POPOWO

1361 kop. 1510 Popowo (Wp. 3 nr 1454), 1388 or. Popowo (Lek. 2, nr 2764), zw. też Popowo Niemieckie, obecnie Popowo Stare, 5,5 km na W od Śmigla.

1. 1462 n. pow. kośc. (PG 6, 114av); 1563 n. par. Wilkowo [Polskie] (ASK I 4, 208).

1417 P. w opolu przemęckim → Przemęt – opole1Znana jest wzm. z 1401 o mieszkańcach wsi P., którzy nie stawili się na opole, jednakże kontekst, w jakim ta wieś występuje, wskazuje bez wątpliwości na → Popowo w par. Wonieść, a nie na P. koło Śmigla (KoścZ 4, 308).

2. 1402 Janusz Warmul zapowiada pastwiska, użytkowanie drewna, drogi w swoich dziedzinach P. i Karśnice, a także lasy Zapust i Ostrów między Wilkowem (Vulkowo!) a → Pólkiem oraz lasy i zapusty w Karśnicach (ZSW nr 369).

1432 woźny wwiązuje Dominika Wilkowskiego w las, rolę i łąki znajdujące się k. drogi z Lisowa Wielkiego do → Kamiennych Mostków w P. oraz k. drogi z Wilkowa do P. w pobliżu dziedziny Barchlin (KoścZ 10, 64); 1452 kopiec narożny P. z wsiami Wilkowo Polskie i Żegrowo (KoścZ 14, 174).

1521 P. graniczy z wsią Poświątne, którą burgrabia kośc. dzieli między Jana i Stan. Poświątnych (KoścZ 24, 216-217).

1538 przedmiotem transakcji (→ p. 3B) jest staw leżący w miejscu zw. Bobówka, częściowo na gruncie wsi P. a częściowo na gruncie wsi Poświątne; wzm. o in. stawie w P. oraz o drodze z P. do wsi Poświątne (PG 17, 168); 1574 wiatrak → p. 3B.

3A. Własn. szlach. 1361-66 Dominik z P.: 1361 król Kazimierz oznajmia, że Dominik dz. z P.2O przydzieleniu tej osoby do P. koło Śmigla decyduje rzadkie imię Dominik, znane w tym czasie również w sąsiednim Wilkowie Polskim dowiódł, iż jego teść (socer) otrzymał od króla Władysława [Łok.] wieś król. Żerniki położoną na terytorium pyzdrskim; dok. króla Władysława zaginął i dlatego król Kazimierz potwierdza tę darowiznę (Wp. 3 nr 1454); 1366 tenże Dominik z P. śwd. [obok inni świadkowie z wsi w pow. kośc.: z Jarogniewic, z Kołaczkowie i z Brodnicy] (Wp. 3 nr 1560).

1388 Małgorzata ż. Paszka z Karśnic wygrywa proces ze swą ciotką Małgorzatą, wd. po Januszu z Radomicka, a obecnie żoną Warmula, o swoje dobra ojczyste: 1/2 P., cały Sikorzyn i 1/3 Zaparcina; sąd nakazuje Małgorzacie ż. Warmula3Nie wiadomo, czy Małgorzata ż. Warmula z 1388 r., Małg. Popowska z l. 1391-99 i Małg. Warmulowa (Walermalewa) z 1418 to jedna, czy 3 różne osoby wieczne milczenie (Lek. 1 nr 2764).

1391-99 Małg. Popowska z P.: 1391-93 taż w sporze z panią Hanką [skąd?] o 1/2 P. i o Sikorzyn (Lek. 2 nr 1471, 1484); 1394 taż oraz Małg. Sikorzyńska w sporze z dziedzicami Boszkowa (Lek. 2 nr 1604); 1395 taż w sporze z Wolframem z Bucza (WR 3 nr 26); 1399 taż pozwana przez wspomn. Wolframa o to, że jeźdźcy, którzy wyjechali z jej domu, zabrali mu dobra wartości 10 grz. (Lek. 1 nr 2991).

