SIERPOWO

1401 or. Szirpowo (WR 3 nr 116), 1403 kop. 1582 Sirpowo (Wp. 5 nr 40; LBP 246-248), 1407 Szyrpowo (ACC 2, 54), 1413 Sirzpowo (KoścZ 4, 62v), 1429 Syrpowo (KoścZ 9, 215v), 1430 Zyrpowo (KoścZ 9, 257v), 1480 Szirpow (PG 58, 110), 6 km na SE od Śmigla.

1. 1469 n. pow. kośc. (PG 8, 10); 1403 n. par. Radomicko (Wp. 5 nr 40; LBP 246-248).

2. 1428 (kop. XVIII w.) rozgraniczenie między S. a Górką [Duchowną] kl. w Lubiniu (BenLub. 232 k. 140v, dawniej C 38); 1429-30 Jarosław Sierpowski wraz z matką [Katarzyną] i braćmi Mikołajem i Janem, dziedzice w S., toczą proces z Mikołajem opatem z Lubinia o rozgraniczenie S. i Górki (KoścZ 9 k. 215v, 225v, 234, 257v): 1430 woźny sąd. zeznaje, że usypano kopce na gran. S. i Górki, a w miejscu narożnika wbito pal, bo kopca nie można było usypać (KoścZ 9, 272).

1473 (kop. XVIII w.) rozgraniczenie S. i Woliszewa [obecnie Olszewo] (BenLub. 232 k. 140v, dawniej C 38).

1476 podział S. i części Woliszewa między Mikołaja kan. pozn. i jego brata Winc. Sierpowskich oraz Jana Kurogórskiego [z Kurzej Góry]: ciż Mikołaj i Wincenty otrzymują tę 1/2 S., którą od dawna posiadał ich ojciec, zm. Jarosław, a mianowicie ł. Andryszewski obok dworu Jana Kurogórskiego, półł. Jankowski (siedzi na nim kmieć Piotr Andryszek), półł. Niklewski (z kmieciem Grzegorzem Niemcem), półł. Choroszewski, ł. Kudlkowski (z kmieciem Paszkiem) w pobliżu młyna dolnego (inferius), także wspomn. dolny mł. [leżący] obok błota, wraz z zagrodą od dawna przynależną do tego młyna, 1/2 folw., na której od dawna znajduje się dwór, wraz z zagrodą obok półłanka Choroszewskiego i sadu Jana niegdyś Kurogórskiego, zagródkę (ortulus) Grzegorzewską obok zagrody młyńskiej, zagrodę znajdującą się naprzeciwko ich [tj. Mikołaja i Wincentego] dworu obok stawu Kuczkowskiego, sad między tą zagrodą i ich półłankiem Niklewskim, dwa stawy przed ich dworem, błoto, na końcu dolnego stawu zw. wierzchowisko stawu Nadolnego, począwszy od wspólnego kanału [?] (rivulus) aż do ich zagrody i grobli stawu położonego przed ich dworem; otrzymują także 1/2 placu karczm. naprzeciw zagrody łanu Andryszewskiego, 1/2 łąki zw. Karczemny Kąt, 1/2 roli (ager) zw. Kugla nal. do tej karczmy, 1/2 nowych łąk (które od dawna posiadali), zarośla zarówno na terenie podmokłym (lutum), jak i poza nim oraz drogę wiodącą do Bojanowa obok Śmiertelnego Dołu i Ostrowa [obiekty nieokreślone], a także rolę (ager) między tymi zaroślami a wspomn. drogą, począwszy od zagrody sive łąki Mac. Ziemli (Zemla, zagr. Jana niegdyś Kurogórskiego), poprzez 1/2 ich łąki zw. Przeszroszwycza na szerokość, a poprzez błoto i drogę aż do granic Bojanowa na długość, łąkę zw. Zarycze; otrzymują także 1/4 Woliszewa, tj. 3 ł. bez 1/4, które od dawna posiadali, wraz z 1/2 strugi (gurges) alias strumienia oraz łąkami i in. użytkami;

