1391 or. [nazwisko] Tomiczski (Lek. 1 nr 1009), 1400 or. Thomicze (Lek. 2 nr 2629), 1401 Thomice (ZSW nr 214), 1419 Tomice (WR 1 nr 1048), 1423 kop. 1488/92 Thomycze (LBP 38), 1423 Thomyce (WR 4 nr 685), 1472 [nazwisko] Thvmyczsky (CP 10, 252), 1512 [nazwisko] Thumyczszky (CP 10, 453v), 7 km na NW od Stęszewa.

1. 1444 n. pow. pozn. (PG 2, 10); do 1463 par. Słupia, 1463 n. par. własna, 1510 dek. Stęszew (Now. 2, 369; LBP 101).

2. 1400 Fema Tomicka toczy proces z Janem Łęckim o kopce gran. między T. i Jeziorkami, w tej sprawie ma być zwołane opole (Lek. 2 nr 2629); 1401 ma się odbyć opole między T. i Jeziorkami w kaszt. drożyńskiej (ZSW nr 214).

1419-46 Mikołaj z T. toczy procesy z pozn. kapitułą kat. o granice między T. a Lisówkami (CP 381 nr 53a, 53b, 54, 56; WR 1 nr 1048; PZ 15, 149v150v); 1448 proces o granice pomiędzy T., Rybojedzkiem i Mirosławkami Mik. Tomickiego a Jeziorkami Piotra Jeziorkowskiego; Tomicki przysięga, że [obecne] kopce gran. istnieją od dawna (PZ 16, 111v); 1458 Andrzej [Bniński] bp pozn. odkłada zbadanie sporu między młynarzami z Lisówek i T. do powrotu pana [Mik.] Tomickiego z wojny (AC 1 nr 496); 1485 Jerzy, Jan, Mikołaj, Piotr i Stanisław z T. toczą rozpoczęty przez ojca Mik. Tomickiego [zm. 1478] proces z Sędziwojem i Piotrem z Głuponi, którzy twierdzą, że Mik. Tomicki przemocą rozsypał dwa kopce między swoją dziedziną Wąsowo a Głuponiami, za groblą, tj. kopiec narożny przy wodzie zw. Żórawiniec i kopiec gran. nad drogą od tej grobli do Wąsowa, nadto przemocą rozsypał kopiec między Głuponiami a Chraplewem (PZ 21, 8).

1500 kmiecie w Skrzynkach skarżą się na pana [Jana] Tomickiego i jego zarządcę (procurator); Tomicki, mimo iż od dawna kmiecie w zamian za korzystanie z pastwisk płonych (pascua sterilia) kosili dla niego także w lasach i na żołędziach [tj. pod dębami], obciążył ich opłatą w owsie i kapłonach, jednemu z kmieci zabił świnię, a inne świnie i prosiaki przepędził (CP 111, 13v-14v).

1508 mł., 1580 mł. o 2 kołach oraz mł. dor. o 1 kole →p. 3.

1509 kmiecie z Lisówek [wsi kapituły pozn.] skarżą się, że przed kilkoma laty mogli poić bydło w jeziorze, lecz teraz są zmuszani odpracować [za to] panu Tomickiemu i orać [na jego polu] trzykrotnie [w roku] przez połowę dnia, kosić łąkę jeden dzień [w roku] i wywieźć obornik [z obory Tomickiego, w której] przechowano bydło [kmieci], w czasie [przejścia] posp. ruszenia (CP 111, 30).

1516, 1531, 1544 T. graniczy ze →Skrzynkami (CP 111 k. 85, 127, 175v); 1535 granice T. ze Skrzynkami stanowi droga zw. Wywoźna (CP 111, 140).

1628-29 jez., mł. →p. 5.

3. Własn. szlach. 1391 Paweł Tomicki¹O Tomickich pisał S. Brzeziński, Panowie z Tomic, MH 12, 1933, s. 49-55, 65-72, 81-89, 110-112, ale praca ta jest już w wielu miejscach zdezaktualizowana. Istotne ustalenia na temat wczesnych dziejów rodziny wniósł A. Szweda, Nałęcz Jan z Iwna, czyli o początkach Iwieńskich herbu Łodzia, RH 63, 1997, s. 153-162 [prawdop. ojciec chor. pozn. Mikołaja], śwd. (Lek. 1 nr 1009).

1400 Fema Tomicka →p. 2.

1412-46 Mik. Tomicki z T. [h. Łodzia]²O herbie →przyp. 3, także z Kietlic, Mirosławek i Rybojedzka, mąż Maruszy, stryj Mikołaja (WR 1 nr 1025; WR 3 nr 961; ACC 11 k. 115, 124; CP 381, 45; Wp. 9 nr 1156): 1412 tenże przegrywa proces ze Szczepanem (Stephanus) z Wilkowa [k. Buku] o cz. Wilkowa (WR 1 nr 680); 1412 tenże toczy proces z Szymonem i Szczepanem ss. Szybana o łódź i obraźliwe słowa (WR 1 nr 845); 1413 tenże toczy proces z Szybanem Taderem (KoścZ 4, 81, dawniej k. 104); 1414 tenże toczy proces z Enedą c. Szybana Tadera o przemoc (KoścZ 4, 84, dawniej k. 107); 1419-46 tenże →p. 2; 1420 tenże →niżej; 1420 tenże odpiera roszczenia Enedy c. Szybana z Górki o to, że jej [niesłusznie] zabrał sieć (PZ 6, 43); 1426 tenże toczy proces z Januszem pleb. w Modrzu o 2 grz. (KoścZ 8, 262); 1428 tenże toczy proces [o co?] z Jarosławem Jarogniewskim (KoścZ 9, 37v); 1428 tenże toczy proces z Winc. Kietlickim [o Kietlice?] (KoścZ 9 k. 12, 22v, 128);

1428-44 tenże dz. w Kietlicach: 1428 tenże zapowiada swe dziedziny Kietlice i Wronczyn (KoścZ 9, 113); 1429 tenże trzykrotnie przedkłada dok. nabycia od Winc. Kietlickiego dziedziny Kietlice za 200 grz. szer. gr, a nikt nie zgłasza roszczeń z tytułu pr. bliższości (KoścZ 9, 167); 1430 tenże toczy proces z Maciejem kmieciem z Modrza o łąkę w Kietlicach, którą Winc. Kietlicki zastawił mu za 11 wiard., a sąd zachowuje Macieja przy tym zastawie (KoścZ 9, 247v); 1444 tenże w sporze o dzies. z Kietlic (AE I 98v);

1428-29 tenże toczy proces z Piotrem, Mikołajem i [ich matką?] Katarzyną z Zaparcina (KoścZ 9 k. 136v, 214); 1429-30 tenże toczy proces z Mikołajem (Niklem) Treplinem [z Grąbiewa] (KoścZ 9 k. 234, 245, 257v, 269); 1429 tenże toczy proces z Piotrem Słapem [z Dąbrowy, Dąbrówki i Skórzewa] i dowodzi przy pomocy świadków, że nie przybył do klasztoru [którego?] z 30 równymi sobie [szlachty] i z 50 ludźmi niższego stanu i nie zepchnął go [tj. Piotra] z miejsca, gdzie on zasiadał jako sędzia polubowny (WR 1 nr 1339); 1435 tenże kupuje od Przedpełka Mościca z Koźmina [pow. pyzdr.] wieś Mirosławki z jeziorem zw. Boruje za 130 grz. i 2 ł. w Otuszu (PG 1, 106v); 1445 tenże kupuje od Heleny wd. po Żbiku, matki Jana i Jarosława 1/4 Wąsowa za 150 grz. (PG 2, 82); 1445 tenże m. in. z Mirosławek i Rybojedzka wspom. jako zm. →niżej; 1445-49 wd. po tymże Małgorzata (Marusza) →niżej.

