SKORASZEWICE

1310 obl. 1618 Curascowicz! (Wp. 2 nr 930), 1315 or. de Scorossewicz (Wp. 2 nr 977), 1393 Skoraczewo! (Lek. 1 nr 1612), 1406 Scoraszewce (WR 4 nr 156; KKal. nr 1672), 1407 Scoroszewo, w Scoroszewe (WR 1 nr 606), 1408 Scarsszewo! (ACC 2, 136), 1411 Scoraszewo (PZ 3, 136), 1418 Scarszewo! (WR 4 nr 580), 1425 Scorossewo (KoścZ 8, 159, dawniej k. 144), 1445 Scoroschewo (PG 2, 95v), 1446 Scoroschewicze (PG 2, 153), 1459 Skoroschewicze (AS 1, 158), 1465 Scoroszewicze (PG 6, 261v), 1477 Skorossewki! (PG 9, 71v), 1486 Scoroschewycze (KoścZ 17, 80), 1503 Skoraczew! (Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508, wyd. A. Gąsiorowski [i inni], Kraków 2004, nr 59e/136), 1511 Skoroszewo, Skorossewo (KoścZ 22,00 18-18v), 1518 Szkoroschewycze (KoścZ 23, 38), 1523 Skoroschewycze (KoścZ 24, 360), 1530 Scorosevicze (ASK I 3, 132v), 1564 Skoraseuicze (IBP 310), 7 km na SE od Krobi.

1. 1310 (obl. 1618) Henryk ks. wlkp. i głog. ustanawia dystr. w Poniecu, w jego granicach ma się znaleźć m. in. C. (Wp. 2 nr 952).

1450 n. pow. kośc. (PG 4, 48v); 1407 n. par. własna (ZSW nr 1119, 1140; WR 1 nr 606); 1510 n. dek. Śrem (LBP 119).

2. 1513 zamiana łąk między Janem Skoroszewskim [Barabaszem?] a Mik. Wilkońskim [z Wilkonic] zw. Markusz: Skoroszewski otrzymuje łąkę, która rozciąga się od drogi zw. Piaseczna (prowadzącej do drogi do Kołaczkowic), biegnie do znaku gran. k. dwóch czerwonych dębów, dalej przez kamienie gran. na łące aż do położonego w strumieniu Obroczna kopca narożnego wsi Wilkonice i Kołaczkowice, a dalej do drogi do Kołaczkowic (łąka ta leży k. strumienia Obroczna, od strony Wilkonic); Wilkoński otrzymuje łąkę rozciągającą się od łąki plebańskiej (należącej do kaplicy w S.) aż do łąki zw. Swadna (Szwadna) [czyli Sporna?], która jest oznaczona kopcami [gran.] wsi S. (KoścZ 18, 377v); 1513 w S. 1 wiatrak i dwór → p. 3B; 1518 woźny sąd. zapowiada łąki we wsiach Niepart i Gogolewo, aby nie korzystali z nich m. in. ludzie z S. (KoścZ 23, 38); 1522 S. graniczy z → Kołaczkowicami i Wilkonicami Małymi [obecnie Wilkoniczki] (KoścZ 24, 300v); 1523 Mik. Domaradzki [Skoroszewski, p. 3B] oraz Bernard i Jan dziedzice w S. [→ p. 3D] pozywają Jana, Piotra i Andrzeja Wilkońskich o 10 grz. szkody z tytułu zalania łąki zw. Swadna w ich częściach S. [a więc wspomn. łąka była między nich podzielona?]; zalanie jest wynikiem postawienia przez Wilkońskich grobli k. stawu w Wilkonicach Małych, co spowodowało cofnięcie się wody¹Z tego samego powodu wspomn. Wilkońskich pozywali wtedy także inni sąsiedzi: Mik. Krzyżankowski dz. Krzyżanek i Feliks Miaskowski dz. Szarpatek (KoścZ 24, 360) (KoścZ 24, 360); 1534 łąka Swadna (Swadnia) w S. → p. 3B: Mikołaj, Stanisław i Agnieszka; 1534 S. graniczy z Gogolewem (PG 77, 721); 1556 3 łąki i zagroda w S. → p. 3C: Wawrzyniec, Piotr, Jan i Stanisław; 1556 w rozgraniczeniu dóbr Łukasza i Wojc. Krzyżankowskich wymieniona m. in. Swadna (Szwadnia) łąka [w S.? (→ p. 3E) czy w Krzyżankach?] (KoścG 11, 108-109 – zapiska bardzo trudno czytelna); 1564 łąka położona w miejscu zw. Bielawy, naprzeciw ról soł. → p. 3D; 1578 S. graniczą z Krzyżankami, droga z S. do Krzekotowic, droga do S. [w Krzyżankach] (KoścG 34 k. 530v, 532-534); 1590 łąka Swadna w S. (KoścG 44, 578v).

3. Własn. szlach.²Wg Bartosza Paprockiego, Herby rycerstwa polskiego, Kraków 1858, s. 227, szesnastowieczni Skoroszewscy posługiwali się h. Awdaniec. Tak też ustalił W. Semkowicz, Ród Awdańców w wiekach średnich, cz. 1, Roczniki PTPN 44, Poznań 1917, s. 236, za najstarszego znanego przedstawiciela tego rodu uznając Skarbimira; zgodził się z tym S. Kozierowski (SzPozn. 367). Podziela ten pogląd ostatnio również S. Szybkowski, Ród Cielepałów. Studium genealogiczne, Gdańsk 1999, s. 216, przypuszczając, że do Awdańców należała „większość piętnastowiecznych Skoroszewskich”, a Andrzej h. Cielepała występujący 1406 (→ niżej) „był agnatem lub powinowatym Skoroszewskich Awdańców, dzierżącym cz. S. w wyniku dziedziczenia po kądzieli lub trzymającego tam posiadłość jako zabezpieczenie posagu żony”. Herbem Awdaniec posługiwali się przypuszczalnie Skoroszewscy ujęci w → p. 3A-3D 3A. Skoroszewscy różni. 3B. Skoroszewscy – Domaradzcy – Wilkońscy; 3C. Skoroszewscy zw. Barabasze; 3D. Skoroszewscy [zw.] Bernatowie (Biernatowie); 3E. Krzyżankowscy Skoroszewscy; 3F. Przekazy dotyczące całej wsi.

3A. Skoroszewscy różni.

1315 Skarbimir z S.³W haśle → Poniec – dobra omyłkowo nazwę miejscowości podano jako Skoroszewice. i Klemens z Ponieca jako krewni (cognati) świadczą w dok. Wojciecha, Mikołaja, Jaśka i Piotra ss. Mikołaja [z Gostynia] wdy kal. (Wp. 2 nr 977).

1393 pani Januszowa z S. [tj. ż. Janusza z Sarbinowa?, → niżej: Mścich] i Hanka z Bartoszewic [Małych] w sporze z Jackiem z Krajewic (Lek. 1 nr 1611, 1612).

