(1333-70 Lagewniky z 1424, 1375 de Lagenik, 1395 Lagewnik, 1397 Lagewniki, 1458 Langewniky, 1466 Lagyewnyky) dziś nie istnieją, leżały [→ Uw.] ok. 11 km na E od Wieliczki.

1. 1489 n. pow. szczyrz. (RP k. 141r); 1464 najpewniej par. Niegowić → p. 5; 1489-1520 par. Niegowić (RP k. 141 i n.).

2. 1408 L. za (retro) Bochnią; 1446, 1447, 1458 w L. łąka Podgórczana → p. 3a; 1447 w L. mała łąka zw. Kaczeńska (Kaczenszka), rzeka, staw i stawisko; 1458, 1466 łan Żabczyński (Rzepczinsky, Zabczinsky); 1466, 1495, 1497 łan Myczkowski (Miczkowski, Myczaskowszky) →p. 3a; 1466 Jakub prep. kl. Bożego Ciała w Kazimierzu pozywa Piotra Wiatowskiego z L. o granice [z Liplasem] (ZK 17 s. 372); 1468-9, 1471 kl. Bożego Ciała oraz Jan kmieć z Liplasu jako pozywający, procesują się z Andrzejem z Suchoraby i Mikołajem obydwoma z L. o granice (ZK 16 s. 481, 648-9, 656); 1470-80 L. graniczą z Liplasem (DLb. 3 s. 143); 1485 w L. sadzawka; 1502 gaj Olszyny i 2 stawiska → p. 3a; 1508 Barbara z Wiatowic i Dzietrzych z Lubomierza pod zakładem 20 grz. zobowiązują się dokonać wieczyście limitacionem seu signa alias rosyasd między L. a Jawczycami. Na limitację wyraził zgodę Stan. Lanckoroński [z racji posiadania Zborczyc] (ZK 24 s. 40); w L. łan Wieprzkowski; 1510 rola Lodwigowskie → p. 3a.

3. Własn. książęca i król, od ok. 1333-70 szlach. -a. Sprawy własnościowe. 1333-70 → niżej pod r. 1424.

1375-95 Tomek, Tomasz Litwin z L. i → Konar [par. Mogilany] 1394, ż. Krystyna, Krzystka (Krzyż. 1030; ZK 2 s. 282).

1375-1400 Krystyna, Krzystka z L. i→Konar 1394-1405, wd. po Tomku Litwinie 1400 (Krzyż. 1030; SP 8, 10957); 1375 Tomek dz. L. z ż. Krystyną która wzięła go za opiekuna, sprzedają Jaszkowi Żydówce dom narożny w Krakowie przy ul. Ś. Floriana naprzeciwko domu narożnego należącego do kl. zwierz. (Krzyż. 1030); 1395 Tomek z L. z Wawrzyńcem s. Jurka z Czyrzowa o 200 grz. poręki (ZK 2 s. 282).

1387 Paszek dz. L., sołtys w Zawadzie [par. Siepraw] (CE 2, 10); 1395 Tomek z L. z Wawrzyńcem s. Jurka z Czyrzowa o 200 grz. poręki (ZK 2 s. 282).

1397 Poznań z L., → Chroszczyny Małej [właśc. Wielkiej] 1400-4¹Strzemieniowie dziedziczyli w Chroszczynie Wielkiej. W SHGK materiał dotyczący Chroszczyny Wielkiej omyłkowo znalazł się pod hasłem Chroszczyna Mała i odwrotnie, Zębocina 1397-1403, Węgierców 1400 [h. Strzemię], s. Tomka Cietrzewia z Zębocina, ż. Katarzyna i wd. po nim 1408 (SP 8 uw. 235/11; Wroniszewski, Rawicze → p. 7, s. 143).

1397-1404, zm. przed 1408 Dzierżek z L. i Bełzowa 1397-1400 [h. Rawa], ż. Anna (SP 8, 6074; 9876, uw. 310/22; ZK 3b s. 372; Bon. 15 s. 155; Wroniszewski, Rawicze → p. 7, s. 143-4).

1397-1425 Anna, Hanka z L. c. Krystyny z L. i Konar, ż. Dziersława z L. i Bełzowa, wd. od 1408 (SP 8, 6144; ZK 8 s. 87; GK la, k. 70v; Wroniszewski, Rawicze → p. 7, s. 143-4); 1397-8 Hanka z L. przeciwko Jaszkowi z Łuczyc i jego matce; Kachna z L. przeciwko temuż Jaszkowi i jego matce jako pozywającym ma wyznaczony termin na wiec o dziedzinę w L.; tenże Jan z Hanką i Kachną z L. (SP 8 uw. 229/18, 52, 265/66); 1397 Jaszek z Suchoraby z Poznanem z L. o 200 grz. i szkodę oraz z Mikołajem kan. [krak.] pozywającym Jaszka (SP 8, 6095); Poznań z L. z ż. Katarzyną sprzedają za 166 grz. Dzierżkowi z Bełzowa swą cz. w L. Piotrasz z Kosocic i Lorek z Libertowa poręczają pod zakładem 50 grz., że Dzierżek z tej kwoty wykupi za 100 grz. Węgierce [dziś Węgrzce Wielkie], a jeśli nie, zakład przypadnie Poznanowi, który wtedy będzie mógł sprzedać L., komu zechce (SP 8, 6112); Klemens z Grajowa daje 50 grz. szer. gr pras. Dzierżkowi z L., które ten mu zwróci w przyszłym roku, lub da mu wwiązanie do L. Jeśli tego nie uczyni, poręczyciele Jaszek s. Rafała z Polanowie i Piotrasz z Kosocic pokryją Klemensowi wszystkie szkody, im zaś pokryją szkody Dzierżek i jego ż. Anna (SP 8, 6144); 1398 Adam z Barwałdu z Dzierżkiem z L. o 11 ran otwartych i jedną siną (SP 8 uw. 241/10); 1399 Prandota z Kosocic pozyskuje na Dzierżku dz. z L. 9 grz. per fassionem [czyli wstecz], a w sprawie szkody winien złożyć przysięgę; Dziersław płaci sędziemu 6 sk. za wydanie oświadczenia w sprawie ww. sumy (SP 8, 9373-4); 1400 Katarzyna Raszyczyna ż. Raszyca z Kazimierza z Dziersławem z L. i Jakuszem z Bełzowa o 100 grz. (SP 8, 9550, uw. 310/22); Dziersław z L. i Poznań z Chroszczyny [Wielkiej] poręczają pod zakładem 200 grz. Niemście ze Skroniowa za swe żony Hankę i Katarzynę, że nie będą mu przeszkadzały w kupnie połowy Gilowa [dziś Rgilewo] w ziemi łęcz. i 1/4 Zbylucie [dziś Zbylczyce] w ziemi sier. (SP 8, 10379); Mikołaj, Miczek z Racławic zapłacił karę sądowi za niestawienie się przeciwko Krystynie z L. wd. po Litwinie (SP 8, 10957); 1400-1 → Konary par. Mogilany, p. 3; 1402-3 Niemsta ze Skroniowa i Krzcięcic z Dzierżkiem z L. o 200 grz. długu z tytułu poręki i o tyleż szkody (ZK 3a s. 659; 3b s. 31, 66, 100); 1404 Dzierżek z L. z Marciszem ze Zborowa [dzisiaj Zborówek w sąsiedztwie L.] o bezprawne wycięcie gaju (ZK 3b s. 310, 316, 323, 333, 340, 372); 1408 Katarzyna wd. po Poznanie z Chroszczyny [Wielkiej] sprzedaje za 300 grz. szer. gr pras. Hance wd. po Dziersławie z Bełzowa swą cz. w L. (ZK 5 s. 16); Hanka dz. L. za Bochnią przekłada termin sprawy ze Stanisławem ze Zręczyc zw. Szak (GK 1a k. 70v); 1409 Jan Ligęza wwda łęcz. nie stawił się przeciwko Annie z L. wd. po Dziersławie z Bełzowa o zalanie wsi przez jej sadzawkę (ZK 5 s. 197).