1419-78 Mikołaj z T., Mirosławek i Rybojedzka (SLP nr 63; CP 2 nr 591; CP 4 nr 60; CP 381 nr 63; KPKM nr 120; DBL nr 230; PG 56, 58; MK 71, 138-140v; PG 7 k. 193, 239; PG 6, 250; KoścZ 15, 95; CP 440 k. 1, 3; CP 10 k. 250, 252; PG 9, 38), h. Łodzia³W narożach zachowanej gotyckiej płyty nagrobnej Mikołaja (→p. 8), umieszczono herby Łodzia (ojczysty), Nałęcz (matki), Jastrzębiec (prawdop. babki ojczystej) i Leliwa (prawdop. babki macierzystej), [prawdop. syn Pawła], bratanek Mikołaja, ojciec Jerzego, Jana, Piotra, Stanisława i Mikołaja⁴Mikołaj miał też kilka cc. Były to najpewniej Agnieszka za Janem Kaszyckim, Małgorzata za Wronczyńskim i Magdalena za Janem Wrzesińskim (o nich →niżej), a także Anna [?], wydana za Mikołaja z →Krzycka, matka prymasa Andrzeja Krzyckiego, którego określano siostrzeńcem Piotra Tomickiego (MPHn. 10, 275; Acta Tomiciana, t. 16/1, Wrocław 1960, nr 363), chor. pozn. 1450-78, tenut. babimojski 1456-59, zastępca star. gen. Wlkp. 1464-65, 1471, tenut. średz. 1472-78, zm. 1478 (UDR I/1, 140; GUrz. nr A 227, B 38; G.Star. s. 38, 65); 1419 tenże ręczy za swego ojczyma Jana z Iwna, że zapłaci karę sąd. (PZ 5, 141); 1420 tenże toczy proces ze swoją matką Małgorzatą z Otusza, aktualną żoną Jana z Iwna; za tego Mikołaja ręczy jego stryj Mikołaj (PZ 6 k. 41v, 84); 1434 tenże toczy proces z Janem Tarnką i Gniewomirem braćmi z Grodziszczka, jako poręczycielami Jana niegdyś z Iwna, o poniesione szkody (PZ 12 k. 174v, 176); 1445 tenże wraz z Maruszą wd. po Mik. Tomickim [swym stryju] toczy proces z Piotrem Pniewskim kantorem pozn. o posag i wiano [Maruszy] zapisane na T. oraz o [swoje?] dobra w Mirosławkach i Rybojedzku (PZ 15, 112v); 1446 tenże kupuje od Wojciecha, Michała i Jakuba braci z Grobi 1/2 Wąsowa za 350 grz. (PG 2, 158); 1446 tenże kupuje od Jana pleb. w Żydowie i Pawła z Wąsowa braci ich części w Wąsowie za 260 grz. (PG 2, 171); 1446 tenże zapisuje swojej ż. Małgorzacie po 400 fl. posagu i wiana na 1/2 Wronczyna i Kietlic (PG 2, 190); 1448 tenże →p. 2; 1448 tenże występuje jako wuj rodz. Jakuba i Macieja braci niedz. z Brudzynia w pow. kcyn. (PG 3, 19v); 1449 tenże zapisuje Małgorzacie, wd. po swym stryju Mik. Tomickim, na wsiach T., Mirosławki i Rybojedzko: 10 grz. półgr, 2 1/2 małd. żyta, 10 kóp serów, 2 korczyki prosa, 1 ćw. grochu, 4 barany, tłustego wieprza, kamień masła rocznie oraz 2 krowy dojne; po śmierci wspomn. Małgorzaty Mikołaj ma dać 70 grz. szer. gr pras. jej krewnym i 30 grz. przyjaciołom; w zamian Małgorzata umarza swój dok. posagu i wiana (PG 3, 68-69); 1450 wspomn. sumy, jakie u tegoż ma zapisane Maciej niegdyś Księgiński (PG 4, 88v); 1452 tenże →p. 5; 1456-58 temuż Mikołajowi zapisuje król Kazimierz [Jag.] na Babimoście: 1456 – 200 grz. na m. Babimost jako odszkodowanie za wykup wójtostwa w Babimoście za tę sumę, 1457 – 30 grz., 1458 – 60 grz. na m. Babimost i przyległych wsiach (AG perg. 440, 459, 477; Rykaczewski s. 279, 285, 288, 293, z błędami; G.Star. 38); 1457 tenże oraz Wojsław z Gryżyny toczą proces z opatem Stefanem i konwentem w Lubiniu (ACC 38, 100v); 1458 tenże na wojnie [z Krzyżakami] →p. 2; 1459 konsens król. na wykup z rąk tegoż Mikołaja Babimostu i Brójc przez Stan. Zbąskiego (AG perg. 498; Rykaczewski 286); 1459 temuż Jan, Prokop, Mikołaj i Stanisław bracia niedz. z Głęboczka, Wiesiołowa i Worowa mają zapłacić 110 fl. (PZ 17, 254); 1463 tenże →p. 5; 1464 tenże toczy proces z Janem i Piotrem braćmi z Pakosławia [k. Lwówka] (PZ 18, 48v); 1464 tenże toczy procesy z Dobrogostem [Ostrorogiem] Lwowskim kaszt. kam. (PZ 18 k. 34, 83) i prac. Klemensem z Chmielinka (PZ 18, 83); 1464 tenże zapisuje swojej ż. Annie, c. Jana Szamotulskiego, po 300 grz. posagu i wiana na Wąsowie i Mirosławkach (PG 7, 269v); 1466 tenże jednym z gwarantów traktatu pokojowego z Krzyżakami (A. Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV-XV wieku, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1971, z. 2-3, s. 257-263); 1467 tenże występuje jako wuj Wincentego z Kargowy (PG 6, 240); 1469 tenże kupuje od Jana Gryżyńskiego Śliwno za 1000 grz. (PG 8, 33v); 1469 tenże występuje jako stryj Katarzyny ż. Baltazara Gołanieckiego (PG 8, 42); 1471 tenże kupuje od wikariuszy kat. pozn. prawa do wsi Iwno i Chorzelice (PG 8, 92); 1471-72 tenże kupuje od spadkobierców zm. Jana Mleczki oraz od Jana dz. w Bogusławkach części w Zborowie i →Konarzewku [k. Stęszewa] (PG 8 k. 118, 119v, 142, 144v, 146); 1472 tenże →p. 5; 1474 tenże daje Potencjanowi [Słapowi] Dąbrowskiemu Konarzewko, a otrzymuje w zamian części w Zborowie i 400 grz. (PG 9, 4); 1475 tenże z synem Jerzym zawiera ugodę z ss. Jana Otuskiego, którego zabił Jerzy; Mikołaj ma im wypłacić 60 grz. główszczyzny (PG 58, 15-16); 1475 tenże toczy proces z Dobrogostem Lwowskim i jego bratem Stanisławem z Ostroroga o król. m. Brójce [w starostwie Babimost] (PZ 20, 22v); 1475 tenże zawiera ugodę z Piotrem i Mik. Opalenickimi oraz z ich matką Małgorzatą z Włoszakowic; strony umarzają procesy i mają wyznaczyć arbitrów do rozgraniczenia Kuślina, Michorzewa [Suchego] i Jastrzębnik nal. do Opalińskich od Wąsowa nal. do Tomickiego (PG 58, 20); 1475 tenże zapisuje ż. Annie [z domu Szamotulskiej] po 100 fl. posagu i wiana na wsiach T., Mirosławki, Zaborowo, Wronczyn i Kietlice (PG 9, 30v); 1475 tenże kupuje od Tomasza Obrzyckiego m. Obrzycko oraz wsie Obrowo, Koźmin i opust. Bąkowo za 1400 grz. (PG 9, 24v); 1478 tenże wspomn. jako zm. →niżej.

