SAPOWICE

1391 [nazwisko:] Sapowski (Lek. 2 nr 1423), 1408 or. Sapowicze (ACC 2, 129v), 1409 Sappowicze (ACC 2, 146v), 1411 Sapouicze (KoścZ 3, 176v), 1419 Szapowicze (KoścZ 5, 194), 1421 Sapowice (WR 3 nr 866), 1426 Szapowice (WR 1 nr 1223), 1434 Sapowycze (ACC 18, 78v), 1501 Sempowycze! (AR nr 1829), 1508 Sapovicze (ASK I 3, 19), 1580 Supowice! (ŹD 33), 5,5 km na W od Stęszewa.

1. 1470 n. pow. pozn. (PG 8, 113); 1508 n. par. Słupia (ASK I 3, 19).

2. 1422 zapowiedź → p. 3.

1553 w procesie o podział toni niewodowych na → Słupeckim [albo Ząbrskim] Jeziorze Andrzej Strykowski pozywa [Andrzeja Czarnkowskiego] bpa pozn. i kapitułę pozn. o rozgraniczenie jego wsi Chroślino, Strykowo i S. od [wsi bpich] Ząbrsko [obecnie Zemsko], Januszewice i Słupia; wspomn. miejsce do połowu ryb za pomocą sieci; obiekt ten dzieli wsie S., Mirosławki i Słupię (PZ 32, 474-475v); 1557 cd. procesu: strony zeznają, że trzy tonie i czwarta końcowa zw. Zgon należały do Ząbrska, wsi bpa pozn., a dwie tonie Długa Tonia i Przytonek oraz końcowa Zgon [położone] w stronę Strykowa należały do Strykowskiego; wg bpa na odcinku między S. a Słupią toń Ossiczka należała zawsze do Słupi, a do S., wbrew pretensjom Strykowskiego, nie należała żadna cz. jeziora, które od dawna zwą Słupskim (KoścG 17, 229v).

3. Własn. szlach. 1411-21 Mościc ze Stęszewa [i Koźmina, kaszt. pozn.] (UDR I/1 nr 359; PSB 22, 135): 1411, 1419 tenże → niżej; 1421 sąd postanawia, że świadkowie mają złożyć przysięgę, iż tenże Mościc zastawił Januszowi Jurkowskiemu Strykowo i S. (WR 3 nr 866).

1411-22 Mik. Będlewski [syn Wawrzyńca] z → Będlewa, → Bieczyn, → Siernik: 1411 woźny sąd. wwiązuje Wyszotę z Kórnika i tegoż Mikołaja w dobra Mościca [ze Stęszewa]: Mirosławki, S., Rudniki, Michorzewo Mokre, Michorzewo Suche, Porażyn i Kuślin (KoścZ 3, 176v); 1419 tenże wygrywa na mocy pr. bliższości proces z Januszem Jurkowskim o dziedziny, które Januszowi zastawił kaszt. pozn. [Mościc ze Stęszewa], tj. Strykowo, S. i Chroślino (KoścZ 5, 193, dawniej k. 231 lub 118); 1422 woźny sąd. zapowiada dobra tegoż stren. Mikołaja, tj. Bieczyny, Sierniki, Srocko Wielkie, Zadory, Chroślino, Strykowo i S. (KoścZ 7, 43).

1411 Wyszota z Kórnika i 1419-21 Janusz Jurkowski posiadacze zastawni S. → wyżej.

1435 Przedpełk Mościc z Koźmina [pow. pyzdr., syn Mościca] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu stren. Piotrowi Korzbokowi z Trzebawia [k. Stęszewa] podkom. pozn. dobra Strykowo, S. i Chroślino za 900 kóp gr (PG 1 k. 61v, 69 – tu suma 700 grz.).

1435 Piotr Korzbok [z → Chroślina, → Kamieńca, → Ruchocic, Trzebawia; podstoli, następnie podkom. pozn.] (PSB 14, 159; UDR I/1 nr 412, 443) → wyżej.

1444-75 Sędziwój Korzbok z Trzebawia, → Niwki i S. [syn Piotra]: 1444 tenże w sporze z Winc. Sadowskim (PZ 15, 12); 1475 tenże daje Mik. Strykowskiemu 1/2 S. oraz 100 kóp szer. gr pras. i 55 grz. szer. półgr., a w zamian otrzymuje 1/2 Trzebawia (PG 9, 20; → Ruchocice).

1470 Jan niegdyś Krzyżewnicki [z → Krzyżewnik k. Kórnika] pleban w Trzebawiu zapisuje mansjonarzom w Stęszewie 2 grz. czynszu rocznego na połowie S. i sumie 100 grz., jaką ma tam zapisaną, z zastrz. pr. odkupu za 24 grz. (PG 8, 113).

1445-75 Mik. Korzbok ze → Strykowa, Trzebawia, S. i Chroślina, → Marszewa i → Bodzyniewa [syn Piotra]: 1445 tenże pozwany przez Winc. Sokołowskiego [z Sokołowa w par. Charbielin, obecnie Sokołowice] o 105 grz. szer. gr i 29 grz. w małych denarkach (KoścZ 12 s. 688, 705); 1449 tegoż ż. Katarzyna, → Modrze (KoścZ 14, 9v); 1471 tenże zapisuje ż. Annie po 800 grz. posagu i wiana na Strykowie, Chroślinie oraz połowach S. i Trzebawia w pow. pozn. (PG 8, 189); 1475 tenże → wyżej: Sędziwój.

