mik. Samborowic z P. (WR 3 nr 702, 713a, 940); 1418 Mik. Podrzecki z Gościejewic [identyczny z jednym z poprzednich?] (WR 3 nr 695, 718, 720); 1420-21 Mikołaj brat Dziersława niżej: Hanka (WR 3 nr 917); 1427 śwd. Mik. Włost [syn Włosta?] (WR 3 nr 1273); 1428-30 Mik. Podrzecki występuje w różnych sprawach w sądzie (KoścZ 9, 2-277 passim); 1432 Mik. Podrzecki spłacił dług 14 grz. Liskowi [Wyskocie z Dzięczyny] (KoścZ 10, 38v); 1432 [tenże?] w sporze z Jadwigą i Katarzyną cc. zm. Mik. Gila z Gierłachowa [k. Ponieca, i z Goliny] o przezyski należne Mikołajowi od zm. Gila (KoścZ 10 k. 39v, 81); 1437 [tenże?] w sporze z Adamem z Godurowa (KoścZ 11, 319v); 1437 śwd. Mikołaj z P. [w otoczeniu Mik. Borka z Osiecznej star. wsch.] (Wp. 5 nr 608; Wp. 10 nr 1438); 1446-48 tenże [prawdop. brat lub syn Dziersława] toczy proces z Helbrantem z Gołaszyna, w 1447 m. in. o to, że Helbrant spowodował kalectwo (chromotę) Mikołaja (KoścZ 12 k. 29v, 788; KoścZ k. 50, 93, 95, 174).

1415-29 śwd. Włostek (Włost) Podrzecki (WR 3 nr 563, 591, 642, 713a, 779, 813, 876, 878, 1342; KoścZ 9 k. 164v, 178); 1420 tenże → niżej: Marcin.

1415-37 śwd. Dziersław, brat Jakuba oraz jednego z Mikołajów i księdza Ziemięty (→ p. 6; WR 3 nr 552, 651, 663, 680, 681, 702, 703, 876, 1212, 1212a, 1418; KoścZ 9, 51-253v passim; KoścZ 11, 65; KoścZ 12, 29v): 1420 tenże → niżej: Hanka; 1425 tenże z ż. Jadwigą [Gościejewską z Gościejewic k. Ponieca] pozwany przez Helbranta z Gościejewic [brata Jadwigi] (KoścZ 8, 89); 1434 tenże w sporze z Kat. Bylęciną [z Bylęcina k. Krzywinia i z Trzebca] (KoścZ 10, 183v); 1435 tenże występuje w sądzie w zastępstwie [ż.] Jadwigi Gościejewskiej w jej sporze ze swą matką, Dorotą z Gościejewic (KoścZ 11, 65); 1440, 1443 synem tegoż Dziersława i Jadwigi jest Mac. Gościejewski (KoścZ 12 s. 193, 324, 406).

1416 śwd. Andrzej Podrzecki [może identyczny z Henrykiem wyżej] (WR 3 nr 591, 642).

1417 śwd. Jasiek [zapewne identyczny z jednym z Janów?] (WR 3 nr 642).

1418, 1428 Janusz Podrzecki: 1418 tenże śwd. (WR 3 nr 651 [tu błędnie Jakusz zamiast Janusz], 701); 1428 tenże toczy spór z Jadwigą Podrzecką ż. Stojsława z Jarosławek o jej posag i wyprawę: on odpiera jej roszczenia do 11 grz., a ona kwituje odbiór 20 grz., nieujeżdżonego źrebaka wartości 3 grz. oraz zboża i bydła wartości 10 grz. (KoścZ 9 k. 84, 97v).

1420 Małgorzata ż. Iwana Podrzeckiego w sporze z Maciejem klerykiem z Krobi dowodzi, że posiada tylko to, co mąż dał jej w swojej cz. [P.] (WR 3 nr 837).

1420-25 Hanka dz. w P., ż. Tomisława: 1420 taż w sporze z Mikołajem dz. w P. dowodzi, że Mikołaj dz. P. z bratem Dziersławem zajęli w majątku stanowiącym jej oprawę (in sua donacione) czynsze i dochody wartości 20 grz. (WR 3 nr 1409); 1420 taż w sporze z Janem dz. w P. o dom i siedlisko [w P.?] (WR 3 nr 1408); 1425 taż na podstawie wyroku sąd. ma zrezygnować swą cz. w P. [tu nazwano ją „donatio”, co wskazywałoby, że to była jej oprawa] na rzecz Jana Podrzeckiego (KoścZ 8, 200).