1432 Sędziwój Tomicki toczy proces z Anną Granowską o 2 ćw. owsa (WR 3 nr 1444).

1435 Winc. Tomicki śwd. (WR 1 nr 1650).

1442-44 Jakub syn Piotra z [naszego?] T.⁵Nie ma jednak pewności, czy Jakub pochodził z T. (→Uwaga). Imię to nie powtórzyło się nigdy u Tomickich z T., choć używali oni często imienia Piotr. Z T. wiąże Jakuba A. Odrzywolska-Kidawa, Biskup Piotr Tomicki (1464-1435). Kariera polityczna i kościelna, Warszawa 2004, s. 16, uznając go za stryja chor. Mikołaja →p. 6.

1463 Agnieszka [prawdop. c. Mikołaja chor.], ż. Mik. Kaszyckiego (Kaschiczsky) [sprzedaje?, komu?] swoje cz. w Iwnie, Wiktorowie i Chorzelicach, które przypadły jej prawem bliższości po zm. pannie Barbarze, c. zm. Małg. Wronczyńskiej, rodz. siostry tejże Agnieszki⁶Zapiska ta jest niejasna. Nie wynika z niej wprost filiacja pomiędzy Agnieszką a Mik. Tomickim. Relacja taka została tylko domniemana przez A. Szwedę, op. cit., s. 161. Zagadkowe jest pochodzenie męża Agnieszki. A. Szweda (s. 160) wywodzi go z Kaszyc w pow. kal., wymienianych już w początku XVI w. w rejestrach poborowych jako wieś opust. Problematyczna jest też identyfikacja Wronczyna: czy chodzi o wieś w pow. gnieźn. (tak A. Szweda), czy raczej w pow. kośc. – ten Wronczyn poświadczony jest w rękach Tomickich i mógł stanowić posag Małgorzaty (PG 6, 28v).

1475-89 Jerzy Tomicki z T. i Iwna, syn Mikołaja chor. pozn., brat [przyrodni] Jana, Piotra, Stanisława i Mikołaja (AG perg. nr 1100; CP 10, 426v): 1475 tenże →wyżej; 1476 tenże występuje jako stryj Agnieszki [Bnińskiej] ż. Jakuba z Dębna wdy sandomierskiego i star. krak. (PG 9, 52); 1478 tenże z małol. Janem, Piotrem, Stanisławem, Mikołajem bracia niedz. z T. zapisują ich matce (a macosze Jerzego) Annie, wd. po Mikołaju, po 300 grz. posagu i wiana na m. Obrzycku i przewozie na Warcie k. Obrzycka oraz na wsiach Obrowo, Koźminek, Bąkowo, Wronczyn i Kietlice (PG 9, 97v); 1482 przeciwko temuż kapituła kat. pozn. skarży się staroście gen. Wlkp. (AC 1 nr 708); 1484 król Kazimierz zezwala na wykup Środy z rąk tegoż Jerzego przez Ambrożego Pampowskiego (MS 1 nr 1660); 1484 tenże kwituje wykup przez cech szewców w Buku i plebana w Iłowcu 2 grz. czynszu zapisanego na T. (Cechy Buk 25); 1485 tenże z Janem, Piotrem i Mikołajem bracia niedz. z T. toczą proces z Dobrogostem Lwowskim i [jego bratem stryj.] Janem z Ostroroga o m. [król.] Brójce (PZ 21, 6); 1485 tenże →p. 2; 1485 tenże daje w działach swoim braciom Janowi, Piotrowi, Stanisławowi i Mikołajowi wsie Wąsowo, Śliwno, Zborowo, T., Mirosławki i sumy zapisane na Witkowie, Ulejnie i Romiejkach [pow. pyzdr.], na których Anna matka wspomn. braci ma zapisaną oprawę, a otrzymuje od nich w zamian Iwno Polskie, Wiktorowo, Chorzelice i dom przy ul. Koziej w Poznaniu; tenże Jerzy zobowiązuje się dać bratu Janowi z T. 142 grz.; Jerzy i bracia mają stawić po 2 arbitrów [dla przeprowadzenia szczegółowego podziału dóbr]⁷Od tego czasu Jerzy, chociaż nadal nazywany był niekiedy Tomickim, najprawdopodobniej nie posiadał już w T. żadnych dóbr. Z T. pisali się niekiedy także jego spadkobiercy dziedziczący Iwno, zwłaszcza syn Jan, podkom. kal. 1525-49, zm. 1549 (UDR I/2, 66), ale nie wiemy, aby posiadali w T. jakiekolwiek dobra (PG 6, 209; PG 10, 25v-26).

1478-1517 Jan Starszy z T., syn Mikołaja chor. pozn. i Anny Szamotulskiej (CP 440, 10; Obra 51 s. 246, 304; MS 4 nr 8748, 10171-10172, 23133; CP 10 k. 444v, 445v, 448, 451, 455; CP 381 k. 82, 95; CP 1, 36; CP 380, 1), pisarz ziemski pozn. 1507, sędzia ziemski pozn. 1507-17, zm. 1517 (UDR I/2 s. 123, 137): 1478, 1485 tenże, 1485 tenże z braćmi Piotrem, Stanisławem i Mikołajem →wyżej; 1485 tenże →p. 2; 1485 tenże z bratem Piotrem zapisują kościołowi w T. czynsz ze Zborowa →p. 5 (pod 1628/29); 1488 tenże z braćmi Piotrem, Stanisławem i Mikołajem; w ich imieniu Andrzej Szamotulski [jako wuj i opiekun]⁸O roli Andrzeja →przyp. 14 pożycza pieniądze mieszczanom pozn.: rajcy Mik. Wildzie oraz Wojc. Heidzie z ż. Elżbietą – 2000 fl., Kasprowi Heidzie – 400 fl., Janowi Hermanowi z ż. Barbarą – 400 fl. oraz Janowi Goczałkowi z matką – 400 grz. (AR nr 1487-1490); 1489 tenże z braćmi Piotrem, Stanisławem i Mikołajem kupuje z zastrz. pr. wykupu od Sędziwoja Będlewskiego wsie Będlewo, Zamysłowo i Dymaczewo za 2200 fl. (PG 10, 124); 1494 tenże ręczy Piotrowi Iłowieckiemu chor. pozn. za swoich siostrzeńców Mikołaja, Andrzeja i Piotra z Krzycka, że zapłacą oni 112 fl. posagu za swoją siostrę Annę, ż. Jana Iłowieckiego, syna Piotra (PG 59, 33v); 1496-97 tenże z braćmi mgrem Piotrem, Stanisławem i Mikołajem współkolatorzy kościoła Ś. Małgorzaty w →Śródce (ACC 73, 128, 157v; ACC 74, 89); 1498 tenże →p. 5; 1500 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Barbarze ż. Piotra Więckowskiego [z Więckowic w pow. pozn.] Zborowo [pow. pozn.] za 200 fl. (PG 12, 102v); 1504-05 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu wikariuszom kat. pozn. 2 kopy gr czynszu ze Śliwna od sumy głównej 30 grz. (PG 13, 8; CP 10 k. 436, 437v-438v; CP 10, 498v – tu wykup czynszu w 1537); 1509 tenże kupuje z zastrz. pr. wykupu od Dobrogosta Jezierskiego wsie Kursko i Zamostowo za 500 grz. (PG 14 k. 45, 71); 1513 tenże →niżej: Magdalena; 1517 tenże wspomn. jako zm. (MS 4 nr 11150); 1628-29 tenże wraz z bratem Piotrem wspomn. jako fundatorzy czynszu dla kościoła w T. →p. 5.