1402-26? [1430?] Janusz Warmul (Walermul) z P.4Równocześnie w 2 wsiach P. (k. Śmigla i k. Krzywinia) występowali dwaj Januszowie Popowscy używający często tylko nazwiska, z pominięciem swych przydomków Warmul czy Krakwicz. Wiadomości o nich rozróżniamy tylko na podstawie sąsiedztwa ich kontrahentów i współświadków, choć przy niewielkiej odległości między tym wsiami (ok. 17 km w linii prostej) może to być kryterium zawodne. Wątpliwości budzą wzmianki o Januszu Popowskim z l. 1420-21 (WR 3 nr 786, 810, 1211) oraz wszystkie wystąpienia Janusza Popowskiego w l. 1428-30 (KoścZ 9, passim): 1402 tenże → p. 2; 1411, 1422 tenże Janusz z P. przykłada swą pieczęć na 2 dok. dot. sprzedaży wójtostwa w → Przemęcie (Wp. 5 nr 345; Wp. 7 nr 681); 1421 tenże Janusz Warmul śwd. (WR 3 nr 912); 1404-23 [zapewne tenże] Janusz Popowski śwd. (Wp. 5 nr 263; WR 3 nr 259, 484, 546, 636, 672, 758, 993); 1426 [tenże?] Janusz Popowski śwd. [za tożsamością Popowskiego i Warmula przemawia kontekst dok. dotyczący cystersów z Przemętu] (Wp. 5 nr 429).

1418 Małg. Popowska Warmulowa (Walermalewa) daje swej c. Katarzynie i jej mężowi Henrykowi Wyskocie 1/4 P. pod warunkiem, że ci małżonkowie będą jej płacić co roku 4 grz. czynszu (WR 3 nr 649; KoścZ 4, 380, dawniej k. 124); 1418 Katarzyna i Helena cc. Małg. Walermulewej toczą spór ze Stroszynem [Wyskotą] Oporowskim [bratem wspomn. wyżej Henryka] (KoścZ 5, 54v); 1420 Katarzyna [c. Małg. Warmulowej] ż. Henryka [Wyskoty] z Bylęcina posiada cz. P. (KoścZ 6, 11v); 1432 taż Kat. Bylęcka zeznaje, że po sprzedaży Karśnic i P. nie dawała opatowi przem. 1 grz. czynszu, ani nikt nie dawał tego czynszu [w jej imieniu] (WR 3 nr 1464).

1418, 1423 Pietrasz Popowski śwd. → Popowo k. Krzywinia, przyp. 35Okolic P. k. Śmigla dot. tylko rota WR 3 nr 888 (WR 3 nr 699, 888, 984).

1429 Helena Kromnowa z P. [prawdop. wd. po Tomaszu Kromno (Kromnowo), który w 1425 pisał się ze Śmigla]: taż z dziećmi toczy spory: a) z Pietraszem Czackim (KoścZ 9 k. 166v, 182v, 194, 206), b) z Jarosławem z Sierpowa (KoścZ 9 k. 146, 166v), c) z Mik. Czackim (KoścZ 9, 222v); 1429 taż pozywa Szybana i Michała z Kociug o to, żeby zgodnie ze złożonym poręczeniem za Hinczkę [h. Awstacz z → Osowej Sieni] uwolnili od roszczeń in. osób 12 ł. os. i 11. opust. w Osowej Sieni (KoścZ 9 k. 146v, 163v, 181v, 199).

1430-31 Mikołaj i Jan ss. Kromno [zapewne ss. Heleny Kromnowej i Tomasza] toczą spory z Wojc. Chorągwiczem z Łaszczy na oraz z Wyskotami: Liskiem z Dzięczyny i Henrykiem z Rusinowa (KoścZ 9 k. 243v, 246v, 258, 276v); 1430 Henryk Wyskota6Henryk Wyskota był żonaty z Katarzyną c. Małg. Warmulowej → wyżej ma zapłacić Mikołajowi i Janowi ss. Kromnowej 37 grz. oraz 20 grz. (KoścZ 9, 276v).

