(1377 Borzisouicz, Borzisow, Borissouicze, Sborziszowicze, Borzyszouice, Borzislawicze, Borzysowicze, Borzischewicze, Borzyschowycze, Borzyschewicze, Borzischowicze, Borzysewycze, Borzyschewycze), dziś Borszowice, 13 km na E od Jędrzejowa.

1. 1499 ziemia sand.; por. p. 2 (MS 2, 1403); 1489 n., 1530 pow. krak.; 1581 pow. ksiąs. (ŹD s. 87, 439; RP k. 15); 1470-80 n. par. Jemielno (DLb. 2 s. 66).

2. 1499 Jan Olbr. zezwala Andrzejowi Róży arcbpowi lwowskiemu pobierać mostowe w B. w ziemi sand. na rz. Nidzie, na drodze z B. do Kij, Rębowa i Kliszowa [pow. wiśl. i chęc.] (MS 2, 1403); tenże w związku ze zbudowaniem mostu w B. na rz. Nidzie, dla wygody idących w kierunku ww. wsi, ustanawia mostowe po 2 den. od konia, wołu, krowy i wieprza, a po den. od świni (MS 4 S. 1211).

3. Własn. szlach. 1377 Święszko, Świętko Zagański z B. i Motkowic (SP 8, 289, 293, 421, 456); 1386-8, 1397-400, 1405-6 Zawisza z B. i Stępocic (SP 8, 4297, 5844, 6315, 6422, 7067, 7537, 7563, 8562, 8660, 9786, uw. 25/1, 26/1, 38/1, 41/6, 43/5, 55/3, 57/8, 102/22, 242/7 DSZ 78, 118, 121; Mp, 4, 1095); 1386-7 Zawisza i Spytko z B. i Stępocic w sporze z Mikołajem z Marchocic o niwę i źreb (SP 8 uw. 26/2, 55/3); ciż w sporze z Jakubem Roszejem (SP 8, 4297, uw. 41/6, 43/3,5); 1387 Spytko z B. (SP 8 uw. 38/1, 43/3); 1389 Tochna wd. po Janie [s. Sambora?] z B. oskarża Mikołaja s. Tomka z Knyszyna o wyrzucenie z posiadłości w Knyszynie i Woli [Knyszyńskiej] (SP 8 uw. 206/2; por. uw. 231/49, 312/12, 325/46, 342/68); 1397 Tochna ż. Dobiesława z Miłoszowie [pow. sand.] w sporze ze Stanisławem z Młodzaw [pow. wiśl.] o B., Chroberz, Wolę [Chroberską w pow. wiśl.] (SP 8, 6010), 1398 też strony o połowę B. (SP 8, 6386 por. 5844, uw. 242/7); Zawisza właśc. B. ręczy Stanisławowi z Racławic Poborowicami i zastawem w Karniowicach (SP 8, 6315); Zawisza z B. w sporze z Jaszkiem Chamcem z Dobranowic o połowę Poborowic (SP 8, 6422, 7067, 7537); 1405 Janusz z B. gwarantuje Dziwiszowi z Marzęcina [pow. wiśl.] zwrot 200 grz. ewentualnym wwiązaniem w Poborowice (SP 2, 1110); 1408-32 Zawisza Róża Borzyszowski z B. burgr. krak. 1428-32 (Mp. 4, 1193; SP 2, 2221, 2434; Fed. s. 128 wg ind. WAP); 1408-12 Elżbieta ż. tegoż Zawiszy (wg ind. WAP); 1411 Janusz z B. (Wp. 5, 175); 1412-9 Sławnik z B. (wg ind. WAP); 1418-77 Mik. Róża Borzyszowski z B. s. Zawiszy, br. Zawiszy i przyrodni br. Marka, kuchmistrz król. 1432-54, ochmistrz królowej 1455-77, kaszt. małogoski 1464-5, zawichojski 1462-3, 1467-77, zm. a. 19 I 