1391 or. Psarske (Lek. 1 nr 1028), 1394 Pszarszky (Lek. 1 nr 1785), 1394 Sparszke!, nazwisko: Sparszky! (Lek. 1 nr 1775, 1872), 1423 kop. 1488/92 Psarskye (LBP 37), 1426 Psarskie (ACC 9, 198v), 1481 Pscharskye (PZ 20, 126v), 1563 Psarskie (ASK I 5, 223v), 10 km na NW od Starego Rynku w Poznaniu.
1. 1508 n. pow. pozn. (ASK I 3, 9); 1510 n. par. Kiekrz (LBP s. 37, 82).
2. 1481 kopiec narożny k. drogi U Krzyża dzieli wsie P., Złotniki i Kiekrz (PZ 20, 126v); 1508 mł. wodny i wiatrak, 1580 mł. o 1 kole → p. 3.
3. Własn. szlach., potem kl. Świętego Jana pod Poznaniem. 1391-93 Piotr, Piotrek Suczka1Piotr Suczka występuje w znanych źródłach wielokrotnie w l. 1386-91, zwykle jednak bez bliższego określenia miejsca swego pochodzenia (Lek. 1 wg indeksu). Wg G.Star. 81, był h. Grzymała z P.: 1391 tenże pozywa Dobrogosta z → Kiekrza o wycięcie 2 gajów w Kiekrzu (Lek. 1 nr 1028); 1393 tegoż syn Wojciech [i córka Anna] → niżej.
1393-1409 (zm. po 1435) Wojciech2W G.Star. 81. mylnie podano, że Wojc. Suczka mógł pochodzić z Psarskiego k. Pniew Suczka dz. w P., syn Piotra Suczki, brat Anny, tenut. bab. 1413 i średzki 1426-35 (G.Star. 81): 1393, 1403-04 tenże Wojciech, syn Piotra Suczki, upomina się u Katarzyny ż. stolnika pozn. Mikosza Sczebota [z → Pożarowa] o wiano (dotalicium) swej matki i babki; tegoż Wojciecha zastępuje w sądzie jego szwagier Jura Chojnicki z Chojnicy i Bielaw [mąż Anny, siostry Wojciecha] (Lek. 1 nr 1570, 1571; KP nr 1123, 1410, 1825); 1394 tenże toczy proces z Katarzyną3Jest to c.d. procesu, który toczyli w 1386 Piotrek Suczka i Mik. Pietrski z Mikołajem (z Bytynia) kaszt. starogr. i jego ż. Katarzyną o 25 grz. sumy głównej i 80 grz. szkody z tytułu poręczenia (Lek. 1 nr 61, 62). Pierwsza zapiska pochodzi z PZ 1, 5, gdzie udarty róg karty umożliwia odczyt tylko końcówki nazwiska Mikołaja (...rski). Wydawca zaproponował Psarski, choć kolejna zapiska nie pozostawia wątpliwości, że chodzi o Mik. Pietrskiego (Lek. 1 nr 62 = PZ 1, 6). Fikcyjnego Mik. Psarskiego z przydomkiem Suczka wprowadziliśmy do naszego Słownika, uznając go za identycznego z Mikołajem z Chyb (→ Ocieszyn, p. 3 i tabl.). Jest to jednak tylko domysł, choć bliskie pokrewieństwo Chybskich z Suczkami zdaje się nie ulegać wątpliwości (→ Chyby, przyp. 4). Zwracaliśmy też uwagę, że Mik. Chybski może być identyczny z Mikołajem z Zielątkowa (→ Kiekrz, przyp. 4) [ż. Mikołaja z Bytynia, kaszt.] starogr. o dziedzinę → Nieczajna i uzyskuje 105 grz. na tej wsi; Katarzyna, która ma wiano zapisane na Nicczajnie, może dochodzić prawa do 100 grz. po śmierci swego męża (Lek. 1 nr 1717, 1785); 1394 [tenże] Sparski w sporze z kmieciami [skąd?] komandora [joan. pozn.] (Lek. 1 nr 1872); 1394 [tenże] Psarski poręcza za [swego szwagra] Jurę [z Chojnicy i Bielaw] (Lek. 1 nr 1916); 1400 tenże w sporze z sędzią kal. Mikołajem [m. in. z Wenecji, Chomiąży, Kiekrza, zw. Krwawym Diabłem] (KP nr 18); 1409 tenże toczy proces z Wojc. Lulińskim i Mik. Baworowskim o 100 grz. (PZ 3, 103v – tu Wojc. Suczka po raz ostatni pisze się z P.); 1424 star. gen. wlkp. Sędziwój z Ostroroga oznajmia, że tenże stren. Wojc. Suczka niegdyś z P. zrzeka się na rzecz Chwaliboga, Michała i Szczepana braci z Chyb posagu, który otrzymała od jego zm. ojca [Piotra Suczki] jego siostra [Anna] ż. Jury [z Chojnicy, Bielaw]; tenże Wojciech przekazuje ów posag braciom z Chyb z tytułu długów, które u nich zaciągnął (Wp. 11 nr 1926; PZ 13, 19-20; c.d. procesów Chybskich z ss. Anny i Jury → Chyby, p. 3); 1434 król Władysław nakazuje zawiesić terminy sądowe tegoż Wojc. Suczki, który wraz z królem udaje się do Halicza na zjazd z wojewodą mołdawskim (Wp. 9 nr 1369); 1435 tenże Wojc. Suczka śwd. (PG 1, 67).
1394-96 Mac. Zielątkowski z Zielątkowa [i ze Skórzewa]: 1394 tenże twierdzi, wbrew roszczeniom Pietrasza z Krzesin do S., że dziedzina ta nal. do niego, a nie do Dzierżka [niezident.] i jego żony (Lek. 1 nr 1775); 1396 tenże wygrywa proces z Bartoszem kramarzem (institor) [skąd?], który pozywał siostrę i zięcia tegoż Macieja z dziedziny P. (Lek. I nr 2092).