1478-1535 Piotr z T., syn Mikołaja chor. pozn. i Anny Szamotulskiej, zm. 29 X 1535, jego kariera kościelna →p. 6: 1478, 1485 tenże →wyżej: Jerzy; 1485 tenże →p. 2; 1485, 1488, 1489 tenże →wyżej: Jan Starszy; 1489 król Kazimierz Jag. zezwala Janowi Lasockiemu zastawić Śrem temuż Piotrowi i jego bratu Mikołajowi za 3200 fl. (MS 1 nr 2050); 1496-97 tenże →wyżej: Jan Starszy; 1507 tenże dz. w Śliwnie prezentuje na pleb. kościoła Ś. Małgorzaty w Śródce Wojc. Pakosławskiego kan. pozn., a następnie odwołuje tę prezentę i wskazuje Mac. Janika penitencjarza i kaznodzieję kat. pozn. (ACC 84 k. 102, 117); 1510 tenże →niżej: Stanisław; 1515 tenże bp przemyski i podkanclerzy kor. daje swojemu bratu Mikołajowi dworzaninowi król. swoje dobra Śliwno i Wąsowo (MS 4 nr 2475); 1525 [tenże] daje [swojemu bratu] Mikołajowi plac obok jatek rzeźnickich w Buku na zbudowanie 2 nowych jatek, a należny sobie czynsz z nich przeznacza dla kościoła par. w T. (CP 3 nr 164); 1532 tenże zawiadamia swego brata Stanisława o śmierci dwunastoletniego, wybitnie uzdolnionego bratanka Piotra [syna Mikołaja], który zmarł po ciężkiej, trzynastodniowej chorobie (Acta Tomiciana, t. 14, Wrocław 1952, nr 500); 1533 tenże nakazuje kan. krak. Benedyktowi Izdbieńskiemu ustanowienie w T. i w Szamotułach użytecznych i wiernych administratorów (Acta Tomiciana, t. 15, Wrocław 1957, nr 274); 1533 tenże zawiadamia tegoż Izdbieńskiego o chęci wzniesienia przy kościele w T., w którym pochowani są jego ojciec i bracia, ceglanej wieży, w związku z czym poleca kupić konie, aby zwieźć drewno do cegielni (Acta Tomiciana, t. 15, Wrocław 1957, nr 526); 1534 tenże poleca wspomn. Izdbieńskiemu wyjaśnić, czy bratanek biskupa, podkom. kal. Jan Iwieński [syn Jerzego], ma prawo domagać się zwrotu części sumy posagowej po zm. ciotce Magd. Wrzesińskiej; bp sądzi, że jeżeli ojciec Jana nic nie dał na poczet posagu Wrzesińskiej, to Janowi nic się nie należy (Acta Tomiciana, t. 16/2, Wrocław 1961, nr 631); 1534 tenże zawiadamia kan. krak. Stan. Borka, że widział wzór obrazu do wielkiego ołtarza w kościele w T. i chociaż bardzo mu się podobał, uważa, że nie należy tak kosztownych obrazów umieszczać [w kościele] na wsi (Acta Tomiciana, t. 16/2, nr 645); 1535 tenże prosi króla o nadanie swemu bratu Stanisławowi oraz [Andrzejowi Górce] kaszt. kal. prawa patronatu prepozytury łęcz. (Acta Tomiciana, t. 17, Wrocław 1966, nr 197); 1535 tenże sporządza testament; obok licznych legatów na rzecz kościołów kat. w Krakowie, Poznaniu, kolegiat w Sandomierzu i Wiślicy, zapisuje m. in. kościołowi w T. srebrny kielich, srebrną pozłacaną patenę, 2 srebrne pozłacane ampułki i srebrną kadzielnicę; bratu Stanisławowi szatę z ciemnego adamaszku farbowaną czerwcem i podszytą kunim futrem oraz czarną szatę z czamletu, należące niegdyś do zm. brata Mik. Tomickiego, a także 4 konie zaprzęgowe; bratankom [Janowi i Stanisławowi] księgi humanistyczne; bratanicy Zofii [c. Mikołaja] 2 naszyjniki, 2 pierścienie (z szafirem i z małym diamentem) oraz 1000 fl. na posag; gdyby zm. przed zamążpójściem, suma ta przypaść ma bratankom (Acta Tomiciana, t. 17, nr 455).

1478-1539⁹Podana w nekrologu lub. (MPH 5, 475) data śmierci Stanisława (1530) jest błędna Stanisław z T., syn Mikołaja chor. pozn. i Anny Szamotulskiej (AC 1 nr 1110; MHP nr 214, 220, 230; AC 2 nr 1650; CP 381 k. 82, 95; A nr 216, 219; CP 24, 45; MS 4 nr 1595, 10171-10172; CP 10 k. 449-449v, 452-453v; CP 440, 8v; CP 1, 36; ACC 84, 102; Wągr. 26 nr 15; Hock. 4, 595), wojski łęcz. 1504-11, burgr. pozn. 1510-14 (PG 66, 274; PG 69, 28), kaszt. międz. 1516-27, kaszt. kal. 1527-32, wda inowrocł. 1532-35, wda kal. 1535-37, star. kon. 1529-39, star. pyzdr. 1529-39 (UDR I/2 s. 52, 81, 100; UDR II/2, 101; UDR VI/2, 114; G.Star. s. 44, 60): 1478, 1485 tenże →wyżej: Jerzy; 1485 tenże →p. 2; 1485, 1488, 1489, 1496-97 tenże →wyżej: Jan Starszy; 1508 tenże kandydat na sędziego pozn. (MS 4 nr 234); 1509 tenże występuje jako wuj Andrzeja z Górki [syna Łukasza] (PG 14, 166-168); 1510 tenże ręczy za brata Piotra, iż ten w czasie najbliższego pobytu w Poznaniu dopełni formalności w sprawie zapisu czynszu 10 grz. od sumy głównej 100 grz. na wsi Śliwno na rzecz Macieja altarysty we Wschowie (PG 66, 274); 1513 tenże →niżej: Magdalena; 1514 tenże tenut. Romiejek; król prezentuje jego kapłana [imienia nie podano] na plebana w Romiejkach (MS 4 nr 2296); 1514 tenże mąż Anny, c. Andrzeja Konarskiego (PG 69, 28); 1517, 1519 tenże →niżej: Mikołaj; 1521 tenże jednym z komisarzy król. powołanych do taksacji młyna w Rogoźnie (MS 4 nr 12824, 13028); 1522 król zwalnia tegoż z posp. ruszenia w zamian za strzeżenie zamku biskupiego w Krobi (MS 4 nr 13286); 1522 tenże kupuje od Katarzyny wd. po Janie Staszewskim cz. Konarzewa i Szymanowa w pow. kośc. za 65 grz. (PG 15, 480v); 1524 tenże sprzedaje Mac. Żegrowskiemu wieś Tarnowa [k. Rakoniewic] za 400 grz. (KoścZ 19, 109v; KoścZ 22, 94v); 1524 tenże z bratem Mikołajem kupuje za 300 grz. od Jana Tomickiego dz. w Iwnie, swojego bratanka [syna Jerzego], części m. Obrzycko oraz wsi Obrowo, Koźminek, Wronczyn i Kietlice, przypadłe Iwieńskiemu w spadku po stryju Janie Tomickim sędzim pozn. oraz po Annie Tomickiej ż. zm. Mik. Tomickiego chor. pozn. (PG 16, 24); 1525 temuż król odnawia zapisy dla jego zm. ojca Mik. Tomickiego na wsiach Romiejki i Ulejno: 300 grz. dokonane przez Jana Świdwę z Szamotuł z tytułu posagu jego c. Anny, żony Mikołaja, oraz 90 grz. z tytułu długów króla Kazimierza Jag. (MS 4 nr 4613); 1525 tegoż król zwalnia ze wszystkich zobowiązań wobec siebie i miasta [Poznania] z tytułu posiadania przezeń domu w Poznaniu koło kościoła Dominikanów (MS 4 nr 4614); 1526 tenże występuje jako stryj Zuzanny c. Mik. Śmigielskiego (PG 73, 357v-358); 1530 temuż król Zygmunt daje w dożywocie stwa pyzdr. i kon. z wsiami Lisiec i Modła za roczny czynsz 240 grz. (MS 4 nr 15925); 1535 tenże →wyżej: Piotr; 1535 tenże sprzedaje Krzysztofowi Janikowi wsie Zaparcin i folw. Zamysłowo za 2000 fl. (KoścG 8, 309).