tenże Jan dz. w Sierpowie otrzymuje: 1/2 S., którą od dawna posiadał zm. Mikołaj ojciec Jadwigi, ż. tegoż Jana, a mianowicie łan obok drogi publicznej, na którym obecnie siedzi tenże Jan, półłanek z drugiej strony wspomn. drogi (siedzi na nim Marcin Szwygno), 3/4 [ł.] Baczowskiego (siedzi na nich Hanusz Bakyer), 3/4 [ł.] Rulewskiego (siedzi na nich Jan Rula), 3/4 [ł.] zw. Dziewięćpręt obok gran. z Górką, rolę zw. Kugla, która nal. do tych 3/4 ł., mł. górny (superius) wraz z ogrodem znajdującym się za młynem, oraz płosę, która rozciąga się od strumienia przy drodze aż do gran. z Bojanowem; otrzymuje także zagrodę wielką czyli łąkę, która rozciąga się między drogą na trzecie pole i [dalej] do Woliszewa oraz granicy z Górką, zagrodę wielką obok błota naprzeciw młyna dolnego wraz z in. mniejszą zagrodą czyli łąką, znajdującą się poza łąką wspomn. dolnego młyna – obecnie siedzi na niej [tj. na mniejszej zagrodzie] Mac. Ziemla; otrzymuje także 1/2 folw. [czyli zabudowań folw.?], położonego obok dworu Mikołaja i Wincentego wraz z sadem na końcu tegoż folw., dolny staw zw. Nadolny Staw od wspólnego kanału [?] (rivulus), taki sam jak ten, który posiadają na swój użytek Mikołaj i Wincenty, wyższe pastwisko za górnym młynem, 1/2 roli karczm. naprzeciw zagrody tegoż Jana obok drogi, 1/2 roli zw. Kugla należącej do tej karczmy, połowę łąki zw. Karczemny Kąt, połowę nowych łąk, górny zagajnik zw. Żale i Konyszewka (Conysszewka) wraz z drzewami (robora) tamże rosnącymi, a mianowicie dębami i innymi, jak olchy; tenże Jan posiadać ma też olchy we wsi i w jej połowie na końcu górnego stawu, począwszy od błota poprzez zagrodę zagrodnika [Mac.] Ziemli i 1/2 Roszwyesza [może chodzi o trzcinną łąkę, niem.: Rohrwiese; albo o końską łąkę, niem.: Roßwiese] nal. do Mikołaja i Wincentego i od końca ich roli aż do granicy wsi Targowisko; Jan otrzymuje też 1/4 cz. Woliszewa wraz z 2 1/2 kmiecia [tzn. 2 i 1/2 ł., na których siedzą kmiecie], 1/2 strugi wraz z łąkami i in. użytkami; natomiast Mikołaj i Wincenty posiadać mają piaszczystą rolę obok starego rowu; kmiecie i zagrodnicy (coloni) mają pr. wypasu i brania drewna w całej wsi; strony zobowiązują się do przestrzegania powyższego podziału pod wadium 100 grz. (KoścZ 16, 130).

1479 Jan niegdyś Kurogórski pozwany przez Andrzeja Bojanowskiego o odnowienie granicy między Bojanowem a S., począwszy od kopca narożnego między Bojanowem, Woliszewem a S., następnie wzdłuż kopców ściennych aż do strumienia, który płynie między zaroślami zw. Czyżewskie, następnie wzdłuż strugi do kopca narożnego dzielącego Woliszewo, S. i Robaczyn (KoścZ 16, 191v).

1480 mł., 2 stawy, folw., dom i dwór (curia) → p. 3: Wincenty syn Jarosława.

1583 pal wbity w błoto przy strudze zw. Żelechwa rozgranicza S., Robaczyn i Bojanowo (KoścG 37, 47v).

Młyny: 1403 młynarz → p. 5; 1413-14 młynarz → p. 3; 1476 młyny górny i dolny, wraz ze stawami → wyżej; 1480 → p. 3: Wincenty syn Jarosława; 1510 → p. 3; 1514 mł. i staw, dwór w S. → p. 3: Piotr Sierpowski; 1566, 1580 mł. korzecznik w S. → p. 3.

