TEMESZÓW

(1361 loca deserta, fluvius Temeszow, 1402 Temeschow, 1424 de Themiszszowa, de Themessowa, 1427 de Themeszowa, 1460 Themyeschow, 1486 Themyschow) 14 km na E od Brzozowa.

1. 1361 distr. san. (Mater. 1); 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 150); 1530 z. san. (AS I 21 k. 516).

2. 1458 Małgorzata z Dymowa pozywa o granice Pawła i Mikołaja, dziedziców z Dydni, T. i Krzemiennej, br. niedzielnych (XI 3416); 1486-88 Jan, Zygmunt i Stanisław, br. niedzielni z Dydni, pozwani przez Rafała z Humnisk w sprawie granic między wsiami Witryłów i Końskie a wsiami Dydnia i T. (XVI 1745, 1862); 1497 łąka za Krzemienną idąc do T. (XVI 2389).

3. Własn. król., od r. 1361 szlach. 1361 król nadaje dziedzicznie za zasługi Piotrowi i Pawłowi, braciom z Węgier, miejsca puste Jurowce, Srogów i drugi Srogów nad potokiem Rusawa, oraz Dydnię i T. nad potokami o tych nazwach aż do ich źródeł i z potokami do nich wpadającymi wraz z brzegiem rz. San, celem osiedlenia i z takimi prawami, jakie obowiązywały, gdy należały one do zamku san. Z racji nadania wym. bracia zobowiązani będą do udziału w wyprawie wojennej z kopią i 2 łucznikami (Mater. 1); 1361-1402 Paulus, Paithko Vngarus, Pasko Hungarus, Paszko z T. (Mater. 1; AGZ VII 23, VIII 17, XI wg indeksu); 1402 Paithko Vngarus de T. wśród ziemian san. (VII 23); 1424 szl. Wichna z T., wdowa po Paszku, pozywa Fryderyka z Jaćmierza (XI 36, 42, 48); 1427 Spytko z T. asesor sądu z. sanockiej (XI LXXVIII); 1453 szl. Mikołaj Themeschowsky (XI 3183); 1458 szl. Paweł i Mikołaj, dziedzice z Dydni, T. i Krzemiennej, br. niedzielni (XI 3416) → p. 2; 1460 Stepan z Dobrej podaje świadków przeciw Paszkowi (Paskonem) swemu bratankowi z T., że kupił u niego rolę z domem et dworsissko (XI 3581); 1464 Paweł z Dydni zapisuje ż. swej Elżbiecie 300 grz. na połowie swych dóbr w Dydni, T., Krzemiennej i Falejówce (XVI 77); 1468, 1470 Elżbieta, ż. Pawła z T., pozywa Jana z Tarnawy (XVI 496, 683); 1468, 1469, 1474 starosta ustanawia zakład między Pawłem z T. i Mikołajem z Dydni z jednej, a Szczęsnym z Niewistki i Stanisławem z Dynowa (XVI 510, 611, 612, 647, 649, 651, 671-673, 679, 707, 739, 753-755, 761-763, 777, 778, 983, 984); 1472 Paweł Dedeński otrzymawszy od Jana Tarnawskiego wieś Jabłonicę [J. Ruska] tytułem posagu ż. swej Elżbiety, zapisuje jej 500 grz. na połowie wsi T., Krzemienna, Jabłonica, Falejówka i Wydrna (XVI 867, 868); 1473 Dobiesław Kmita, kaszt. lub., gwarantuje Pawłowi Temeszowskiemu terminowy zwrot długu 30 grz. intromisją w kmieci w Bartkówce płacących 3 grz. czynszu (XVI 965); Paweł Dedeński ręczy Stanisławowi Burzyńskiemu za Piotra [Kmitę] Sobieńskiego na 50 zł z gwarancją intromisji w kmieci w → Falejówce (XVI 969); Stanisław Racławski ręczy Pawłowi Dedeńskiemu za Piotra Sobieńskiego na 50 zł z gwarancją intromisji w kmieci w → Wołodzi (XVI 970); 1489 Jan, Zygmunt i Stanisław, br. rodzeni z Dydni [synowie Pawła], dokonują podziału, mocą którego Zygmuntowi i Stanisławowi, którzy chcą pozostać niedzielnymi, przypadają → Dydnia, połowa Wydrnej, T., Jabłonica [Ruska] i Krzemienna z sadzawkami, jeziorami, pr. rybołówstwa szczególnie na rz. San, począwszy od granic wsi Gruszówki aż do wsi Niewistki. Gdyby ci dwaj mieli przeszkody ze strony sióstr