MALEJOWA

(1422 Maleyowa – GK 1 s. 729; 1456 Maleowa – Teut. 3 s. 93; 1489 Malyeyowa – OK 11 k. 265; 1517 Melyeiowa – ZCz. 9 s. 75; 1564 Malicowa – RP s. 158) 21,5 km na S od Myślenic.

1. 1517, 1581 pow. szczyrz. (ZCz. 9 s. 73-5; -D s. 46); 1529, 1530 n. par. Łętownią (LR s. 330 – meszne; Kumor Archidiak. s. 119); 1597 par. Jordanów (WR k. 27).

2. 1519 Zygmunt Stary zezwala Mik. Jordanowi z Zakliczyna kaszt. wojn. dz. M. i Bystrej lokować na surowym korzeniu jedną lub więcej wsi w lasach król. k. potoków zw. Osielec Wielki i Mały [dopływy Skawy], mających swe źródło na górze Przyrzec [dziś w granicach trzech wsi: Bystrej, Jordanowie i Osieku – UN 14 s. 16, 21, 44 i Mapa Obrębów]. Potok Osielec Mały [dziś zapewne Osielczyk w Osielcu – UN 14 s. 44, prawy dopływ Skawy – HW 26] rozgranicza wsie król. Juszczyn i → Bieńkówka od wsi Jordana M. i Bystra z jednej strony dużej rz. Skawy, po drugiej zaś stronie tejże rzeki granicę stanowi inny potok, Narożny [nie zid. lewy dopływ Skawy, może na terenie wsi Juszczyn, gdzie góra i las o nazwie Narozie – UN 14 s. 24]. Dla uniknięcia sporów granica pobiegnie zwyczajem górskim wierzchołkami gór Przykrzec i Narozie, a od miejsca, skąd wypływa potok Narożny, wierzchołkami gór Beskid, Polica [Mapa Obrębów; SG 8 s. 589], → Czyrnica i in. gór (MK 33 k. 645; MS 4, 12061 – reg.); 1564 wieś Miłoszów [czyli Sidzina] lokowana przed 2 laty [dok. lokacyjny 1563 → SP 12 s. 169-70] na surowym korzeniu, znacznie za granicami wsi Bystra, [Toporzysko i M.]; rewizja granic między dobrami wwdy krak. Spytka Jordana z Zakliczyna, m.in. M., Bystrą i Toporzyskiem, a król. Bieńkówką, Kojszówką, Siedlcem i Miłoszowem [czyli Sidziną] (LK 1 s. 209, 216); 1571 ogrody mieszczańskie w Jordanowie ciągną się od rynku aż do nawsia malejowskiego (F. Kiryk, Rozwój → p. 7, s. 236; BJ rps 5932 s. 49; 5933 k. 7-9).