1397-1425 Mścich (Mściszek) Skoraszewski (Skoroszewski)⁴Najpewniej jest różny od Mścicha Chwałkowskiego występującego w → Chwałkowie Kościelnym 1425-49: 1397 tenże z S.; w sporze Hanki z Bartoszewic z Małgorzatą z → Krajewic wd. po Jacku wspomn. Małgorzata ma postawić świadków przeciw Hance, jej mężowi z Leciejewa oraz przeciw temuż Mścichowi i Januszowi z Sarbinowa [k. Miejskiej Górki] (Wp. 3 nr 1977; Lek 2 nr 589, 2007); 1404-22 tenże śwd. (WR 3 nr 245, 446, 457, 966); 1407 tenże z S. → p. 5; 1411 tenże w sporze z Agnieszką Dłońską o wwiązanie przemocą w S. (PZ 3, 136); 1417 tenże pozwany przez [Jana ze Szczekocin] starostę [gen. Wlkp.] dowodzi przy pomocy świadków, że nie chował złodziei w swoim domu (WR 3 nr 648); 1420 tenże w sporze z Michałem sołtysem w Bieńkowie dowodzi, że nie najechał na dom Michała w Bieńkowie wraz z 25 osobami sobie równymi i 50 niższego [stanu] oraz że nie zabrał mu 2 wieprzy, 1 krowy, 2 kopii, 1 1/2 grz. ani niczego, o co wspomn. Michał go pozywa (WR 3 nr 785); 1425 tenże oraz Gniatek Wilkoński toczą spór z Jakubem Brzozą kmieciem z Rogowa [k. Krobi] (KoścZ 8, 159, dawniej k. 144).

1406 Andrzej z S. [h.] Cielepała, wraz z in. świadkami z h. Cielepała, Oksza i Korab, poświadcza, że Maciej z Oraczewic [pow. pyzdr., obecnie nie istnieją] jest h. Cielepała (KKal. nr 1672; WR 4 nr 156 – z licznymi błędami odczytu; także → przyp. 2).

1412 Szymek Skoroszewski [brak określenia przynależności stanowej] w sporze z Borkiem kmieciem z Dłoni (KoścZ 4, 20v, dawniej k. 85v).

1444-50 Piotr Skoroszewski, z S.: 1444 temuż i Janowi Krajewskiemu [z → Krajewic] Jan i Mikołaj bracia rodz. niedz. z Dłoni winni są 37 grz. szer. gr (KoścZ 12, 486); 1446 tenże z S.; jego ż. Małgorzata z S. sprzedaje Małgorzacie z Gołaszyna [k. Ponieca], c. zm. Jana Gołaskiego i swojej rodz. wnuczce (neptis) [słowo to może oznaczać też siostrzenicę lub bratanicę], 1/4 dworu w Gogolewie [k. Krobi] za 5 grz. półgr (PG 2, 153); 1448 tenże Skoroszewski w sporze z Agnieszką ż. [wd.?] Janusza z Płaczkowa [tj. z → Bartoszewic Małych] oraz [jej pasierbami] Mikołajem i Wojciechem (KoścZ 13, 180); 1450 tenże dz. w S. zapisuje swej ż. Małgorzacie po 100 grz. posagu i wiana na 7 ł. w S. (PG 4, 48v).

1445 Strzeszek i jego ż. Agnieszka niegdyś dziedzice w S., obecnie sołtysi w Garzewie [pow. kal.] (PG 2, 95v).

1505-09 Marcin Skoroszewski: 1505 [tenże?] brat Jadwigi Skoraczewskiej, → Skoraczewo k. Kościana; 1505-06 tenże występuje jako: 1505 wuj Olechny [Aleksandry] ż. Jana Krzyżankowskiego [→ p. 3E] (PG 13 s. 31, 52; CP 440, 7v), 1506 stryj Elżbiety i Małgorzaty cc. zm. Świętosława Mieszkowskiego z Mieszkowa w pow. pyzdr. (PG 13, 78v); 1506 tenże śwd. (AAP, DK perg. 187); 1509 tenże kupuje z zastrz. pr. wykupu od swej ż. Małg. Bierzglińskiej dz. w Przebrodzie w pow. gnieźn. wieś Przebroda za 100 grz. (PG 14, 100).

1513-34 Tomasz Skoroszewski⁵Przypisujemy go do S. ze względu na konsekwentną pisownię nazwiska. Możliwe jednak, że należy łączyć go jednak ze → Skoraczewem w par. Panienka – ze względu na pochodzenie jego ż. z okolic Książa: 1513 tenże kupuje z zastrz. pr. wykupu od swego teścia Świebora Kolnickiego 2 ł. os. w Kolnicach za 30 grz. (PG 14, 426); 1528 Jadwiga ż. tegoż Tomasza otrzymuje od swej matki Doroty wd. po Świeborze Kolnickim jej oprawę posagu i wiana na Krotczynie, Kolniczkach i Chwałkowie (PG 16, 245); 1530 tenże dz. w Krotczynie uważa się za patrona kościoła w → Kolniczkach (ACC 105 k. 136, 138); 1530 tenże kupuje od Jana Łaszczyńskiego za 300 grz. całe cz. wsi Krotczyno i Kolniczki, które przypadły wspomn. Janowi po śmierci matki [czyli szwagierki Tomasza, a siostry Jadwigi; może chodzi o Małgorzatę?, → Kolniczki] i dziada Świebora Kroczyńskiego [Kolnickiego, z → Kolnic i → Krotczyna] oraz te, które powinny mu przypaść po zm. babce macierzystej Dorocie Kroczyńskiej [ż. Świebora]; 1530 tenże Tomasz i [jego ż.] Jadwiga Kolnicka sprzedają Mac. Kołackiemu swoje prawa do Kolniczek za 300 grz. (PG 16, 343); 1530 wspomn. Jadwiga Kroczyńska ż. tegoż Tomasza kupuje od Mac. Kołackiego za 70 grz. cz. Krotczyna, którą wspomn. Maciej nabył od Hieronima Rozdrażewskiego (PG 16, 365v); 1534 tenże z ż. Jadwigą Kroczyńską sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Tyburcemu Jaraczewskiemu 2 ł. os. w Krotczynie za 42 1/2 grz. (PG 16, 617v); 1534 Jadwiga Skoroszewska ż. tegoż Tomasza sprzedaje Andrzejowi Roszkowskiemu części we wsiach Mszczyczyn os. i Kaninko opust. za 100 grz.; jeśli wspomn. Roszkowski wykupi te wsie od Jana Grabowieckiego, który posiada je z zastrz. pr. wykupu, to [z jakiego tytułu?] Jan Sowiński ma zapłacić tejże Jadwidze 100 fl. (PG 16, 632; PG 17, 521); 1563 zanotowano, że 1562 odbyła się w Kolniczkach wizja ciała zm. Jadwigi Kroczyńskiej wd. po tymże Tomaszu, zamordowanej przez Jana Pierzchleńskiego [z Pierzchna k. Środy, pow. pyzdr.]; wizji dokonano na wezwanie Marcina Kroczyńskiego, syna zm. Jadwigi, przy pochówku w kościele w Kolniczkach (PyG 20, 227).

1513 Mac. Włostowski kupuje 1/2 ł. w S., 1531 Anna wd. po nim kupuje 1 ł. w S. → p. 3B: Mikołaj i Stan. Skoroszewscy.

[Ok. 1547] małoletni Wojciech i Agnieszka dzieci zm. Jana Skoroszewskiego [zw. Piotruka?, → p. 3B] dziedzica cz. w S., 1554 → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza; 1574 [tenże?] Wojc. Skoroszewski zapisuje swej ż. Zofii c. zm. Krzysztofa Koszuckiego po 600 zł posagu i wiana na połowie z 1/2 swych części w S. (PG 21, 505).