1436-38 Piotr z P. [nie wiadomo, czy identyczny z Pietraszem → wyżej]7Równocześnie żył chyba inny Piotr w P. k. Krzywinia. Niektóre wzmianki trudno przydzielić do odpowiedniej osoby, np. proces z wójtami kośc. (KoścZ 11, 92v): 1436 sąd polubowny godzi [tegoż?] Piotra z P. z jego siostrą Agnieszką z Rakoniewic (KoścZ 11, 290v); 1437 tenże śwd. (Wp. 5 nr 595); 1438 tenże toczy proces z Janem synem Tomasza Kromno i przedstawia w sądzie dok. wzdawny (litera resignatoria) wydany przez Sędziwoja Ostroroga star. gen. wlkp.; sędziowie uznają, że dok. ma skażoną datę i należy go „oczyścić”; ma tego dokonać pisarz Tomasz Sławieński, który go pisał, a Sędziwój z Ostroroga ma go [ponownie?] opatrzyć swoją pieczęcią; w imieniu Jana [Kromno] występuje Mik. Ramsz Śmigielski; Piotr Popowski ma zapłacić 8 sk. kary Śmigielskiemu i sądowi (KoścZ 12, 53v).

1438 dzieci zm. Janusza [Warmula?] Popowskiego → p. 3C.

3B. 1/2 P. w ręku różnych Popowskich:

1446 Piotr z P. [nie wiadomo, czy ten sam, który występował w l. 1436-38 → p. 3A] zapisuje ż. Dorocie po 60 grz. posagu i wiana na 1/2 części należnych mu z działów z braćmi w P. oraz na zastawie w Lutomiu Małym w pow. pozn. (PG 2, 134); 1461-63 [tenże?] Piotr Popowski sprzedaje 1/4 P. Andrzejowi Błockiemu za 150 grz., a 1463 Błocki z powrotem odsprzedaje tę 1/4 P. Popowskiemu (PG 6, 114av; PG 7, 179).

1476 Jan Popowski [nie wiadomo, czy z P., czy z Popowa k. Krzywinia] zapisuje ż. Barbarze po 100 grz. posagu i wiana na 2 częściach w P. (PG 9, 47v).

1477-82 Andrzej Popowski: 1477 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana z Ręcska [obecnie Reńsko] 1/2 Ręcska za 50 grz. (PG 9, 79v); 1478 tenże zapisuje ż. Annie [Karczewskiej] po 70 grz. posagu i wiana na 1/2 z 1/4 P. oraz na zastawie wartości 25 grz. w Ręcsku (PG 9, 94v); 1482 tenże zapisuje tejże żonie po 70 grz. posagu i wiana na 1/2 części w P. (PG 9, 160).

1495 Anna wd. po Andrzeju Popowskim kupuje z zastrz. odkupu 4 kmieci w P. [w drugiej części P. → p. 3C] za 60 zł węg. od Stan. Śmigielskiego (PG 7, 61v); [o spadek po tej Annie procesowali się w 1531 jej bratankowie Karczewscy, z Jakubem Proczyńskim → niżej].

[Przed 1495] Jan Ćwiertnia Popowski [czy identyczny z poprzednim Janem?]; 1495 Katarzyna wd. po nim, c. Michała Sędzińskiego, nabywa 1 ł. we wsi Sędzino za 15 grz. od Mac. Sędzińskiego syna Wojciecha (PG 7, 93; PG 11, 117).