1420-34 Mikołaj z L. i Wiatowic 1428, h. Nowina, ż. Katarzyna z Wróblowic (ZK 7 s. 73; SP 7/2, 695); 1420 Mikołaj z L. pozyskuje na Franczku z Wróblowic 20 grz. posagu ż. Katarzyny (ZK 7 s. 73).

1424-70, zm. przed 1473 Piotr Wiatowski, Łagiewnicki z L., Wiatowic i Konar, s. Dziersława z Bełzowa i Hanki, br. Katarzyny, Stachny i Anny mniszki kl. Ś. Andrzeja w Krakowie, wuj Dziersława z L. oraz Jana i Andrzeja z Suchoraby, żona Anna c. Piotra Kani z Wrząsowic (GK 2 s. 296; 6 s. 373, 562; 7 s. 282, 806; 8 s. 91, 708, 733, 880; 9 s. 8, 93, 329; 11 s. 291, 428-9, 650, 904, 955, 979; 12 s. 173, 373-4, 485-6; 15 s. 12, 221; 19 s. 35-6, 801-2; ZK 11 s. 584-5; 16 s. 107, 269, 288, 557, 573; 17 s. 53-4; 147 s. 40, 88, 117); 1424 Piotr z L. przedkłada przed sądem grodzkim krak. dok. króla Kazimierza, wg którego tenże Piotr, jego rodzina i jego kmiecie są wyłączeni spod sądownictwa powszechnego zarówno w sprawach małych jak i wielkich: kradzież, przelew krwi, morderstwo oraz podpalenie, i będą odpowiadać jedynie przed królem; tenże Piotr winien w ciągu 2 tygodni wydać wyrok w L. w sprawie swoich kmieci z Pełką z Jawczyc (GK 2 s. 296-8); Anna wd. po Dziersławie z L. przedkłada dok. króla Kazimierza zezwalający na sądzenie kmieci tejże Anny w jej dziedzinie, dlatego oddala ona pozew Jadwigi wd. po Juncie z Jawczyc o niezgodne z pr. ziemskim zatrzymanie świń i 13 prosiąt oraz szkodę (ZK 7 s. 404); Andrzej z Suchoraby oddala roszczenia tejże Anny o czepek (pro tkanka) z pereł wart. 10 grz. i tyleż szkody (ZK 8 s. 87); 1433 Piotr z L. alias ongiś z Wiatowic jako poręczyciel za kmieci z Krakoszowic ma zapłacić Czciborowi ze Zborowa 9 grz. za stóg żyta pod rygorem wzrostu długu do 18 grz. (ZK 10 s. 191); 1442 → p. 3b; 1444 jeśli Piotr z L. nie zapłaci swemu domownikowi Stanisławowi 8 grz. długu, wwiąże go w kmiecia Rzepkę płacącego 1 grz. czynszu; tenże Piotr pod zakładem 20 grz. ma zwrócić w 3 ratach Mikołajowi z Konar 4 1/2 grz. długu; ww. Piotr zastawia za 10 grz. długu Jakubowi z Konar kmiecia Macieja Piskorza w Konarach (GK 8 s. 815, 1111); 1446 Piotr z Wiatowic alias z L. zastawia Stanisławowi z Surówek za 7 grz. długu łąkę Podgórczaną; tenże Piotr zobowiązuje się zapłacić Marcinowi Kaldowi (Cald) krawcowi z Krakowa 31 grz. długu pod rygorem wwiązania go w 62 grz. do swej cz. w Konarach. Sąd przydaje Marcinowi woźnego Sitkę do wwiązania w dobra. Piotr protestuje, ponieważ gotów był zapłacić te pieniądze, lecz Marcin nie chciał ich przyjąć (GK 9 s. 472, 483, 788, 814).

1447 niezamężne lub panny Katarzyna i Stachna z L. zeznają dział dóbr z br. Piotrem z L. Dwór pański z rolami dworskimi i 2 łąkami, jedną wielką a drugą małą zw. Kaczeńska (Kaczenszka), oraz gaje, strony będą użytkować wspólnie, a żadna bez zgody drugiej nie będzie mogła tego darować lub sprzedać. Jeśli zaś zajdzie taka potrzeba, to dwie cz. gajów wezmą siostry, a trzecią cz. Piotr. Obie strony bez przeszkód będą łowić ryby i korzystać z pastwisk. Siostrom przypadają nadto 3 siedliska kmiece z rolami, łąki, łąka dworska zw. Podgórczaną, karczma z opust. stawem alias stawiskiem wielkiego stawu z rolami karczemnymi i łąkami. Jeśli siostry nie będą mieć potomstwa, nie będą mogły swych części sprzedać ani dać komukolwiek; Katarzyna i Stachna rezygnują na rzecz br. Piotra z dóbr macierzystych w Konarach; jeśli Piotr z L. nie zapłaci ww. siostrom 17 grz. i 7 sk., wwiąże je w role folw. w L. (in araturam suam alias we wszor, ZK 13 s. 99-100).

1448-56 Helwig z Wiatowic alias z L. (GK 10 s. 594; 13 s. 319); 1448 Piotr z L. zobowiązuje się płacić dożywotnio siostrze Annie mniszce w kl. Ś. Andrzeja w Krakowie na każdego ś. Marcina 11/2 grz. i oddawać 6 kogutów oraz 2 korce mąki (ZK 13 s. 236); Laczek ongiś z Zebrzydowic zeznaje, że Piotr z Konar alias z L. wykupił od niego zastaw cz. dziedz. w Konarach, który Laczek miał od krawca Marcina Oświęcimskiego, ustępuje mu więc z zastawu, zwraca dokumenty swój i krawca oraz umarza zapisy; tenże Piotr zastawia za 30 grz. br. Franczkowi i Tomkowi z Garlicy 4 kmieci osiadłych w Konarach, Marcina Jakłowica, Stan. Kuklę, Piotra Błażkowica i Macieja Samkowica, płacących 4 grz. i 8 sk. czynszu (GK 10 s. 301, 304); 1449 Jan i Andrzej z Suchoraby podzastawiają za 50 grz. Katarzynie ż. Jakuba z Bieniaszowic [pow. wiśl.] i jej s. Łukaszowi 1 1/2 ł. w L., które trzymają w zastawie od wuja Piotra z L. (ZK 13 s. 295); 1450 Tomasz z Czyrzowa opiekun Franka ongiś z Garlicy i tenże Franek oświadczają, że Piotr z L. wykupił ich z zastawu w Konarach (GK 11 s. 289); → Konary p. 3.