1580, 1582 Stan. Węgierski płaci pobór z S. → p. 3F; 1608 ż. tegoż Barbara Skoroszewska, wd. po ol. Janie Gorzyńskim (WsG 37, 22).

3B. Skoroszewscy – Domaradzcy – Wilkońscy w S.:

1459-1500 Mikołaj (duchowny, → p. 6) i 1493-1513 Małg. Skoroszewscy, dziedzice w S., dzieci Michała: 1459 tenże syn Michała z S. → p. 6; 1493 ciż Mikołaj pleb. w Komornikach [k. Poznania] i jego siostra rodz. Małgorzata ż. Jakuba Domaradzkiego [z → Domaradzic] w sporze z Janem i Mikołajem zw. Barabasz [→ p. 3C] dziedzicami w S. zawierają ugodę, że będą żyli w pokoju w S.; taż Małgorzata pozywała wspomn. Jana o najazd wraz z 10 szlachcicami i 20 osobami niższego stanu na jej cz. w S. oraz o zabranie 50 wielkich kamieni [granicznych] i rozoranie pługiem zaprzężonym w 4 konie 60 skib roli [zapewne na granicy dóbr]; wspomn. Jan zaś pozywał Jakuba Domaradzkiego o wykoszenie łąki i zawiezienie siana do domu żony, tejże Małgorzaty (PZ 22 k. 157, 220v); 1496-1500 tenże → p. 6; 1513 taż Małgorzata wd. po Jakubie Domaradzkim → niżej.

1506-46 Mikołaj i 1506-13 Stan. Skoroszewscy (alias Domaradzcy) oraz 1506-08 Agnieszka Skoroszewska ż. Michała mieszcz. pozn., dzieci Małg. Skoroszewskiej i Jakuba Domaradzkiego: 1506-08 taż Agnieszka mieszczka pozn. kwituje tychże swych braci rodz. z należnych jej po ojcu i matce dóbr w S. i Domaradzicach: z sumy 16 grz. za należne jej dobra (KoścG 6, 83; PG 65, 289v; PG 66, 20v); 1511 [tenże?] Stanisław [czy syn Mikołaja Barabasza?, → p. 3C] zapisuje swej ż. Małgorzacie c. Andrzeja Dąbrowskiego po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w S. (PG 14, 251); 1513 [zapewne] ciż Mikołaj i Stanisław → niżej: Katarzyna; 1513 tenże Mikołaj otrzymuje od swej matki Małgorzaty wd. po Jakubie Domaradzkim 2 1/2 ł. os., 2 półł. os., 2 zagr., 1 wiatrak, dwór i role folw. w S., a następnie zapisuje swej ż. Annie c. Jana Karchowskiego po 40 grz. szer. gr posagu i wiana na wspomn. dobrach (bez 2 półł. os.) i na 1/2 lasów w S. (KoścZ 19, 31v-32; KoścZ 22, 32-32v); 1513 tenże Stanisław sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mac. Włostowskiemu 1/2 ł. w S. (na której siedzi kmieć Jan Urbańczyk) za 7 1/2 grz. (KoścZ 19, 31; KoścZ 22, 32); 1517 tenże Mikołaj zapisuje swej ż. Annie c. zm. Jana Karchowskiego po 100 grz. szer. gr posagu i wiana na 1/2 cz. w S., w tym na dworze i folw. (KoścZ 19, 60; KoścZ 22, 53v); 1518 tenże Mikołaj pozwany przez Elżbietę wd. po [najpewniej tymże] Stan. Domaradzkim [Skoroszewskim] o wygnanie z 1/4 (1/2 z połowy) Domaradzic, na której wspomn. Elżbieta miała zapisane po 40 grz. posagu i wiana (PG 69, 198v); 1523 tenże Mik. Domaradzki → p. 2; 1531 tenże Mik. Skoroszewski czyli Domaradzki winien jest swemu zięciowi (gener) Andrzejowi Wilkońskiemu 35 grz. (KoścZ 25, 72); 1531 tenże Mik. Skoroszewski czyli Domaradzki sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Annie Włostowskiej wd. po zm. Mac. Włostowskim 1 ł. os. w S. za 13 grz. (KoścZ 25, 148v); 1531 tenże Mikołaj występuje jako stryj Piotra (on w towarzystwie ż. Elżbiety Góreckiej [zapewne z → Góreczek]) i Mik. Domaradzkich [ss. tegoż Stanisława] (PG 16, 403v); 1534, 1537 tenże Mik. Skoroszewski zw. Domaradzkim sprzedaje z zastrz. pr. wykupu [swemu zięciowi] Andrzejowi Wilkońskiemu: 1534 łąkę zw. Swadna w S. za 10 grz., 1537 1 ł. os. w S. za 10 grz. (KoścZ 19, 162v); 1537 tenże Mik. Skoroszewski zw. Domaradzki skwitowany przez Wojc. Włostowskiego brata zm. Mik. Włostowskiego z sumy 30 grz. (KoścZ 19, 171; KoścZ 26, 9); 1540 [najpewniej tenże] Mikołaj → niżej: Katarzyna i Wojciech; 1546 tenże Mikołaj daje swemu synowi Wojciechowi w S. 1 1/2 ł. opust., czyli 1 ł. soł. i 1/2 ł. zw. Synoszewski (KoścZ 19, 200).

1513 Katarzyna ż. Jana Poklatki mieszcz. z Górki [Miejskiej] [może? c. Jakuba Domaradzkiego⁶Przemawia za tym fakt, że Agnieszka, niewątpliwa siostra Mikołaja i Stanisława ss. Jakuba Domaradzkiego, także była ż. mieszczanina. Nie można jednak wykluczyć, iż Katarzyna była siostrą Mikołaja i Stan. Skoroszewskich ss. Jana Krzyżankowskiego (→ p. 3E)], w towarzystwie stryja Jana Kołaczkowskiego i wuja Jana Skoroszewskiego [chyba brat Mikołaja zw. Barabasz (→ p. 3C)], kwituje swych braci rodz. Stanisława i Mikołaja z S. z dóbr po ojcu i matce w S. (KoścZ 18, 390).

1528-50 Mikołaj, 1531-54 Piotr i 1550 Jan Domaradzcy dziedzice w S. [ss. Stan. Skoroszewskiego Domaradzkiego]: 1528 [prawdop. tenże] Mikołaj współkolator kościoła par. w S. (ACC 103, 111; → p. 5); 1531 ciż Piotr i Mikołaj → wyżej: Mikołaj i Stanisław; 1547 tenże Piotr jest bratem stryj. Katarzyny c. Mikołaja → niżej; 1550 ciż bracia, współkolatorzy kościoła par. w S. (ACC 118, 279v; → p. 5); 1554 tenże Piotr → p. 3D: Bernard i jego bracia.