[Bez daty] Marcin Popowski syn Jana z P. [którego?]; jego spadkobiercy: 1528 Magdalena Popowska wd. po Piotrze Czackim, ż. Krzysztofa sołtysa w Bruszczewie [siostra stryj.] → p. 3C; 1528 Jan Ćwiertnia [brat stryj.] i 1529 Anna Popowska ż. prac. Macieja sołtysa w Kotuszu → niżej: Jakub Proczyński.

1510 Łukasz8Tenże Łukasz wraz z braćmi miał w l. 1511-13 jakieś rozliczenia z Janem Sieńskim. bratem rodzonym Balcera Kąkolewskiego [z → Kąkolewa k. Osiecznej] dot. posagu zm. Jadwigi, żony wspomn. Balcera; Jadwiga ta nazwana jest w 1511 babką Jana Sieńskiego, a w 1513 babką wspomn. Łukasza (PG 68, 377; KoścZ 18, 224v), Jan i Stanisław ss. zm. Jana z P. (KoścZ 18 k. 224v, 166v): 1511-12 ciż zapisują swym żonom na swych częściach P.: 1511 Łukasz Katarzynie c. zm. Stan. Pigłowskiego po 25 zł posagu i wiana, 1511 Jan po 60 grz. posagu i wiana Annie c. Mac. Sepieńskiego, 1512 Stanisław po 25 grz. posagu i wiana Agnieszce c. Stan. Poświątnego (PG 14 k. 294, 321; KoścZ 19, 19v; PG 68, 223; KoścZ 22, 20);

1510-29 tenże Łukasz: 1510 tenże → wyżej; 1529 tenże sprzedaje swą cz. P. Piotrowi Bojanowskiemu za 400 grz., a kupuje 1/2 Mirzewa od Jerzego Rogaczewskiego za 600 grz. i daje tę wieś w dożywocie żonie Kat. Pigłowskiej (PG 16 k. 287v, 288; KoścZ 19, 142v); [jego potomstwo w Mirzewie używa nadal często nazwiska: Popowski];

1510-29 tenże Stanisław: 1510 tenże → wyżej; 1529 tenże zapisuje wspomn. wyżej ż. Agnieszce po 40 grz. posagui wiana na 1/2 swych części w P. (KoścZ 19, 137);

1510-24 (1528 wspomn. jako zm.) tenże Jan: 1510 tenże → wyżej; 1510 temuż Stan. Poświątny zobowiązuje się sprzedać cz. wsi Poświątne [na W od Śmigla] (KoścG 7, 185v); 1518 tenże zapisuje wspomn. wyżej ż. Annie po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w P. oraz na 1/2 sumy nabytej z zastrz. pr. odkupu od Jana Ćwiertni Popowskiego (PG 15, 208v); 1524 tenże daje tejże ż. Annie w dożywocie części w P., na których nie ciąży jej oprawa (KoścZ 22, 95; KoścZ 19, 110).

1515-28 Jan Ćwiertnia Popowski [II; syn poprzedniego Ćwiertni?]9Prawdop. siostrą stryj, tego Jana Popowskiego była wspomn. w 1517 Anna ż. Macieja sołtysa w Kotuszu (KoścG 7, 269): 1515 tenże występuje wśród spadkobierców zgłaszających jakieś prawa do Sędzina i do Wilkowa [k. Buku?] (PG 69, 170v; PG 15, 40); 1518 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu bratu [stryj.?] Janowi Popowskiemu cz. P. za 100 grz. (PG 15, 208); 1522 temuż Jadwiga z Manieczek, wd. po Marcinie Rąbińskim, sprzedaje 3 grz. czynszu za 46 zł, a on sprzedaje ten czynsz Mac. Rosnowskiemu zw. Świekotka (KoścG 6, 81; KoścZ 19, 94; PG 15, 440v); 1528 tenże jest spadkobiercą Marcina Popowskiego → niżej: Jakub Proczyński.