1478-1529 Mikołaj z T., syn Mikołaja chor. pozn. i Anny Szamotulskiej (SLP 91; CA 18, 1), wojski łęcz. 1511-27, koniuszy kor. 1517-29, kaszt. gnieźn. 1528-29, star. kośc. 1517-29, star. pyzdr. 1523-29, star. kon. 1523-29, zm. 29 III 1529 (UDR I/2, 37; UDR II/2, 101; UDR X 59; G.Star. s. 44, 47, 60): 1478, 1485 tenże →wyżej: Jerzy; 1485 tenże →p. 2; 1485, 1488, 1489 tenże →wyżej: Jan Starszy; 1489 tenże →wyżej: Piotr; 1496-97 tenże →wyżej: Jan Starszy; 1506 tenże sługa (familiaris) bpa pozn. Jana Lubrańskiego (CP 3 nr 14; A 184); 1513 tenże →niżej: Magdalena; 1515 tenże →wyżej: Piotr; 1517 tenże star. kośc. i koniuszy nadworny daje swojemu bratu Stanisławowi kaszt. międz. swoje dobra dziedziczne i zastawne (MS 4 nr 11233); 1518 tenże [jako star. w Kościanie] kupuje od Jana Bryla Ocieskiego folw. w Kurzej Górze oraz 2 ł. opust. w Pianowie za 60 grz. (PG 15, 252); 1518 tenże toczy proces z braćmi Bernardem, Mikołajem, Wincentym i Maciejem z Wszołowa [pow. kal.] oraz pozywa wszystkich, którzy mają pr. do sołectwa wsi Kurza Góra; Winc. Kamblan z Wszołowa zeznaje w imieniu swoim i swoich braci, że ich dok. na wspomn. sołectwo spłonął w Kościanie, w związku z czym prosi o 6 tygodni czasu, aby mogli uzyskać nowy przywilej; ostatecznie sąd komisarski przyznaje sporne sołectwo królowi (PG 69 k. 484, 525); 1518 temuż król Zygmunt zezwala na wykup sołectwa w Kurzej Górze z rąk Winc. Kamblana i zapisuje mu na tym sołectwie 200 grz. (MS 4 nr 2741, 11824); 1518 tenże prezentuje Wojciecha prep. w Pniewach na pleb. kościoła Ś. Małgorzaty w Śródce (AE VI 99v-100); 1519 tenże daje bratu Stanisławowi swoje dobra Obrzycko, Obrowo, Koźmin i Bąkowo, a w zamian otrzymuje Śliwno, Wąsowo i Wronczyn (PG 15, 311); 1519 temuż król Zygmunt daje stwo kośc. w dożywocie pod warunkiem płacenia 160 grz. do skarbu król. (MS 4 nr 3041; G.Star. 47); 1520 temuż Anna c. Mik. Lisowskiego daje wsie Lisowo, Paniewo, Dąb, Kobylanki, Dąbrowa, Popielewo, Nożyczyn w pow. gnieźn., Mielnica w pow. krusz. i Laski w pow. kcyn. (MS 4 nr 3175); 1520 tenże zapisuje swojej ż. Annie [po] 2000 grz. posagu i wiana na połowie swoich dóbr T., Mirosławki, Zborowo, Śliwno i Wąsowo w pow. pozn. oraz Wronczyn w pow. kośc. (MS 4 nr 3209); 1520 tegoż król Zygmunt zwalnia z wyprawy przeciwko mistrzowi krzyż. z powodu strzeżenia [przezeń] zamku w Krobi oraz [ze względu na] jego chorobę nóg (MS 4 nr 3499); 1521 tenże kupuje od Tomasza Kalskiego 1/2 ł. opust. w Nożyczynie w pow. gnieźn. za 6 grz. (MS 4 nr 3710); 1521 tenże kupuje od braci Piotra, Wojciecha i Michała Buszkowskich [z Buszkowa w pow. gnieźn.] 2 półł. os. w Nożyczynie za 18 grz. (MS 4 nr 3711); 1521 tenże sprzedaje Piotrowi Konarzewskiemu swoją cz. w Nożyczynie za 300 grz. (MS 4 nr 13020); 1524 tenże kolator prepozytury kolegiaty NMP w Środzie (MS 4 nr 4470); 1524 temuż król daje w dożywocie stwo kon. z wsiami Lisiec i Modła oraz stwo pyzdr. w zamian za roczny czynsz 240 grz. (MS 4 nr 4476, 13986); 1525 temuż jako star. kośc. król Zygmunt poleca wyszukać luteran przebywających w Kościanie oraz okolicy i obłożyć ich karami przewidzianymi w edyktach król. (MK 39, 91; MS 4 nr 14404); 1525 tenże →wyżej: Piotr; 1526 tenże administrator klucza dóbr bpa krak. [którym był wtedy Piotr Tomicki] w Iłży (Acta Tomiciana, t. 8, Poznań 1860, nr 147); 1527 tegoż król Zygmunt kwituje z dzierżawy starostw: kośc. za lata 1516-26 oraz pyzdr. i kon. za lata 1523-26 (MS 4 nr 15314); 1529 tenże wspomn. jako zm. (Acta Tomiciana, t. 11, Poznań 1901, nr 113); 1628-29 tenże wspomn. jako fundator czynszów →p. 5.

1487 (wzm. 1659) zapis 1 1/2 grz. czynszu z T. na rzecz szpitala Ś. Wawrzyńca w Poznaniu (CP 439, 31).