1451-6 Mikołaj alias Miklasz z L. dzierżawca L., w 1. 1458-9 pisał się ongiś z L., ojciec Mikołaja z L. → 1458 (GK 11 s. 501; 13 s. 111, 131, 163, 267, 293, 299; ZK 15 s. 14, 371); 1451 Jan Suchorabski z Suchoraby s. Andrzeja poręcza za Helwiga z L. Mikołajowi z L., że nie będzie mu przeszkadzał w posiadaniu zastawu w L., który Mikołaj ma od Helwiga za 8 grz., a także będzie go bronił przed jego roszczeniami; 1453 jeśli Piotr z L. nie zapłaci 15 grz. długu Janowi Kotce ongiś z Jankowic, wwiąże go do młyna i łanu z kmieciem Maciejem w Konarach (GK 11 s. 501, 933); jeśli Piotr z L. nie zapłaci 35 grz. Piotrowi z Wilczkowic, wwiąże go do cz. w Konarach (GK 12 s. 5-6); Piotr z L. zastawia za 4 grz. Janowi z Młynnego włodarzowi w Kępanowie 1/2 karczmy w L. z czynszem 1 grz. i achtelem piwa (GK 12 s. 413).

1456 Mikołaj z L., domownik pana Rokosza, w sporze z Mikołajem dzierż. L.; Mikołaj [Miklasz] z L., trzymający obecnie dobra w L., na mocy przyjacielskiej ugody winien zachować pokój z Mikołajem z L. Mikołaj [czyli Miklasz] może jeszcze przez rok siedzieć w L., a potem ustąpi je Mikołajowi domownikowi Rokosza tak, jak sam je posiadł, domownik Rokosza zapłaci jednak 1/2 grz. dzierżawcy Mikołajowi. Dzierżawca będzie mógł wywieźć wolno bydło i trzodę oraz zasiewy ozime i jare, które domownik Rokosza mu ustąpił. Strony umarzają wszystkie terminy, a dzierż. Mikołaj umarza zapis, który miał na Helwigu z tytułu poręki za dobra w L. (GK 13 s. 93, 106, 121, 319); 1457 Piotr Wiatowski z L. daje Agnieszce wd. po Piotrze z Wilczkowic i jej s. Jerzemu wwiązanie w cz. dziedz. w Konarach za 35 grz. długu; tenże Piotr Łagiewnicki składa protest i przelewa pieniądze, chcąc wykupić swe dobra w Konarach z rąk ww. Agnieszki (GK 13 s. 511-2 zp., 521, 845); Piotr z L. zobowiązuje się pod karą ekskomuniki wypłacać dożywotnio każdego roku [siostrze] Annie Bełzowskiej mniszce w kl. Ś. Andrzeja w Krakowie przysługującą jej z tytułu ojcowizny pensję w wysok. 1 grz. na ś. Stanisława i 1/2 grz. na ś. Marcina, ponadto ma oddawać na święto Narodzenia NMP [8 IX] 2 korce mąki, 1 żyta i 1 pszenicy oraz 6 kogutów → też wpis do ksiąg ziemskich krak. pod r. 1448 (OK 10 s. 114-5).

1458-65 Katarzyna z L., siostra Mikołaja starszego i Dziersława, ż. Jana z Kątów (ZK 15 s. 371-2; 17 s. 165-6, 304).

1458-76, zm. 1477 Mikołaj z L. i Wiatowic, s. Miklasza, siostrzeniec Katarzyny, br. cioteczny Anny c. Piotra Wiatowskiego z L., ż. Małgorzata c. Wawrzyńca z Cianowic a siostra Felicji, ss. Stanisław Lodwig i Jan Lodwig, c. Anna ż. Mikołaja z Łęgorza (ZK 15 s. 371; 16 s. 451, 460, 480, 525, 544, 557, 573; 17 s. 554; 18 s. 183; GK 19 s. 872); 1458 panna Katarzyna z L. daje siostrzeńcowi Mikołajowi s. Miklasza łan roli zw. Żabczyński (Rzepczinski) i łąkę zw. Podgórczana w L.; taż Katarzyna powierza w opiekę temuż Mikołajowi wszystkie swe dobra dotąd, dokąd uzna ona to za stosowne (ZK 15 s. 371-2); 1459 → Konary p. 3, pod błędną datą 1458.

1463 Michał z L.; Elżbieta z L. ż. Michała z L. zeznaje, że Mikołaj s. Święszka z Wilczkowie spłacił ją z dóbr ojczystych i macierzystych; tenże Mikołaj ma zapłacić ww. Elżbiecie 9 grz. długu; Piotr z L. oprawia ż. Annie c. Piotra Kani z Wrząsowic po 100 grz. posagu i wiana na połowie dóbr dziedz. w L. i Konarach i umarza pierwszy [z 1450 → Konary p. 3], mniejszy zapis oprawy (ZK 17 s. 48, 126-7); → Konary p. 3.

1464-86, zabity 1487 Dziersław Lodwig z L. i Wiatowic, siostrzeniec Piotra Wiatowskiego, br. Mikołaja starszego i Katarzyny, c. Katarzyna (KUJ 2, 208; GK 17 s. 783-4; ZK 20 s. 328, 362).

1464-91 Mikołaj Starszy (senior), Lodwig z L. i Wiatowic, br. Dziersława Lodwiga. c. Brygida ż. Jana Chorka z Raciborska → 1491 (ZK 17 s. 165-6; 21 s. 93); 1464 Mik. Starszy (senior) z Wiatowic z br. Dziersławem i siostrą Katarzyną sprzedają za 5 grz. Tomaszowi ze Zborczyc niwę w Zborczycach zw. Łagiewnicka Niwa; 1465 Mikołaj z L. winien zapłacić 20 grz. w dwóch ratach Janowi z Kątów tytułem posagu siostry Katarzyny. Jeśli nie zapłaci pierwszej raty, da mu 1 grz. czynszu od kmieci osiadłych. Gdyby nie zapłacił kolejnych 10 grz., wwiąże go za 21 grz. do kmieci osiadłych na łanach i płacących po 1 grz. czynszu; taż Katarzyna zrzeka się na rzecz brata praw do dóbr ojczystych, macierzystych, babizny i stryjowizny w L., ponieważ została przez niego wyposażona (ZK 17 s. 165-6, 304).

1466 panna Katarzyna c. Dziersława z L. zastawia za 60 grz. Mikołajowi z L. 2 łany w L., Żabczyński (Zabczinski) i Myczkowski (GK 17 s. 783-4); Mikołaj z Wiatowic wyznacza ż. Małgorzacie c. Wawrzyńca z Cianowic po 50 grz. posagu i wiana na Wiatowicach i L.; 1467 Mikołaj z L. zeznaje, że czcig. Wawrzyniec z Cianowic zapłacił mu za ubiegły rok 2 grz. czynszu, a także 1/2 grz. czynszu na poczet przyszłego (ZK 17 s. 373, 475); 1468 Jakub z Biernaszowic wydzierżawia za 8 grz. na 4 lata Indrzichowi Krezie z Woli [par. Łazany, dziś Wola Podłazańska] całą cz. dziedziny czyli 1 1/2 ł. w L. (GK 18 s. 699).