1420 Marcin Sułkowic Podrzecki dz. P. (WR 3 nr 761): 1420 tenże oraz Jan Malewski [zP.?], Mik. Wronka, [inny] Marcin i Włost, dziedzice w P. → p. 5; 1421 Marcin Podrzecki [który?] dowodzi, że nie ukradł 2 koni Jadwidze kmiotce z Siemowa (WR 3 nr 899); 1422-24 śwd. Marcin Podrzecki [który?] (WR 3 nr 940, 1246; KoścZ 7, 34v); 1422 Marcin [identyczny z jednym z poprzednich?] mąż Sędki z P. [→ niżej 1446] i ojciec [mieszczki?] Śledziowej (WR 3 nr 948).

1420-21 Tomisław, mąż Hanki z P., który siedzi (sedet) w P.: 1420 tenże → wyżej: Hanka; 1421 tenże śwd. (WR 3 nr 870).

1422-24 Jan niegdyś Karsiecki, który siedzi (sedet) w P. (WR 1 nr 1105 – tu nazwany Carczelski!; WR 3 nr 950, 1110a, 1259).

1429 Agnieszka z P. w sporze z Mikołajem kmieciem z Grabonoga, który pozwał jej syna stren. Wojciecha o zabicie jego ojca; sąd uzna pr. Agnieszki do jej ojcowizny (patrimonium) w P., gdy przedstawi ona swoje dokumenty (KoścZ 9 k. 235, 229v); 1430 Wojciech z Podrzecza w sporze z Mikołajem [kmieciem] z Grabonoga (KoścZ 9, 248); 1440 [taż?] zapowiada (contradixit) swój folw. (predium) w P., ponieważ Jan Włostowski pozwał z tego folw. jej synów [imion brak]; sąd postanawia, że Jan Włostowski ma ich pozywać z innych dóbr, jeżeli oni takie mają (KoścZ 12, 246).

1429, 1430 Wojc. Podrzecki występuje w różnych sprawach w sądzie (KoścZ 9 k. 243, 243v); 1430 [tenże?] w sporze Mikołajem [kmieciem] z Grabonoga wyżej: Agnieszka (KoścZ 9, 248).

1434 Małgorzata wd. po Wyszku [osoba niezn.] i Katarzyna, siostry, dziedziczki części w P. → niżej: Wojc. Chorąży.

1434-48 stren. Wojciech Chorąży z P. [zapewne identyczny z Wojciechem synem Agnieszki → wyżej] (PG 1 k. 15, 56): 1434 [tenże?] Wojciech z P. burgr. w Kaliszu⁶Wojciech był burgrabią kal. starosty gen. wlkp. Andrzeja Ciołka z Żelechowa, krewnego bpa Stanisława Ciołka, z możnych Ciołków mazowieckich. Jest to jedyny ślad, że możni Ciołkowie zauważyli swych ubogich współrodowców z Wlkp. Następcą Wojciecha na tym urzędzie był Ciołek z Mazowsza: Tomasz z Rożniszewa k. Kozienic (GUrz. nr B 13, C 124, C 125) (GUrz. nr C 124; PG 1, 8); 1434 tenże stren. i [jego] bracia kupują części P. od sióstr Małgorzaty wd. po Wyszku z P. i Katarzyny panny za 150 grz. (PG 1, 56v); 1435 tenże kupuje za 60 grz. części w P. od braci rodzonych Jarosława i Jana, ich brata stryj. Jana oraz Piotra z P. ich bratanka (PG 1, 107v); 1435 tenże z bratem Andrzejem kupują części w P. za 30 grz. od [braci?] Dziersława, Mikołaja i Jana (PG 1, 118); 1436 tenże w sporze z Jerzym [z Krępy w pow. kal.?] kan. kal. (KoścZ 11, 188); 1436 tenże w sporze ze [wspomn. wyżej] Katarzyną z P. o pr. bliższości [do P.], które jej przysługuje po bracie Janie i po bracie stryj. Jarosławie (KoścZ 11, 189); 1436 tenże w sporze z Katarzyną ż. Jana z Drzęczewa [może ona tożsama z Katarzyną z P.?] (KoścZ 11 k. 269v, 276); 1440, 1443 Wojciech i Andrzej [bracia] z P. w sporze z Mac. Gościejewskim synem Dziersława Podrzeckiego (KoścZ 12 s. 193, 324); 1447 tenże umarza 1/3 przywileju wieczystego [tekst niejasny] na rzecz [swego brata] Andrzeja i jego ż. Małgorzaty (KoścZ 13, 75); 1448 tenże z bratem Andrzejem i bratankami Wincentym i Stanisławem ss. zm. Jana zeznają, że są winni 14 grz. Mikołajowi Paczypiwo z P. i mają mu przekazać 1 ł. roli, 2 ogrody i siedlisko (area) w P.; Mikołaj będzie posiadał te dobra tak długo, dopóki pieniądze nie będą mu zwrócone (KoścZ 13, 151); 1448 temuż Wojciechowi Mik. Paczypiwo z P. jest winien 170 grz. (KoścZ 13 k. 261, 326); 1448 tenże w sporze z Mik. Szelewskim (KoścZ 13, 170).