1478 (B. Wyrozumska, Mikołaj Róża z Boryszowic, PSB 21 s. 107 i nie cytowane tu źródła: ZK 7 s. 399-400 17 s. 219; 150 s. 30, 104; DH 5 s. 106; MS 4 S 830 Mp. 5 V 46; wg ind. WAP); 1439, 1443-71 Zawisza Róża z B. br. Mikołaja kuchmistrza król., przyrodni br. Marka, pkom. królowej 1445-52, burgr. krak. 1453-71, kuchmistrz król. 1455-71, wojski krak. 1463-71 (Fed. s. 93, 131-2, 243, 251; CE 2, 255; Mp. 5 A 58; ZK 150 s. 330; SP 2, 4066; Tyn. 203; MS 1, 260); 1419 Piechna dziecko Mikołaja z B. (wg ind. WAP); 1420-30 Marek Róża 2 B., h. Poraj, kuchmistrz król. s. Zawiszy Borzyszowskiego, br. przyrodni Mikołaja i Zawiszy (CE 2, 178; Fed. s. 131, 242; wg ind. WAP); 1424 Mikołaj i Zawisza z B. za zgodą swego ojca Zawiszy całą cz. B. kupioną od Klemensa z Donatkowic i Spytka z Szyszczyc [pow. wiśl.] ustępują swemu br. przyrodniemu Markowi kuchmistrzowi, król. Marek zobowiązuje się w zamian wziąć na siebie wyposażenie dwóch sióstr przyrodnich Siechny i Anny. Zobowiązuje się też po śmierci ojca nie rościć sobie pretensji do dworu i jego zabudowań w B., ustępując z nich na rzecz braci (ZK 7 s. 399- 400); 1424-71 Siechna i Anna cc. Zawiszy, zakonnice (ZK 7 s. 400; Fed. s. 131); 1430 Zawisza s. Zawiszy z B., kan. włodzimierski, student Ak. Krak. (Ind. s. 324); 1431 Janusz Róża z B. burgr. krak. (Mp. 4, 1277); 1432 Helena z Łaszowa wd. po Marku z B. (Bon. 2 s. 74; Fed. s. 242); 1441 Mikołaj z B. kuchmistrz król. kupuje za 209 grz. cz. Stępocic od Jana z Sancygniowa (GK 7 s. 478-9); 1442 przeciw temu protestuje jako starszy br. Jana, Tomasz z Buszkowa i Sancygniowa, jako że sprzedaży dokonano bez jego zgody (SP 2, 3083); tenże Tomasz Mik. Borzyszowskiemu zabiera ze Stępocic 4 konie, sanki i czyni szkodę na 20 grz. (SP 2, 3082); 1448 Zawisza z B. pkom. królowej zapisuje ż. Jadwidze 400 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr w B., Stępocicach i Dalechowych (ZK 150 s. 330); Kazimierz Jag. nadaje Mikołajowi z B. kuchmistrzowi sołectwo w Zbigniewie w pow. sand. z przynależnościami (ZDM 3, 802).

1450 Jadwiga ż. Zawiszy z B. pkom. królowej, c. Jana ze → Skawiny ustępuje na rzecz Rafała kan. i oficjała krak. z dóbr po ojcu (ZK 13 s. 409); 1453 tenże Mikołaj kupuje za 100 grz. cz. Dziewięczyc od Jana z Dziewięczyc (ZK 151 s. 194); 1453-1510 Andrzej Róża Boryszowski z B. i Żórawiego Błota, h. Róża, s. Mikołaja Róży kuchmistrza, br. Mikołaja, student Ak. Krak. 1453, bakałarz 1455, doktor filozofii i nauk wyzwolonych 1458, kan. gnieźn. 