3. Własn. szlach. 1422 → Łapanów p. 3a; 1456 br. Tobiasz i Jordan wójtowie dziedz. 1/2 wójtostwa myślenickiego dzielą dobra: Jordan bierze 1/2 wójtostwa oraz wsie M. i Wysoka, a Tobiasz bachmistrzostwo wielickie i wieś Zakliczyn; szl. Jordan wójt dziedz. 1/2 wójtostwa myślenickiego zastawia za 35 grz. czynszu Janowi z Brzeźnicy tę połowę wójtostwa z wsiami M. i Wysoka (Teut. 3 s. 93); 1489 Błażej pleb. w Pcimiu pozywa kmieci z M., Łętowni, Tokarni i Wysokiej o czynsze, które winni mu płacić na Wielkanoc, podczas gdy pełnomocnik tychże kmieci oświadcza, że winni płacić czynsze na ś. Marcina [11 XI] (OK 11 k. 265); 1517 Mik. Jordan z Zakliczyna kaszt. wojn., star. spiski, ośw. i zator., wielkorządca krak. zapisuje ż. Annie z Jarosławia [ziemia przem.] po 2000 fl. posagu i wiana na zamku Melsztyn i wsiach w pow. czchow. [= sądec] i biec, wyłączając spod oprawy wsie w pow. prósz, oraz wójtostwo myślenickie z wsiami, m.in. M. i Malejówkąw pow. krak. [= szczyrz.] → Łętownia, par. własna, p. 3a; 1539 br. Jan i Waw. Spytek Jordanowie ss. zm. Jana [właśc. Mikołaja] kaszt. wojn. dzielą dobra. Starszy Jan bierze m.in. Toporzysko i M. → Łętownia, par. własna, p. 3a; 1563 w M. pobór z 6 1/2 ł. i 1 ł. sołt. (RP k. 67); 1564 Zygmunt Stary zezwala Spytkowi Jordanowi z Zakliczyna wwdzie krak. lokować m. Jordanów na pr. magd. na terenie wsi M. [dziś w Jordanowie cz. miasta nosi nazwę M. – UN14 s. 20]; zasadźcy tego miasta w imieniu Spytka Jordana sołtysa w M. zwołali poddanych z okolicznych wsi chcących osiedlić się w Jordanowie oraz już osadzonych mieszczan, spośród których wybrali burmistrza i rajców (F. Kiryk, Rozwój → p. 7, s. 232-3; BJ rps 5933 k. 1-12); 1572 Anna Sieniawska dokupuje na gruntach wsi M. 8 kawałków roli dla m. Jordanowa po 12 grz. za każdy i sprzedaje je 10 mieszcz. jordanowskim (F. Kiryk, Rozwój → p. 7, s. 235; BJ rps 5932 s. 11, 49); 1581 17 półł. kmiec., 1 ł. sołt. (ŹD s. 46).

4. 1563 1 ł. sołt. w M.; 1564, 1581 ł. sołt. → p. 31Nie odnotowuje sołectwa w tej wsi S. Płaza, Sołectwa w powiecie sądecko-czchowskim w. XIII-XVIII, RS 9, 1968.

5. 1488 Błażej pleb. w Pcimiu procesuje się z Mik. Jordanem wójtem myślenickim o naruszenie pr. parafialnych w Łętowni i M. (in Lanthownya et alias in M.), ponieważ nie otrzymuje należnych mu opłat z tytułu den. Ś. Piotra „et contributio” [meszne lub inna opłata z tytułu pr. parafialnych] (OK 11 k. 229r, 23 lv); 1529 meszne z M. wart. 1 grz. i 16 gr należy do pleb. w Łętowni (LR s. 330); 1564 w M. kaplica Ś. Wawrzyńca, o charakterze filialnym w stosunku do Łętowni, która po lokacji m. Jordanowa na terenie tej wsi została podniesiona do rangi kościoła par. (Kiryk, Rozwój → p. 7, s. 232, 237).

7. F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI w., Kraków 1985.

Uw. Ok. 1488 Mik. Jordan wójt myślenicki ufundował w Łętowni drewniany kościół, który w jego zamyśle miał się stać kościołem par. dla grupy wsi na S od Myślenic. Dotychczas wsie te należały do odległej par. w Pcimiu, z czego wynikały zaniedbania duszpasterskie. Najpewniej filią tej nowej, zamierzonej parafii była kaplica w M., obsługująca kilka sąsiednich wsi, które z powodu położenia miały utrudnione kontakty z Łętownią. Domysł ten potwierdza fakt, że przed lokacją w 1564 na terenie wsi M. miasta Jordanowa istniała tam już kaplica Ś. Wawrzyńca, w której służbę Bożą odprawiano raz w miesiącu (Kumor Archidiak. s. 113; F. Kiryk, Rozwój → p. 7). Uszczuplało to pr. parafialne dotychczasowej par. w Pcimiu, której pleb. Błażej procesował się z Jordanem, usiłując zablokować jego zamierzenia. Pomimo to w 1492 r. Jordanowi udało się doprowadzić do erekcji par. w Łętowni, do której przyłączono kilka wsi należących dotąd do par. w Pcimiu, m.in. M. i Malejówkę → Łętownia, par. własna, p. 5. Dopiero w 1564 r., po lokacji Jordanowa M. włączona została do nowo utworzonej par. miejskiej, która utrzymała jednak filialny charakter w stosunku do Łętowni.

1 Nie odnotowuje sołectwa w tej wsi S. Płaza, Sołectwa w powiecie sądecko-czchowskim w. XIII-XVIII, RS 9, 1968.