STRZEŻEWICE

1294 fals. ok. 1300 Strezevich (DBL nr 41), 1424 or. Strzezewicze (KoścZ 5, 463), 1425 Strzesewicze (KoścZ 8, 123), 1429 Strzeszeuicz (ACC 12, 46v), 1448 kop. 1554-59 Sthezeszicze (DBL nr 222), 1505 Sztrzezhevycze, Sthezewicze (WsG 1 k. 52v, 54), 1515 Sthezewycze (WsG 1, 103v), 1520 Strzezovicze, Strzezouicze (MS 4 nr 3371, 12619), 1521 Sthrzeschewycze (PG 70, 588-591), 1527 Strzeszeuicze (ACC 103, 36v-37), 1531 Sthrzezevycze (ASK I 3, 168), 1535 Strzeszewycze (ASK I 4, 38), obecnie Strzyżewice, 3 km na SW od Leszna.

1. 1505 n. pow. wsch. (WsG 1, 52v); 1510 n. par. Ogrody (LBP 136).

2. 1294 (fals. z ok. 1300) ks. Przemysł II zatwierdza prawa i dobra kl. w Lubiniu, m. in. posiadanie miasta Święciechowa wraz z cłem; gdyby drogi i ruch kupców przesunął się w inne miejsce, do Krzycka lub do S., mnisi będą mogli tam pobierać cło (Wp. 2 nr 719; DBL nr 41); 1424 rozgraniczenie S. i Dąbcza →p. 3; 1448 las nadany przez opata lub. mieszczanom ze Święciechowej sięga granic z S. (DBL nr 222); 1515 Rafał i Jan Leszczyńscy bracia toczą proces z Piotrem i Mikołajem Rydzyńskimi o rozgraniczenie Leszna, S. (nal. do Rafała) i Rydzyny (WsG 1, 102); 1521 kopiec narożny dzieli Leszno, Rydzynę, Dąbcze i S.; biegnie przy nim droga ze Wschowy do Rydzyny, a za nią zaczyna się las, w którym znajdują się miejsca dla dzikiej zwierzyny urządzone przez Rydzyńskich (PG 70, 588-591); 1535 młyn korzecznik →p. 3; 1537, 1553 Rafał Leszczyński toczy z Rydzyńskimi proces o rozgraniczenie swych wsi Lasocice i S. z →Rydzyną; wspomn. kopiec narożny Rydzyny, Dąbcza, S. i Lasocic, stojący k. drogi z Rydzyny do Wschowy, oraz kopiec narożny S., Leszna i Dąbcza (KoścZ 26, 30v-31; KoścZ 28, 1081v-1083v); [ok. 1550] Rafał Leszczyński pozwany przez Rydzyńskich o bezprawne wykonanie naciosów na drzewach i zagarnięcie w ten sposób do wsi Lasocice i S. cz. lasu nal. do Rydzyny, a także o odnowienie granic S. i Rydzyny, zaczynając od kopca narożnego przy drodze z Rydzyny do Wschowy aż do kopca narożnego dzielącego S., Leszno i Dąbecze; powtórzono też opis granicy zgodny niemal dosłownie z podanym w 1537 (KoścZ 59, 75-77; →Rydzyna); 1565 [miejsca zw.] Burgwald i Klucz, ostrów Brand →p. 3.

3. Własn. szlach. 1424-29 Piotr Laswicz1O rodzinie Laswiczów →KObceRyc. 62, gdzie niesłusznie jednak wyprowadzona została ona z Lasocic. Rodzina była najpewniej śląskiego pochodzenia z S.: 1424 tenże toczy proces ze Szczepanem (Stephanus) Rydzyńskim o rozgraniczenie S. i Dąbcza; za Piotra ręczą Jakusz Sepieński i Tomisław Sieński (KoścZ 5, 463, dawniej k. 172; KoścZ 8, 61v, dawniej k. 100v); 1425 tenże toczy procesy ze Szczepanem Rydzyńskim oraz z Mik. Laswiczem z Moraczewa (KoścZ 8 k. 123, 132v, 134v); 1429 wspomn., że tenże wykupił 1 1/2 grz. czynszu, jaki ciążył na folw. w S. na rzecz plebana w Ogrodach (ACC 12, 46v).