1434, 1440-48 Andrzej Podrzecki, brat Wojciecha [Chorążego?] i Jana (PG 1, 56): 1440, 1443 tenże → wyżej: Wojciech; 1440, 1444-45 tenże przegrywa proces z Janem Włostowskim, któremu nie zwrócił 8 grz. i 8 sk. sumy głównej; Włostowski otrzymuje pr. do wwiązania w P. w stosunku 1 ł. os. lub 21. opust. za 10 grz. długu (KoścZ 12, 146); 1447-48 tenże z ż. Małgorzatą → wyżej: Wojciech.

1435 Jarosław i Jan [bracia], Jan ich brat stryj, oraz Piotr ich bratanek – wszyscy z P. → wyżej: Wojciech.

1436 Katarzyna z P. identyczna [?] z Katarzyną ż. Jana z Drzęczewa → wyżej: Wojc. Chorąży.

1444 Janusz Podrzecki w sporze z Elżbietą z Sarnowy (KoścZ 12, 509); 1445 tenże z → Łaszczyna (KoścZ 12, 661).

1446 Sędka ż. Piotra z P., mieszczka z Gostynia, sprzedaje swą cz. P. za 20 grz. Mac. Borkowi z Osiecznej [jako nowemu właścicielowi dóbr Gostyń] (PG 2, 151v).

1447-48 Mik. Podrzecki Ponczypiwo (Paczypiwo): 1447 tenże pełnomocnik Jana z Chociszewic w sądzie (KoścZ 13, 34v); 1448 tenże w sporze z Wojc. z Kuczynki (KoścZ 13, 216a); 1448 tenże → wyżej: Wojciech.

1447 bracia Wincenty i Stanisław dziedzice w P., ss. Jana: 1447 ciż w sporze z Mik. Podrzeckim (KoścZ 13, 130); 1447 tymże Mik. Szelewski zeznaje, że ręczył niegdyś ich zm. ojcu Janowi za jego brata Wojciecha, że ten zrezygnuje na jego rzecz całą [swą] cz. P. wartości 50 grz.; Krystyn z Dalebuszek ma w tej sprawie zapośredniczyć ugodę, 1450 ciż nadal w sporze z Mik. Szelewskim [→ wyżej: Jan] (KoścZ 13 s. 87, 63; KoścZ 14, 50); 1448 ciż wyżej: Wojciech; ich wujami są Janusz i Bernard z Golinki (KoścZ 13, 151).

1452 Jan Podrzecki ze Strzelec [Wielkich k. Gostynia?] w sporze z Sędziwojem Łaszczyńskim (KoścZ 14, 9).

1452 Mik. Podrzecki zajął 2 konie z wozem wartości 4 grz. Marcinowi Walczewiczowi mieszcz. z Gostynia; za konie i wóz ręczy Andrzej Podrzecki (KoścZ 14, 144).