1469-95 Andrzej z Suchoraby, Wiatowic, Zborczyc, Grochotowic i L., siostrzeniec Piotra Wiatowskiego, ż. Felicja c. Wawrzyńca z Cianowic, siostra Małgorzaty, c. Barbara ż. Stanisława Eustachego z Druszkowa (ZK 17 s. 607, 612; 20 s. 355); 1469 ww. Andrzej oprawia żonie posag i wiano m.in. na L. → Grochotowice p. 3; Jan z Kątów oświadcza, że Mikołaj [Starszy lub s. Miklasza] z L. zapłacił mu 20 grz. z tytułu posagu [ż. Katarzyny a siostry Mik. Starszego], dlatego umarza zapis (ZK 17 s. 607, 612); Jakub z Bieniaszowic [Biernaszowic] zeznaje, że Andrzej Suchorabski wykupił od niego za 50 grz. 1 1/2 ł. w L., który Andrzej wraz z Janem z Suchoraby zastawili niegdyś [→ 1449] Katarzynie ż. tegoż Jakuba i jej s. Łukaszowi. Stan. Kreza i Jan Siedlecki poręczają że Andrzej będzie wolny od roszczeń innych osób, a gdy Łukasz powróci do ziemi, zezna przed księgami powyższą transakcje i umorzy zapis zastawu (ZK 17 s. 620); Stan. Kreza z Łazan odbiera od Andrzeja Suchorabskiego 46 grz. za ww. 1 1/2 ł. w L., i za tę sumę zastawia Katarzynie i jej s. Łukaszowi 1 1/2 ł. w Łazanach; ww. Andrzej winien zapłacić Krezie 10 grz. (GK 18 s. 731); Piotr z L. zastawia za 15 grz. Katarzynie wd. po Janie Kotce z Konar łan w Konarach w kierunku Myślenic z kmieciem Maciejem Czaplą, a Katarzyna z pasierbem Jakubem umarzają pierwszy zapis na tę sumę dla jej zm. męża (ZK 18 s. 5); 1471 ww. Andrzej zastawia za 10 grz. Pawłowi z Trąbek łan w L. z kmieciami Tomaszem i Maciejem, płacącymi 1 1/2 grz. mniej 6 gr czynszu. Pieniądze te stanowią cz. posagu Anny ż. Pawła (GK 19 s. 284); sąd ziemski krak. poświadcza dział dóbr Piotra z L. oraz Katarzyny i Stachny z L. z → 1447 (BPAN rps 8612); → p. 2.

1473-80, zm. 1483 Anna z L. c. Piotra Wiatowskiego z L. (GK 19 s. 801-2; 21 s. 699); 1473 Piotr z Wrząsowic wuj Anny c. zm. Piotra z Wiatowic [i L.] pod zakładem 10 grz. ma płacić corocznie na święto Objawienia (6 I) do rąk opiekuna Anny Sądka z Tomaszkowic po 3 grz., zaś Andrzej z Suchoraby i Mikołaj z L., jej bracia cioteczni, z tytułu opieki nad dobrami ww. Anny, po 4 grz. z wiard. aż do uzyskania przez nią pełnoletności. Piotr będzie sprawował opiekę nad dobrami Anny w Konarach a Andrzej z Mikołajem w L. Dobra te przejmują bez zasiewów, bydła i trzody i zwrócą je bez tego. Pieniądze zaczną płacić dopiero od drugiego święta Objawienia (GK 19 s. 801-2); 1475-6 Andrzej z Suchoraby i Mikołaj z L. protestują, ponieważ gotowi byli zapłacić w terminie pieniądze Sądkowi z Tomaszkowic z tytułu opieki nad dobrami ww. Anny, lecz nie zgłosił się on po ich odbiór; tenże Sadek kwituje odbiór od ww. Andrzeja i Mikołaja sumy 8 1/2 grz. (GK 19 s. 1009; 20 s. 259, 351); ww. Andrzej pod karami XV ma zapłacić 10 grz. Mikołajowi z L. (ZK 18 s. 183); 1476 Ludmiła i Małgorzata cc. zm. Wawrzyńca z Cianowic oświadczają że tenże Andrzej spłacił im 50 grz. posagu ich zm. siostry Felicji a jego żony, dlatego umarzają oprawy posagu i wiana i zwracają mu dok. Mikołaj z L. poręcza zaś za Annę, także c. Wawrzyńca, że w przyszłości nie będzie Andrzeja niepokoić o posag Felicji (ZK 18 s. 184); 1477 Sądek z Tomaszkowic oświadcza, że Małgorzata wd. po zm. Mikołaju z L. zapłaciła mu 2 grz. i 6 gr z tytułu dzierżawy dóbr Anny c. zm. Piotra z L. (GK 20 s. 491); 1478 ww. Małgorzata i Andrzej z Suchoraby protestują, ponieważ gotowi byli zapłacić Sądkowi z Tomaszkowic pieniądze z tytułu arendy dóbr ww. Anny, lecz on się nie stawił; taż Małgorzata wd. po Mikołaju z L. bierze w zastaw za 10 grz. od Jana z Łapanowa jego kmiecia Stanisława alias Opasza z Wolicy, płacącego 1 grz. czynszu; taż Małgorzata zapłaciła ww. Sadkowi 2 grz. i 6 gr z tytułu arendy [L.] za ubiegły rok (GK 20 s. 651, 672-3); 1479-80 taż Małgorzata płaci z tytułu ww. arendy Sadkowi z Tomaszkowie po 2 grz. i 6 gr każdego roku, a Andrzej z Suchoraby 4 grz. za 2 lata ubiegłe (GK 20 s. 880; 21 s. 37, 48); 1480 taż Małgorzata bierze w zastaw za 15 grz. od Jana alias Janusza z Czyrzowa łan w Szczytnikach z kmieciem Janem Miasko płacącym 1 grz. i 20 gr czynszu (GK 21 s. 284 zp.); 1482 Małgorzata wd. po Mikołaju z L. bierze w zastaw za 40 grz. od Jana z Czyrzowa 1 1/2 ł. w Szczytnikach, na którym siedzą kmiecie Jan Miasko i Stan. Lach, płacący 3 grz. czynszu (GK 21 s. 615-6); Dziersław Lodwig z Wiatowic i L. zobowiązuje się zapłacić Piotrowi z Surówek 7 grz. w ratach za połowę łąki w Wiato wicach zw. Podgórzna, pozyskanej z racji przezysków (GK 21 s. 635).

1483-1502, zm. 1503 Stanisław Wiatowski, Lodwig z L. alias z Wiatowic, s. Mikołaja z L., br. Jana, ż. Barbara alias Róża c. Jana Lipowskiego, s. Jan (GK21 s. 699, 976, 1012; 23 s. 894; 25 s. 309; 26 s. 81, 134, 245, 292-3; ZK 20 s. 329, 362; 21 s. 190).