1531-47 Kat. Skoroszewska i 1546-82 Wojc. Skoroszewski czyli Domaradzki dziedzic w S., dzieci Mik. Skoroszewskiego Domaradzkiego: 1531 taż Katarzyna ż. Andrzeja Wilkońskiego; mąż zobowiązuje się uwolnić pod jej oprawę 1/2 cz. w Wilkonicach Małych (KoścZ 25, 72v); 1540 wspomn. Andrzej Wilkoński [zw.] Markusz kupuje od Mik. Skoroszewskiego [prawdop. swego teścia, → wyżej: Mikołaj i Stanisław, pod 1531] 2 ł. opust. zw. Bieroniewski i Kłaczyński w S. za 200 grz. (PG 17, 368v); 1546 tenże → wyżej: Mikołaj i Stanisław; 1546 tenże Wojciech zapisuje ż. Jadwidze c. Stan. Skoroszewskiego [zapewne to bratanica Wojciecha zw. Barabasz, → p. 3C] po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (KoścZ 19, 200); 1546 tenże → wyżej: Mikołaj, Stanisław i Agnieszka; 1547 taż Kat. Skoroszewska wd. po Andrzeju Wilkońskim, w towarzystwie swego brata rodz. tegoż Wojciecha i brata stryj. Piotra Domaradzkiego [syna Stan. Skoroszewskiego, Domaradzkiego], zeznaje, że jest winna Piotrowi Wilkońskiemu 15 grz. (KoścZ 29, 153v); 1548 wspomn. Andrzej Wilkoński zabity przez Wacława Góreckiego z Góreczek Żabich [→ Góreczki] i jego wspólników, gdy w niedzielę Zielonych Świąt [29 V 1548] jechał drogą publiczną przez S. do kościoła (KoścG 9, 69); 1563 tenże Wojciech przyszły mąż Reginy c. zm. Wojc. Skoroszewskiego [zw. Barabasz], 1564 tenże Wojciech mąż Reginy → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza; 1568 tenże Wojciech zapisuje swej drugiej ż. Reginie c. Wojc. Skoroszewskiego zw. Barabasz [najpewniej siostrze stryj. swej pierwszej żony] po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części w S., wolnych od oprawy jego pierwszej żony zm. Jadwigi Skoroszewskiej (PG 20, 644); 1580, 1582 [najpewniej tenże] Wojciech płaci pobór z cz. S. → p. 3F.

1556-82 Jakub (także Włostowski), 1556-70, zm. a. 1582 Wojciech, 1563 Anna i 1574 Urszula Wilkońscy, dzieci Andrzeja Wilkońskiego i Katarzyny c. Mik. Skoroszewskiego Domaradzkiego: 1556 ciż bracia → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza; 1558 tenże Jakub zapisuje swej ż. Jadwidze c. zm. Mik. Włostowskiego po 200 grz. posagu i wiana na 1/2 części w S. nal. mu z działów z braćmi (PG 19, 528v); 1561 tenże Wojciech winien jest 43 grz. 6 gr temuż Jakubowi i sumę tę zabezpiecza na 1 ł. opust. zw. Marcinkowski w S. (KoścG 14, 133); 1561 tenże Jakub Włostowski sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Skoroszewskiemu zw. Barabasz [→ p. 3C] 2 ł. opust. w S. za 250 zł pol. (KoścZ 20, 38v); 1562 tenże Wojciech winien jest Janowi Skoroszewskiemu zw. Bernard [Biernat, → p. 3D] 60 grz. i za sumę tę zastawia mu 1/2 ł. S., które wcześniej nabył z zastrz. pr. wykupu od Wawrzyńca, Piotra, Jana i Stan. Skoroszewskich Barabaszy [→ p. 3C] (PG 106, 799); 1563 taż Anna ż. Serafina Sikorskiego z Podlasia kwituje tegoż brata Jakuba z części nal. jej po ojcu i matce w S. i Wilkonicach (KoścG 14, 411, dawniej k. 181); 1563 tenże Wojciech zapisuje swej ż. Annie c. Mac. Pakosławskiego [z → Pakosławia k. Miejskiej Górki] po 150 zł posagu i wiana na 1/2 części nal. mu z działów braterskich w S., Wilkonicach i Wilkonicach Małych (PG 107, 114; PG 20, 214v); 1567 tenże Jakub zapisuje swej ż. Jadwidze c. zm. Mik. Włostowskiego po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części w S., Wilkonicach i Wilkonicach Małych (PG 20, 622v); 1570 tenże Wojciech sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Stan. Skoroszewskiemu Biernatowi [→ p. 3D] 1 ł. z ogrodem i łąką w S. za 200 zł (PG 21, 69v); 1574 taż Urszula ż. Stan. Skoroszewskiego Barabasza → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza; 1581 tenże Wojciech wspomn. jako zm. → niżej; 1582 tenże Jakub Wilkoński płaci pobór z S. → p. 3F.

1580-81 Stanisław, 1581-94 Maciej, 1581 Zygmunt, 1581 Józef i 1581 Jakub Skoroszewscy ss. Wojc. Skoroszewskiego [zapewne Domaradzkiego]: 1580 [najpewniej tenże] Stan. Domaradzki płaci pobór z S. → p. 3F; 1580, 1594 [zapewne tenże] Mac. Domaradzki płaci pobór z S. → p. 3F; 1581 ciż, ss. zm. Wojciecha, pozwani przez uczc. Walentego krawca z S. o dług 100 zł pol. (KoścG 35, 571v).

1580 Stan. Skoroszewski [najpewniej to Wilkoński syn Wojciecha] płaci pobór → p. 3F.

1588 Andrzej Wilkoński syn zm. Jakuba [wnuk Kat. Skoroszewskiej i Andrzeja Wilkońskiego] zapisuje swej ż. Annie c. Mac. Chociszewskiego po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 części dziedz. (przypadłych jemu i jego bratu rodz. Mikołajowi) w S., Wilkonicach i Wilkonicach Małych (KoścZ 21, 59); 1590 temuż Andrzejowi Jan Raszewski syn zm. Feliksa ceduje 28 grz., które wspomn. Raszewskiemu był winien zm. Wojc. Domaradzki z S. i za którą to sumę zastawił wspomn. Feliksowi łąkę Swadwa w S. (KoścG 44, 578v).

3C. Skoroszewscy zw. Barabasze:

1465-1493 Mikołaj zw. Barabasz z S., Skoroszewski (Skoraczewski!)⁷Może to jednak on, a nie Mikołaj brat Małgorzaty (→ p. 3B), jest ident. z synem Michała, studentem w Krakowie 1459? → p. 6 [brat Jana]: 1465, 1492 tenże Skoroszewski zapisuje swej ż. Jadwidze po 50 kóp gr posagu i wiana na 1/2 S. (PG 6, 216v; PG 10, 173v); 1466 tegoż ż. Jadwiga kupuje z zastrz. pr. wykupu od Jerzego Szelejewskiego 1 ł. os. w Szelejewie [k. Borku, pow. kośc.] za 15 grz. (PG 7, 239); 1468 tenże Skoraczewski! z S. w sporze z Klemensem pleb. w Dłoni; pleb. upomina się o kmiecia, którego wraz z 4 końmi i barciami tenże Mikołaj uprowadził z Dłoni do S. (ACC 47, 140); 1492 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze po 50 kóp gr posagu i wiana na 1/2 swej cz. w S. (PG 10, 173v); 1493 tenże wraz z ż. Jadwigą sprzedaje Janowi Krzyżankowskiemu [z → Krzyżanek] 1 ł. os. w S. za 19 fl. węg. (PG 19, 180v); 1493 tenże zw. Barabasz z [bratem] Janem → p. 3B: Mikołaj i Małgorzata; 1510 wspomn. Jadwiga Skoroszewska, lat ok. 70, wśród zeznających o zjawiskach, które zdarzyły się na gran. Gostynia i Drzęczewa, w miejscu od dawna zw. miejscem Matki Bożej (locus Matris Dei), w którym znajduje się obraz NMP; wspomn. Jadwiga zeznaje, że w 1507 jej synowi Wojciechowi w trakcie posiłku utkwiła w gardle kość cietrzewia tak, że przez jeden tydzień nie mógł nic pić, a przez 3 tygodnie nic jeść; dopiero kiedy Jadwiga ślubowała, że zawiezie syna do wspomn. miejsca z prośbą o pomoc NMP, tej samej nocy ukazała się zasypiającej Jadwidze pewna kobieta, która wyjęła kość z gardła [Wojciechowi], a ten natychmiast wyzdrowiał (AC 2 nr 1665); 1512 [najpewniej tenże] Mikołaj wspomn. jako zm. → niżej: Anna; 1516 Jadwiga wd. po tymże Mikołąju → niżej: Wojciech i Stanisław.