1521 Elżbieta c. zm. Jana Popowskiego, a siostra Łukasza, Jana i Stanisława; mąż Andrzej Wyciążkowski zapisuje jej po 50 grz. posagu i wiana na częściach Grunowa i Goniębic (KoścZ 24, 164; KoścZ 22, 77); 1538 taż, matka Marcina Goniębickiego (KoścZ 19, 175v).

1528 Anna Popowska [z domu Sepieńska] wd. po Janie Popowskim jest żoną Jakuba Proczyńskicgo (KoścG 8, 151).

1528-52 Jakub Proczyński10Był on zapewne rodem z Proczynia (obecnie Procyń) w pow. kruszwickim zw. też Popowskim: 1528 tenże kupuje od Jana Popowskiego zw. Ćwiertnia [II] cz. P., odziedziczoną po Marcinie Popowskim synu Jana, za 30 grz. (PG 16, 253v); 1529 tenże kupuje od swej ż. Anny Sepieńskiej jej oprawę na P. wartości 100 grz., zapisaną jej przez poprzedniego męża, a sprzedaje jej z zastrz. pr. odkupu nabyte przez siebie części P. oraz 1/2 Sikorzyna za 60 grz. (KoścZ 19, 134v); 1529 tenże kupuje od Anny Popowskiej ż. prac. Macieja sołtysa w Kotuszu część P., odziedziczoną po wspomn. wyżej Marcinie Popowskim, za 20 grz. (KoścZ 19, 135); 1531 tenże z żoną Anną zawiera ugodę z Michałem, Krzysztofem i Maciejem Karczewskimi w sprawie przysługującego im spadku po ciotce Annie, ż. Andrzeja Popowskiego, która miała zapisaną oprawę na P. → wyżej (KoścG 8, 183v); 1534 tenże Jakub Popowski z ż. Anną kupują cz. wsi Poświątne od Jana Poświątnego za 400 grz. i na tej wsi Jakub zapisuje czynsz 3 grz. Pawłowi pleb. w Grobi z pr. wykupu za 24 grz. (PG 16, 648v; KoścZ 19, 165); 1534 tenże z ż. Anną sprzedają z zastrz. pr. odkupu cz. wsi Poświątne Piotrowi Bojanowskiemu za 100 grz. (PG 16, 649); 1535 ciż zapisują czynsz 5 grz., z pr. wykupu za 24 grz., Walentemu z Górki plebanowi i altaryście ołtarza ŚŚ. Heleny i Jadwigi w kościele par. w Święciechowie (KoścZ 19, 167v); 1538 tenże Jakub Popowski i jego ż. Anna sprzedają swoje części wsi Poświątne Jakubowi Robaczyńskiemu za 500 grz. (PG 17 k. 167v, 169v); 1538 tenże kupuje od tegoż Jakuba Robaczyńskiego staw w miejscu zw. Bobówka z przyległym gruntem → p. 2 (PG 17, 168); 1540 tenże z ż. Anną Sepieńska sprzedają z zastrz. pr. odkupu 1/2 P. Mac. Opalińskiemu za 450 zł (PG 17, 359v); 1547 ciż zapisują czynsz 12 zł z 1/2 P. szpitalowi ubogich Bożego Ciała za murami m. Kościana, z pr. wykupu za 200 zł (KoścZ 19, 212); 1549 ciż są winni swym cc. Zofii i Katarzynie 400 zł pol. (KoścG 9, 165v); 1550 tenże Jakub zapisuje ż. Małg. Zdziętowskiej c. Mikołaja [ze Zdziętaw k. Jutrosina w pow. pyzdr.], wd. po Mik. Mirzewskim, po 350 grz. posagu i wiana na 1/2 cz. w P. i opust. → Ostrowie (PG 18, 552v; KoścG 9, 271v); 1552 tenże zobowiązuje się sprzedać 1/2 P. swemu synowi Janowi (KoścG 10, 80v).

