(1355 Lomna – kop. z XV w, 1394 Lomna – or., 1429 Lomnya, 1464 Lownya, Lovinya!, 1465 Lovina!, 1476 Lonina, 1484 Lompna, 1487 Minor Lomna, 1499 Lowyna!, 1515 Louina!1Ten szereg zapisów nazwy „Łomna” sugerujących nazwę „Łowinia” pochodzi z błędnego odczytu przez kopistów, pisarzy korzystających z brulionów i wydawców źródeł paleograficznego zapisu „Lomna”, gdzie „mn” zapisywane jest 5 trzonkami, pozwalającymi na dowolność odczytów, 1529 Lonina, Lonina, Wlume!) 9 km na SE od Bochni.
1. 1489 n., 1581 pow. szczyrz. (RP k. 139; ŹD s. 55); [1478] par. Wiśnicz (DLb. 1 s. 219; 2. 186).
3. Własn. szlach. Kmitów h. Szreniawa z Wiśnicza, -a. Stosunki własnościowe. 1286 [fals.] → 1368 Kobyle [par. Wiśnicz] p. 3; 1364 Kmita Stary i jego s. Jan Kmita dzielą dobra. Jan otrzymuje m.in. L. → Damianice [par. Koniusza] p. 3 (AS 2, 32); 1394 Helszka ż. Jaszka [Kmity] z L. procesuje się z Czciborem z Drwini (ZK 2 s. 89); 1419 Mik. Kmita z Wiśnicza zapisuje ż. Małgorzacie 200 grz. posagu i wiana na zamku Wiśnicz z wsiami, [m.in. na L.] (AS 2, 115); 1441 po śmierci Jana Kmity Mikołaj z Wiśnicza kaszt. przem. i Małgorzata [c. Piotra Lunaka] ż. [Przedpełka] Mościca z Koźmina Wielkiego [woj. kal.] dzielą dobra. Mikołaj otrzymuje m.in. zamek Wiśnicz z wsiami, w tym L. (SP 2, 2898); 1446 ww. Mikołaj gwarantuje Janowi z Lubartowa [woj. lub.] zwrot 200 grz. ewentualnym wwiązaniem w dobra Kobyle i L. (ZK 146 s. 485); 1458 br. Jan kaszt. lwowski i Dobiesław kaszt. biec. [ss. Mik. Kmity] dziedzice Wiśnicza dzielą dobra. Dobiesławowi przypada zamek Wiśnicz z wsiami, m.in. L. (BJ rps 5348 II s. 127); 1458-78 L. własn. Dobiesława Kmity (GK 17 s. 300, 596, 709; 18 s. 583; 20 s. 258-9, 461); 1468 ww. Dobiesław kaszt. lub. gwarantuje Mik. Wielopolskiemu zwrot 100 grz. z poręczenia za króla Kazimierza Jag. ewentualnym wwiązaniem w swoje dobra Wiśnicz, Borowna i L. (GK 18 s. 583); 1476 Jan Wielopolski burgr. krak. [s. ww. Mikołaja] pozywa ww. Dobiesława wwdę lub. o 100 grz. z poręczenia ojca Jana za króla Kazimierza Jag., zapisanego na dobrach Wiśnicz Mały, Borowna i L. (GK 20 s. 258-9, 461).