1505 Kasper Leszczyński2S. nabył prawdop. już ojciec Kaspra, kaszt. przem. Rafał Leszczyński (występujący w źródłach 1421-67). Dobra w S. dziedziczyła bowiem po nim już jego c. Małgorzata, zm. 1527 sprzedaje z zastrz. pr. odkupu altarii w Lesznie 10 grz. czynszu z S. za 100 grz. (WsG 1, 52v); 1505 tenże pozwany o niezapłacenie podatków król.; woźny ma dokonać ciążenia w Lasocicach, Lesznie i S. (WsG 1, 54).

1510 na S. ciąży czynsz 2 grz. na rzecz altarii w Kąkolewie (LBP 136).

1515-23 Jan Leszczyński [syn Kaspra]: 1515 tenże z bratem Rafałem →p. 2; 1515 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Kasprowi Dłuskiemu 14 grz. czynszu z Leszna, Lasocic i S. za 180 grz. (WsG 1, 103v); 1520 tenże w działach daje bratu stryj. Rafałowi synowi Rafała marszałka [nadwornego, brata Kaspra] wsie Leszno, S. i Lasocice oraz 300 grz. (MS 4 nr 3371, 12619); 1523 w dobrach tegoż w Lesznie, Lasocicach i S. woźny ma dokonać ciążenia na poczet zaległego od lat czynszu na rzecz Kaspra Dłuskiego (WsG 1, 148v-149).

1520-53 Rafał Leszczyński marszałkowic: 1520 tenże →wyżej; 1527 temuż ciotka, panna Małg. Leszczyńska, c. Rafała [kaszt. przem. zm. 1467/68, ojca Kaspra i Rafała marszałka] zapisuje swe dobra, m. in. w S. (ACC 103, 36v-37); 1537-53 tenże →p. 2.

1565 Wacław Leszczyński [syn Rafała marszałkowica] daje swemu słudze Wojc. Rosnowskiemu m. in. dwie łąki w S.: jedna leży k. [miejsca zw.] Burgwald, w stronę miejsca zw. Klucz, druga k. ostrowa Brand (KoścG 17, 21v-23).

1564 Barbara Leszczyńska [ż. Wacława] →p. 5; 1566 taż →niżej; 1567 taż wd. po Wacławie, a obecnie ż. Jana Rozdrażewskiego wydzierżawia Rafałowi Leszczyńskiemu [synowi wspomn. wyżej Jana] dobra Leszno z wsiami, m. in. S. (PG 114, 569v-571v).

1531 pobór od 6 ł. po 1 wiard., od karczmy i wiatraka po 6 gr (ASK I 3, 168); 1535 pobór od 6 1/2 ł., od 1 mł. korzecznika i karczmy (ASK I 4, 38); 1563 pobór od 10 ł., 23 komor., 1 wiatraka dziedz., karczmy, 5 rzem. (ASK I 5, 205v); 1564 w S. 6 ł. i 9 prętów →p. 5; 1566 pobór z S. [Barbary] Leszczyńskiej od 10 ł., 3 zagr. po 4 gr, 8 zagr. po 4 gr, 7 komor., karczmy dziedz. (ASK I 4, 307v); 1579 pobór od 8 ł. i 11 prętów, 6 zagr. bez ról, 7 komor. z bydłem, 3 owczarzy płacących od 12 owiec, owczarza płacącego od 75 owiec, wiatraka (ŹD 98; ASK I 3, 661).

5. 1510 S. w par. Ogrody (LBP 136); 1564 dzies. z S., wsi Barbary Leszczyńskiej, od 6 ł. i 9 prętów nal. do bpa pozn. (IBP 311).

8. Na SE od wsi ślady osad (fragmenty naczyń) z IX-XIV oraz z X-XIII w.; fragmenty naczyń (głównie z pełnego średniowiecza) znajdowanych w różnych miejscach na polach wsi S. (Hensel 6, 289-292).

1 O rodzinie Laswiczów →KObceRyc. 62, gdzie niesłusznie jednak wyprowadzona została ona z Lasocic. Rodzina była najpewniej śląskiego pochodzenia.

2 S. nabył prawdop. już ojciec Kaspra, kaszt. przem. Rafał Leszczyński (występujący w źródłach 1421-67). Dobra w S. dziedziczyła bowiem po nim już jego c. Małgorzata, zm. 1527.