1386 or. Tworcovo (Lek. 1 nr 13), 1388 Tworkowo, Tworcowo, 1391 Thworkowo (WR 1 nr 47, 291), 1397 Tworkowicze (Lek. 1 nr 2568), wieś, obecnie nie istnieje, leżała ok. 8,5 km na W od Murowanej Gośliny.

1. 1388 T. w opolu →Chojnica (Lek. 1 nr 392); 1434 n. pow. pozn. (PG 1, 3); 1508 n. par. Chojnica (ASK I 3, 5v).

2. 1386 dwór (curia), 1397 gaj i las →p. 3; 1409 Jura [z Bielaw, Chojnicy] w sporze ze Stan. Lubickim o kopce gran. między T. a Lubiczem (PZ 3 k. 87, 173); 1562 działy dóbr braci Jana i Stan. Gołaskich [z Gołaszyna k. Obornik]: Janowi przypada T., Stanisław otrzymuje w T. łąkę Jesieniec, zw. także „Za Zdroje”, i łąkę Długie Błoto, należące od dawna do Gołaszyna (PG 106, 889).

3. Własn. szlach. 1386 pani Baranowa [ż. Mik. Barana? →niżej] przegrywa proces z Malą [z Golęczewa] o 4 grz. i 10 sk.; Mala bierze [za tę sumę] w zastaw jej cz. T. bez dworu i ogrodu (Lek. 1 nr 13).

1387-92 Piotr (Piotrek) Tworkowski z T. (Lek. 1 nr 559, 730): 1387-91 tenże śwd. (WR 1 nr 17, 56, 86, 92, 107, 255; Lek. 1 nr 529, 749, 944, 1058); 1389 tenże i Olbracht z T. pozwani przez Staszka z Mroczkowa [Mroczki w pow. pyzdr.?] i jego wuja Wojc. Krupkę o zadanie 11 ran (Lek. 1 nr 586); 1390 temuż Jan z Granowa syn Włodzimierza ręczy za swoje 2 siostry przyrodnie, że nie będą się upominać o 16 sk. (Lek. 1 nr 737); 1390 tenże uzyskuje od Jana z Granowa 1/3 T., którą Jan obiecał mu niegdyś odstąpić na wieczność za 80 grz. (Lek. 1 nr 740); 1392 tenże w sporze z kmieciem z Knyszyna o 1 grz. i 8 sk. (Lek. 1 nr 1200).

1388 Mik. Baran z T.: 1388 tenże śwd. (Lek. 1 nr 458; WR 1 nr 47); [1403?], 1406 tegoż c. →Helena.

1388-91 Szymon Tworkowski z T. śwd. (Lek. 1 nr 458, 1079, 1119; WR 1 nr 47, 101, 291).

1389-1415 Olbracht Tworkowski z T. [syn Piotra?]: 1389-1408 tenże śwd. (WR 1 nr 55, 101, 107, 120, 405, 429, 496, 633, 651, 777; Lek. 1 nr 528, 1000, 3065; KP nr 2436): 1389 tenże →wyżej: Piotr; 1397 tenże w sporze z Janem [kmieciem?] z T. o wycięcie gaju i lasu [w T.] (Lek. 1 nr 2518, 2558, 2568); 1402 tenże pozwany przez Jurę [z Chojnicy, Bielaw] o 6 grz. z tytułu poręczenia za swoją kmiotkę oraz „pro sulacione agri” [zaoranie roli?] (KP nr 1082-1084); 1405, 1407 tenże z bratankiem Michałem, dziedzice w T., w sporze z Klarą wd. po Włodzimierzu z Granowa i jej synem Janem; Klara dowodzi, że nie sprzedała swojej macierzyzny w T., ale oddała w zastaw za 30 grz. (PZ 3, 24; KP nr 2108 – tu zw. Wojciechem, 2225; WR 1 nr 612); 1411-12 tenże w sporze z Janem wójtem w Ostrorogu o 20 grz. i 2 kopy gr z tytułu poręki (PZ 3 k. 161, 181v); 1412 tenże z ss. w sporze z Michałem z T. o cz. T. (PZ 3, 171); 1412 tenże Olbracht (KR 5 s. 8, cytowanego tam aktu nie odnaleziono); 1415 tenże ze swoim bratankiem Michałem dowodzą w sporze z Więcoszką [z T.?] ż. Liska [Wyskoty z →Oporowa k. Ponieca], że trzymają T. od ponad 30 l. (WR 1 nr 861).