1547 Adam i Jan Popowscy ss. Jakuba Popowskiego [Proczyńskiego]: 1547 tenże Adam żonaty z Kat. Czacką, siostrą Wojc. Czackiego (KoścG 8, 752v); [ok. 1553/5411Zapiska wpisana na osobnej składce, umieszczonej po wpisach z 1547, pochodzi jednak zapewne z lat późniejszych, bo Jakub Proczyński żył jeszcze w 1552] ciż dokonują działów majątkowych w P. (KoścG 8, 752); 1553 tenże Jan, mąż Anny Bieganowskiej dziedziczki części w Śniatach i w Sikorzynie (PG 97, 8); 1554 tenże Jan kupuje od [swej macochy] Małgorzaty wd. po Jakubie Proczyńskim [Popowskim] jej oprawę na P. za 350 grz. (KoścZ 20, 12); 1555 ciż bracia dzielą się swym majątkiem w P.; Adam zapisuje po 400 zł pol. posagu i wiana ż. Katarzynie c. zm. Mac. Czackiego (KoścZ 20, 20-21); 1556 tenże Jan kupuje od braci Hieronima i Wojc. Poświątnych ich części wsi Poświątne (PG 100, 304; PG 19, 343); 1568 tenże Jan kupuje od Jana Opalińskiego Charbielin za 3000 zł (PG 20, 714); 1574 tenże Adam sprzedaje Andrzejowi Gawrońskiemu domek z wiatrakiem w P. za 200 grz. (PG 21, 408); 1575 obaj bracia wspomn. jako zm. → niżej.

1551-52 cc. Jakuba Popowskiego [Proczyńskiego]: Zofia ż. Andrzeja Żytowieckiego z Żytowiecka: mąż zapisuje jej po 300 grz. posagu i wiana na swej wsi; Katarzyna ż. opatrznego Jana Kani mieszcz. w Śmiglu: otrzymała od ojca 200 grz. posagu (KoścG 9, 345v; KoścG 10, 9; PG 18, 632).

1554-57 Małgorzata wd. po Jakubie Proczyńskim sive Popowskim: 1554 taż → wyżej, 1557 taż rozlicza się z Janem Popowskim [swym pasierbem] (KoścG 11, 285v); 1559 taż Małg. [ponownie zamężna] Raszewska (KoścG 12, 273).

1571 Andrzej Gawroński12Nie wiadomo, na jakiej zasadzie Andrzej Gawroński, poprzednio posiadacz Spytkówek (TD), wszedł w posiadanie P zapisuje ż. Elżbiecie Żabieńskiej po 1000 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w P. (PG 21, 175v); 1574 tenże kupuje domek z wiatrakiem od Adama Popowskiego → wyżej; 1575 tenże w sporze z Mac. Popowskim → niżej.

1575 Mac. Popowski syn i spadkobierca zm. Jana Popowskiego w sporze z Andrzejem Gawrońskim i z Kat. Czacką wd. po Adamie Popowskim (KoścG 29 k. 45, 114).

3C. Część P. w dobrach Śmigiel:

1438 Mikołaj Ramsz ze Śmigla rozlicza się z Piotrem Rąbińskim, któremu był winien 17 grz.; tenże Mikołaj wyraża przypuszczenie, że może być pozwany przez dzieci zm. Janusza [Warmula?] Popowskiego o 30 grz.; Piotr Rąbiński zrzeka się przysądzonego mu P. [cz. P.?] na rzecz Mikołaja i Ramsza ze Śmigła13Cytowane transakcje z Ramszami są niejasne; prawdop. brakuje wcześniejszych ogniw tej sprawy. Informacje Ciepluchy 250, o sprzedaży folw. P. przez Piotra Rąbińskiego Ramszom ze Śmigla nie są ścisłe. Wiadomo jednakże, że Piotr Rąbiński nabył posiadłość w Rąbiniu od wolnego Dziersława (zapewne posiadacza łanu zwolnionego od świadczeń) dopiero w 1438 (KoścZ 12, 52). Można więc przypuszczać, że Piotr Rąbiński przybył dopiero wtedy do Rąbinia i w takim wypadku mógłby być identyczny z Piotrem, którego wcześniej nazywano Popowskim (KoścZ 12, 55v).