3. Własn. szlach. 1401-25 Jasiek z S. [tenże też od 1397 z → Bukowca Małego], h. Leliwa1K 3, 194, uznał go, na podstawie cytowanej w haśle zapiski z 1415, za przedstawiciela rodu Leliwitów. Najpewniej podstawą do takiego wniosku było pokrewieństwo Jaśka z Blizborem z Bukowca. Istotnie, w → Bukowcu Małym posiadał własność Janek h. Leliwa, jednak obok niego właścicielem części tej wsi był także Bogusław h. Trach. O przynależności rodowej Blizbora z Bukowca nic nie wiemy, nie ma też przesłanek, by identyfikować go ze znanym z l. 1400-09 Blizborem Granowskim synem Winc. Granowskiego h. Leliwa (→ Granowo) [?] (WR 3 nr 116, 525, 535): 1413-14 tenże wraz z Sobkiem Wyskotą [Żytowieckim], Ramszem Koszanowskim i Andrzejem Bojanowskim toczą procesy: 1413 z Henrykiem Cybkiem ze Spławia o 280 grz. szer. gr (KoścZ 4, 40), 1414 przegrywają proces z Sędziwojem Bojanowskim o sumę główną 120 grz. szer. gr z tytułu poręki (KoścZ 4 k. 113, 116); 1413-14 tenże toczy proces z Elżbietą wd. po Stanisławie młynarzu w S., obecnie mieszczką kośc., o 18 grz. (KoścZ 4 k. 62v, 95v); 1415 tegoż brat Blizbor Bukowiecki [z Bukowca Małego] zobowiązuje się Mikołajowi Kromno [z → Popowa k. Śmigla] i Januszowi Sulewskiemu [z Sulewa k. Osiecznej, obecnie Sulejewo] do uwolnienia od roszczeń osób trzecich dok. [zastawnego?] tegoż Jaśka (KoścZ 4, 149); 1416 tenże i in. przegrywają spór z Nastazją wd. po Frącku Sieńskim [z → Sienna k. Leszna] o długi jej zm. męża, sąd oddala ich roszczenia do oprawy wdowiej Nastki (KoścZ 4, 259v; KoścZ 5 k. 22v, 33); 1425 tenże mąż Katarzyny i ojciec Jarosza (W. Dworzaczek, Leliwici Tarnowscy, Warszawa 1971 s. 39; cytowanego tam aktu nie odnaleziono); 1425 tenże zrzeka się na rzecz Rafała Leszczyńskiego pr. bliższości do 1/2 Woliszewa, którą tenże Jasiek nabył od Iwana Karmińskiego [z Karmina]; w imieniu tegoż Jaśka występuje w sądzie jego syn Jarosz (KoścZ 8, 153v, dawniej k. 138v).

1425-50 Jarosz (Jarosław) z S. syn Jaśka i Katarzyny (KoścZ 9, 206; KoścG 1, 155-156): 1425 tenże → wyżej; 1426 tenże wraz ze swą matką [Kat.] Sierpowską toczą proces z Mik. Skorupą z Kościana (KoścZ 8, 273v); 1429-30 tenże wraz z Wawrz. Skoraczewskim [ze Skoraczewa k. Kościana] toczą proces z Januszem z Czerwonego Kościoła: 1429 tegoż zastępuje w sądzie Wojciech sługa wspomn. Wawrzyńca (KoścZ 9, 201), tenże i wspomn. Wawrzyniec przegrywają proces i oświadczają, że są winni Januszowi 11 grz. szer. gr, w tym 10 grz. sumy głównej i 1 grz. czynszu (KoścZ 9 k. 235, 236), cd. tego sporu o sumę 10 grz. szkody (KoścZ 9 k. 246v, 256v); 1429 tenże w sporze ze szl. Olbrachtem Kromno Górskim [z Górska]; sąd postanawia, że Jarosz ma mu zapłacić 5 1/2 grz. szer. gr sumy głównej i tyleż szkody (KoścZ 9 k. 225, 238v); 1429 tenże i jego matka Katarzyna toczą proces z Heleną Popowską [z Popowa k. Śmigla] (KoścZ 9 k. 146, 166v, 181v); 1429-30 tenże → p. 2; 1430 tenże w sporze z Januszem Krakwiczem z Luboni (KoścZ 9, 272v); 1450 Elżbieta ż. tegoż Jarosława sprzedaje Janowi Korzbokowi dz. w Kiszkowie części wsi Witkowo Wielkie i Małe, Kiszkowo oraz Rybno Wielkie za 800 grz.; sprzedaje też Piotrowi Korzbokowi [in.] części tych wsi, które ma po matce, za 800 grz. (PG 4, 103); 1450 tenże zapisuje ż. wspomn. Elżbiecie po 150 grz. posagu i wiana na 1/3 S., którą ma otrzymać w działach z braćmi [Mikołajem i Janem?] (PG 4, 103v).

1425-29 Kat. Sierpowska [ż. Jaśka]: 1425 taż → wyżej; 1429 taż w sporze z opatrznym [Wojc.]2W haśle → Kościan miasto, p. 3A, omyłkowo podaliśmy, że proces toczył Mik. Nolla Nollą burmistrzem kośc. (KoścZ 9, 163v); 1429 taż → wyżej, → p. 2.

1429 Mikołaj i 1429-64 Jan ss. Katarzyny [i Jaśka], dziedzice w S.: 1429-30 ciż → p. 2; 1450 [ciż?] bracia → wyżej; 1451 [tenże?] Jan Baryczka z S. wraz z Zewrzydem z Ponina3Zapewne zapiska ta dot. Zewrzyda [II], do 1450 wójta w Kościanie, → Ponin w sporze ze Stefanem opatem z Lubinia oraz Maciejem mnichem z tego klaszt.; oficjał pozn. postanawia, że w tej sprawie mają być przesłuchani świadkowie (ACC 33, 58); 1462 [tenże?] Mikołaj występuje jako wuj Małgorzaty c. zm. Janusza z Młynów [obecnie Trzykolne Młyny, pow. pyzdr.], ż. Zewrzyda z Ponina (PG 6, 155); 1464 tenże Jan wspomn. jako wuj Jadwigi ż. Wawrz. Krzyżanowskiego (PG 7, 193).