1506 Stan. Strykowski [syn Mikołaja?] z matką Anną Strykowską jako panią wienną zapisuje wikariuszom kat. pozn. 4 grz. czynszu na Strykowie, Kadzewie i S. z zastrz. pr. odkupu za 48 grz. (CP 14, 638-639; CP 24, 32v); czynsz wykupiony a. 1514 (CP 24, 100; CP 14, 640); 1506 tenże wraz z matką Anną zapisuje z zastrz. pr. wykupu kanonikom kat. pozn. na tych samych dobrach czynsz roczny 4 grz. od sumy 50 grz. (PG 13, 81).

1506 Katarzyna c. Mac. Trzebawskiego przenosi czynsz roczny 4 1/2 grz. na rzecz kapituły kat. pozn. ze Strykowa, Kadzewa i S. na Niemczyn i Starężynek [pow. kcyn.] z zastrz. pr. odkupu za 55 1/2 grz., jako jej stryj występuje Zygmunt [Korzbok] z Kamieńca kan. pozn., a jako wuj Mik. Potulicki (A 186)1Być może czynsz przeniesiony przez Katarzynę na dobra Niemczyn i Starężynek jest ident. z czynszem zapisanym przez Stan. Strykowskiego w tym samym roku na rzecz kapituły poznańskiej (→ wyżej), nie znamy jednak żadnej transakcji poświadczającej przejęcie przez Katarzynę zobowiązań Stanisława.

1509 Jan Słupski: kmiecie ze wsi kapitulnej → Drożdżyce skarżą się, że wydzierżawili folwark w S. od tegoż Jana za czynsz 30 gr, ale Biernat Zadorski zabrał im co czwartą kopę zboża i umieścił u sołtysa w Drożdżycach (CP 111, 29v).

1534 Piotr Strykowski [syn Stanisława i Małg. Białośliwskiej] zapisuje ż. Annie c. Mac. Czarnkowskiego kaszt. bydg. po 1300 zł posagu i wiana na Strykowie i Chroślinie oraz S. os. (PG 16, 650v).

1553-1600 Andrzej Strykowski [syn Piotra i Anny Czarnkowskiej] z S., → Strykowa i → Chroślina (TD): 1553-57 tenże → p. 2; 1575 tenże zapisuje ż. Kat. Przecławskiej po 4500 zł posagu i wiana na Kadzewie, Marszewie i Bodzyniewie, z zapisu oprawy wyłącza Strykowo, S. i Chroślino (PG 21, 590v).

1577 Anna Strykowska [wd. po Piotrze] → niżej.

1508 pobór od 8 półł., 6 gr od karczmy (ASK I 3, 19); 1563 pobór od 5 ł. i karczmy dor. (ASK I 5, 234v); 1577 pobór płaci Anna Strykowska [wd. po Piotrze] (ASK I 5, 712); 1580 pobór z cz. Jana Strykowskiego od 9 półł., 1 [półł.] opust. (ŹD 33).

Mieszkańcy: 1391 Wojciech Sapowski [z S.?] kmieć, poddany Kiełcza z Piechinina (Lek. 2 nr 1423); 1408-09 kmiecie → p. 4; 1426 Paweł [kmieć?] z S. ujęty przez Oczosnę rządcę (procurator) bpa [pozn.] ze Słupi za bezprawne łowienie ryb w Słupeckim Jeziorze (WR 1 nr 1223); 1434 Mik. Bębenek kmieć z S. jest winien Mik. Puszykowi plebanowi na Śródce [pod Poznaniem] 2 grz. i 9 gr za kupioną dzies. z → Cieśli [k. Stęszewa] (ACC 18, 78v); 1500 kmieć ze Skrzynek uciekł do S. (CP 111, 13v).

4. 1408-09 sołtys i kmiecie z S. w sporze z Tomaszem plebanem w Słupi [o dzies.?, czynsze?, meszne?] (ACC 2 k. 129v, 146v); 1420 Mirosław sołtys w S. w sporze z Januszem z Uścięcic (KoścZ 6, 35).

5. 1408-9 spór plebana w Słupi z mieszkańcami S. → p. 4; 1726-28 pleban w Słupi otrzymuje z folw. w S. po 3 ćw. żyta i owsa tytułem dziesięciny, a od kmieci meszne po 1 ćw. owsa i żyta (AV 20, 3v-4v).

6. 1501-11 Maciej z S.: 1501 tenże domownik (familiaris) [Marcina] Słapa kanonika pozn., śwd. (AR 1829); 1505-11 tenże pleban w Skórzewie (AC 1 nr 999; ACC 88 k. 2, 44v).

8. Zniszczone grodzisko stożkowate (z XIV-XV w.), fragmenty naczyń pochodzące z czasu od połowy XIII do końca XV w. (Hensel 6, 36-37).

1 Być może czynsz przeniesiony przez Katarzynę na dobra Niemczyn i Starężynek jest ident. z czynszem zapisanym przez Stan. Strykowskiego w tym samym roku na rzecz kapituły poznańskiej (→ wyżej), nie znamy jednak żadnej transakcji poświadczającej przejęcie przez Katarzynę zobowiązań Stanisława.