1459 bracia Mikołaj i Bartosz z P., ss. zm. Wojc. Podrzeckiego, w sporze z Mik. Szelewskim (KoścZ 14, 246v); 1464 wzm. niejasna o Mik. Podrzeckim (KoścZ 14, 366).

1462-75 Mik. Bylęta Podrzecki (KoścZ 14, 329; PyZ 13, 217): 1464 tenże w sporze z Jerzym Szczepankowskim (KoścZ 14 k. 33 1v, 332); 1475 tenże w sporze z Dziersławem Szczepankowskim o 15 grz. długu (KoścZ 16, 37v).

1475 Małgorzata [z domu Podrzecka?], ż. Mac. Lubotki z Gałązek [w pow. kal.?, czy w pow. pyzdr.?] sprzedaje Marcinowi Ziółeckiemu [= Ziółkowskiemu z Ziółkowa k. Gostynia] swoje 2 ł. w P. odziedziczone po ojcu i matce (PG 9, 34v).

1475-1516 Ziółkowscy w P.: 1475 Marcin Ziółkowski → wyżej; 1488 bracia Stanisław starszy, Stanisław młodszy i Piotr Ziółkowscy kupują 2 ł. os. (siedzą na nich kmiecie Jan i Miłek) oraz 2 1/2 ł. opust. w P. za 100 grz. od Marcina Golskiego [z Goli k. Gostynia] (PG 10, 93); 1491 Wojc. Ziółkowski zapisuje ż. Małgorzacie po 60 zł węg. posagu i wiana na częściach w Ziółkowie i w P., należnych mu w działach z braćmi (PG 10, 144v); 1506 tenże z [bratankiem?] (nepos) Janem synem Stanisława sprzedają cz. P. za 17 grz. Franciszkowi Góreckiemu mieszcz. z Gostynia z zastrz. pr. odkupu (PG 13, 98; KoścG 6, 55); 1515 tenże ręczy za swego brata Piotra i bratanka (nepos) Jana, że razem z nim przybędą do Kórnika, aby Andrzejowi z Górki [dziedzicowi dóbr Osieczna, synowi Łukasza star. gen wlkp.] sprzedać z zastrz. pr. odkupu 2 1/2 ł. opust. w P. (KoścG 7, 239); 1516 tenże Wojciech z bratem Piotrem i [bratankiem] Janem sprzedają 4 1/2 ł. opust. i 1/2 ł. roli [os.?] w P. za 60 grz. Andrzejowi z Górki dz. w Osiecznej [posiadaczowi 1/4 dóbr gostyńskich] (PG 15, 80).

1462-1519 Podrzeccy poza P.:

1462 Andrzej z P. wicewojewoda w Kaliszu [czy identyczny z poprzednim z lat 1440-47?, a może jego syn?] (GUrz. nr C 169); 1472 tenże Andrzej Podrzecki sprzedaje za 600 grz. Janowi z Tymieńca [w pow. kal.] stolnikowi sier. części wsi Jarnołtowo [obecnie Jarantów] i Radzadowo [obecnie Racendów – obie wsie w pow. kal.], które odziedziczył po zm. Elżbiecie ż. Mikołaja z Ziemięcina [w woj. sier., k. Turku] (PG 8, 146); 1494, 1513 Andrzej Podrzecki [tenże?, a może raczej Andrzej syn Andrzeja?] posiada 6 1/2 ł. os. we wsiach Radzadowo i Jarnołtowo (PG 7, 52; PG 11, 73; PG 68, 319).

