RUSKA WIEŚ

(1358 Dubiecko [w kopii z r. 1630], 1389 Dubeczko [w kopii z r. 1521], 1436 de Rutenicali Dubeczko, de Ruski Dubeczko, 1441 Ruskyedubyeczsko, 1463 Dubyeczsko Ruszkye, 1484 Russka Vyesz seu Stare Dubyeczsko, 1489 Ruszka Vyech [!]) 2 km na S od Dubiecka.

1. 1389 in terra san. (ZDM VI 1559); 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 149); 1530 z. san. (AS I 21 k. 520).

2. 1358 król Kazimierz potwierdza Jackowi Słoneczko posiadanie na podstawie przywileju księcia ruskiego Lwa wsi Rozborz i Uherce [dziś Węgierka, w z. przem.] oraz dodaje lasy i potoki do ich źródeł, w kierunku wsi król. Dubiecko (ZDM IV 958); 1458 role zw. łazy wyrobione przez mieszczan i przedmieszczan Dubiecka za bagnem zw. Osz w lasach bachóreckich od granic Ruskiego Dubiecka (XI 3433).

3. Własn. król., dobra → Dubiecko, od r. 1389 szlach. 1358 wieś król. Dubiecko (ZDM IV 958); 1389 22 IX król Władysław nadaje Piotrowi Kmicie, kaszt. lub., za zasługi wsie Dubiecko, Iskań, Stupnicę i Ruszelczyce w ich granicach od dawna wyznaczonych z wszystkimi dochodami i korzyściami z wyjątkiem podymnego in wlgo podimskie, które król zachowuje dla siebie (ZDM VI 1559); 1407 król pozwala Mikołajowi Kmicie z Wiśnicza na założenie miasta na prawie niem. we wsi jego Dubiecko (ZDM VI 1852; Oss. 13280 s. 126-127) → Dubiecko miasto; 1435 Mikołaj [Kmita] z Wiśnicza, kaszt. przem., zastawia szl. Janowi Dolińskiemu za 410 grz. wsie → Ruszelczyce i → Iskań z sołectwami w tych wsiach (XI 711); 1436-37 szl. Wilam Czeszyk pozywa Mikołaja Kmicica z Ruskiego Dubiecka o 4 grz. poręki za Piotra, wójta san. (XI 762, 778, 789, 798, 805, 855); 1437 Jan Doliński pozywa Mikołaja, kaszt. przem., w sprawie sołectwa w → Ruszelczycach. Przed sądem występuje również Mikołaj Kmicic młodzieniec [s. Mikołaja kaszt. przem.] (XI 865, 882, 883); 1441 Mikołaj Kmita z Wiśnicza za zgodą synów sprzedaje Janowi Dolińskiemu za 1000 grz. wsie Ruszelczyce, Iskań i Ruskie Dubiecko z sołectwami w tych wsiach z prawem wykupu do 5 lat. Doliński i kmiecie będą mieli pr. połowu ryb w rz. San i jego dopływach oraz używania pastwisk i sadzawek rybnych po obu brzegach Sanu, i zachowują prawo niem. (XI 1343); Mikołaj, kaszt. przem., pozywa Małgorzatę, ż. jego zm. syna Mikołaja z Dubiecka (XI 1352); na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą, ż. [Przedpełka] Mościca z Wielkiego Koźmina, a jej stryjem Mikołajem [Kmitą], kaszt. przem., i tegoż synami Małgorzata odstępuje Mikołajowi i jego synom zamek Sobień z przynależnymi wsiami oraz dobra Bachórzec, Ruskie Dubiecko1W Arch. Sang. II 137 w akcie tym zamiast Ruskiego Dubiecka wymienione „castellum Dubiecko” [błędny odczyt wydawcy], miasto Dubiecko z przedmieściem, Nyewnadowodubyeczsko [dziś Nienadowa], Iskań i in. (XI 1370, 1371); 1443 Mikołaj, kaszt. przem., ręcząc za Jana Żmigrodzkiego Piotrowi Czeszykowiczowi z Rytarowiec [dziś Bykowce], zobowiązuje się zapłacić temuż 100 grz. lub dać zastaw na kmieciach we wsi Dubiecko z 10 grz. czynszu (XI 1697, 1776); 1447 Jan i Dobiesław Kmitowie, bracia z Wiśnicza, otrzymują od Stanisława Stroskiego 84 zł węg., których terminowy zwrot gwarantują intromisją we wsie Postołów i Wola Postołowska. Gdyby nie dali intromisji, wówczas poręczyciel Jan Doliński winien dać intromisję w wieś swą Ruskie Dubiecko (XI 2344); 1463 Jan Doliński, chor. przem., odstępuje Stanisławowi z Dubiecka, wnukowi Mikołaja Kmity, kaszt. przem., jako posiadającemu prawo bliższości, za 700 grz. wsie swoje Iskań i Dubiecko Ruskie, zgodnie z aktem kupna od wymienionego Mikołaja kaszt. Doliński sprzedaje Stanisławowi i sołectwo w → Iskani za 300 grz., a winien pozostać w posiadaniu wym. dóbr aż do zebrania wszystkich plonów z pól i zużycia paszy (XVI 3, 4, 49, 50); Jan Sobieński [Kmita] kwestionuje zapis dot. wsi Ruskiego Dubiecka i Iskani dla Stanisława Dubieckiego (XVI 9); 1484 Barbara z Dubiecka, ż. Stanisława Derszniaka z Rokitnicy, sprzedaje Piotrowi, Stanisławowi i Andrzejowi z Sobnia, braciom rodzonym, za 6000 zł węg. dobra ojczyste i macierzyste miasto → Dubiecko z wsiami Ruska Wieś albo Stare Dubiecko, Polchowa, Słone i in. (XVI 1647); 1489 Andrzej albo Indrzich Kmita z Sobnia daje Janowi z Pilicy, wwdzie ruskiemu, i Piotrowi z Sobnia, star. spiskiemu, swym poręczycielom, intromisję w dobra swe wieś → Bachórzec, miasto → Dubiecko i wsie do nich należące, w tym Nienadowa, Przedmieście [Dubieckie], Ruska Wieś i Polchowa (XVI 1940); 1498 król Jan Olbracht zatwierdza kontrakt zawarty przez Piotra Kmitę, marsz. kor., i Jana z Ossolina, opiekunów dzieci zm. Andrzeja [Kmity] Sobieńskiego, przyznający Barbarze, matce tych dzieci, a teraz ż. Rafała z Jarosławia, posiadanie miasta → Dubiecka z przedmieściami i wsiami Nienadowa, R.W. i in. tak długo, aż zostanie spłacona suma oprawy i wiana zapisana Barbarze przez Andrzeja Sobieńskiego (MRPS II 646); 1515 10 ł., pop 15 gr (ŹD XVIII s. 149); 1523 podymne 24 gr (AS I 21 k. 103); 1530 9 1/2 ł., namyesznyk [pop] 30 gr (AS I 21 k. 520); 1536 9 1/ ł., pop (AS I 21 k. 566); 1552 20 gosp., pop (AS I 21 k. 1019).