1513-34 Magd. Tomicka, c. chor. pozn. Mik. Tomickiego: 1513 taż w towarzystwie braci Jana, Stanisława i Mikołaja daje swojemu mężowi Janowi Wrzesińskiemu w dożywocie 300 grz. oraz pr. do swojego posagu, zapisanego na części m. Września z przyległościami, a w zamian dostaje od męża część m. Września oraz 1/2 Opieszyna [pow. pyzdr.] i Nowego Gutowa [pow. gnieźn.] (PG 14, 392); 1534 taż wspomn. jako zm. →wyżej: Piotr.

1533-75 Jan Tomicki, prep. łęcz 1541-48, podkom. kal. 1549-53, kaszt. rogoz. 1553-63, kaszt. gnieźn. 1563-75 (WSB 767; UDR I/2 s. 38, 66, 154)¹⁰Nie ulega wątpliwości tożsamość archid. łęcz. z późniejszym dygnitarzem świeckim. Jan studiował we Włoszech i przeznaczony był do kariery kościelnej, ale stan duchowny i posiadane już beneficja porzucił w związku ze śmiercią braci Piotra i Stanisława, 1533-44 Stan. Tomicki oraz 1526-32 Piotr Tomicki bracia rodzeni, ss. Mik. Tomickiego kaszt. gnieźn.: 1526 tenże Piotr jako sześciolatek wygłasza orację do króla (Acta Tomiciana, t. 8, Poznań 1860, nr 147); 1532 tenże Piotr wspomn. jako zm. →wyżej: Piotr; 1533 ciż Jan i Stanisław kupują od Jakuba Kalskiego jego cz. Nożyczyna za 100 grz. (PG 16, 592v); 1535 ciż Jan i Stanisław, ich siostra Zofia →wyżej: Piotr; 1539 ciż Jan i Stanisław w ramach podziału dóbr po zm. stryju Stan. Tomickim otrzymują od swojego brata stryj. Jana z T. dz. w Iwnie [syna Jerzego] części wsi Będlewo, Srocko, Dymoczewo w pow. kośc., m. Obrzycko z wsiami Koźmin, Obrowo i Bąkowo w pow. pozn. oraz zastawy król. tj. Ulejno, Romiejki i Witkowo w pow. pyzdr., a w zamian (za zgodą króla) dają Iwieńskiemu wspomn. Ulejno, Romiejki i Witkowo oraz 390 grz. (PG 17, 294v-295); 1539 ciż Jan i Stanisław kupują od Jadwigi Siemieńskiej wd. po Marcinie Buszkowskim zw. Spetha oraz jej dzieci cz. w Buszkowie w pow. gnieźn. i Siedlcu w pow. kon. za 500 grz. (PG 17, 315); 1539 ciż Jan i Stanisław sprzedają za zgodą króla Janowi Iwieńskiemu z T., swojemu bratu stryj., Grabowo w pow. pyzdr. za 660 grz. (PG 17, 320v); 1540 ciż Jan i Stanisław pozwani przez Andrzeja pleb. w Słupi o zaległy czynsz z Zaparcina zeznają, że obecnie wieś ta nie jest w ich posiadaniu; bp nakazuje plebanowi pozwać aktualnych posiadaczy Zaparcina (AE VIII 94); 1540 tenże Stanisław winien 150 grz. Feliksowi Drogomirowi dz. we wsi Dęby [pow. kon.], zobowiązuje się zastawić mu za tę sumę wieś Dąb w pow. gnieźn. (KG 7, 193v); 1541 tenże Jan prep. łęcz. sprzedaje 35 zł czynszu od sumy 700 zł na m. Obrzycku, Obrowie i opust. Bąkowie oraz 12 grz. czynszu od sumy 200 grz. na Śliwnie i Wąsowie (PG 17, 466v-467); 1541 tenże Jan kupuje od uczc. Doroty Janikowej wd. po Wojc. Janiku krawcu pozn. Zaparcin i opust. Zamysłowo w pow. kośc. za 1000 grz. (PG 17, 489); 1542 ciż Jan i Stanisław toczą proces z Janem Iwieńskim swoim bratem stryj. o części Śliwna i Wąsowa (PG 84, 80v); 1544 tymże Janowi i Stanisławowi Aleksy Buszkowski zw. Nerka sprzedaje swoje cz. w Buszkowie i Siedlcu za 100 grz. (KG 10, 131v); 1544 ciż Jan i Stanisław sprzedają z zastrz. pr. wykupu Jakubowi Jaskóleckiemu Wąsowo za 800 zł (PG 18 k. 112, 127v); 1544 ciż Jan i Stanisław sprzedają Mac. Górskiemu star. wsch. wsie Dąbrowa i Laski w pow. kcyn. za 2180 zł, a Maciej zapisuje swojej ż. Zofii, c. Mik. Tomickiego kaszt. gnieźn. [siostrze tychże braci], po 4000 zł posagu i wiana na 1/2 m. Miłosław z wsiami (PG 18, 156v); 1547 tenże Jan dz. w Lisowie i Dębie w pow. gnieźn. (KG 9, 48v); 1548 tenże Jan prep. łęcz. zalega z dzies. z Będlewa (ACC 118, 48v); 1549 wd. po tymże Stanisławie Zofia Rychwalska, obecnie ż. Mac. Łąckiego [z Łęk w ziemi sier.] (KG 9, 144v); 1551 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swojej ż. Zofii, c. Mik. Oporowskiego kaszt. wieluńskiego, wsie Lisowo, Paniewo, Popielewo, Kobylanki, Dąb, Nożyczyn oraz części w Buszkowie i Siedlcu, całą Mielnicę w pow. krusz. i 1/2 mł. w m. Notesz [obecnie Noć] w pow. radziejowskim za 1000 zł (PG 18, 599v); 1552 tenże Jan skwitowany przez Macieja z sumy 2 grz. (KG 10, 103v); 1558 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swojemu słudze Janowi Meszczyńskiemu 1 ł. opust. w Będlewie za 20 grz. (PG 19, 519); 1561 tenże Jan winien 800 zł Piotrowi Czarnkowskiemu kaszt. pozn. (PG 105, 796v); 1562 tenże Jan bierze w dzierżawę od Stanisława z Górki części miast Wieruszów i Baranów z wsiami Krążkowy, Grębanin, Świba, Mirków, Chobanin os. oraz Grębanin Mały, Mianowice, Jutrków, Dobrygość i opust. Białałęka w pow. wieluńskim i ostrz. (PG 106, 391v); 1563 tenże otrzymuje wspomn. dobra na własność (PG 20, 257v); 1562 tenże Jan wraz z Mik. Niegolewskim dostaje od Łukasza Otuskiego cz. wsi Otusz os. i Radwankowo opust., a 1567 tenże je zwraca (PG 20 k. 130, 563); 1575 tenże Jan wspomn. jako zm. (PG 21, 601).

1575-80 Mikołaj, Piotr, Jan, Andrzej, Anna, Zofia i Barbara Tomiccy dzieci Jana Tomickiego kaszt. gnieźn. (TD); 1580 Piotr Tomicki płaci pobór z →Mirosławek (ŹD 38).

1508 wiardunki wojenne od 6 półł., od młyna 1 wiard., od karczmy 6 gr (ASK I 3, 22); 1563 pobór od 2 ł., z których kmiecie posiadają 1/4, oraz karczmy dor. (ASK I 5, 237v); 1577 pobór płaci Tomicki (ASK I 5, 720v); 1580 Piotr Tomicki płaci pobór od 4 1/2 ł., 5 zagr., 5 komor., pasterza, który ma w stadzie 45 owiec, karczmy z 1/4 ł., mł. o 2 kołach oraz mł. dor. o 1 kole (ŹD 38; ASK I 6, 153).