1483-86, zm. przed 1511 Jan Lodwig z L., br. Stanisława (ZK 20 s. 329; GK 23 s. 894); 1483 Andrzej z Suchoraby i Stanisław z L. otrzymują woźnego do wwiązania w dobra Konary pozostałe po ich zm. siostrze wujecznej Annie (GK 21 s. 699); br. niepodzieleni Bernard i Piotr z Wrząsowic ustępują z racji pr. bliższości Andrzejowi i Dzierżkowi oraz Stanisławowi i Janowi ss. Mikołaja z L. łan w Konarach z Maciejem Czaplą, który mają w zastawie od szl. Tomasza z Kazimierza; Andrzej z Suchoraby i Dziersław z L. zastawiają za 80 grz. ww. Bernardowi i Piotrowi z Wrząsowic cz. w Konarach, która przypadła im po śmierci wuja Piotra z L. Jednocześnie umarzają zapis 30 grz. na Wrząsowicach, jaki uczynił Piotr Kania dla Piotra z L. (ZK 20 s. 189-90); 1484 Stanisław s. zm. Sądka z Tomaszkowic pod karami XV zobowiązuje się zapłacić po 6 grz. Stanisławowi z L. s. zm. Mikołaja z L. i Andrzejowi z Suchoraby (GK 21 s. 1012 zp.); 1485 na wniosek Stanisława z L. Gotard z Krakoszowic zostaje odesłany na roki sądu ziemskiego wg pozwu o wymłócenie pszenicy i żyta na folwarku i brogów oraz wyłowienie ryb w sadzawce w L., wszystko to wart. 63 grz. i tyleż szkody; tenże Gotard odesłany do sądu ziemskiego na wniosek Małgorzaty wd. po Mikołaju z L. wg pozwu o wymłócenie pszenicy i żyta oraz zabranie łoju wytapianego w nowej izbie (sepum in nova stuba exustatum); Anna c. zm. Mikołaja z L. ż. Mikołaja z Łękorza [dziś Łęgorz] na podstawie pr. bliższości ustępuje za 16 grz. Andrzejowi z Suchoraby łan w Konarach, na którym siedzi kmieć Jakiel (GK 22 s. 79, 179); 1485 → p. 3b; 1486 jeśli Andrzej z L. nie zapłaci 45 grz. Stanisławowi zw. Niestacy [Eustachy] z Druszkowa z tytułu posagu c. Barbary, wwiąże go do kmiecia Stanisława, karczmy, w której siedzi Maciej, i połowy ról dworskich w Zborczycach, skąd ma 4 1/2 grz.; Jan i Stanisław z Druszkowa oświadczają, że z powyższej sumy zostali spłaceni (ZK 20 s. 355); Jan i Stanisław z L. pozywają Gotarda z Krakuszowic o 20 grz. Dziersław z L. zostaje zachodźcą Gotarda. Strona nie chce go zaakceptować jako zachodźcy, twierdząc, że nie jest posesjonatem. Dziersław winien dowieść wraz z trzema świadkami, że jest posesjonatem (SP 2, 4303); Dziersław z L. przez przysięgę oddala oskarżenia Małgorzaty wd. po Mikołaju z L., że Gotard z Krakuszowic zabrał coś z jej oprawy; ww. Dziersław oddala roszczenia Jana i Stanisława z L., że ww. Gotard zabrał coś z ich dóbr; tenże Dziersław oddala przysięgę ww. Małgorzaty, Jana i Stanisława z L. dowodząc, że jest posiadaczem w L. i Wiatowicach; Andrzej z L. składa protest, ponieważ był gotów przyjąć zapis od Mikołaja z Suchoraby, zgodnie z zapisem w GK (ZK 20 s. 357-8); Dziersław z L. zastawia za 30 grz. Gotardowi z Krakuszowic całe cz. w L. i Konarach (ZK 20 s. 368); 1487 → Konary par. Mogilany, p. 3; wyrokiem sądu Stanisław z L. płaci karę 3 grz., ponieważ nie zapłacił Janowi z L. 60 grz. główszczyzny za zabitego Dziersława z L. (ZK 20 s. 430).

1489-1506 w L. cz. Niewiarowskiego → p. 3c²Odnotowywany corocznie w RP Niewiarowski jako dz. części L. znany jest tylko z tego źródła. Był nim zapewne Adam Niewiarowski z Niewiarowa, w → 1497 dz. pobliskich Wiatowic, a od → 1510 właściciel cz. L., należącej przedtem do Barbary Wiatowskiej. Nie wiadomo zatem, czy już wówczas skupił cz. L. od jednego z dziedziców wsi, czy też w tych latach był tylko jej dzierżawcą.

1491 Jan [Suchorabski] dz. L., br. Andrzeja; br. Andrzej i Jan z L. oraz ich stryj Andrzej Suchorabski z Suchoraby sprzedają za 170 grz. Piotrowi Kani z Wrząsowic części w Konarach [par. Mogilany] przypadłe im po śmierci Piotra Wiatowskiego; Stan. [Lodwig] z L. oprawia ż. Barbarze c. Jana Lipowskiego po 80 grz. posagu i wiana na połowie L.; tenże Stanisław zobowiązuje się zwrócić na najbliższe roki sądowe 10 grz. Janowi Chorko z Raciborska pod gwarancją wwiązania w łan w L., skąd będzie 1 grz. czynszu; tenże Chorko oprawia ż. Brygidzie c. Mik. Lodwiga z L. po 20 grz. posagu i wiana na połowie Raciborska (ZK 21 s. 72-3, 91-3); 1492 Piotr z Kurozwęk star. krak. ustanawia wadium 60 grz. w sporze między Stan. Lodwigiem z L. a Janem i jego br. Janem Chórkiem z Raciborska (GK 23 s. 894)³Fragment tej zapiski brzmi następująco: „inter Stanislaum Lodwig de L. ex una et inter Johannem fratrem ipsius germanum Johannem Chorek de Raciborsko”.

1493-1510 Barbara alias Róża Wiatowska z L., Ślęcina i Surówek, c. Jana Lipowskiego, ż. Stan. Wiatowskiego i wd. po nim 1503, następnie ż. Fredrycha mieszcz. krak. (GK 24 s. 245; ZK 24 s. 229); 1493 Barbara alias Róża c. Jana Lipowskiego a ż. Stan. Wiatowskiego z L. zrzeka się na rzecz ojca z tytułu posagu praw do dóbr ojczystych i macierzystych w Ślęcinie, ponieważ została przez niego spłacona (GK 24 s. 245).

1495-7 Mikołaj Długołęcki dzierżawca L. (GK 25 s. 43-6; 26 s. 81, 134, 245, 292-3); 1495 Stan. Wiatowski z L. z ż. Barbarą wydzierżawiają na 4 lata Mik. Długołęckiemu z Długołęki całą cz. dziedz. w L. wraz z bydłem i trzodą, mianowicie: 10 krów, 2 woły wart. 5 fl., 5 dwuletnich jałówek i 3 jednoroczne, 8 macior, 7 gęsi, 5 kaczek, a także 2 brony z dwoma innymi radlinami (cum duobus aliis radliny), 2 nowe pługi oraz zasiewy zimowe. Jan z Grajowa poręcza za Długołęckiego terminowy zwrot ww. dóbr. Ponadto Długołęcki nie będzie mógł sprzedawać drzewa z gajów, lasów i zarośli, a tylko brać go na domowy użytek – zp.; Jan z Grajowa zobowiązuje się zapłacić Stan. Wiatowskiemu i jego żonie Barbarze po 9 grz. przez 3 lata i 8 grz. w czwartym roku poręki udzielonej za Mik. Długołęckiego z tytułu dzierżawy L.; tenże Mik. Długołęcki uwolni od poręki ww. Jana z Graj owa pod rygorem wwiązania go do dóbr ruchomych i nieruchomych w L. Brygida ż. Mikołaja wyraża zgodę na ten zapis i zobowiązuje się go przestrzegać (GK 25 s. 43-6); sąd wyznacza poręczającemu Stan. Wiatowskiemu z L. termin przeciwko Andrzejowi z Suchoraby o łan osiadły w L. zw. Myczkowski, Andrzej nie stawił się jednak w sądzie ani przywileju na ten łan nie okazał (GK 25 s. 87-8, 133).