1443 Władysław i Mikołaj ss. zm. Mik. Ramsza wraz z opiekunami sprzedają dobra Śmigiel, w tym cz. P., z powodu ich wielkiego zadłużenia rodzonym wujom Janowi, Piotrowi i Wojciechowi z Bnina za 3000 grz. szer. gr (Wp. 5 nr 700).

1470 działy majątkowe Bnińskich: bracia Piotr kan. pozn., Andrzej, Jan, Mikołaj i Stanisław [ss. Wojciecha] otrzymują m. Śmigiel z wsiami, w tym m. in. 1/2 P. (PG 8, 55).

1495 Stan. Śmigielski [z Bnina] → p. 3B: Anna.

1507 Małgorzata ze Śmigla ż. Jana Rozdrażewskiego sprzedaje Katarzynie ze Śmigla ż. Hieronima Kretkowskiego 1/2 P., Koszanowo i 1/3 Nietąszkowa za 400 zł węg.; wwiązanie Katarzyny, już jako wd. po Kretkowskim, we wspomn. dobra (MS 4 nr 8369; KoścG 7, 25v).

1528 Wojc. Śmigielski kupuje cz. P. od Magdaleny Popowskiej wd. po Piotrze Czackim, a żony Krzysztofa sołtysa w Bruszczewie, za 200 grz. (PG 16, 258v); 1530 tenże części m. Śmigiel i wsi Nietąszkowo, a także pr. bliższości do wsi P., odziedziczone po Magdalenie sołtysce z Bruszczcwa, odstępuje wraz z dopłatą 1000 zł Rafałowi Leszczyńskiemu marszałkowicowi tytułem zamiany na dobra działoszyńskie (MS 4 nr 5548).

1528 zamiana części w dobrach śmigielskich między braćmi przyrodnimi Hieronimem, Wacławem i Stanisławem Rozdrażewskimi ss. Jana kaszt. międz. a Rafałem Leszczyńskim: 1/2 P. przypada Rozdrażewskim (PG 16 k. 229v, 230).

1533 działy majątkowe braci Hieronima i Wacława Rozdrażewskich: Wacław otrzymuje dobra Śmigiel, w tym m. in. 1/2 P. (PG 16, 562v).

1540-41 Wacław Rozdrażewski sprzedaje z zastrz. pr. odkupu 1/2 P. Jakubowi Proczyńskiemu dz. w [drugiej połowie] P. (PG 17 k. 365v. 464v); 1563-64 tenże: p. 3D i 5; 1567 [tenże?] Wacław dz. P. zawiera ugodę z Wojc. Robaczyńskim dz. cz. wsi Poświątne (KoścG 20, 198v).

3D. Przekazy dot. całej wsi: 1530 pobór z P. od 3 ł. i karczmy (ASK I 3, 135v); 1563 Wacław Rozdrażewski płaci pobór od 3 ł. i 1 komor., Jan Popowski od 2 1/2 ł., karczmy dor. i wiatraka dor. (ASK I 4, 208); 1564 dzies. z 5 ł. → p. 5; 1581 Jan Jeziorkowski14Jan Jeziorkowski był prawdop. płatnikiem poboru w imieniu jednego z posiadaczy P., może Rozdrażewskiego płaci pobór od 1/2 ł. os., 1 ł. opust. i 2 zagr., a Andrzej Gawroński od 3 zagr., i od 1 pługa [roli] uprawianego przez rataja (ŹD 89).

5. 1564 dzies. z 5 ł. Wacława Rozdrażewskiego i panów Popowskich należy do uposażenia stołu bpiego (IBP 306).