1390-1407 Jan z Granowa i T., syn Włodzimierza Granowskiego i Klary z T.: 1390 tenże →wyżej: Piotr; 1405, 1407 tenże z matką Klarą →wyżej.

1391 Mikosz i Dobiesław z T., świadkowie (WR 1 nr 980).

1402-19 Jura [z T., Bielaw, Chojnicy]: 1402 tenże →wyżej: Olbracht; 1409 tenże [dz. w T.] →p. 2; 1419 tenże z Bielaw zeznaje, że Filip wieśniak (rusticus) z T. nie osadził śladu roli w T. ani jej nie uprawiał (WR 1 nr 980); 1420-64 tegoż syn →niżej: Winc. Czurydło.

[1403?], 1406 Helena z T., c. Mik. Barana z T.: 1403 [Helenie lub Hance →niżej, pod 1420] córce tegoż Mikołaja z T. ma odstąpić Dobiesław Małochrzypski [z Chrzypska Małego] sumę 80 grz. na T. z tytułu poręki (KP nr 1559, 1642); 1406 taż Helena pozwana przez Tomisławę dz. w T.; woźny sąd. zeznaje, że Mikołaj z T. zadał Tomisławie 26 ran krwawych i sinych, a Helena powiedziała wobec woźnego, iż źle się stało, że nie zabił Tomisławy za złe słowa (KP nr 2770, 2772).

1405-15 Michał z T., bratanek Olbrachta: 1405-15 tenże ze stryjem →wyżej: Olbracht; 1407 tenże w sporze z Jarotą [z Wilkowa, kaszt.] radzimskim o 10 grz. posagu i wiana (PZ 3, 33v).

1406 Tomisława dz. w T. →wyżej: Helena.

1415-19 Lisek Wyskota z Oporowa [k. Ponieca] i T. [też z Drobnina, Dzięczyny] i 1419 Stroszyn z Oporowa i T., ss. Tomisława Wyskoty z Oporowa: 1415 tegoż Liska ż. Więcoszka [z T.?] →wyżej: Olbracht; 1419 tenże z bratem Stroszynem, dziedzice w Oporowie i T., w sporze z Żydem Jakielem z Poznania (PZ 5, 134).

1420 Hanka c. zm. Mik. Barana niegdyś z T. odstępuje Winc. [Czurydle] synowi Jury z Bielaw [i T.] swoją cz. T.; zeznaje, że Wincenty ma lepsze pr. do tej cz. T., o którą go pozwała (PZ 6, 48).

1420-64 Winc. Czurydło z Bielaw, Biezdrowska, T., Złotnik i Nosilina, syn Jury z Bielaw: 1420 tenże →wyżej; 1434 tenże zapisuje ż. Ofce po 50 grz. posagu i wiana na Bielawach, Złotnikach, Biezdrowsku i T. [→Bielawy, gdzie następny zapis oprawy z 1449 (PG 3, 83v), ale T. nie zostało tam wymienione] (PG 1, 3); 1436 tenże zawiera ugodę z [bratem] Janem zw. Chojnica z Morawska [kan. w koleg. w Głuszynie], że po śmierci kanonika przejmie jego własne pr. oraz pr. odziedziczone po zm. bracie Abrahamie do Bielaw, T., Złotnik, Biezdrowska i Nosilina oraz pr. patronatu kościoła w Chojnicy (PZ 13, 135v-136); 1464 tenże z synem Wojciechem zapisują Jadwidze [c. Bernarda z Wysoczki], ż. Wojciecha, po 500 grz. posagu i wiana na Złotnikach i T. (PG 7, 274).

1464-81 Wojc. Czuryło Bielawski z →Bielaw, Złotnik i T., syn Wincentego: 1464 tenże →wyżej; 1476 tenże dz. w Biezdrowsku, Bielawach i T. (PZ 20, 48v); 1481 tenże posiada Bielawy, Biezdrowsko, T., Złotniki i Nosilino (PZ 20, 115v); 1484 wd. po nim →niżej.