1496-1510 Mikołaj Stradomski [ze Stradomi] i Kawek 1507-35, dzierż. Piasku i L. i tu zamieszkały, → też 1508 (GK 25 s. 651; 26 s. 81, 136; ZK 23 s. 24, 396; 205 s. 111; AG or. 6768; AKH 9, 634, 642); 1496 dzierżawcy L. Mik. Długołęcki i Mik. Stradomski pod zakładem 120 grz. mają zachować pokój (GK 25 s. 651, 692); 1497 sąd skazuje na karę 6 sk. Mik. Stradomskiego dzierż, w L. na rzecz Adama Niewiarowskiego i sądu w sprawie winy laskowej; sąd skazuje na kary po 3 grz. Mikołaja i dwóch jego wspólników równych mu stanem oraz po 6 sk. dwóch wspólników niższego stanu na rzecz Macieja Bądka kmiecia z Wiatowic należącego do ww. Niewiarowskiego i sądu, qui eosdem coadiutores non recessit neque condbcit alias nieodmowyl; tenże Mikołaj dzierż, w L. ma przysiąc, że nie superequitavit alias nie zayechal ww. Bądkowi drogi publicznej z Wiatowic do Niegowici i nie dokonał na niej rozboju oraz nie obsanguinavit alias nieokrawyl [nieokrwawił] go (GK 26 s. 136-7); tenże Stradomski zastawia za 6 1/2 grz. kar ww. kmieciowi Bądkowi półłanek roli w L. zw. Myczkowski (Myczaskowszky). Jeśli Mikołaj osadzi na tym półłanku kmiecia, a czynsz przez niego płacony będzie wyższy niż 1/2 grz., to nadwyżka przypadnie Mikołajowi, Maciejowi zaś ww. 1/2 grz. Jeśli ten półłanek pozostanie nie obsadzony, to Maciej może go używać w całości (GK 26 s. 187); Konstancja z L. ż. Mik. Stradomskiego z L. oskarża szl. Mik. Chorka s. Jawora o gwałtowne najście domu alias o nachod, wyłamanie bramy do dworu i wybicie drzwi domu oraz wyprowadzenie stamtąd 30 gęsi, z których jedną spodobało mu się zamęczyć, wszystko na szkodę 30 grz., którą obliczył woźny sądowy (GK 26 s. 673, 695); 1498 Barbara ż. Stan. Wiatowskiego z L. zastawia za 9 grz. Mikołajowi i Stanisławowi braciom z Brzezia swoją część oraz część swego męża, które posiadają na czynszu kmiecia osiadłego w Grajowie, zastawionego im przez Jana Grajowskiego, kmiecia Urbana siedzącego na półłanku i płacącego 1 grz. czynszu, a także innego kmiecia zw. Puchała (GK 26 s. 945); 1499-1520 w L. cz. Wiatowska → p. 3c⁴Cz. L. zw. Wiatowska należała do Wiatowskich, potem do Barbary Wiatowskiej → 1493, która w → 1510 r. sprzedała ją Adamowi Niewiarowskiemu, → też przyp. 2.

1502-zm. przed 1511 Jan Wiatowski, Lodwik s. Stanisława i Barbary (ZK 23 s. 81-4; 24 s. 229); 1502 Barbara Wiatowska z L. przysięgą oddala oskarżenia Mik. Stradomskiego z Piasku o krwawą ranę; wyrokiem wwdy krak. Barbara ma otrzymać wwiązanie zgodnie z jej dokumentami w łan roli będący w dzierżawie w L., który pozyskała na Stradomskim i jego ż. Konstancji; taż Barbara z s. Janem wnoszą skargę przeciwko Stradomskiemu, który nie dał im wwiązania w część ich gaju zw. Olszyny, łąkę i w dwa stawiska w L. wart. 96 grz.; Barbara oskarża Stradomskiego o zadanie jej 2 krwawych ran; płaci kary XV, gdyż nie doprowadziła woźnego, który te rany widział. Ona zaś twierdzi, że woźny nie żyje, ma natomiast świadków ze szlachty, którzy z nim byli, Jana Barzego z Brzuchani i Piotra Chyckiego. Stawi ich w sądzie, gdyż tego domaga się Stradomski; ten z kolei oddala pozew Barbary o zniszczenie domu w L. oraz o 3 rany krwawe i 5 sińców (ZK 23 s. 79-80, 82-5); 1503 wyrokiem sądu Barbara winna stawić przeciwko Stradomskiemu siedmiu świadków. Zeznają oni, że zm. Mikołaj z L. ojciec jej zm. męża Stanisława posiadał łan roli w L. w zastawie za 60 grz. od panny Katarzyny c. Dziersława. Po śmierci Mikołaja zastawiony łan odziedziczył jego s. Stanisław, a po jego śmierci Barbara (ZK 23 s. 132).

1504 Paweł Czarny żupnik bocheński i wielicki, dzierż. L., składa protest przeciwko Mik. Stradomskiemu z Piasku, ponieważ skierował on pozew o jego dzierżawy w L. i Wiatowicach na niewłaściwą osobę, tj. Barbarę Wiatowską, obecnie nic tam nie posiadającą; ww. Barbara ż. Fredrycha mieszcz. krak. przysięgą 6 świadków pozyskuje na Mik. Stradomskim i jego ż. Konstancji łan roli w L. (ZK 23 s. 171, 209); 1506 taż Barbara domaga się, aby sąd przesłuchał woźnego Stan. Służkę, danego jej do wwiązania w łan w L., pozyskany na Mikołaju i Konstancji Stradomskich, czy Barbara otrzymała wwiązanie w przezyski, czy też nie. W imieniu pozwanych Andrzej Stradomski oświadcza, że Barbara nie uzyskała ww. przezysków, ponieważ nie przypozwała o to Stradomskich, i płaci pamiętne. Strona pozywająca z kolei przedkłada wypis wyroku z akt sądowych ziemskich, który został przed sądem odczytany, po czym Barbara oświadcza, że nie miała obowiązku przypozywać Stradomskich o zadośćuczynienie, ponieważ nie był to spór o dług czy pieniądze, lecz o bezprawne wyzucie z posiadania łanu w L., który ona pozyskała przez złożenie przysięgi. Strona przeciwna uważa, że z dok. nie wynika, na którym łanie Barbara uzyskała przezyski, i wnosi o oddalenie sprawy. Powódka odpowiada, że posiada dwa inne dokumenty, w których opisane i nazwane są 2 łany, w tym pozyskany przez nią na Stradomskich, na dowód czego przedkłada 2 ekstrakty z akt sądu grodzkiego krak. opatrzone pieczęcią star. krak. i odczytane przed sądem. Pozwani wobec tego nie mają argumentów, a sąd przenosi sprawę do rozstrzygnięcia i wyznacza termin (SP 2, 4564); 1507 Barbara ż. Mikołaja z Koźmic [c. Andrzeja Suchorabskiego → Koźmice Małe i Wielkie] zrzeka się na rzecz Mik. Stradomskiego z L. rivalo suo praw do dóbr ojczystych i macierzystych, ponieważ została przez niego spłacona; Barbara Wiatowską z L. i Mik. Stradomski zobowiązują się nie szkodzić wzajemnie prawu w toczącym się między nimi sporze (ZK 23 s. 361, 396); Zofia c. zm. Andrzeja Suchorabskiego ma cz. ojczyste i macierzyste w Suchorabie, Zborczycach, Kawkach i L. → Kawki p. 3.