1447 Jadwiga Sierpowska ż. Mac. Zajączkowskiego, mąż zapisuje jej po 150 fl. posagu i wiana [na jakich dobrach?] (TD; cytowanego tam aktu w GG 25, 49, nie udało się odnaleźć).

1457-82 Mikołaj z S. syn Jarosława [i Elżbiety] kan. pozn.: 1457-82 tenże → p. 6; 1469-71 tenże wraz z Wincentym bracia niedz. z S. w sporze z Tomaszem opatem z Lubinia (KoścZ 15 k. 304, 594); 1471 za tegoż Mikołaja kanonika pozn. i jego brata [Wincentego] Jan Kierski z Gołaszyna [k. Obornik] zobowiązuje się zapłacić Mik. Bieczyńskiemu i Potencjanowi z Dąbrowy 80 grz. poręki (PG 57, 91v); 1475-76 tenże szl. [!] Mikołaj wraz z bratem Wincentym oraz ich siostry Katarzyna, Małgorzata, Helena i Jadwiga, dziedzice w S., toczą spór z Tomaszem opatem z Lubinia (KoścZ 16 k. 80, 163v); 1475 tenże → niżej; 1476 tenże → p. 2; 1476 tenże zastępuje w sądzie kmieci Macha z Lusowa i Powałę [też z Lusowa?] w ich sporze z Mac. Sierosławskim (PZ 20, 50); 1480 tenże → niżej.

1469-1502 Wincenty z S. [syn Jarosława], brat Mikołaja [trudny do odróżnienia od Wincentego syna Jana Kurogórskiego, poniższe informacje mogą zatem dot. zarówno jednego, jak i drugiego Wincentego]: 1469-76 tenże → wyżej: Mikołaj; 1475 tenże z bratem Mikołajem dziedzice niedz. w S. toczą proces z Jadwigą ż. Wincentego z Gostkowa (KoścZ 16, 80); 1475 tenże wraz z bratem Mikołajem dziedzice w S. i Woliszewie sprzedają z zastrz. pr. wykupu duchownemu Janowi Baranowi z Paprotni [w z. rawskiej] prebendarzowi w kaplicy (oraculum) pod Siekowem 2 grz. czynszu rocznego na 1/2 S. i 1/4 części Woliszewa (ACC 53 k. 162v-163); 1476 tenże → p. 2; 1480 tenże → niżej: Katarzyna; 1480 tenże otrzymuje od swego brata Mikołaja kan. pozn. części S. i Woliszewa, a następnie zapisuje swej ż. Annie po 200 kóp gr posagu i wiana na 1/2 S., 1/2 mł. tamże, 2 stawach, całym folw., domu i dworze (curia) oraz inwentarzu żywym (PG 9, 119v; PG 10, 119v); 1485 tenże toczy proces z Szymonem synem Kleofasa [z Łęczycy] plebanem we Wschowie i prebendarzem w Siekowie o okazanie dok. w sprawie czynszu (ACC 63, 106v); 1493 tenże → niżej: Wincenty; 1493 [tenże?] kupuje z zastrz. pr. odkupu od Małgorzaty wd. po Janie Dzwonowskim (Zwyanowski) [czy ze Zwanowa?, pow. kośc.4Zwanowo (obecnie Dzwonowo) w pow. gnieźn. stanowiło w tym czasie własność Skockich], Katarzyny ż. Mac. Skoraczewskiego i Doroty ż. Marcina Strzępińskiego [ze Strzępinia] sióstr i dziedziczek w Darnowie ich prawa w S. i Woliszewie (PG 11, 9v); 1494 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Helenie Gostkowskiej 1 ł. opust. w S. za 40 grz. (PG 7, 39); 1502 tenże pozwany przez Stan. Malewskiego o 16 fl. węg. i 21 gr, którą to sumę Wincenty miał dać Stanisławowi po śmierci Heleny Gostkowskiej, ciotki Stanisława (KoścZ 18, 45v); 1502 tenże wspomn. jako wuj Mikołaja, Jakuba i Stanisława ss. zm. Mac. Malewskiego, którzy kwitują tegoż Wincentego z pr. bliższości do S., jakie miała Helena Gostkowska ciotka wspomn. braci (KoścZ 18, 73v); 1502 [tenże?] kupuje od Andrzeja Kąkolewskiego [z Kąkolewa k. Osiecznej] i jego brata Macieja części Dębowej Łęki za 200 fl. (WschG 1, 39); 1503 [tenże?] dz. w → Dębowej Łęce (WschG 1 k. 41v-42); 1509 Anna Sierpowska wd. [po tymże] wraz ze swym małol. synem Piotrem zwolniona od udziału w posp. ruszeniu (MH 9, 96); 1509-10 wd. po nim Anna → niżej: Piotr.