1453, 1468-1503, pozn. 1465, 1485-1503, przem. 1465-1503, krak. 1468-1503, generalny kolektor świętop. 1472-4, kan. kujawski i prep. łęczycki 1474-1503, sekretarz król. 1479-86, kustosz gnieźn. 1487-1501, arcbp teomonieński i koadiutor lwowski 1489-93, arcbp lwowski 1493-1503, bp przem. 1500-3, arcbp gnieźn. 1503-10, interrex 1506, zm. 20 IV 1510 (F. Papée, Boryszewski Andrzej Róża, PSB 2 s. 359-60; Fed. s. 244; Ind. s. 17, 266; MS 1, 1558, 1624, 1627, 1706, 1879, 1886, 2073; 2, 423, 566, 632, 655, 668, 1104, 1366, 1403, 1411, 1514; 3, 219, 220, 397, 1939, 2452, 2493; 4, 600, S 1211; GK 22 s. 95, 780-1; Mog. 2 s. 176-7; MPH 3 s. 409; CE 3, 164, 328, 396, 399, 442-4, 448; DH 5 s. 632, 664, 684; DLb. 1 s. 54; AGZ 4, 117; 7, 92, 100-1; 8, 111); 1459 Kazimierz Jag. zapisuje Mikołajowi z B. ochmistrzowi królowej 200 grz. na wsiach Zamch i Obsza w ziemi przem. (MS 1, 538); 1463 Zawisza Róża z B. burgr. krak. kupuje za 300 grz. cz. Jawczyc od Leonarda Rusockiego i jego ż. Katarzyny (GK 16 s. 702-3); Mikołaj Róża z B. kaszt. zawichojski i ochmistrz królowej kupuje za 50 grz. cz. Dziewięczyc od Jakuba Łuczyckiego z Dziewięczyc (ZK 152 s. 65-6); 1465 tenże kaszt. małogoski z s. Mikołajem Różą łożnym król. w sporze z Andrzejem Trestką z Brzany o dom przy ul. Grodzkiej w Krakowie (SP 2, 3779); 1467 Jan ze Skawiny i Jadwiga ż. Zawiszy z B. w imieniu Zawiszy i dzieci Jana sprzedają za 150 grz. Mikołajowi Róży z B. ochmistrzowi królowej cz. w Stępocicach z pr. odkupu w ciągu 10 l. (ZK 152 s. 132); Anna c. Zawiszy Róży z B. burgrabiego krak., ż. Jakuba z Rozdzwienic w ziemi przem. (ZK 152 s. 143); 1469 Mikołaj Róża z B. kaszt. zawichojski i ochmistrz królowej gwarantuje Janowi z Żychlina [pow. koniński] 1000 zł węg. królewską Siennicą w pow. krasnostawskim (M S l, 647); 1470-80 Zawisza i Mikołaj h. Róża właśc. B. i Stępocic. W B. 2 folwarki, 11 ł. kmiec., 4 zagrody, 2 karczmy z rolami. Ponadto do Mikołaja z B. należy Żórawie Błoto i Jasiona, a do Zawiszy z B. przez żonę Jawczyce (DLb. 1 s. 207, 426; 2 s. 66-7); 1471 Leonard z Rusocic ma w zastawie od Zawiszy z B. burgr. krak. i jego ż. Jadwigi Jawczyce, które teraz zastawia za 100 fl. węg. i 30 grz. Piotrowi Błędowskiemu (GK 19 s. 307); ww.. Jadwiga sprzedaje za 500 grz. Jawczyce z dworem Że-gocie Trepce z Obrazowic (GK 19 s. 345); Mikołaj Róża z B. kaszt. zawichojski kupuje za 300 grz. cz. Stępocic od Piotra Wyrka, niegdyś z Knyszyna (ZK 152 s. 244; AG or. 3082 z 1525 r.); tenże Mikołaj ma 6 ł. w Stępocicach (GK 19 s. 494-5).