zamężnych, wówczas Jan ma im pomóc pieniężnie. Wszyscy trzej mają troszczyć się, wyposażyć i ubierać siostry niezamężne aż do ich zamążpójścia. Gdyby któryś z braci miał trudności w sprawie granic, wówczas jeden drugiemu winien pomagać pieniężnie. Zygmunt i Stanisław winni dać Janowi 10 grz. na budowę i udostępnić mu drzewo z Dydni (XVI 1941); 1491-92 Zygmunt i Stanisław, br. niedzielni dziedzice z Dydni, T., Krzemiennej i Jabłonicy, dokonują podziału, mocą którego młodszemu Stanisławowi przypadają T., Krzemienna i Jabłonica, wolność korzystania z lasów Zygmunta dla dworu i ludzi Stanisława, część pr. rybołówstwa na Sanie na terenie jego posiadłości, lasy tych posiadłości z rolami, sadzawkami, pr. rybołówstwa, jeziorami szczególnie na rz. San, począwszy od granic Gruszówki aż do granic wsi Niewistki. Łąki na folwarkach mają być podzielone po połowie, zasiewy wszystkich zbóż po połowie, a Stanisław winien dać jednorazowo Zygmuntowi mieszkańców swych wsi do sprowadzenia drzewa na budowę [te punkty przekreślone]. Bracia winni wyposażyć siostry, a sprzęty domowe podzielić po połowie, długi i czynsze płacić po połowie, także zaległe należności dla służby. Stanisław winien dodać bratu 10 grz. na budowę (XVI 2036, 2043); 1494 Stanisław z Dydni otrzymuje od Jakuba Pieniążka z Pielni 40 grz. jako część posagu i zapisuje ż. swej [Jadwidze] 80 grz. na połowie swych dóbr T., Jabłonica i Krzemienna (XVI 2172, 2173); 1496 Małgorzata ż. Nabrzucha (Nabrzuszek) pozywa Stanisława, dziedzica z T. (XVI 2311); 1497 Stanisław z Dydni współręcząc Piotrowi Felsztyńskiemu za Stanisława z Kormanic, zapisuje zakład (vadium) na Jabłonicy, T. i Krzemiennej (XVI 2394); 1499 Zygmunt z Dydni jako opiekun dzieci [brata swego] Stanisława Dedeńskiego (Dalenyszki!), który nie powrócił z wojny mołdawskiej i wątpliwe czy żyje, oraz Jadwiga ż. Stanisława dokonują podziału dóbr, mocą którego Jadwiga tytułem oprawy, zapisanej jej przez męża na połowie wszystkich dóbr, winna zachować Jabłonicę i połowę młyna w Krzemiennej, a Zygmunt zachowuje wsie T. i Krzemienną. Wszystkie zboża ze zbioru tegorocznego w folwarkach i stogach winni podzielić po połowie, a oziminy przypadną stosownie do podziału dóbr (XVI 2568); 1501 Małgorzata, ż. Stanisława Nabrzucha, c. Pawła Dedeńskiego, kwituje z ojcowizny i macierzyzny m.in. Jana i Konstancję, dzieci nieżyjącego Stanisława dziedzica z T. (XVI 2712, 2752); 1515 6 ł. (ŹD XVIII s. 150); 1523 T. podymne → Dydnia (AS I 21 k. 101); 1526 5 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 418); 1530 5 ł. (AS I 21 k. 516); 1536 5 ł. (AS I 21 k. 564); 1552 9 col. (AS I 21 k. 1022).

Mieszkańcy: 1435 Chodor, Wassil (XVI 755); 1443 Chodor Onanycz (XI 1771); 1460 Pasko bratanek Stepana z Dobrej (XI 3581).

6. 1504 uchwała szlachty z. san. na zjeździe z udziałem starosty i kasztelana, ze względu na częste najazdy nieprzyjaciół [Turcy, Tatarzy] zawiera postanowienia o zarębianiu lasów, o zamykaniu dróg, jednej nad Sanem i drugiej nad Stobnicą, o gromadzeniu się na znak otrzymany od starosty w wyznaczonych miejscach, a w wypadku nagłego najazdu pod Temeszowem (XVI 3015).

8. Ślady grodziska, zw. przez ludność Horodysko, na górze nad Sanem (Fastnacht, Osadnictwo s. 61; Parczewski, Źródła I s. 214-216).