1477-1517 Jan Skoroszewski [brat Mik. Barabasza]: 1477 [prawdop. tenże]⁸Nie jest jednak wykluczone, że może chodzić o Jana ze → Skoraczewa k. Książa, bowiem Cząszczewo i Cielcza leżą bliżej tej miejscowości niż naszego S kupuje z zastrz. pr. wykupu od Jana i Mikołaja z Cielczy 2 ł. os. w Cząszczewie w pow. pyzdr. (PG 9, 71v); 1477 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie po 53 grz. posagu i wiana na 1/2 S. (PG 9, 71v); 1486 temuż Jan Chojeński zastawia 1 ł. os. w Chojnie [k. Krobi] za 10 grz. szer. gr pol.; Skoroszewski będzie posiadał ten łan aż do spłaty długu przez wspomn. Chojeńskiego (KoścZ 17, 80); 1493 tenże z [bratem] Mikołajem → p. 3B: Mikołaj i Małgorzata; 1496 tenże kupuje od Małgorzaty ż. uczc. Marcina mieszczanina w Jutrosinie cz. jej i jej sióstr Doroty i Katarzyny w → Gostkowie za 20 grz. (PG 7, 121v); 1502 tenże Skoroszewski występuje jako wuj Doroty ż. Marcina Wilkońskiego i Małgorzaty wd. po Marcinie Skaławskim, sióstr rodz. (PG 12, 186v); 1513 [tenże?] Jan → p. 2; 1513 tenże sprzedaje Wojc. Gostkowskiemu swoją cz. w Gostkowie za 20 grz. szer. półgr (KoścZ 22, 31v); 1517 tenże, 1522 [tenże?] kolator kościoła par. w S. (ACC 92, 287v; ACC 97, 102v; → p. 5)

1507-37 Wojciech zw. Barabasz i 1511-46 Stan. Skoroszewscy, bracia rodz., ss. Mik. Barabasza: 1507 tenże Wojciech → wyżej: Mik. Barabasz, pod 1510; 1511 [tenże?] Stanisław [czy syn Jakuba Domaradzkiego?, → p. 3B] zapisuje swej ż. Małgorzacie c. Andrzeja Dąbrowskiego po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w S. (PG 14, 251); 1511 ciż bracia rodz. niedz., dziedzice w S., w sporze z Mikołajem i Stanisławem ss. zm. Jana Krzyżankowskiego o prac. Stanisława zw. Gral, kmiecia z łanu w ich części S., który wraz z końmi, bydłem, owcami, kogutami i sprzętami domowymi o łącznej wartości 20 grz. [uciekł do Krzyżankowskich – w zapisce brak określenia czynu kmiecia]; prokurator Krzyżankowskich zeznaje, w tej sprawie została już zawarta ugoda; sędzia nakazuje, aby Krzyżankowscy stawili w sądzie wymienionych imiennie arbitrów (KoścZ 18, 238bv, dawniej k. 237v); 1511 tenże Wojciech sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mik. Wilkońskiemu: 1/2 ł. (na której siedzi kmieć Urban Kuchno) w S. za 6 grz. i 1 ł. w S. za 6 grz. (KoścZ 19, 17; KoścZ 22, 18); 1513 [tenże?] Wojciech dz. w S. sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mik. Wilkońskiemu dziedzicowi w S. 1/2 ł. w S. za 6 grz. (KoścZ 19, 33); 1516 tenże Wojciech pozwany przez swoją matkę Jadwigę wd. po Mik. Skoroszewskim o wygnanie jej z 1/2 cz. w S. (PG 69, 368v); 1518 [tenże?] Wojciech występuje jako stryj Anny c. Mik. Skórkowskiego (PG 15, 192v); 1518 tenże Wojc. Barabasz zapisuje swej ż. Katarzynie c. zm. Mik. Chwałkowskiego [zw.] Popiołek [z Chwałkowa k. Krobi] po 50 grz. posagu i wiana na cz. S. (PG 15, 253); 1528 ciż Wojciech i Stanisław kolatorzy kościoła par. w S. (ACC 103, 111; → p. 5); 1534 tenże Wojciech sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Annie wd. po Mac. Włostowskim 1 ł. os. w S. za 10 grz. (KoścZ 19, 165); 1537 tenże Wojc. Barabasz sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Bernardowi Skoroszewskiemu [→ p. 3D] 1 ł. opust. [zw.] Lisowski w S. za 12 grz. (KoścZ 19, 170v); 1546 [najpewniej tegoż] Stanisława c. Jadwiga jest żoną Wojc. Skoroszewskiego Domaradzkiego → p. 3B; 1563, 1564 tenże Wojciech wspomn. jako zm., wd. po nim Kat. Chwałkowska (Skoroszewska) → niżej: dzieci Wojciecha.

1512-18 Anna c. zm. Mik. Skoraszewskiego [najpewniej Barabasza]: 1512 taż ż. Mac. Płaczkowskiego (PG 14, 377); 1518 mąż Mac. Płaczkowski zapisuje jej po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 wsi Płaczki w pow. pyzdr. (PG 15, 217).

1515-25 Barbara c. Jana Skoroszewskiego: 1515 mąż Bernard Zaleski zapisuje jej po 50 fl. posagu i wiana na wsi Zalesie Małe w pow. pyzdr. (PG 15, 52v); 1525 [taż?] Barbara Skoroszewska; mąż Mac. Pigłowski zapisuje jej po 80 grz. posagu i wiana na 1/2 wsi Pigłowice, Kuchary i Nawojowice w pow. pyzdr. (PG 16, 79v).

1546 Jadwiga [najpewniej c. Stan. Barabasza], ż. Wojc. Skoroszewskiego Domaradzkiego → p. 3B.

1546, zm. a. 1555 Jan Skoroszewski zw. Piotruka [niezn. nam skądinąd brat Wojc. Barabasza i Stanisława?, czy może to brat Bernarda (→ p. 3D)?]: 1546 tenże dz. w S. zapisuje swej ż. Annie c. Jana Wilkońskiego po 125 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (KoścZ 19, 201v); [ok. 1547] tenże wspomn. jako zm.; jego małol. dzieci → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza; 1554 Jan Pucołowski zobowiązuje się wobec spadkobierców tegoż zm. Jana zw. Piotruka, że 125 zł, które wziął wraz z Anną Wilkońską wd. po tymże Janie [a którą to sumę tenże Jan zapisał Annie na S., → wyżej], przeniesie z S. na Pucołowo (KoścG 10, 246); 1554 wspomn. Anna Wilkońska wd. po [tymże] Janie Skoroszewskim, obecnie ż. Jana Pucołowskiego, sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Skoroszewskiemu zw. Bernat [→ p. 3D] za 250 zł swą oprawę po 125 zł posagu i wiana, którą jej pierwszy mąż opisał na 1/2 swych części w S. (PG 19, 148v).