1469-80 Katarzyna, 1469-76 Helena i Jadwiga oraz 1471-76 Małgorzata [cc. Jarosława z S.]: 1469 te siostry Katarzyna ż. Jana Gostkowskiego, Helena ż. Winc. Gostkowskiego oraz Jadwiga wd. po Janie Kurogórskim [z Kurzej Góry?] sprzedają [in.] Janowi niegdyś Kurogórskiemu swe części w S. oraz części Woliszewa za 300 grz. (PG 8 s. 20, dawniej k. 10); 1471 taż Małgorzata ż. Mac. Malewskiego → niżej: Jan z Kurzej Góry; 1475-76 te siostry → wyżej: Mikołaj; 1480 taż Katarzyna kwituje swego brata Wincentego z dóbr po rodzicach w S. i Woliszewie (PG 58, 110).

1469-79 Jan niegdyś z Kurzej Góry, Sierpowski, Kurogórski: 1469 tenże → wyżej: Katarzyna, Helena i Jadwiga; 1469 tenże Jan Sierpowski zapisuje ż. Jadwidze [c. Mikołaja z S.] po 80 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w S. (PG 8, 10v); 1471 tenże kupuje od Małgorzaty ż. Mac. Malewskiego 1/8 S. i 1/4 jej cz. w Woliszewie (PG 8, 122); 1476, 1479 tenże wdowiec po Jadwidze c. Mik. Sierpowskiego → p. 2.

1491-1508 Gabriel Sierpowski z S. [syn Jadwigi c. Mik. Sierpowskiego i Jana Kurogórskiego]: 1491-93 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu części wsi Zadory, którą otrzymał wraz z bratem Wincentym pr. bliższości po śmierci ich wuja rodz. Piotra Zadorskiego: 1491 Sędziwojowi Będlewskiemu 1/2 wsi za 30 grz., a Bieniaszowi Zadorskiemu cz. [jaką?] za 30 grz. i 11 fl. (PG 10 k. 150, 153v), 1492 wspomn. Benedyktowi [tę samą cz.?] za 40 grz. i 11 fl. (PG 10, 166), 1493 Benedyktowi Piotrowskiemu [zwanemu także Piotrkowskim albo Zadorskim, z Piotrowic k. Święciechowy]5W zapisce wspomn. także o częściach wsi Zadory, jakie otrzymał Gabriel po swej ciotce Annie wd. po Janie Piotrowskim za 300 grz. (PG 10, 180v); 1493 tenże → niżej: Wincenty; 1493 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Benedykta Brodzkiego pleb. w Brodach 1 1/2 ł. os. tamże za 100 fl. węg., a następnie zapisuje na tym łanie swej ż. Katarzynie po 100 fl. posagu i wiana (PG 11 k. 3v, 5v); 1493 tenże wraz z Wincentym i Janem, bracia z S., toczą proces z Mik. Śmigielskim (PZ 22, 70); 1494 tenże kupuje od Łukasza Polickiego 1/2 → Janowa [k. Międzyrzecza] za 100 grz. (PG 7, 15); 1508 tegoż c. Anna ż. Wojc. Witkowskiego (PG 66, 68v); 1509 tenże → niżej: Piotr; 1509 tenże wspomn. jako zm. → niżej: Jan i Wojciech.

1491-93 Winc. Sierpowski [najpewniej syn Jadwigi c. Mik. Sierpowskiego i Jana Kurogórskiego, trudny do odróżnienia od Wincentego syna Jarosława]: 1491 tenże → wyżej: Gabriel; 1493 tenże syn zm. Jana Kurogórskiego sprzedaje [in.] Winc. Sierpowskiemu części w S. i Woliszewie po ojcu i matce, które ma w działach z braćmi Gabrielem, Janem i Wojciechem oraz zyski w tych wsiach, jakie ma od Anny Zadorskiej, za 80 fl. węg. (PG 7, 2; PG 11, 2); 1493 tenże sprzedaje Benedyktowi Zadorskiemu części wsi Zadory, które ma otrzymać po swym zm. wuju Piotrze Zadorskim oraz po spodziewanej śmierci Anny wd. po Janie Piotrowskim, za 300 grz. (PG 10, 187); 1493-1503 [tenże?] → wyżej: Wincenty syn Jarosława; 1493 tenże → wyżej: Gabriel; 1494 [tenże?] otrzymuje z zastrz. pr. wykupu [za ile?] od Anny Zadorskiej jej prawa i przezyski na S. (PG 7, 33v); 1509 tenże wspomn. jako zm. → niżej: Piotr.