4. 1441 Jan Doliński kupuje od Mikołaja Kmity wsie Ruszelczyce, Iskań i Ruskie Dubiecko z sołectwami i zobowiązuje się zachowywać prawo niem. (XI 1343).

5. 1515, 1530, 1536 pop, namyesznyk → p. 3.

7. A. Kunysz, Archeologiczne badanie zwiadowcze we wsi Wybrzeże pow. Przemyśl w roku 1964, Spraw. Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za rok 1964, Rzeszów 1964 s. 34-35; M. Parczewski, Grodzisko wczesnośredniowieczne w Wybrzeżu nad Sanem w świetle badań z lat 1977-1978, Materiały i Studia Muzealne II, Przemyśl 1979.

8. Wzgórze zwane Grodzisko albo Horodysko (A. Krasicki, Nieco o Kmitach Śreniawitach, Biblioteka Nauk. Zakładu im. Ossolińskich, t. II, 1847 s. 46); na grodzisku ułamki naczyń z młodszych faz wczesnego średn., w innych miejscach ułamki naczyń wczesnośredn. (Koperski, Parczewski, Wyniki… w r. 1976 s. 131-133).

1 W Arch. Sang. II 137 w akcie tym zamiast Ruskiego Dubiecka wymienione „castellum Dubiecko” [błędny odczyt wydawcy].