1472-97 Zawisza alias Janusz Róża z B. łożny król. 1472-7, pkom. chełmski 1481-97, dworzanin król. 1488, chorąży łożnych król. 1493-4, wojski krak. 1494-7, pkom. król. 1494-7, star. chełmski 1497, zm. a. 14 V 1499 (Fed. s. 190; SP 2, 4066; MS 1, 2015-6, 2101; 2, 70, 328, 350, 388, 423, 428, 709; 3 S 251; 4, 13 773; AS 2, 209; AGZ 4, 121; 7, 91, 109; 9, 109; KMK 1 s. 207; RK 14, 79, 85, 96, 195, 206); 1484 Andrzej Róża z B. prep. łęczycki ma wziąć za długi Przecławkę [pow. wiśl.] (MS l, 1624); Kazimierz Jag. zaświadcza, że Mikołaj z B. za zgodą br. Andrzeja prep. łęczyckiego zapisał 800 grz. posagu i wiana swej ż. Annie z Radochoniec [ziemia przem.] c. Piotra Wapowskiego (MS 1, 1706); 1487 Andrzej prep. łęczycki ręczy za długi króla u Jana Ossolińskiego swymi dobrami: B., Wolicą [pow. wiśl.], Kliszowem [pow. chęc.] i Przecławką [pow. wiśl.] (MS 1, 1879); 1489 Kazimierz Jag. zezwala Pawłowi z Pustotowa [ziemia chełmska] zastawić za 200 grz. Zawiszy z B. pkom. chełmskiemu Stajne w ziemi chełmskiej (MS 1, 2015); tenże zezwala temuż Zawiszy zapisać ż. Zofii z Pustotowa 400 grz. posagu i wiana na Siennicy w pow. krasnostawskim (MS 1, 2016); tenże zezwala br. Mikołajowi i Zawiszy Różom podkomorzycom chełmskim zastawić za 600 grz. dzierżone przez nich królewszczyzny (MS 1, 2061); tenże daje Zawiszy pkom. chełmskiemu dobra Spytka z Hajownik w pow. chełmskim (MS 1, 2101); 1489, 1490-4, 1508 łącznie z Motkowicami pobór z 9 1/2 ł.; 1499 łącznie z Motkowicami pobór z 8 ł. (ŹD s. 439; RP s. 149, 162, 178, 192, 208, 11, 248, 340); a. 1492 br. Andrzej Róża prep. łęczycki, Zawisza i Mikołaj z B. pretendują do spadku po Janie Czyżowskim (MS 2, 632); 1494 ww.. br. zaspokoili Przecława Sławieńskiego z Kotuszowa [pow. wiśl.] z sumy 200 grz. i 50 fl. węg. zapisanych na Stępocicach (MS 2, 423); Zawisza Róża z B. pkom. chełmski odstępuje Stan. Smokowi z Czołczyc [ziemia chełmska] zastawione mu przez króla Isajczyce [ziemia chełmska] (Prochaska 212); tenże Zawisza pkom król. posiada Siennicę w ziemi chełmskiej (MS 2, 328); 1497 tenże zapisuje swej ż. Zofii z Pustotowa 600 grz. wiana i posagu na wsi król. Siennica w pow. krasnostawskim (MS 2, 709); Jan Olbr. nadaje temuż Zawiszy Pustotów, Wolę Pustotowską i Olszankę w pow. chełmskim, skonfiskowane Annie wd. po Wasylu z Kwasiłowa [woj. wołyńskie], a także daje mu dziedzicznie: Siennicę z wójtostwem, [Siennicę] Różaną, Wolę Siennicką i Przekładów [ziemia chełmska] (MS 2, 679; 3 S 251; 4, 13 773); 1506 konfirmacja król. powyższych nadań (MS 2, 2856); 1499 Andrzej Róża arcbp lwowski, właśc. B. (MS 2, 1403); tenże opiekunem dzieci zm. br. Zawiszy z B. pkom. krak. [!] (MS 2, 1411); tenże i Mikołaj z B. dają łan w Przecławce w pow. wiśl. Janowi Gołce z Kliszowa w pow. chęc. (Mog. 2 s. 176-7).