1394-97 Dzierżek Psarski: 1394 tenże → wyżej; 1397 tenże śwd. (WR 1 nr 357; Lek. 1 nr 2576).
1559-83 P. własn. joannitów pozn.:
1559-63 Stan. Mężyk [z Putnowic w ziemi krak.] stolnik krak. i komandor [joan.] pozn. wydzierżawia podsędkowi pozn. Jakubowi Rokossowskiemu całe wsie nal. do joan., tj. Krzyżewniki, P., Baranowo, Suchy Las, Rawowice [obecnie Rabowice], Krzesinki, Pogorzelica, Kanclerzewice, Rangocino [k. Strzeszyna, obecnie nie istnieje, wieś prawdop. włączona później do jednej z wsi nal. do joan., może do Baranowa lub Krzyżewnikj: 1559 na 3 lata za 2300 zł (PG 103, 724v), 1563 na 3 lata za 2500 zł z zaznaczeniem, że dzierżawa obejmuje też dwór z fol w. koło kl. Świętego Jana za murami Poznania (PG 107, 166).
1577-83 wieś P. nal. do joan. pozn., dzierżawiona przez Aleksandra Mokronowskiego [ze wsi Mokronos w pow. pyzdr.]: 1577-83 → niżej; 1582 wspomn. Aleksander Mokronowski ceduje Janowi Golczowi synowi Konrada Gołcza sumy zapisane mu przez komandora joan. pozn. Adama Sędziwoja Czarnkowskiego na dobrach Krzyżewniki, P., Suchy Las i Baranowo (PyG 36, 77v).
1508 pobór z P. od mł. wodnego i wiatraka (ASK I 3, 9); 1510 w P. nie ma kmieci (ASK I 3, 256v); 1510 w P. tylko wolni zagrodnicy (LBP 82); 1563 w P. zagrodnicy (ASK I 5, 223v); 1577 pobór z P. Aleksandra Mokronowskiego [formularz nie wypełniony] (ASK I 5, 684); 1580 pobór z P. Aleksandra Mokronowskiego od 4 zagr. po 6 gr, od 2 [zagr.] po 4 gr, od rybaka 6 [gr], od mł. o 1 kole (ŹD 17; ASK I 6, 107v); 1583 pobór z P. wsi komandora [joan.] pozn., wieś dzierżawiona (tenuta) przez Aleksandra Mokronowskiego (ASK I 4, 655v).
5. 1423 (kop. 1488/92) dzies. snop. z P. należy do uposażenia prebendy kan. zw. „Strzeszyn” w kat. pozn. (LBP 37).
1426 Dziersław sołtys w Morawsku w sporze z kanclerzem [kap. kat.] pozn. Mikołajem [z Górki] o dzies. ze wsi P., którą to dzies. sołtys wykupił [→ niżej, pod 1451] (ACC 9, 198v); 1451 Wawrzyniec i Marcin kmiecie z P. zobowiązują się zapłacić kan. kat. pozn. Mirosławowi [z Bytynia] 60 kóp gr [tytułem dzies. wykupionej zapewne z P.; → wyżej, pod 1426] (CP 29, 135).
1510 dzies. snop. z P. w par. Kiekrz należy do uposażenia [Jakuba] Roszkowskiego [z Roszkowa k. Jarocina, pow. pyzdr.] kanonika [kat.] pozn., który posiada prebendę kan. zw. „Strzeszyn” [w kat. pozn.]; koniec XVI w. [zapiska na karcie z 1510] do uposażenia prebendy kan. zw. „Rokitnica” [wcześniej zw. „Strzeszyn”] w kat. pozn. należą dziesięciny snop., wiard. i pieniężne oraz małdr. z kilku wsi, m. in. z P. (LBP 37).
8. Z IX-XIII w. i z pełnego średniowiecza pochodzi pięć znalezisk naczyń (ślady po osadach?) w P. (Hensel 5, 230).
1 Piotr Suczka występuje w znanych źródłach wielokrotnie w l. 1386-91, zwykle jednak bez bliższego określenia miejsca swego pochodzenia (Lek. 1 wg indeksu). Wg G.Star. 81, był h. Grzymała.
2 W G.Star. 81. mylnie podano, że Wojc. Suczka mógł pochodzić z Psarskiego k. Pniew.
3 Jest to c.d. procesu, który toczyli w 1386 Piotrek Suczka i Mik. Pietrski z Mikołajem (z Bytynia) kaszt. starogr. i jego ż. Katarzyną o 25 grz. sumy głównej i 80 grz. szkody z tytułu poręczenia (Lek. 1 nr 61, 62). Pierwsza zapiska pochodzi z PZ 1, 5, gdzie udarty róg karty umożliwia odczyt tylko końcówki nazwiska Mikołaja (...rski). Wydawca zaproponował Psarski, choć kolejna zapiska nie pozostawia wątpliwości, że chodzi o Mik. Pietrskiego (Lek. 1 nr 62 = PZ 1, 6). Fikcyjnego Mik. Psarskiego z przydomkiem Suczka wprowadziliśmy do naszego Słownika, uznając go za identycznego z Mikołajem z Chyb (→ Ocieszyn, p. 3 i tabl.). Jest to jednak tylko domysł, choć bliskie pokrewieństwo Chybskich z Suczkami zdaje się nie ulegać wątpliwości (→ Chyby, przyp. 4). Zwracaliśmy też uwagę, że Mik. Chybski może być identyczny z Mikołajem z Zielątkowa (→ Kiekrz, przyp. 4).