1493-1509 Jan i 1493 Wojc. Sierpowscy ss. [zapewne Jadwigi c. Mik. Sierpowskiego i] Jana Kurogórskiego: 1493 ciż → wyżej: Wincenty syn Jana; 1493 tenże Jan → wyżej: Gabriel; 1509 tenże Jan wygrywa proces ze swą bratową Katarzyną wd. po Gabrielu Sierpowskim o opiekę nad jej córką Anną i dobrami Janowo [k. Międzyrzecza] (PG 65, 267); 1509 tenże Jan zw. Sirpek → niżej: Piotr.

1502 Mikołaj, Jakub i Stanisław ss. zm. Mac. Malewskiego → wyżej: Wincenty syn Jarosława; 1510-13 tenże Stanisław → niżej: Jan Sierpowski; 1514 tenże Mikołaj wspomn. jako zm. → niżej: Piotr.

1510-13 Jan Sierpowski [zapewne syn Mac. Malewskiego i Małg. Sierpowskiej?]: 1510 tenże [duchowny?] wydzierżawia od Mik. Czepla archid. śremskiego i plebana w Modrzu dochody kościoła par. w → Modrzu na 3 l. łącznie za 70 grz.; za Jana poręcza jego brat Stan. Malewski pleb. w Grodzisku [obecnie Grodziszczko, pow. pyzdr.] (ACC 87, 94); 1513 tenże wydzierżawia dochody par. w → Modrzu od wspomn. Mik. Czepla (ACC 89, 78v); 1513 za tegoż Jana poręcza Stan. Malewski pleb. w Kąkolewie, że spłaci wszelkie długi z tytułu dzierżawy dochodów par. w Modrzu (ACC 89, 111).

1508-41 Piotr Sierpowski syn Wincentego i Anny [wnuk Jarosława] (KoścZ 26, 203; PG 66, 49v): 1508 za tegoż Piotra ręczy wicewojewoda wsch. Paweł Wilkowski [z Wilkowa Niemieckiego w pow. wsch., obecnie Wilkowo Leszczyńskie], że Piotr uwolni szl. Mik. Ossowskiemu [z Osowej Sieni] od roszczeń osób trzecich cz. Dębowej Łęki, którą tenże Piotr sprzedał Mikołajowi za 300 grz. (WsG 1, 63v); 1509 tenże małol. → wyżej: Wincenty syn Jarosława; 1509 temuż i jego matce Annie ręczą Piotr Wolikowski [z Wolikowa k. Grodziska] i Marcin Szczodrowski za Jana z S. zw. Sirpek, że zrezygnuje on temuż Piotrowi części w S. i Woliszewie, które Jan ma otrzymać w dziale z bratem Gabrielem i po zm. bracie Wincentym; części te Piotr i jego matka kupili za 70 grz. (PG 66, 178v); 1510 tegoż i jego matkę Annę kwitują [jego siostry?] Kat. Sierpowska ż. Mik. Czeluścińskiego oraz Małg. Sierpowska ż. Stan. Ziemlińskiego z sumy 20 grz. (KoścZ 18, 152v); 1514 tenże występuje jako wuj Małgorzaty c. zm. Mik. Malewskiego (KoścZ 19, 42v); 1514 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od swej teściowej Anny wd. po Mik. Jurkowskim, obecnie ż. Jana Strzępińskiego, całą jej oprawę zapisaną na 1/2 Jurkowa za 200 fl., pod warunkiem, że gdyby Anna nie odkupiła tych dóbr do dnia ś. Marcina przyszłego r. [11 XI 1515], to przejdą one na własność tegoż Piotra; równocześnie Piotr zapisuje swej ż. Urszuli c. Mik. Jurkowskiego po 200 fl. węg. posagu i wiana na połowach wsi S. i folw. oraz całym dworze, w którym mieszka, a także na połowach mł. i stawu (KoścZ 19, 42); 1517 tenże dz. w Woliszewie pozwany przez Jakuba pleb. we wsi Górka, należącej do klaszt. w Lubiniu, o dzies. snop. wartości 5 grz. z łanów kmiecych i folw. w Woliszewie, Piotr dowodzi, że nie są to łany folw., lecz soł. i opust.; oficjał pozn. postanawia, że z łanów soł., jeśli są uprawiane, ten kto uprawia, daje dziesięciny plebanowi (ACC 92, 269v); 1539 tenże występuje jako wuj Kat. Sepieńskiej wd. po Mac. Cykowskim, a obecnie ż. Abrahama Wolikowskiego (KoścZ 19, 183; KoścZ 26, 185); 1541 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana Czackiego zw. Ciołek 2 ł. w Glińsku i karczmę os. w Czaczu za 45 grz. (KoścZ 19, 185); 1562 tenże Piotr wspomn. jako zm. → niżej.