[Ok. 1547] – 1556 Wawrzyniec, [ok. 1547] – 1568 Piotr, [ok. 1547] – 1570 Stanisław i [ok. 1547] – 1597 Jan Barabasze oraz 1563-68 Regina Skoroszewscy, dzieci Wojc. Barabasza: [ok. 1547] ciż bracia, opiekunowie Wojciecha i Agnieszki, małoletnich dzieci zm. Jana Skoroszewskiego [Piotruki? → wyżej], pozwani przez Annę Wilkońską ż. Jana Pucołowskiego [a wd. po wspomn. Janie Skoroszewskim, macochę? małoletnich dzieci] (KoścZ 29, 5v); 1550 [prawdop. tenże] Jan kolator kościoła par. w S. (ACC 118, 279v; → p. 5); 1554 ciż Wawrzyniec, Jan i Piotr zobowiązują się, że sprzedadzą za 250 zł Jakubowi Włostowskiemu 2 ł. folw. w S. oddzielone od części wspomn. Wojciecha i Agnieszki Skoroszewskich (KoścG 10, 245); 1556 ciż Wawrzyniec, Piotr i Jan poręczają Jakubowi Włostowskiemu za tegoż Stanisława (KoścG 11, 54); 1556 ciż Wawrzyniec, Piotr i Jan sprzedają z zastrz. pr. wykupu Jakubowi i Wojciechowi braciom rodz. Wilkońskim [→ p. 3B] 1 ł. opust. położony k. ról plebańskich wraz z 3 łąkami i zagrodą w S. za 120 grz. (KoścZ 20, 25v); 1556 ciż Wawrzyniec, Piotr i Jan sprzedają z zastrz. pr. wykupu Jakubowi Włostowskiemu 2 ł. opust. w S. za 250 zł, a 1561 wspomn. Włostowski te 2 ł. (jeden z nich zw. jest Gorylewski) odsprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Skoroszewskiemu [temuż Barabaszowi czy Biernatowi?] (KoścZ 20, 25v); 1561 [zapewne tenże] Jan⁹→ przyp. 11 Skoroszewski zapisuje swej ż. Annie c. Feliksa Kołaczkowskiego [z → Kołaczkowic] po 300 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w S., a także na wypadek swej śmierci mianuje wspomn. żonę opiekunką swych dzieci, dopóki młodszy syn nie będzie miał 20 lat (PG 20 k. 89v, 90); 1561 [tenże?] Stanisław [czy Biernat?] zapisuje swej ż. Katarzynie c. Jana Czackiego po 250 zł pol. posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (KoścZ 20, 42v); 1562 ciż bracia zw. Barabasze → p. 3B: Jakub, Wojciech, Anna i Urszula Wilkońscy; 1563-64 taż Regina c. Kat. Chwałkowskiej wdowy po zm. Wojc. [Barabaszu] Skoroszewskim: 1563 narzeczona Wojc. Domaradzkiego z S. [syna Mik. Skoroszewskiego Domaradzkiego, → p. 3B], 1564 jego ż. (KoścG 14, 203; KoścG 16, 310); 1564 temuż Janowi Barabaszowi jego matka Kat. Skoroszewska [Chwałkowska] winna jest 31 grz. (KoścG 16, 312); 1568 taż Regina druga ż. Wojc. Skoroszewskiego Domaradzkiego → p. 3B; 1568 tenże Piotr zapisuje swej ż. Katarzynie c. zm. Wojc. Pakosławskiego [z → Pakosławia k. Miejskiej Górki] po 500 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (PG 20, 686); 1574 tenże Stan. Barabasz zapisuje swej ż. Urszuli c. zm. Andrzeja Wilkońskiego [z S. → p. 3B] po 110 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (KoścZ 20, 88); 1580 tenże [czy może już jego syn?] Stan. Barabasz (KoścG 34, 526v); 1580, 1582 tenże Stanisław [czy jego syn?] płaci pobór z S. → niżej; 1597 tenże Jan zw. Barabasz sprzedaje swemu synowi Jerzemu Skoroszewskiemu swoją cz. w S. za 800 zł pol. (PG 25, 463v).

1597 Jerzy Skoroszewski z S., syn Jana Skoroszewskiego zw. Barabasz (PG 25, 464v).

3D. Skoroszewscy [zw.] Bernatowie (Biernatowie) [= Bernardowie]:

1503-37 Bernard, 1523-26 Jan, 1526 Mikołaj, 1526 Feliks i 1532 Andrzej Skoroszewscy, bracia rodz., ss. Mikołaja [którego?]¹⁰Chronologicznie najbliższy byłby tu Mik. Barabasz, jednak posiadane przez nas materiały nie pozwalają na umieszczenie wśród jego dzieci także Bernarda i jego braci; wszystko wskazuje też, że Barabasz miał tylko jedną żonę, Jadwigę (→ p. 3C): 1503 tenże Bernard syn Mikołaja → p. 6; 1523 ciż Bernard i Jan → p. 2; 1523 tenże Bernard występuje jako wuj Jadwigi Chwałkowskiej c. zm. Jana, a ż. Dziersława Golińskiego (PG 15, 523v); 1526 tenże Bernard zapisuje swej ż. Ludmile c. zm. Jana Krośnickiego po 100 fl. posagu i wiana na 1/2 swej cz. S. należnej mu w działach z braćmi Janem, Feliksem i Mikołajem (PG 16, 106); 1528, 1530 tenże Bernard współkolator kościoła par. w S. → p. 5; 1532 tenże Andrzej sprzedaje temuż Bernardowi swoje części po ojcu i matce w S. za 100 grz. (PG 16, 533); 1533 tenże Jan daje temuż Bernardowi swe cz. po ojcu i matce w S. należne mu z działów z braćmi, także po tymże Mikołaju, jeśli on rzeczywiście nie żyje (PG 16, 575); 1537 tenże Bernard → p. 3C; 1554 wspomn. Ludmiła Skoroszewska pani wienna w S. [wd. po tymże Bernardzie], obecnie ż. Mac. Grunowskiego, kwituje Piotra Domaradzkiego z zapłaty 60 grz. (KoścG 10, 356v).

1546, zm. a. 1555 Jan Skoroszewski zw. Piotruka [może to brat Bernarda, ale może brat Wojc. Barabasza i Stanisława?] → p. 3C.