1484-94 Jan i 1488-91 Andrzej ss. Wojc. Czuryły Bielawskiego: 1484 tenże Jan z matką Jadwigą wd. po Wojc. Bielawskim zapisują Wawrzyńcowi altaryście w Obornikach i jego matce Kat. Zuzelowej mieszczce w Obornikach czynsz roczny 3 grz. na T. z zastrz. pr. wykupu za 30 grz. (PG 10, 7); 1488 ciż Jan i Andrzej bracia niedz. z Bielaw, T. i Złotnik (PZ 21, 142); 1489 tenże Jan z Bielaw i T. w sporze z Anną wd. po Stan. Wargowskim (PZ 21, 155); 1491 ciż Jan i Andrzej dzielą się dobrami: Andrzej otrzymuje Bielawy, Złotniki, Wysoczkę, a Jan – Biezdrowsko, T. i mł. Nosilino (PG 10, 158); 1491-94 tenże Jan sprzedaje Szczepanowi Gołaskiemu wieś T.: 1491 z zastrz. pr. wykupu za 650 fl. węg., a 1494 za 800 fl. węg. (PG 10, 158; PG 7, 20; PG 11, 30).

1491-94 Szczepan Gołaski z →Gołaszyna [k. Obornik] i T.: 1491-94 tenże →wyżej; 1494 tenże zapisuje ż. Annie, c. Ludgerza wójta w Obornikach, po 150 grz. posagu i wiana na 1/2 dóbr T., 1/2 folw. T. oraz na połowach swoich części Gołaszyna i Gołębowa (PG 7, 40v; PG 11, 60v).

[1549-51] Winc. Gołaski zapisuje wikariuszom kat. pozn. 7 fl. czynszu na T. (CP 10, 506).

1562 Stanisław, 1562-77 Jan Gołascy (TD): 1562 ciż Jan i Stanisław →p. 2; 1577 tenże Jan →niżej.

1508 pobór od 9 półł. po 6 gr (ASK I 3, 5v); 1510 w T. 15 półł. os. i 15 [półł.] opust. (LBP 81); 1563 pobór od 5 ł., 1 karczmy dor. (ASK I 5, 219); 1577 pobór płaci Jan Gołaski (ASK I 5, 670v); 1580 pobór z T. [formularz niewypełniony] (ŹD 10).

1391 Jan kmieć z T. wygrywa proces o 1 kopę gr od Święcha kmiecia, który ma zastaw w T. (Lek. 1 nr 1031); 1397 Jan [kmieć?] z T. →wyżej: Olbracht; 1419 wieśniak Filip →wyżej: Jura.

5. 1423 (kop. 1488-92) dzies. snop. (campestris) z T. nal. do prebendy kan. fundi „Rokietnica” albo „Strzeszyn” w kat. pozn. (LBP 37-38); 1510 dzies. wiard. z 10 1/2 ł. po 8 gr nal. do pleb. z Chojnicy, a dzies. snop. z 5 1/2 ł. do Joba [z Roszkowa, pow. pyzdr.] kan. [katedry] pozn. (LBP 81).

Uwaga: Na mapach Perthéesa, Gaula i Gilly’ego oznaczono wieś T. na NW od Chludowa, przy drodze z Radzimia (przy skrzyżowaniu tej drogi z drogą do Maniewa). Na MTop. 1950 i MTop. 1999 (1:50000) nazwa topograficzna: Tworkowo (2,5 km na NE od Chludowa).

W 1387 Florian Tworkowski wraz ze swoją ż. i dziećmi przegrał proces z Jankiem Gołaskim [z Gołaszyna k. Obornik] o 1/2 Stramnic (Lek. 1 nr 194). W haśle →Stramnice, przyp. 1, wyjaśniliśmy już, że w or. wpisano wprawdzie Tworkowski, ale najpewniej chodzi o Markowice k. Środy (pow. pyzdr.), gdzie Florian (Tworzyjan) Markowski występuje nieprzerwanie i często w l. 1387-1408 (WR 1 nr 19, 55, 167, 323, 437, 471, 474, 516, 642, 709, 758; WR 2 nr 2, 35, 52, 64, 68, 70, 78, 284; WR 3 nr 166, 234, 243; Lek. 1 nr 2353, 2370, 2415; Lek. 2 nr 448, 687, 949).

W otoczeniu starosty gen. Wlkp. Tomka z Węgleszyna często wymieniany jest w l. 1400-05 sędzia starościński (iudex curie domini capitanei) Wacław zwany Tworowskim z Tworowa; chodzi nie o nasze T. (jak sądził K 2, 521). Wacław przybył do Wielkopolski (wraz z Tomkiem z Węgleszyna) z Tworowa nad Nidą, leżącego w pobliżu Węgleszyna (A. Gąsiorowski, Urzędnicy zarządu lokalnego w późnośredniowiecznej Wielkopolsce, Poznań 1970, s. 283, przyp. 188).