1500 Jan Olbr. zezwala Andrzejowi arcbpowi lwowskiemu wykupić i wziąć w zastaw dobra król. Chotyńce i połowę Hruszowic w pow. przem. (AGZ 8, 111); 1502 Aleksander Jag. daje z pr. odkupu Andrzejowi Róży z B. arcbpowi lwowskiemu i jego bratankom [nie wymienionym], ss. zm. Zawiszy Róży z B., pkom. chełmskiego za 200 grz. długu po Janie Olbr. i 520 fl. węg. długu Olechny Skoruty z Młodocic [ziemia chełmska]: Małochwiej ze stawem Tuligłowy, Wielopole, Białkę, Wielobycz z polem i lasem Mądre, Chorupnik, Piaski w pow. krasnostawskim (MS 3, 219-20); tenże zezwala Januszowi Świrczowskiemu dworzaninowi król. wykupić Stajne w ziemi chełmskiej z rąk Zofii wd. po Zawiszy Róży z B. pkom. chełmskim (MS 3, 602); tenże zezwala Andrzejowi Róży arcbpowi gnieźn., właśc. B. zamienić wsie: Słaboszów, Nieszków, Dziaduszyce i Maszków na wsie opactwa jędrzejowskiego: Błonie, Łukowiec w pow. sand. i Chańcza, Boruchna, Skowronno w pow. wiśl. (MS 3, 1939); 1505 Aleksander Jag. zwalnia wsie Łukowiec, Błonie i Skowronno w pow. wiśl., uzyskane przez arcbpa Andrzeja drogą zamiany z opatem jędrzejowskim od podatków, danin i prac na rzecz zamków w Nowym Mieście Korczynie [pow. wiśl.] i Sandomierzu (MS 3, 2943); 1507-28 Jan Róża z B. chorąży krak. 1507-27 (MS 4, 159, 600-1, 11 629, 15 097, 15 185, 15 384; GK 36 s. 162); 1509 Andrzej z B. arcbp gnieźn. ze swym bratankiem Janem Różą chorążym krak. kupują za 2000 fl. węg. zamek Górne Mokrsko z folwarkiem i wsiami Mokrsko i Wola [Kawęcka w pow. chęc.] od Mik. Mokrskiego i za 500 fl. węg. cz. Kijów [pow. wiśl.] od Mik. Kroguleckiego z Kijów (MS 4, 600-1); 1521 Jan Róża z B. ma w tenucie wieś król. Zbigniów (GK 36 s. 16); 1523-4 Barbara z B. [c. zm. Zawiszy Róży z B. pkom. chełmskiego], ż. Stan. z Siennicy chorążego chełmskiego i jej siostrzenica Zofia, c. [Jana Kościenia z Sędziszowa i] zm. Bogumiły z B. otrzymują od Zygmunta Starego nowe przyw. na miejsce spalonych na wsie: Siennica Mała, Wierzbięcina Dolna, Maszów, [Siennica] Różana, Wola Siennicka, Przekładów, Depułtycze Ruskie, Kobyle, Wola Kobylska, Robie, łąki Wereszcze w ziemi chełmskiej, na cło w Stępocicach, na zapisy sum na Niedziałowicach, Stajnem i Pliszkowie [ziemia chełmska] (MS 4, 4302, 13771-4; AG or. 3081); 1525 Barbara c. zm. Zawiszy Róży z B. ż. Stanisława z Siennicy chorążego chełmskiego, właśc.: Chorupnika, Małochwiejów, Białki i Piasków w pow. krasnostawskim (MS 4, 14 273); taż sprzedaje za 1069 fl. pol.: Małochwieje ze stawem Tuligłowy i młynem, Wielopole, Białkę i Piaski Andrzejowi wwdzie sand. i Janowi miecznikowi krak. z Tęczyna (MS 4, 15 105); 1528 Zygmunt Stary zezwala Janowi Róży z B. byłemu chorążemu krak. zapisać kl. [karmelitów] na Piasku za murami Krakowa 100 grz. na swych dobrach (MS 4, 15 384); 1530 łącznie z Motkowicami pobór z 9 1/2 ł. i z 1 młyna o 1 kole (RP k. 15).

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. wart. 14 grz. z ł. kmiecych, karczem, zagród i folwarków mansjonarzom w Jemielnie (DLb. 2 s. 66); 1529 dzies. snop. wart. 20 grz. łącznie z B. i Woli [par. Jemielno] plebanowi w Jemielnie (LR s. 190).

6. 1439 Mik. Róża Borzyszowski kuchmistrz król. i jego br. „Zawisza podpisują akt konfederacji Spytka z Melsztyna (CE 2, 255); 1430 Zawisza s. Zawiszy z B., kan. włodzimierski, student Ak. Krak.; 1453 Andrzej s. Mikołaja Róży z B. kuchmistrza król., [późniejszy arcbp lwowski i gnieźn.; 1453-510 p. 3] student Ak. Krak. (Ind. s. 17, 266, 324).