Przed 1508 → 1508 w L. cz. Stan. Lanckorońskiego (ZK 24 s. 30); 1508-20 w L. cz. Stradomskiego → p. 3c.

1508 Anna z L. ż. Jana z Surówek oskarża Mik. Stradomskiego o to, że wraz z pomocnikami, jednym równym mu stanem, a drugim niższego stanu, oboma nieposesjonatami, napadli na nią na drodze publicznej z Bochni do Wieliczki, i przechylając się z koni, wyrzucili ją i woźnicę z wozu, którym jechała z Wieliczki do L., a sam Stradomski wyciągnąwszy fereticum alias kyecz [kicz, okuta laska], który nosił przy boku, własnoręcznie zadał jej 7 ran, 2 w prawą rękę, jedną w lewą, jedną w głowę, cztery w plecy, i obrzucał ją nieprzystojnymi słowami mówiąc: uczyniłaś się prokuratorem Wiatowskiej, a ponadto usiłował ją zastraszyć, aby więcej nie była prokuratorem. Rany widzieli szlachcice towarzyszący woźnemu. Sąd przysądza Annie po 3 grz. od każdej rany; Stan. Lanckoroński składa protest przeciwko dekretowi sądu o złożenie przysięgi, ponieważ pozwy Mik. Stradomskiego i jego ż. Konstancji z L. zostały wniesione na cz. dóbr Lanckorońskiego, które kupił od Barbary Wiatowskiej ongiś dz. L.; ww. Stradomscy protestują, ponieważ pozwy składali na ww. dobra w L., zanim Barbara sprzedała je Lanckorońskiemu; wyrokiem sądu Konstancja dz. z L. przez przysięgę pozyskuje 10 grz. na ww. Barbarze z L., którą oskarżyła o bezprawne „sepitura alias o zagrodzenye na vygonyech”, gdzie nigdy płotów nie było (ZK 24 s. 30-1, 33-5); Barbara z L. sprzedaje za 4 grz. Dzietrzychowi z Lubomierza niwę w Jawczycach między dziedzinami i polami od granic wsi Surówki; taż Barbara z L. otrzymuje woźnego do wwiązania w łan Wieprzkowski w L., który pozyskała na Mik. Stradomskim i jego ż. Konstancji, i zobowiązana jest zwrócić się do star. krak. jako brachium regale, aby wwiązanie odbyło się bez gwałtów strony przeciwnej (ZK 24 s. 37-8, 71); arbitrzy rozsądzają spór Barbary Wiatowskiej z L. c. Doroty i Jana Lipowskich z Piotrem Szafrańcem z Pieskowej Skały kaszt. wiśl. i Pawłem Czarnym z Witowie star. brzeskim o dobra Ślęcin, Wiatowice i Sobiekursko i zawierają w tej sprawie ugodę, którą król zatwierdza na prośbę Barbary w 1509 r. (MS 4, 23129, 9020); → Chronów Dolny i Górny p. 3.

1510-11 i n. Adam Niewiarowski z Niewiarowa i L. (ZK 24 s. 204; 230); 1510 Barbara Wiatowską ze Ślęcina i L. daje Adamowi Niewiarowskiemu rolę folw. w L. zw. Lodwigowskie i cały dwór tamże; taż Barbara sprzedaje za 250 grz. ww. Niewiarowskiemu z Niewiarowa dobra dziedz. w L. tj. 3 ł., karczmę i zagrodę, z których 1 ł. winna wykupić z zastawu 20 grz. od Mik. Stradomskiego. Obydwie zapiski skreślono i opatrzono adnotacją: wystawienie dok. wstrzymała Barbara Wiatowską (ZK 24 s. 204-5, 208-9); ww. Barbara ustępuje ww. Niewiarowskiemu za 250 grz. wszystkie prawa z tytułu zastawu, oprawy posagu i wiana oraz darowizny do jej cz. w L. zw. Lodwigowskie. Niewiarowski wydzierżawia jej te dobra [od 27 V] do ś. Michała [29 IX] i nie dłużej; 1511 Mik. Stradomski i jego ż. Konstancja sprzedają za 200 grz. ww. Niewiarowskiemu wszystkie cz. dziedz. w L., które przypadły Konstancji po zm. Janie Lodwiku (ZK 24 s. 215-6, 229-30).