1554-64 Jan i 1561?, 1564-93 Stan. Skoroszewscy Bernatowie (Biernat, Bernard), bracia rodz., ss. Bernarda Skoroszewskiego: 1554 tenże Jan → p. 3D: Jan Skoroszewski zw. Piotruka; 1561 [tenże?] Stanisław [czy Barabasz?] zapisuje swej ż. Katarzynie c. Jana Czackiego po 250 zł pol. posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (KoścZ 20, 42v); 1561 [tenże?] Jan zapisuje swej ż. [brak imienia] c. zm. Andrzeja Chwałkowskiego¹¹Przypisujemy to małżeństwo Janowi Biernatowi, gdyż matka Jana Barabasza była z domu Chwałkowska, a zatem bliskie więzy pokrewieństwa raczej wykluczają małżeństwo Barabasza z Chwałkowską. W tym samym czasie Jan Barabasz był najpewniej mężem Kołaczkowskiej (→ p. 3C) po 200 zł posagu i wiana na 1/2 swych części w S. (PG 20, 12); 1564 ciż Biernatowie, ss. zm. Ludmiły Skoroszewskiej wd. po Bernardzie Skoroszewskim, kwitują Wojc. Skoroszewskiego syna Mik. Domaradzkiego [→ p. 3B] z zapłaty 26 grz. długu; na sumę tę ich matka wspomn. Ludmiła trzymała w S. 1/2 ł. opust. [zw.] Synowczewskie wraz z łąką położoną w miejscu zw. Bielawy, naprzeciw ról soł. (KoścG 16, 311); 1570 tenże Stanisław → p. 3B: Jakub, Wojciech, Anna i Urszula Wilkońscy; 1580 tenże Stanisław płaci pobór → p. 3F; 1587 [prawdop. tenże] Stan. Bernacki, Kat. Bernatowa [ż. tegoż Stanisława] → p. 5; 1593 tenże Stanisław i jego ż. Kat. Golińska zapisują sobie wzajemnie dobra w dożywocie (KoścZ 21, 111).

1564 Bernard Skoroszewski [zapewne syn Bernarda] → p. 5.

3E. Krzyżankowscy – Skoroszewscy:

1493 Jan Krzyżankowski [z → Krzyżanek] kupuje od Mik. Barabasza 1 ł. os. w S. → p. 3C; 1505 tenże mąż Olechny → p. 3A: Marcin.

1511 Stanisław i Mik. Skoroszewscy [Krzyżankowscy], bracia rodz. niedz.¹²Może ich siostrą była Katarzyna ż. Jana Poklatki mieszcz. z Górki Miejskiej, → p. 3B, ss. zm. Jana Krzyżankowskiego, → p. 3C: Wojc. Barabasz i Stanisław.

3F. Przekazy dotyczące całej wsi S.:

1494 czynsz roczny 1 grz. na rzecz altarii w [kościele par.] w Buku od sumy głównej 12 grz., który ciążył na S., został przeniesiony po wykupieniu na → Kokalewo (PG 11, 30).

1510 z S. k. Krobi płacono na rzecz altarysty altarii Ś. Andrzeja, Wniebowzięcia NMP oraz ŚŚ. Antoniego i Otylii w kościele par. w Buku 1 grz. czynszu rocznego, lecz teraz zmniejszono ten czynsz do 1/2 grz. (LBP 208).

1530 pobór od 5 ł. (ASK I 3, 132v); 1563 pobór od 8 ł., 1 wiatraka dor., 1/2 wiatraka (1 półwiatraka) dor., 1 komor., 1 karczmy dor. (ASK I 4, 194v); 1564 w S. w cz. Bernarda [Skoroszewskiego] są 2 1/2 ł., w cz. [czyjej? – luka w rps] 1/2 ł., w cz. [czyjej? – luka w rps] 1/2 ł., w cz. [czyjej? – luka w rps] od 2 1/2 ł. (IBP 310); 1580 pobór z S.: z cz. Stan. Węgierskiego od 1 zagr., 1 komor., od rataja od 1 pługa; z cz. Stan. Domaradzkiego od 3 ł., 2 zagr., wiatraka dor.; z cz. Stan. Skoroszewskiego [Biernata czy Wilkońskiego?] od 2 ł., 2 zagr., 1 komor., 1 rzem., [od pasterza od] 10 owiec, od wiatraka dor.; z cz. [in.] Stan. Skoroszewskiego [Biernata czy Wilkońskiego?] od 1 ł., 4 zagr., 1 komor., 1 rzem.; z cz. Wojc. Skoroszewskiego [najpewniej Domaradzkiego] od 1 ł. opust., 3 zagr., 2 komor.; z cz. Stan. Barabasza Skoroszewskiego od 1 zagr., od pługa dworskiego [?] 15 gr (ŹD 84); 1580-94 pobór z S. płacą: 1580, 1594 Mac. Domaradzki, 1580, 1582 Stan. Barabasz Skoraszewski, 1580, 1582 Wojc. Skoraszewski, 1580, 1582 Stan. Węgierski, 1580, 1582 Jakub Wilkoński (Piotrkowska 1 nr 544).

Mieszkańcy: 1408 Mik. Buralowski z S. [brak określenia przynależności stanowej] w sporze z Marcinem pleb. w Mórkowie (ACC 2, 101v); 1511 kmieć Urban Kuchno siedzi na 1/2 ł. w S. (KoścZ 22, 18); 1511 kmieć Stanisław zw. Gral → p. 3C: Wojc. Barabasz i Stanisław; 1513 kmieć Jan Urbańczyk na 1/2 ł. (KoścZ 19, 31; KoścZ 22, 32; → p. 3B); 1513 w cz. S. nal. do Mik. Skoroszewskiego [→ p. 3B] siedzą kmiecie: Mac. Kłak (Klak) na 1 ł. os., Mac. Kowalczyk na 1 ł. os., Wojc. Potyrała na 1/2 ł. os., Mac. Uszranek na 1 ogrodzie, drugi ogród, zw. Pawłowski, jest opust. (KoścZ 22, 32); 1540 łany opust. zw. Bieroniewski i Kłaczyński (PG 17, 368v; → p. 3B); 1546 łan zw. Synoszewski (KoścZ 19, 200; → p. 3B); 1561 łan opust. zw. Gorylewski (KoścZ 20, 25v; → p. 3C: dzieci Wojc. Barabasza); 1561 łan opust. zw. Marcinkowski (KoścG 14, 133; → p. 3B: dzieci Andrzeja Wilkońskiego); 1564 role opust. [zw.] Synowczewskie (KoścG 16, 311; → p. 3D); 1581 uczc. Walenty krawiec z S. → p. 3B: ss. Wojc. Skoroszewskiego.

4. 1546 łan soł. w S. → p. 3B: Mikołaj, Stanisław i Agnieszka; 1564 role soł. w S. → p. 3D.

5. 1407 bp pozn. Wojc. [Jastrzębiec] w sporze z plebanem z S. [brak imienia] o wiardunki dzies. z S.: pleb. z S. ustanawia Mścicha dz. w S. swoim pełnomocnikiem w tej sprawie; bp dowodzi przy pomocy świadków, plebanów z Dupina, Gostynia, Domachowa, Smolic, Górki [Miejskiej] i Radomicka, że wiardunki dzies. z S. od 40 l. należą nie do pleb. w S., lecz do stołu bpiego; sąd przyznaje rację bpowi (ZSW nr 1119, 1140; WR 1 nr 606)¹³Rozpatrywanie sprawy o dzies. należało do kompetencji sądu kościelnego; wniesienie jej do księgi ziemskiej (a zapewne i rozpatrzenie przed sądem wiecowym, który obradował 20 IV, czyli w dniu składania zeznań przez plebanów), wynikało prawdop. z faktu, że bp nie mógł być sędzią we własnej sprawie (chociaż w takiej sytuacji powinna ona była trafić przed abpa gnieźn. – bezpośrednio do niego lub do tamtejszego konsystorza), ale z drugiej strony właśnie na tym posiedzeniu sądu wiecowego bp Wojc. Jastrzębiec odnotowany został na początku składu sędziowskiego, przed starostą gen. Wlkp. Tomkiem z Węgleszyna (ZSW s. 315 § 1).