1475-96 Jan Ciołek z P., burgr. pozn. 1478-84 (GUrz. nr C 939): 1474 tenże dokonuje rozliczeń po zakończeniu dzierżawy dochodów par. w Ciążeniu (AE II 400); 1475 tenże występujejako stryj Heleny ż. Jakuba z Zakrzewa [k. Zbąszynia] (PG 9, 38v); 1479 tenże wwiązany w dobra 1/4 Czacza, 1/2 Glińska i 1/4 młyna stojącego między Czaczem a Glińskiem oraz w cz. Jeligowa; dobra te Jan Ciołek kupił [rzekomo⁷O niejasnym charakterze tej transakcji zob. K. Górska-Gołaska, Ciołkowie (→ p. 7), s. 191-192] od Macieja z Bnina wdy pozn., star. gen. wlkp., za 1600 grz. (KoścZ 16, 189; wzm. z 1560: KoścZ 58, 124v); 1483 tenże posiada → Piotrowo [par. Głuszyna k. Poznania] (PG 9, 180v); 1483-84 tenże kupuje części we wsi Świekotki [par. Głuszyna k. Poznania] (PG 9 k. 177, 187); 1491-94 tenże w sporze z Anną Konarską wd. po Zachariaszu Dobczyńskim, której był winien 13 grz. (KoścG 3, 324; KoścG 4 k. 15v, 65v); 1496 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu swoje części w Czaczu i Glińsku za 102 grz. i 30 zł węg. [swojej teściowej] Barbarze wd. po Sędziwoju Czackim (PG 7, 92v).

1476 Stan. Podrzecki przegrywa proces z Mik. Kurskim o pr. do wsi Biskupice [które?] i Trzebidza (KoścZ 16, 130v).

1489 Jakub niegdyś Podrzecki otrzymuje od swej ż. Małg. Pakosławskiej 1/3 jej dóbr w Pakosławiu [k. Miejskiej Górki] (PG 10, 131); 1506 tenże; jego żona była najpierw żoną Jana Ota Góreckiego [→ Góreczki] (PG 13, 96); 1506 tenże otrzymuje od wspomn. żony części w Sobiałkowie i w Rozstępniewie z zastrz. pr. odkupu (PG 13 k. 96, 97); 1519 tenże mężem Małgorzaty wd. po Wincentym [sic!] Góreckim (PG 15, 276).

3B. Część P. w dobrach Gostyń:

[Właściciele dóbr Gostyń wykupywali części w P.: 1435 Bartosz z Gostynia kupuje cz. P. od Jana syna Wojciecha; 1446 Mac. Borek z Osiecznej kupuje cz. P. od Sędki mieszczki gostyńskiej ż. Piotra z P. → p. 3A.

W transakcjach dot. dóbr → Gostyń od 1444 wymieniano wieś P., nie zaznaczając, że chodzi tylko o jej część. Były to następujące transakcje; ] 1444 Janusz Wezenborg dał cz. dóbr Gostyń, w tym m. in. P. (a także Pożegowo⁸Wymieniamy Pożegowo obok P., gdyż losy obu tych wsi w dobrach Gostyń były podobne; w haśle Pożegowo nie będziemy wracać do cytowania pełnego materiału) [swemu teściowi] Janowi z Suchorzewa i zapisał na tych dobrach oprawę swej ż. Małgorzacie (PG 2, 54).

1444-48 Mac. Borek Osiecki z Osiecznej z ż. Małgorzatą dziedziczką dóbr Nowe Miasto [nad Wartą, pow. pyzdr.] nabywa dobra → Gostyń, w tym m. in. P. i Pożegowo od Wezenborgów: Janusza Gostyńskiego oraz jego bratanic Magdaleny ż. Mac. Janiszewskiego i Marty ż. Jana Brudzewskiego, cc. zm. Bartosza Gostyńskiego, w zamian za dobra Nowe Miasto i [2 razy? po] 5000 grz. (PG 2 k. 10, 10v, 47v, 54, 145, 151v; PG 3 k. 32-33v; BJ IV 259).

1450 Mac. Borek z Osiecznej w sporze z Magdaleną c. zm. Bartosza [Wezenborga] Gostyńskiego, a ż. Marcina Janiszewskiego, o 1/2 dóbr Gostyń, w tym m. in. o 1/2 P. i 1/2 Pożegowa (KoścZ 14, 58v, 64); 1464 synowie tegoż Mac. Borka [→ niżej] kontynuują ten proces z dziećmi wspomn. Magdaleny (już zm.) Stanisławem i Małgorzatą z Nowego Miasta (KoścZ 14, 322).