1479 br. Jan, Piotr i Henryk [zw. też Andrzejem] z Sobnia [ziemia san., ss. Jana Kmity zw. Noskiem, br. ww. Dobiesława], poręczając też za br. Stanisława kan. sand., gwarantują szl. Janowi [Wielopolskiemu?] wójtowi w Ciężkowicach zapłacenie 100 grz. ewentualnym wwiązaniem w całą ich wieś L. (GK 20 s. 879-80); 1484 ww. br. Piotr, Stan. i Andrzej Kmitowie z Wiśnicza oraz Barbara c. [ich br. stryjecznego] Stanisława [Kmity] z Dubiecka [ziemia przem.], ż. Stan. Derszniaka z Rokitnicy [ziemia przem.] dzielą dobra ze spuścizny po Dobiesławie Kmicie z Wiśnicza wwdzie sand. [zm. 1478 bezdzietnym stryju ww. braci], do której mająpr. bliższości. Braciom przypada m.in. zamek Wiśnicz z wsiami, m.in. z wsią L. w pow. czchow. (SP 2, 4284; AGZ 16, 1648); 1487 Piotr Kmita star. spiski jako jeden z poręczycieli długu króla 3000 fl. węg. u Jana Ossolińskiego gwarantuje zwrot wwiązaniem w dobra, m.in. w M. L. (MS 1, 1879)2W reg. wydawca błędnie umieścił przecinki, rozdzielające w MK wsie: In Wysznycze, Maior Cobyle – winno być: In Wysznycze Maior, Cobyle; Swysznycze [Wiśnicz], Minor Lomna – winno być: Swysznycze Minor, Lomna. Do dóbr Kmitów należały: Wiśnicz Wielki czyli Nowy i Wiśnicz Mały czyli Stary; br. Piotr star. spiski, Stan. i Andrzej podczaszy krak. Kmitowie dzielą dobra [m.in. z L.] po ww. zm. Dobiesławie i zm. ww. Barbarze z Dubiecka (AS 2, 192 – ogólnikowy reg.); Kazimierz Jag. zatwierdza podział dóbr, pozostałych po zm. ww. Dobiesławie i po zm. ww. Barbarze, pomiędzy ww. braci (AGZ 4, 115 – w haśle Kobyle SHGK 2 s. 672 to zatwierdzenie błędnie odniesione do podziału za życia Barbary w r. 1484); 1504 br. niepodzieleni Stan. i Andrzej Wielogłowscy z Sieprawia oświadczają, że zostali przez Piotra [Kmitę] z Wiśnicza spłaceni z 200 grz. zapisanych im na wsi L. (ZK 23 s. 217); 1509 w dziale dóbr po zm. Piotrze z Wiśnicza wwdzie krak. i marszałku Królestwa między [jego br.] Stan. Kmitą wwdą ruskim i bratankiem Piotrem s. zm. Andrzeja Kmity zamek Wiśnicz z wsiami, m.in. z L., przypada Piotrowi [Sobieńskiemu] (MS 4, 9022; AS 5, 41).
1515 Piotr Sobieński z Wiśnicza star. przem. i jego br. Stanisław zobowiązują się płacić Natalii czyli Nawojce c. zm. Andrzeja Sobieńskiego z Wiśnicza corocznie 200 fl. w przypadku dziedziczenia dóbr Wiśnicz z wsiami, m.in. z L. (MS 4, 2459 – tu błąd odczytu: Louina, w haśle Kobyle SHGK s. 672 błędnie jako Łowina); Zygmunt I potwierdza testament Piotra Kmity [s. Andrzeja czyli Henryka Sobieńskiego] star. soleckiego, którym tenże legował wieczyście swym br. stryjecznym zamek Wiśnicz z wsiami do niego przynależnymi, m.in. z L., oraz zobowiązywał do wypłacania dożywotnio, każdego roku, siostrze testatora Nawojce ż. Piotra Ligęzy 200 fl.; taż Nawojka c. zm. Andrzeja zrzeka się na rzecz br. stryjecznego ww. Piotra star. przem. wszelkich pretensji do zamku Wiśnicz z wsiami, m.in. do L.; tenże Piotr zobowiązuje się wypłacać Nawojce dożywotnio 200 fl. z dóbr wiśnickich; Nawojka zwalnia Piotra Kmitę z wypłacania jej dożywotnio 200 fl., otrzymując w zamian przyrzeczenie, iż w razie bezpotomnej śmierci Piotra i Stanisława zamek Wiśnicz z wsiami, m.in. z L., przypadnie jej lub jej potomkom (AS 5, 68, 70-1, 74-5); tenże Piotr sprzedaje za 1400 fl. Janowi Bonerowi burgr. krak. i Janowi Kieslingowi rajcom krak. jako patronom altarii i kaplicy króla Jana Olbrachta w kat. krak. oraz altarystom Stanisławowi drowi pr. kan. i Andrzejowi z Wolborza 32 grz. czynszu z dóbr Wiśnicz z wsiami, m.in. z L. (MS 4, 10662, 10669, 10699; AS 5, 77); 1516 w dziale dóbr między br. Piotrem star. przem. a Stanisławem Kmitami, dziedzicami Sobnia i Wiśnicza, zamek Wiśnicz z wsiami [m.in. z L.] przypada Piotrowi (AS 5, 80); 1529 32 grz. czynszu z dóbr dziedz. Piotra Sobieńskiego, m.in. z L., należy do altarii Ś. Macieja w kaplicy króla Jana Olbr. w kat. krak. (LR s. 342).