1510 Małgorzata i Kat. Sierpowskie → wyżej: Piotr.

1553 Stefan Wilkowski daje Łukaszowi, Andrzejowi i Stanisławowi z Górki wsie S. i Woliszewo (PG 19, 71v).

1553-81 Andrzej, 1553-57 Łukasz i Stanisław [Górkowie] z Górki [Miejskiej]: 1553 ciż → wyżej; 1557 ciż dzielą się dobrami, w tym wsią S., którą otrzymuje tenże Andrzej (PG 101, 860); 1564 tenże Andrzej dz. w S. → p. 5; 1581 tenże Andrzej dz. w S. (Piotrkowska 1 nr 539).

1554-80 Dorota (PG 98, 513; GG 37, 29; TD), 1559-80 Urszula (PG 1251, 70v), 1574-80 Katarzyna (GG 43, 128v), 1580 Barbara, [in.] Dorota i Zofia Sierpowskie cc. Piotra Sierpowskiego: 1562 taż Urszula klaryska w Gnieźnie, c. zm. Piotra (GG 33, 483v); 1580 taż Katarzyna wd. po Franciszku Zaleskim jest winna 60 talarów bakałarzowi Krzysztofowi z Warszawy; sumę tę ma zapisaną m. in. na częściach S. i Woliszewa należnych jej w działach z siostrami Dorotą, Barbarą, Zofią, Urszulą i [in.] Dorotą (PG 136, 262); 1581 taż Urszula wspomn. jako zm. (PG 139, 294).

1555 Jakub Jaskólecki sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swej ż. Magd. Opalenickiej wsie S. i Woliszewo za 3000 zł, nabyte przez tegoż Jakuba uprzednio z zastrz. pr. wykupu (PG 18, 287).

XVI w. Jaskóleccy dziedzice w S. (W. Dworzaczek, Leliwici Tarnowscy, op. cit., s. 39).

1510 w S. jest 7 ł., w tym 2 3/4 ł. os., mł., 5 zagr. → p. 5; 1530 pobór z S. od 2 ł. (ASK I nr 3, 132); 1563 pobór od 1 zagr. (ASK I 4, 191v); 1564 w S. są 2 ł. → p. 5; 1566 pobór od 5 zagr., mł. korzecznika o 1 kole (ASK I 4, 276v); 1580 pobór od 3 ł., 5 zagr., 1 kom., od owczarza od 30 owiec, mł. korzecznika (ŹD 83).

Mieszkańcy: 1413-14 zm. Stanisław młynarz w S. i wd. po nim Elżbieta mieszczka kośc. → wyżej; 1476 w podziale wsi S. [→ p. 2] wymienieni kmiecie: Piotr Andryszek, Grzegorz Niemiec, Paszek, Marcin Szwygno, Hanusz Bakyer, Jan Rula, zagrodnik Mac. Ziemla, łany zw. Andryszewski, Kudlkowski, 3/4 [łanów] zw. Baczowskie, Rulewskie, półłanki zw. Jankowski, Niklewski, Choroszewski, zagródka (ortulus) zw. Grzegorzewska, rola (ager) zw. Kugla (Cugla), staw zw. Kuczkowski (KoścZ 16, 130-130v).

5. 1403 (kop. 1582) bp pozn. Wojc. [Jastrzębiec] przyłącza do par. w → Radomicku wieś S. wraz z dziesięcinami płaconymi z folw., mesznym płaconym przez kmieci i młynarza (Wp. 5 nr 40; LBP 246-248); 1407 Grzegorz pleb. w → Radomicku oświadcza, że dziesięciny [kmiece]6Zdaniem Now. 2, 432, spór dotyczył właśnie poboru dzies. z łanów kmiecych z Kurozwęka, Unina i S. nie należą do kościoła w Radomicku, ale do uposażenia prebendy kanonika Jaśka; przyznaje też, że choć niesłusznie pobierał je z Kurozwęka i Unina, to nie pobierał ich z S. (ACC 2, 54).

1510 w S. jest 7 ł., w tym 2 3/4 ł. os., pozostałe opust., wiard. dzies. należą do uposażenia stołu bpa pozn., dzies. z folw. dają plebanowi, z mł. płacą [plebanowi?] 1/2 ćw. żyta, jest 5 zagr., każdy daje po 1 gr mesznego (LBP 129); 1564 z 2 ł. w S. pana Andrzeja z Górki płacą bpowi pozn. po 24 gr tytułem dzies. (IBP 306).

