OSTASZE

1528 or. Hostashe (RogWyp.: LZG 7, 222v), 1557 Osthasze (PułtTest. 3, 185), 1609 Ostasie (Vis. 1609, 55v), 1617 Ostasze (ZZG 32, 725), 1663 Ostase (ASK I 65, 846), 1676 Ostasze Ostrowiec (BCzart. 1100, 756), 1801-04 Ostaski Folwark (Heldensfeld 1801-04, sek. 162), obecnie Ostaszki, cz. wsi Nojszew, 11 km na W od Liwa.

1. [Pow. liw.]; 1609, 1663 n. par. Pniewnik, diec. płoc. (Vis. 1609, 55v; ASK I 66, 881-881v).

2. 1516 dział ziemi w Połaziu od zabudowań wsi aż do gran. Ostasza (RogWyp.: LZG 3, 297v); 1528 rola z łąką w dobrach Połazie-Trzcianka w pobliżu drogi do H.1Sposób zapisu nie sugeruje, że chodzi o wieś O. W kontekście tego, że O. pojawiają w źródłach dowodnie jako wieś dopiero w XVII w., prawdop. chodzi o osoby o przydomku bądź nazwisku Ostasz. Posiadany przez nich dział, zapewne w Nojszewie bądź Szczurowie, w nieznanym momencie wydzielił się w odrębną osadę; zob. też JaszczołtNap. 167, sięga od drogi szczurowskiej [do Szczurowa] do smugu (RogWyp.: LZG 7, 222v).

3. Włas. szlach. 1473-1505 Gotard Gostasz z → Nojszewa; 1513 szl. Leonard Ostasz [z Nojszewa?] przedstawia szl. Pawła z Nojszewa jako swego śwd. (PułtTest. 1, 194); 1557 szl. [niewymienieni z imienia] synowie zm. Jakuba w O. (PułtTest. 3, 185); 1617 szl. Franciszek Ostasz h. Radwan z O., śwd. Pawła Kruszewskiego z Kruszewa i Chmielewa h. Radwan (ZZG 32, 725); 1663, 1673 pogłówne od 18 osób (ASK I 66 k. 881, 886v); 1673 pogłówne od Arnolfa Nojszewskiego od 2 osób szl. i 5 plebejuszy; od Wojciecha Żaboklickiego od 6 osób szl. (BCzart. 1100, 756).

Uwaga: 1. AHPMaz. 2, 201 oraz PacMat. 126, podają, że O. funkcjonowały w 2 poł. XVI w. pod nazwą O.-Połomia, odnosząc do nich niesłusznie wzmiankę z rejestru poborowego 1567. Naszym zdaniem zapis ten dot. osady Połomia w par. Korytnica. Szerzej → Połomia, Uwaga.

2. Ze wzmianki z 1528 nie wynika, czy przekaz ten dotyczy osady czy też jedynie osób, do których należał jeden z działów zapewne w Nojszewie. O. nie pojawiają się w rejestrach poborowych z 1563, 1567 i 1578, a pierwszy zapis o nich pochodzi z Vis. 1609, stąd też przypuszczać możemy, że dopiero w 1. połowie XVII w. wspomn. dział wydzielił się w odrębną osadę. Ponieważ nasze O. nie pojawiają się w rejestrze popisu 1621, zatem nastąpiło to zapewne już po tej dacie.

1 Sposób zapisu nie sugeruje, że chodzi o wieś O. W kontekście tego, że O. pojawiają w źródłach dowodnie jako wieś dopiero w XVII w., prawdop. chodzi o osoby o przydomku bądź nazwisku Ostasz. Posiadany przez nich dział, zapewne w Nojszewie bądź Szczurowie, w nieznanym momencie wydzielił się w odrębną osadę; zob. też JaszczołtNap. 167.