8. Ok. VII-X w. grodzisko wklęsłe i osada przy grodowa (Hensel 5, 131-132).

Uwaga: → Poświątne na W od Śmigla, przyp. 2.

1 Znana jest wzm. z 1401 o mieszkańcach wsi P., którzy nie stawili się na opole, jednakże kontekst, w jakim ta wieś występuje, wskazuje bez wątpliwości na → Popowo w par. Wonieść, a nie na P. koło Śmigla.

2 O przydzieleniu tej osoby do P. koło Śmigla decyduje rzadkie imię Dominik, znane w tym czasie również w sąsiednim Wilkowie Polskim.

3 Nie wiadomo, czy Małgorzata ż. Warmula z 1388 r., Małg. Popowska z l. 1391-99 i Małg. Warmulowa (Walermalewa) z 1418 to jedna, czy 3 różne osoby.

4 Równocześnie w 2 wsiach P. (k. Śmigla i k. Krzywinia) występowali dwaj Januszowie Popowscy używający często tylko nazwiska, z pominięciem swych przydomków Warmul czy Krakwicz. Wiadomości o nich rozróżniamy tylko na podstawie sąsiedztwa ich kontrahentów i współświadków, choć przy niewielkiej odległości między tym wsiami (ok. 17 km w linii prostej) może to być kryterium zawodne. Wątpliwości budzą wzmianki o Januszu Popowskim z l. 1420-21 (WR 3 nr 786, 810, 1211) oraz wszystkie wystąpienia Janusza Popowskiego w l. 1428-30 (KoścZ 9, passim).

5 Okolic P. k. Śmigla dot. tylko rota WR 3 nr 888.

6 Henryk Wyskota był żonaty z Katarzyną c. Małg. Warmulowej → wyżej.

7 Równocześnie żył chyba inny Piotr w P. k. Krzywinia. Niektóre wzmianki trudno przydzielić do odpowiedniej osoby, np. proces z wójtami kośc. (KoścZ 11, 92v).

8 Tenże Łukasz wraz z braćmi miał w l. 1511-13 jakieś rozliczenia z Janem Sieńskim. bratem rodzonym Balcera Kąkolewskiego [z → Kąkolewa k. Osiecznej] dot. posagu zm. Jadwigi, żony wspomn. Balcera; Jadwiga ta nazwana jest w 1511 babką Jana Sieńskiego, a w 1513 babką wspomn. Łukasza (PG 68, 377; KoścZ 18, 224v).

9 Prawdop. siostrą stryj, tego Jana Popowskiego była wspomn. w 1517 Anna ż. Macieja sołtysa w Kotuszu (KoścG 7, 269).

10 Był on zapewne rodem z Proczynia (obecnie Procyń) w pow. kruszwickim.

11 Zapiska wpisana na osobnej składce, umieszczonej po wpisach z 1547, pochodzi jednak zapewne z lat późniejszych, bo Jakub Proczyński żył jeszcze w 1552.

12 Nie wiadomo, na jakiej zasadzie Andrzej Gawroński, poprzednio posiadacz Spytkówek (TD), wszedł w posiadanie P.

13 Cytowane transakcje z Ramszami są niejasne; prawdop. brakuje wcześniejszych ogniw tej sprawy. Informacje Ciepluchy 250, o sprzedaży folw. P. przez Piotra Rąbińskiego Ramszom ze Śmigla nie są ścisłe. Wiadomo jednakże, że Piotr Rąbiński nabył posiadłość w Rąbiniu od wolnego Dziersława (zapewne posiadacza łanu zwolnionego od świadczeń) dopiero w 1438 (KoścZ 12, 52). Można więc przypuszczać, że Piotr Rąbiński przybył dopiero wtedy do Rąbinia i w takim wypadku mógłby być identyczny z Piotrem, którego wcześniej nazywano Popowskim.

14 Jan Jeziorkowski był prawdop. płatnikiem poboru w imieniu jednego z posiadaczy P., może Rozdrażewskiego.