1462 Borkowie z Gostynia i Osiecznej ss. Maćka Borka Osieckiego dzielą się dobrami: Maciej i Piotr otrzymują m. → Gostyń z wsiami, m. in. z P. i z Pożegowem (PG 6, 214v, por. k. 119); 1466 Mac. Borek z Gostynia [później duchowny] zapisuje Ściborowi z Ponieca 3000 grz. długu na 1/2 dóbr Gostyń, m. in. na 1/2 P. i na 1/2 Pożegowa (PG 6, 237); 1471 Piotr [Borek] Gostyński zapisuje ż. Barbarze po 1000 zł węg. posagu i wiana na 1/4 dóbr Gostyń, m. in. na cz. P. i na cz. Pożegowa (PG 8, 98); 1485 tenże Piotr oraz Mik. Borek z Osiecznej kupują od Marcina Ponieckiego [syna Ścibora] za 1000 zł węg. pr. do 1/3 dóbr Gostyń, m. in. do cz. P. i cz. Pożegowa (PG 10 k. 23, 23v – 2 osobne transakcje⁹Nie jest jasne, czy była to jedna transakcja dot. 1/3 dóbr gostyńskich i 1000 zł, czy dwie transakcje opiewające łącznie na 2/3 tych dóbr i 2 razy po 1000 zł); 1489 Barbara wd. po Piotrze Borku Gostyńskim daje swą oprawę, otrzymaną od Piotra Borka w 1471, drugiemu mężowi Janowi Milajowi z Jarocina¹⁰W akcie darowizny nie wymieniono Pożegowa (PG 10, 106v); 1491 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Dobiesławowi z Kociug burgr. pozn. za 675 zł węg. i 70 grz. wsie Wojnowice [k. Krzywinia] i Śmiechowo oraz czwarte części [wsi pod Gostyniem], m. in. 1/4 P. i 1/4 Pożegowa (PG 10, 145); 1491 Dobiesław z Kociug zapisuje Mikołajowi i Maciejowi ss. Piotra Maior mieszcz. pozn. czynsz 8 grz. z pr. odkupu za 1000 grz. na wspomn. wsiach (PG 10, 148v); 1491 Maciej i Jan Gostyńscy [ss. Piotra Borka] kupują za 1150 zł węg. od [ojczyma] Jana Milaja z Jarocina 1/3 posagu matki Barbary zapisanego na 1/4 dóbr Gostyń, m. in. na cz. P. i na cz. Pożegowa (PG 10, 153).

1498 Andrzej Osiecki, syn Mik. Borka Osieckiego ręczy Dobiesławowi z Kociug, że uwolni od roszczeń in. osób wsie Wojnowice i Śmiechowo oraz czwarte części wsi w dobrach Gostyń, w tym m. in. 1/4 P. i 1/4 Pożegowa; → wyżej 1491 (KoścG 5, 1v); 1499-1503 Dobiesław z Kociug w 1499 sprzedaje wspomn. dobra z zastrz. pr. odkupu Piotrowi z Opalenicy sędziemu pozn., a ten w 1503 sprzedaje na tych samych warunkach za 685 zł węg. i 20 gr oraz 70 grz. i 200 zł węg. Jarosławowi Dłużyńskiemu¹¹→ Osieczna, tablica genealogiczna Gryżyńskich i in; wspomn. 200 zł węg. Opaliński miał zapisane na wsiach Grotniki i Charbielin, nal. do Dłużyńskiego (PG 12 k. 31v, 272v).

1509 1/4 P. i 1/4 Pożegowa w dobrach → Gostyń są przedmiotem zamiany dóbr: Małgorzata ż. Mik. Lasoty Zaborowskiego i Barbara ż. Dobrogosta Jezierskiego [z Jezior w pow. pyzdr.] dają małol. Andrzejowi z Górki synowi Łukasza swoje części dóbr Gostyń w zamian za inne wsie → Osieczna (PG 14 k. 84, 166-168; PG 66, 25W-252).

1513 Mac. Gostyński pozwany przez Annę Dłużyńską, ż. Mik. Spławskiego o to, że po śmierci jej brata Jarosława Dłużyńskiego zagarnął jej [rzekomy] majątek po ojcu, tzn. czwarte części wsi Brzezie, P., Dusina, Czajkowo, Czachorowo i Pożegowo (KoścZ 18, 469).