1408 Szczepan (Stephanus) [kmieć?] z T. zw. Grun śwd. (WR 3 nr 364).

5. 1422/23 (kop. 1488/92) z T. płacą dzies. w wysokości 1 1/2 grz.¹¹Na podstawie zwyczajowej stawki dziesięcinnej, wynoszącej 1 wiard. od łanu, można przypuszczać, że świadczeniem tym było wówczas objęte 6 ł lub dzies. snopową dla prebendy kanonickiej fundi „Drożdżyce” w kat. pozn. (LBP 38); 1452 pozn. kapituła kat. cofa swą zgodę na erekcję par. w T. z powodu krzywd, które [Mik.] Tomicki uczynił kapitule w Lisówkach (CP 29, 146); 1463 Andrzej [Bniński] bp pozn. na prośby Mikołaja z T. chor. pozn. i za zgodą pleb. w Słupi Piotra z Lucławic [w pow. pyzdr., obecnie nie istnieją] wystawia przywilej erekcyjny par. w T.; ponieważ mieszkańcy T. i Mirosławek mają daleką drogę do kościoła par. w Słupi, bp wyjmuje te wsie z tej parafii; pleb. w Słupi w zamian za utracone dochody z T. i Mirosławek otrzymuje wiardunki dzies. z Zaparcina, które należały dotąd do stołu bpiego (MH 12, 1933, s. 50-51 przyp. 1; ACC 114, 45v-46v; AE VIII 94v-95v).

1472 Mikołaj z T. chor. pozn. toczy proces z cechem szewców w Buku o czynsze i pieniądze po byłym pleb. w T. Grzegorzu (AE II 360v); 1475 Grzegorz pleb. w T. rezygnuje ze swej parafii na ręce bpa pozn. Andrzeja Bnińskiego (AE II 429).

1478 Wojc. Orzeszkowski pleb. w T. (ACC 57, 30v).

1484-93 Jakub pleb. w T.: 1484 tenże kwituje cech szewców [w Buku] z sumy 24 grz. i anuluje wszelkie zapisy dot. tej sumy w księgach konsystorskich i grodzkich (Cechy Buk 25); 1489 tenże wraz z kapłanami w T., którzy odprawiają anniwersarze i trycezymy za zm. Mikołaja z T. [chor. pozn.], kupuje z zastrz. pr. wykupu od Jana Czackiego 9 fl. bez jednego orta czynszu od sumy głównej 108 fl. i 16 gr na 1/2 wsi Czacz, zaś od Mik. Opalińskiego 8 grz. czynszu od sumy głównej 100 grz. na wsi Michorzewo Suche (ACC 66, 192v-193v; PG 10, 111), czynsz z Czacza wykupiony 1498 →niżej; 1492 oficjał umniejsza czasowo czynsz w tym roku z powodu pożaru do 6 grz. i do 4 1/2 grz. w następnych 2 latach (ACC 69, 27); 1493 tenże kupuje z zastrz. pr. wykupu od Marcina Zbąskiego 8 grz. czynszu z Łęk Małych i z 1/2 Łęk Wielkich za 160 fl. (ACC 70, 82; PG 11, 12);

1498 Wojciech z Ceradza pleb. w T.: 1498 tenże, Grzegorz rektor [szkoły?] oraz kapłani kościoła w T. w asystencji Jana Tomickiego dziedzica i kolatora [tegoż kościoła] kwitują Jana Czackiego z wykupu czynszu rocznego z Czacza, zapisanego w 1489 (ACC 75, 122v); 1498 tenże wraz z kapłanami w T., którzy odprawiają anniwersarze i trycezymy za zm. Mikołaja z T., kupuje z zastrz. pr. wykupu od Mik. Bytyńskiego 9 fl. bez jednego orta czynszu od sumy głównej 108 fl. i 16 gr na m. Bytyń oraz wsi Witkowice (PG 12, 2).

1502 Walenty pleb. w T.; temuż i innym kapłanom w T. Andrzej Sarpski winien jest 3 1/2 grz. (PG 62, 240v).

1509 Paweł rektor kościoła w T. kupuje z zastrz. pr. wykupu od Abrahama Zbąskiego z Przeprostyni 8 grz. czynszu na anniwersarze i trycezymy za duszę zm. Mikołaja z T. chor. pozn. za 100 grz. [→niżej] (ACC 86, 38v-39).

1510 dzies. z 3 ł. w T. (po 1 wiard. z łanu) należy do uposażenia prebendy kan. pozn. Mik. Będlewskiego (LBP 38).

1510-12 Wojciech pleb. w T.: 1510 tenże toczy proces ze Stanisławem plebanem w Parzęczewie o 1 grz. (AC 87, 14); 1512 tenże z innymi kapłanami kościoła w T. toczy proces z Piotrem Konarzewskim o zaległy czynsz (ACC 88, 196).

1525 czynsz z jatek w Buku →p. 3: Piotr.

1528-33 Marcin pleban w T.: 1528 tenże z lektorami anniwersarza w T. kupuje z zastrz. pr. wykupu od Wojc. Konarzewskiego z Chomęcic 8 grz. czynszu na Chomęcicach za 160 fl. (ACC 103, 190); 1533 tenże z lektorami z T. kupuje z zastrz. pr. wykupu od Ambrożego Grabienickiego z Grabienic i Zorzewa 6 grz. czynszu na Zorzewie za 108 fl. (ACC 108, 50v-51); 1533 tenże oraz Stanisław, jako lektorzy aniwersarza w T., kupują z zastrz. pr. wykupu od Piotra Konarzewskiego 8 grz. czynszu na Konarzewie za 160 fl. [→niżej, pod l. 1628-29] (ACC 108, 109v).

1533, 1534 plany Piotra Tomickiego wobec kościoła w T., 1535 zapisy w jego testamencie m. in. dla kościoła w T. →p. 3.

1628-29 kościół Ś. Barbary, konsekrowany, rocznica poświęcenia jest obchodzona w niedzielę po Ś. Michale [po 29 IX]; pr. patronatu należy do dziedziców z T.; pleban posiada oryginalny, opieczętowany dokument erekcyjny¹²Nie chodzi tutaj jednak o dok. erekcyjny w ścisłym tego słowa znaczeniu, gdyż takowy mógł wystawić tylko bp. Znamy dok. erekcyjny par. w T. z 1463 (→wyżej). Chodzić tu musi o jakąś darowiznę Mikołaja na rzecz kościoła w T., zapewne zapis czynszu parafii, wystawiony przez chor. pozn. Mik. Tomickiego w 1475; dok. ten został wpisany do księgi przywilejów kościoła NMP in Summo w 1596, a następnie do akt konsystorza pozn. w 1601; pleb. ma 1 półł. Chudziński położony na wszystkich polach, przyległą łąkę, zagrodę i in. łąkę, ma też własnego rybaka, który ma pr. połowu wszystkimi sieciami (z wyjątkiem więcierzy [gulgustria]) na całym jez. w T.; z mł. w T. pleban ma 1 miarę mąki żytniej; pobiera dzies. z folw. i meszne od kmieci, z każdego półł. po 1 mierze żyta i owsa, podobnie w Mirosławkach w par. T.; w tych dwóch wsiach każdy z kmieci daje też po 1 korcu żyta i owsa kościelnemu (minister ecclesiae); zagrodnicy, komornicy i karczmarze płacą meszne; kościół posiada następujące czynsze¹³Nie wszystkie zapisy dają się zidentyfikować, niekiedy bowiem łączy się tu chyba osobę pierwotnego fundatora z datą przeniesienia czynszu na in. dobra (nie było np. Mik. Tomickiego, który mógłby zapisywać czynsz w 1552). Pomijamy wymienione w tym wykazie czynsze zapisane w XVII w: z 2 jatek w Buku zapisany w 1525 [→p. 3: Piotr], 6 grz. od 120 fl. ufundowany przez Mik. Tomickiego a zapisany przez Jankowskiego na Ceradzu Nowym w 1552, 2 grz. od 42 fl. na Zborowie zapisany przez Jana i Piotra Tomickich w 1485, 8 grz. od 100 grz. na Przeprostyni zapisany przez Abrahama Zbąskiego w 1509, 8 grz. od 160 fl. zapisany przez Piotra Konarzewskiego na Konarzewie w 1533, która to suma przez Mik. Tomickiego została przeznaczona na jego doroczny anniwersarz; na ten anniwersarz przeznaczony jest też czynsz 8 grz. od 100 grz. zapisany przez Mik. Tomickiego na Suchorzewie w 1489 (AV 7, 56v-58).

