księstwo, ziemia, districtus.

1239 Paweł kaszt. wysz. (K 389); 1254 Piotr kaszt. wysz. (L 23); 1319 Mik. kaszt. wysz. (L 53, 54); 1319 ks. Bolesław III potwierdził matce ks. Elżbiecie posiadanie dóbr, zapisanych jej jako oprawa wiana przez ks. Wacława, obejmujących kasztelanię wysz. wraz z obszarem, którego opisano tylko zachodnią granicę, obejmującym późniejszą ziemię wysz., pow. płoń. i wschodnią cz. Zawkrza (L 70; AG 542); 1355 układ między królem Kazimierzem Wielkim a ks. Siemowitem III: po zgonie króla Siemowitowi przypadnie gród W. z całym terytorium, które król ma objąć po zgonie ks. Elżbiety (L 77; AG 44; DKM 328); 1370 po śmierci Kazimierza Wielkiego distr. wysz. przeszedł do ks. Siemowita III (WS tabl.); 1373 ziemia wysz. (WS 297)⁴⁶Wiadomość o podsędku wysz. świadczy o istnieniu sądu ziemskiego, a więc i ziemi; 1379 ziemia wysz. należała do dzielnicy ks. Janusza I (L 98); 1380 Paweł sędzia wysz.; Jan psęd. wysz.; Maciej pisarz wysz. (KN, 39, 40); 1395 distr. wysz. (L 124); 1471 przy podziale księstwa między synów ks. Bolesława IV ziemia wysz. przypadła Kazimierzowi III (Zam. IV, 329); 1474 ks. Kazimierz III bp płoc. stwierdził, że ziemia wysz. z grodem i miastem W. wobec nie spłacenia przez niego długu 6000 fl. węg. bratu jego ks. Konradowi III przeszła na własność Konrada (L 229); ks. Konrad III stwierdził, że matka jego ks. Barbara odstąpiła mu swoje dobra oprawne: gród i miasto W. wraz ze wsiami Rębowo, Orszymowo, Wiązówka, Wilczkowo, Młodzieszyn, Kamion i Przęsławice, z całym terytorium wysz. z dochodami, prócz soli pochodzącej z cła wodnego w W. i daniny miodowej z lasów Młodzieszyna (L 230); 1522 książęta Stanisław i Janusz III przyłączyli do ziemi wysz. wsie: Łazęki, Sobanice, Raszewo, Osiek, Glinice, Bitkowice. Gawarzec, Zarębin i Żukowo (WT 10, 77v); 1524 ks. Janusz III przyłączył do ziemi wysz. należące do opactwa czerw. m. Czerwińsk i wsie: Chmielewo, Bolino, Garwolewo, Janikowo, Parlin, Sielec, Komsin, Wilkowuje, Zdziarkę i Wilkowiec (M 41, 6v).