-b. Podatki i pobór. 1464 wieś L. [Dobiesława] Kmity skazana na karę król. XIV za niezapłacenie 2 gr łanowego i 6 gr [nadzwyczajnego] podatku; L. skazana na ww. karę za niezapłacenie 5 gr podatku; 1465 L. skazana za niezapłacenie 5 gr i 2 gr podatku król.; L. skazana na karę XIV za odbicie ciążenia (GK 17 s. 300, 460, 596, 709); 1478 L. skazana na karę XIV za niezapłacenie wiardunku i odbicie ciążenia; L. skazana na ww. karę za niezapłacenie 8 gr podatku i odbicie ciążenia (GK 20 s. 655, 848).
1489-95, 1502, 1508 pobór z 3 ł. (ŹD s. 445; RP k. 139, 166, 182, 196, 213, 233, 311, 348); 1530 pobór z 3 ł. (RP k. 25).
4. 1429 Stanisław sołtys z L. pozywa Stanisława z Chronowa o zadanie 4 ran na wolnej drodze król. i zabranie 10 grz. (GK 3 s. 247, 262, 274, 286, 296); 1447-51 Grzegorz z L. [sołtys?, kmieć?]; 1447 Maciej [sołtys?, kmieć?] (ZK 147 s. 147, 221, 270); [1478] sołectwo na 2 ł. (DLb. 1 s. 219; 2 s. 186); 1529 sołectwo (LR s. 229).
5. 1355 bp krak. Bodzęta uposaża altarię Ś. Doroty w kat. krak. m.in. dzies. z L. (KK 1, 203; DLb. 1 s. 218 pod błędnym r. 1345); [przed 1478] dzies. snop. wart. 2 grz. z łanów kmiec., zagród i karczmy, i dzies. kon. po 4 kity [od kmiecia], zwożona własnymi wozami, należy do altarii S. Doroty w kat. krak. Sołtys ze swoich 2 ł. daje dzies. wart. 1 grz. plebanowi w Wiśniczu (DLb. 1 s. 219; 2 s. 186); 1529 cała wieś, z wyjątkiem sołectwa, daje 2 1/2 grz. dzies. snop. ww. altarii, 36 gr dzies. snop. z ról sołtysa oraz meszne z całej wsi należą do ww. plebana, → też p. 3a (LR s. 229, 333, 342).
1 Ten szereg zapisów nazwy „Łomna” sugerujących nazwę „Łowinia” pochodzi z błędnego odczytu przez kopistów, pisarzy korzystających z brulionów i wydawców źródeł paleograficznego zapisu „Lomna”, gdzie „mn” zapisywane jest 5 trzonkami, pozwalającymi na dowolność odczytów.
2 W reg. wydawca błędnie umieścił przecinki, rozdzielające w MK wsie: In Wysznycze, Maior Cobyle – winno być: In Wysznycze Maior, Cobyle; Swysznycze [Wiśnicz], Minor Lomna – winno być: Swysznycze Minor, Lomna. Do dóbr Kmitów należały: Wiśnicz Wielki czyli Nowy i Wiśnicz Mały czyli Stary.