1663 kościół Ś. Barbary i Marii Magdaleny w T., murowany, konsekrowany; ołtarz główny pięknie zbudowany, bez obrazów, z figurą (imago) Zbawiciela wstępującego do nieba; mensa ołtarzowa jest konsekrowana, podobnie jak pozostałe dwa ołtarze, z których w prawym figura ś. Barbary, w lewym natomiast Ś. Krzyża; w nawie kościoła [na belce tęczowej?] krucyfiks; do uposażenia kościoła należy 1 półł., 2 łąki, z których jedna jest dla plebana, druga dla rektora szkoły, oraz 2 ogrody; [pleb.] ma dzies. snop. z folwarku w T., czynsz z 2 jatek w Buku i meszne [z T.]; plebania i dom rektora szkoły; witrycy (oeconomi) mają pieniądze za sprzedaż miodu z barci kościelnych (AV 13, 9v-10).

6. 1442 Jakub z T. [?] syn Piotra student w Krakowie (Metryka 1 nr 42h/70); 1444 tenże bakałarz sztuk (NKProm. nr 44/38).

1486-1535 Piotr syn Mikołaja z T.: 1486 [tenże?] Piotr chor. pozn. student w Lipsku¹⁴Wpis ten może dotyczyć także Piotra Opalińskiego, którego ojciec Piotr był chor. pozn. w 1486. Wiadomo jednak skądinąd, że nasz Piotr Tomicki był na naukach w Lipsku. Skierował go tam opiekun, Andrzej Szamotulski, który kochać miał Piotra jak własnego syna i dbał o jego wykształcenie, zalecając najpierw szkołę kat. w Gnieźnie, a potem studia w Lipsku (MPHn. 10, 251). Szerzej w tej sprawie A. Odrzywolska-Kidawa, Biskup Piotr Tomicki, op. cit., s. 54-57 (Codex diplomaticus Saxoniae Regiae, Hauptt. 2, t. 16, Leipzig 1895, s. 350); 1489 tenże student w Krakowie, 1490 bakałarz, 1493 magister sztuk (Metryka 1 nr 89e/097; NKProm. nr 90/75, 93/1), 1493-1500 student w Bolonii (1500 doktorat dekretów), 1500-03 kanclerz kardynała Fryderyka Jag., 1502-15 archid. krak., od 1502 kan. krak., a. 1503 kustosz kielecki, 1503-05 współpracownik (familiaris) bpa Jana Lubrańskiego, 1504-20 kan. pozn. (kanonia fundi „Przysieka”), 1505 pleban w →Pniewach, 1506 pisarz król., 1507-15 sekretarz król., od 1510 kan. gnieźn., 1511 kantor gnieźn., 1511 prep. kolegiaty Ś. Idziego w Krakowie, 1511-1520 kustosz koleg. NMP w Sandomierzu, 1514-20 bp przemyski, 1515-35 podkanclerzy kor., 1520-25 bp pozn., 1524-35 bp krak., 1524 nuncjusz i kolektor kamery pap.; dyplomata, mecenas sztuki i literatury, uważany za twórcę jednego z najcenniejszych polskich księgozbiorów renesansowych, zwłaszcza z zakresu prawa oraz filozofii; inspirator opracowanego przez Stan. Górskiego zbioru dokumentów dot. polityki państwa, tzw. Acta Tomiciana (WSB 767-768; A. Odrzywolska-Kidawa, Biskup Piotr Tomicki [1464-1535]. Kariera polityczna i kościelna, Warszawa 2004, s. 52 n.; A. Odrzywolska-Kidawa, Podkanclerzy Piotr Tomicki [1515-1535]. Polityk i humanista, Warszawa 2005; UDR X 108; L. Hajdukiewicz, Księgozbiór i zainteresowania bibliofilskie Piotra Tomickiego na tle jego działalności kulturalnej, Wrocław 1961; R. Marciniak, Acta Tomiciana w kulturze politycznej Polski okresu odrodzenia, Warszawa-Poznań 1983; LutKap 77; Now. 2, 90; A. Wyczański, Między kulturą a polityką. Sekretarze królewscy Zygmunta Starego [1506-1548], Warszawa 1990, s. 268; B. S. Kumor, Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 4, Kraków 2002, s. 35).

1541-48 Jan prep. łęcz. →p. 3.

8. Ślady dwóch osad z ok. V-IX w. odkryte ok. 1 km na NE oraz ok. 2 km na N od T.; znaleziono m. in. palenisko, klepisko, fragmenty naczyń oraz kości zwierzęce (Hensel 7, 35-38).

Kościół par. ufundowany przez Mik. Tomickiego ok. 1463, murowany, orientowany, typu salowego, na rzucie prostokąta z wielobocznie zamkniętym prezbiterium; w kościele dwie płyty nagrobne fundatora; pierwsza wykonana z piaskowca przedstawia zmarłego w pozycji stojącej, w zbroi, w narożnikach herby Łodzia (ojca), Nałęcz (matki), Jastrzębiec (zapewne herb babki ojczystej) i Leliwa (zapewne herb babki macierzystej), w napisie otokowym data śmierci: 1478; druga, brązowa płyta ufundowana przez bpa Piotra Tomickiego w 1524, wykonana prawdop. w Krakowie, ale wzorowana na pracach Vischerów z Norymbergi, ukazuje rycerza w zbroi maksymiliańskiej, w narożniku tarcza z h. Łodzia; na cmentarzu drewniana dzwonnica z dzwonem z 1541 (KZSz. V z. 20 s. 49-51; P. Mrozowski, Polskie nagrobki gotyckie, Warszawa 1994, s. 232-233, il. 119; J. Jarzewicz, A. Karłowska-Kamzowa, B. Trelińska, Gotyckie spiżowe płyty nagrobne w Polsce. Studia o formie i treściach ideowych, Poznań 1998, s. 119-121, 176; GUrz. ryc. 7-8; J. Kowalski, Gotyk Wielkopolski. Architektura sakralna XIII-XVI wieku, Poznań 2010, s. 322).

Uwaga: W Wielkopolsce istnieją jeszcze Tomice (obecnie Tomnice) w pow. pyzdr. (4 km na NE od Krotoszyna) oraz Tomice w pow. kal. (12 km na E od Żerkowa). Obydwie te miejscowości stanowiły własność rodzin szlacheckich, używających nazwiska Tomicki.