1516 Andrzej z Górki, dz. w Osiecznej i posiadacz 1/4 dóbr Gostyń, kupuje cz. P. od Ziółkowskich → wyżej: 1475-1516 Ziółkowscy (PG 15, 80); 1520 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Janowi Gostyńskiemu 1/4 m. i dóbr Gostyń, w tym 1/4 P. i 1/4 Pożegowa za 2500 zł, a zachowuje sobie 4 1/2 ł. w P., kupione od Ziółkowskich, oraz pr. do pastwisk w Gostyniu i w P. [korzystali z nich mieszkańcy wsi → Grabonóg należącej do Andrzeja] (PG 15, 336); 1522 Łukasz z Górki [który przejął dobra gostyńskie od syna Andrzeja] sprzedaje 1/4 m. i dóbr Gostyń, w tym 1/4 P. i 1/4 Pożegowa Janowi Gostyńskiemu [odtąd główna cz. wsi P. należała nadal do dóbr Gostyń (TD)] (KoścG 109, 98)¹²Ta cz. P. została zapewne odłączona od reszty wsi w 1520, gdy Andrzej Górka zachował sobie pr. do 4 1/2 ł. i do pastwisk w P., → wyżej.

1554 Łukasz z Górki z braćmi Andrzejem i Stanisławem posiada wieś → Grabonóg [k. Gostynia] z cz. wsi P.¹³Pomijamy tu informacje z ŹD 85, które w odniesieniu do P. zawierają przemieszane dane z obu cytowanych tu rejestrów poborowych (PG 19, 204; PG 98, 624v); 1560 Andrzej z Górki posiada wspomn. Grabonóg z cz. P. (KoścZ 20).

Areał [dot. całej wsi P.?]: 1510 w P. 4 1/2 ł. (LBP 111); 1530 w P. pobór od 3 ł. (ASK I 3, 133); 1563 cz. Gostyńskiego pobór od 4 3/4 ł i od 2 komor.; z innej części pobór od 8 ł. i kwarty (ASK I 4, 195v); 1580 pobór płacą: Anna ze Zborowa Gostyńska od 2 ł., a Mik. Gostyński kaszt. sant. od 2 komor. ubogich; 1581 pobór płacą: Stan. Borek Gostyński od 3 3/4 ł., od 4 zagr. i 3 komor., a Marcin Borek Gostyński od 3 ł. i 1 komor.¹²Ta cz. P. została zapewne odłączona od reszty wsi w 1520, gdy Andrzej Górka zachował sobie pr. do 4 1/2 ł. i do pastwisk w P., → wyżej (ASK I 6 k. 296, 489v).

Mieszkańcy: 1475 kmiecie Jan i Miłek → wyżej; 1536 Anna c. Jakuba Krupy z P., ż. Macieja niegdyś sołtysa w → Osowie [k. Krzywinia] (M Krzywiń I 33, 178v).

5. 1420 Maciej pleb. ze Strzelec [Wielkich] pozywa Jana Malewskiego, Mik. Wronkę, Marcina Sułkowica, [innego] Marcina i Włosta, dziedziców P.; pleban zeznaje, że poniósł 3 grz. szkody, ponieważ Jan Malewski [z P.?] nie zawołał go, gdy zbierał zboże z ról fol w. [aby pleban mógł osobiście wybrać sobie snopy] (AC 2 nr 964).

1510 pleb. ze Strzelec pobiera meszne i stołowe z P. (LBP 111).

6. 1405-18 Ziemięta [rodem z P.; h. Ciołek], brat Jakusza (1412) i Wichny (1405), pleban w Mórce 1405 → p. 3: Jakub, Wichna; 1415-17 [prawdop. tenże] Ziemięta pleb. w Strzelcach Wielkich, posiadacz cz. Bylęcina [k. Krzywinia] i nabywca kilku łanów w Godurowie (WR 3 nr 558, 646 ; ACC 38, 117); 1426-28 tenże pleb. w → Gostyniu (miasto, p. 5 i przyp. 5).

7. K. Górska-Gołaska, Ciołkowie. Z życia drobnej szlachty wielkopolskiej, w: Homines et societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, Poznań 1997, s. 185-203; T. Jurek, Omagialitas alias manowstwo. Przyczynek do recepcji prawa lennego w średniowiecznej Wielkopolsce, w: Księga pamiątkowa Stanisława Trawkowskiego, w druku.