1409 Tomasz pleb. z S., śwd. (ACC 2, 136).

1510 par. S. w dek. Śrem [formularz nie wypełniony] (LBP 119).

1513 do kaplicy (capella) w S. należy łąka plebańska → p. 2.

1517 Marcin z Kościelnej Wsi, prezentowany przez Jana [Barabasza, → p. 3C] i Stanisława [Domaradzkiego, → p. 3B] Skoroszewskich, otrzymuje kanoniczną instytucję na plebanię w S. wakującą po śmierci plebana Wojciecha (ACC 92, 287v).

1522 kapłan Stanisław z Szadka prezentowany przez Jana Skoroszewskiego [prawdop. Barabasza, → p. 3C] na plebanię w S. (ACC 97, 102v).

1528 Marcin z Domachowa prezentowany przez Bernarda [→ p. 3D], Wojciecha [Barabasza, → p. 3C], Stanisława [Barabasza?] i Mikołaja [Domaradzkiego, → p. 3B] Skoroszewskich na plebanię w S. wakującą po rezygnacji Stanisława [z Szadka] (ACC 103, 111).

1530 kolatorzy kościoła w S. w diec. pozn. otrzymują zgodę król. na zapisanie na jakichkolwiek dobrach ziemskich czynszu rocznego od sumy głównej 40 grz. w celu powiększenia dochodów plebanów kościoła w S. (MS 4 nr 5709); 1530 Mac. Kawiecki dz. w Szurkowie zapisuje na rzecz Kaspra pleb. w S. czynsz roczny 3 grz. od sumy głównej 36 grz., a oficjał pozn. na prośbę Bernarda Skoroszewskiego jako kolatora kościoła par. w S. przypisuje ten czynsz kościołowi w S. i określa, że z tego tytułu pleban ma obowiązek odprawiać 2 msze tygodniowo (ACC 105, 138v); 1540 wspomn. czynsz 3 grz. zostaje przeniesiony z Szurkowa na Góreczki Śliwne; ma być płatny pleb. Michałowi i jego następcom na każde Wniebowstąpienie Pańskie; czynsz płacony jeszcze 1667 (AV 16, 161v-162).

1550 Jan z Chojna prezentowany przez Jana Skoroszewskiego [prawdop. Barabasza, → p. 3C] oraz Mikołaja, Jana i Piotra Domaradzkich [ss. Stanisława, → p. 3B] dziedziców w S. na plebanię w S. wakującą po rezygnacji Wojciecha z Kobylina (ACC 118, 279v).

1556 role plebańskie w S. → p. 3C: Wawrzyniec, Piotr, Jan i Stanisław.

1564 do klucza bpów pozn. w Krobi nal. wiardunki dzies. z S.: z cz. Bernarda [Skoroszewskiego] od 2 1/2 ł. po 12 gr, z cz. [czyjej? – luka w rps] z 1/2 ł. 6 gr, z cz. [czyjej? – luka w rps] z 1/2 ł. 6 gr, z cz. [czyjej? – luka w rps] od 2 1/2 ł. po 12 gr; w sumie 2 zł 7 1/2 gr (IBP 310).

1587 kapłan Marcin z Gostynia, prezentowany przez Wojc. Skoroszewskiego, Mac. Domaradzkiego, Stan. Bernackiego [= Bernata?], Jana i Stan. Barabaszów, Sebastiana Bardeńskiego i Kat. Bernatową [ż. Stan. Bernarda, → p. 3D] dziedziców w S., prosi o instytucję kanoniczną na wakującą plebanię w S. (ACC 127, 117); [Marcin zrezygnował 1588; następny pleb. znany dopiero 1604 – objął urząd po długim wakansie (Now. 2, 563)].

1667 w S. kościół par., dawniej Ś. Katarzyny, przebudowany [w 1639, po pożarze w 1597 (SzPozn. 367; K. Niesiecki, Herbarz polski, t. V, Lipsk 1840, s. 189)] przez Melchiora Konarzewskiego [z Konarzewa k. Miejskiej Górki] pod wezwaniem Trzech Króli, nie konsekrowany; kościół jest drewniany, dobrze pokryty, pośrodku wieża obita miedzianą blachą; od strony północnej jest drewniana zakrystia z jednym oknem; nie ma dzwonnicy, ale 2 dzwony są zawieszone k. kościoła od strony zachodniej; cmentarz nie jest ogrodzony – ma to naprawić pleban; w kościele są trzy ołtarze (żaden nie jest konsekrowany): główny, murowany Trzech Króli z pięknym obrazem tychże [wg ŁOp. 2, 93 i SzPozn. 367, obraz ten sprowadził z Rzymu Adam Konarzewski], Ubiczowania Chrystusa oraz Urszuli i Towarzyszek; do uposażenia kościoła nal. role w S. (położone w kierunku Wilkonic, Brzezin, Krzyżanek i Chwałkowa) oraz dzies. snop. i czynsz 3 grz. (od sumy głównej 40 grz.) z Góreczek Śliwnych; dom plebana jest drewniany, częściowo zrujnowany, obok stodoła i 2 stawy; szkoła częściowo odnowiona, obok niej jest łąka (AV 16, 161v-162v).

1687 kościół w S. konsekrowany pod wezw. Ś. Katarzyny (SzPozn. 367).

6. 1493-1500 Mik. Skoroszewski pleb. w Komornikach [k. Poznania]: 1493 tenże → p. 3B; 1496 tenże pleb. w Komornikach (SzPozn. 156); 1500 [tenże] pleb. w Komornikach i altarysta w Poznaniu (AC 2 nr 1552).

Studenci w Krakowie: 1459 Mikołaj syn Michała z S. (Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508, wyd. A. Gąsiorowski [i inni], Kraków 2004, nr 59e/136) [zapewne chodzi o plebana w Komornikach 1493]; 1503 Bernard syn Mikołaja z S. (ib., nr 1503h/252: de Skoraczew!).

8. W S. (= Kołaczkowice, stan. 1) grodzisko nizinne wklęsłe (silnie zniszczone) datowane na okres od połowy XII do połowy XIV w., o wymiarach ok. 70 x 80 m (wewnątrz 35 x 50 m), częściowo zachowany wał o wysokości ok. 0,8 m, w wale kamienie i spalone konstrukcje drewnianie; ślady fosy i odcinkowego wału zewnętrznego, we wnętrzu warstwa kulturowa do 0,5 m (Hensel 3, 84; Z. Kurnatowska, A. Łosińska, w: Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, Poznań 1990, s. 136).

Uwaga: Bartosz Parocki, Herby rycerstwa polskiego, s. 227, podaje, że w 1572 w tureckiej niewoli znajdował się jeden ze Skoroszewskich („jeśli wyszedł albo nie, tego wiedzieć nie mogę, tylko iżem się tam z nim poznał”); nie umiemy wskazać, o kogo mogło chodzić.