-b. Kmiecie, młynarze, karczmarze. 1400 Jarosław z L. kmieć i młynarz → Bielczyce p. 3A (SP 8, 10033, 10836, 10906, uw. 319/7, 321/7, 324/15, 325/66, 329/7, 330/6, 332/1, 334/63); 1424 kmiecie z L. będą sądzeni tylko w dziedzinie → p. 3a; 1442-4 kmieć Andrzej Rzepka → p. 3 a; 1442 5 IV w procesie Katarzyny ż. Piotra krawca z Krakowa i jej br. Jana, występujący przeciwko pozwanemu Andrzejowi Rzepce kmieciowi z L., pozywający oraz pan wsi Piotr i sędzia grodzki Krzystek [z Tomaszkowie] ustalają nowy termin [na 12 V] przed kaszt. i star. krak. Janem [z Czyżowa] jako zastępcą króla oraz umarzają termin na wiec. Strony, czyli Katarzyna z bratem i dziedzic Piotr z kmieciem i sędzią stawią się cum eo iure sicut habuerunt in villa L. scriptum in regestris [tj. księgach wiejskich]; 12 V panowie Jan z Czyżowa i Jan z Tęczyna wwda krak. oraz inni panowie z rady wyznaczają ww. Katarzynie i pozwanemu przez nią ww. Rzepce termin sprawy w dziedzinie L. [na 17 V]. Posyłają tam sędziego grodzkiego krak. szl. Stanisława ze Złotej [pow. wiśl.], aby zasiadając w sądzie z sędzią [Krzystkiem] wydali ostateczny wyrok tak, jak gdyby zostali pouczeni przez ww. panów, zgodnie z wpisem do rejestrów wniesionym przez strony. Jeśli z powodu jakichś przeszkód nie będą mogli tego uczynić, to sprawa wróci przed ww. panów, którzy rozpatrzą ją podług rejestrów w dziedzinie i ksiąg grodzkich krak. Piotr dz. L. poręcza za Rzepkę, że pod zakładem 100 grz. podporządkuje się prawu i zastosuje się do wyroku sędziów, podobnie pod tym zakładem przyjmie wyrok Katarzyna; 12 VI Jan z Pielgrzymowic zeznaje, że poręczał za ww. Katarzynę oraz jej braci Jana i Stanisława, że nie będą przeszkadzać ww. Rzepce kmieciowi z L. w posiadaniu ojcowizny i macierzyzny, ponieważ zostali przezeń spłaceni. Gdyby mu jednak przeszkadzali i poniósłby on z tego tytułu szkodę, to 16 grz., które w ramach spłaty otrzymała od Rzepki Katarzyna i jej bracia, obciążą poręczyciela (GK 1 s. 971; SP 2, 3097-8, 3103); 1444 Stanisław karczmarz z L. pozywa Jakuba kmiecia z Nieznanowic, który zabrał mu bróg zboża i złożył w Marszowicach [par. Niegowić]. Sąd wyrokuje, że Jakub winien pokojowo zwrócić bróg Stanisławowi, ponadto wysyła woźnego Batkę, aby dokonał wizji, czy w brogu nie ma jakiejś szkody. W przeciwnym razie Mik. Niewiarowski [dz. Nieznanowic] złoży sąd nad swym poddanym Jakubem. Piotr dz. L. staje o swoją karę (GK 8 s. 708, 733, 749-50); 1453 → p. 3a; 1485 Dziersław z L. oskarża Stanisława z L., ponieważ nie stawił on kmiecia z L. Jana alias Klapa [Kłęba?], który został u niego zatrzymany (GK 22 s. 64); 1490 Jan Chudy karczmarz z L. sprzedaje za 86 grz. szl. Mikołajowi zw. Wyczka⁵Mik. Wyczka występuje w nin. zapisce z predykatem nobilis, zaś w → 1498 r. określony został jako laboriosus karczmę z rolą w L.; tenże Wyczka pod karami XV zobowiązuje się zwrócić sław. (famoso) Janowi Wyczce z L. 46 grz. w kilku ratach – zp. (ZK 21 s. 56-7); 1496 Mik. Stradomski [dzierż.] L. winien pod zakładem 60 grz. stawić przed starostą w ciągu 2 tygodni swego kmiecia z L. Jana alias Szkoluta; tenże Stradomski winien pod zakładem 10 grz. stawić przed starostą kmiecia Jana z L. (GK 25 s. 691, 715); 1498 prac. Mik. Wyczka z L. oraz dwaj jego świadkowie Piotr Karaś i Maciej dwornik z L. przysięgą oddalają roszczenia kmiecia Wojciecha z Bodzanowa o konia, którego tenże kmieć aresztował alias zastał u Wyczki. Ma on go odtąd spokojnie posiadać (GK 26 s. 865).

-c. Areał, folw. z dworem, pobór. 1447, 1510 dwór i folw. → p. 3a; 1489-1507 pobór z 1 ł.; 1508-10 pobór z cz. Stradomskiego i Wiatowskiej każda po 1/2 ł.; 1511-2 pobór z 1/2 ł. cz. Wiatowskiej; 1513-20 brak danych o poborze z obu ww. części (ŹD s. 446; RP k. 22v, 50v, 88r, 123v, 141r, 183r, 197r, 215r, 234r, 260r, 268v, 301v, 306r, 311r, 317v, 326v, 350v, 373r, 552v, 580v, 605v, 637r, 678r, 683r, 690r, 698v, 717r, 736r, 742r, 798r, 837r, 858r).

4. [1333-1370] w dok. Kazimierza W. imm. sąd., lokacja na pr. niem. → p. 3a, pod r. 1424; 1442 wiejska księga sądowa – rejestr transakcji → p. 3c.

5. 1464 Piotr z L. w imieniu swoim i żony zobowiązuje się pod karą ekskomuniki zapłacić Maciejowi wikaremu z Niegowici 6 grz. w trzech ratach za dzies. z tej wsi [z folwarku?] (OK 12 s. 371).

6. 1476 na wniosek Stanisława z Sosnowic sąd wyrokuje, że Jan ongiś z L. pod karami XV winien wynieść się z domu w Sosnowicach (ZK 18 s. 184); 1500 w sprawie małżeńskiej między Stan. Wiatowskim z L. a jego ż. Barbarą sąd wyrokuje, że Barbara winna żyć z mężem i nie oddalać się od niego, oboje nie powinni też obrzucać się wzajemnie obelżywymi słowy. Stanisław zaś bez powodu nie powinien żony karać, a w karaniu przekraczać miary, ponadto nie powinien jej wyrzucać z własnego domu. Wreszcie sąd nakazuje, aby Stanisław pod karami ekskomuniki i zapłaty 30 grz. wysłał po żonę wóz do Krakowa i przyjął ją z powrotem (OK 20 s. 484-5).

7. K. Buczek, Łagiewniki, Język Polski, 36, 1956, z. 4, s. 245-57; tenże, Książęca ludność służebna w Polsce wczesnofeudalnej, Wr. 1958, s. 26-7; K. Modzelewski, Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego X-XIII w., Wr. 1975, wg ind.; S. Mateszew, Osadnictwo i stosunki własnościowe do końca XV w., w: Bochnia. Dzieje miasta i regionu, pod red. F. Kiryka i Z. Ruty, Kr. 1980, wg ind.; J. Wroniszewski, Ród Rawiczów. Warszowice i Grotowice, Toruń 1992, wg ind.

Uw. Wieś L. zanikła prawdopodobnie w 1. połowie XVI w., między r. 1520, kiedy wymieniona została w RP, a latami 1529-30, gdyż brak o niej wzmianek w LR i RP oraz innych źródłach ówczesnych i późniejszych. L. sąsiadowały wg DLb. z leżącym w par. Niegowić Liplasem. Dane z DLb., z r. 1466 [→ p. 2] oraz wiadomości z r. 1508 o rozgraniczeniu (→ p. 2) i sprzedaży ról w Jawczycach od granic Surówek (→ p. 3a) pozwalają na dokładniejsze ustalenie położenia L. Leżały one między Wiatowicami, Liplasem, Jawczycami i Zborczycami.

Nazwa L., jak i → Łagiewnik w par. S. Jakuba, wskazuje na niewątpliwie służebny charakter wymienionych osad (łagiewnicy = słodownicy). Ponieważ system organizacji służebnej wraz z innymi instytucjami prawa książęcego ulegał rozkładowi w ciągu XIII w., należy wnosić, że wsie te istniały co najmniej w XII w., a być może jeszcze wcześniej. L., jako osada zbędnej już ludności służebnej, stała się więc przedmiotem nadania książęcego w prywatne ręce. Jak mogło to wyglądać, świadczy np. nadanie przez Bolesława Wstydl. w 1275 r. Łagiewnik pod Chęcinami pkom. sand. Mikule (Mp. 1, 88). Książę wyprowadził wówczas łagiewników z ich osady, dając im w zamian inną wieś. Inne, podobne przykłady, wydają się wskazywać, że było to regułą. W każdym razie w czasach Kazimierza Wielkiego L. były już własnością ryc.