6. 1457-82 Mik. Sierpowski kan. pozn., syn Jarosława: 1457 tenże student w Krakowie (AS 1, 149); 1467-72 tenże kan. pozn. posiada prebendę kanonicką [fundi „Kórnik”7Określenie nazw prebend Mikołaja na podstawie badań nad składem pozn. kapituły katedralnej w XV w. przeprowadzanych przez autora hasła] (CP 30 k. 85v-86, 88v, 134); 1471 pap. Sykstus IV nadaje temuż Mikołajowi z S. kanonikowi pozn., na prośbę Adama z Dąbrowy posła króla polskiego, kanonię w kapitule kat. pozn. (Theiner 2 nr 215); 1473 tenże otrzymuje pap. prowizję na 2 beneficja (Kraków, Biblioteka PAU i PAN, rps nr 8478 [tzw. Teki Rzymskie] s. 19, 23); 1473-75 tenże toczy proces w Kurii Rzymskiej ze Stanisławem z Przełęgu i Piotrem synem Klemensa de Svyesye [?] o kościół par. Ś. Mikołaja w Żarnowie [k. Opoczna] (Teki Rzymskie nr 8478 s. 23, 50); 1476 tenże kan. koleg. NMP in Summo w Poznaniu (ACC 30, 151); 1478-82 tenże kan. pozn. posiada prebendę kanonicką [fundi „Śródka”] (CP 31 k. 20v, 67); 1481 tenże prefekt fabryki kat. pozn. (CP 31 k. 48v, 56); 1482 tenże jako regens Chartowa wysłany przez kapitułę wraz z kan. Janem Iłowieckim do starosty [gen. wlkp.] do Stęszewa w sprawie przemocy, jakiej doznał od kmieci z Żegrza; kapituła wysyła także tegoż Mikołaja wraz z kan. Hektorem [z Koziemina k. Turku] do starosty w sprawie skargi na szl. Jana i Piotra Spławskich [ze Spławia k. Poznania] oraz kmieci ze Szczepankowa o to, że chcieli zabić tegoż Mikołaja, a także w sprawie kmiecia z Umultowa osadzonego w wieży zamku pozn. za zgwałcenie wdowy z Nowej Wsi [w par. Ś. Wojciech pod Poznaniem?] (AC 1 nr 709, 714-715); 1482 tenże toczy proces w Kurii Rzymskiej ze Stan. Przeczeniem i Mikołajem z Lubasza o kościół par. w Żninie (Teki Rzymskie nr 8478 s. 299); 1482 17 X tenże wspomn. jako zm. (CP 31, 67).

8. Informacja o skarbie srebrnym znalezionym w S. dot. w rzeczywistości wsi Sierpowo w Łęczyckiem (J. Slaski, S. Tabaczyński, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne Wielkopolski, Warszawa 1959, s. 86; A. Głupieniec, T. R. Kiersnowscy, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne z Polski środkowej, Mazowsza i Podlasia. Materiały, Wrocław 1965, s. 27-28; Hensel 6, 97).

1 K 3, 194, uznał go, na podstawie cytowanej w haśle zapiski z 1415, za przedstawiciela rodu Leliwitów. Najpewniej podstawą do takiego wniosku było pokrewieństwo Jaśka z Blizborem z Bukowca. Istotnie, w → Bukowcu Małym posiadał własność Janek h. Leliwa, jednak obok niego właścicielem części tej wsi był także Bogusław h. Trach. O przynależności rodowej Blizbora z Bukowca nic nie wiemy, nie ma też przesłanek, by identyfikować go ze znanym z l. 1400-09 Blizborem Granowskim synem Winc. Granowskiego h. Leliwa (→ Granowo).

2 W haśle → Kościan miasto, p. 3A, omyłkowo podaliśmy, że proces toczył Mik. Nolla.

3 Zapewne zapiska ta dot. Zewrzyda [II], do 1450 wójta w Kościanie, → Ponin.

4 Zwanowo (obecnie Dzwonowo) w pow. gnieźn. stanowiło w tym czasie własność Skockich.

5 W zapisce wspomn. także o częściach wsi Zadory, jakie otrzymał Gabriel po swej ciotce Annie wd. po Janie Piotrowskim.

6 Zdaniem Now. 2, 432, spór dotyczył właśnie poboru dzies. z łanów kmiecych.

7 Określenie nazw prebend Mikołaja na podstawie badań nad składem pozn. kapituły katedralnej w XV w. przeprowadzanych przez autora hasła.