CHRZĄSTOWICE

(1254 Chrastowiczy, Chranstouia, Chranstouici, Chramstowice, Cranstouic, Chrzanstowicze, Chranstouia, Chranstouice, Chrąstowycze, Chrzansthow, Chrzansthowicze, Chrzasthowicze) 7 km na SW od Wolbromia.

1. 1487 pow. lel. (KUJ 3, 280); 1490 n. pow. krak. (MS 1, 2149; ŹD s. 27); 1470-80 par. Gołaczowy (DLb. 3 s. 64).

2. 1324 bp krak. Nanker wydaje przy w. na lokację wsi Biskupice [dziś Jangrot] w lesie między Zadrożem, Sułoszową, Ch., Kosmołowem i Trzyciążem (Mp. 1, 167); 1327 las w Ch. zw. Chmielów → Braciejówka p. 4 (Mp. 1, 172); 1398 prepozyt i konwent staniąt. [! zamiast zwierzyn.] z bpem krak. o granice między Ch. a Zarzeczem (SP 8 uw. 243/61); 1470-80 Ch. sąsiaduje z Bydlinem i Gołaczowami (DLb. 3 s. 65); 1487 Ch. blisko zamku Rabsztyn (KUJ 3, 280); 1534 granice stwa rabsztyńskiego prowadzą m. in. od Gołczowic „kedy około idzie góra między Cieślinem, kedy przez rzekę idzie do Cieślina, przypada pod Golohaną górą, idzie pod południe udawszy się Chrząszczowska, która woda przypada od słońca wschodu, to przez nie miedza idzie, sama ściana przez Chrząszczowskie, a że idzie przez południe Chrząszczowskim padołem, kędy wypada woda ze stoku, mianują ją Jastrząbka, kędy stok jest przy księskiej drodze należący do księska, droga tam idzie ku zamkowi” rabsztyńskiemu i dalej granice biegną ku Troksowi (Opisanie włości Pomorzańskiej przez Seweryna Bonera, Wiśn.O s. 193); 1570 przez Ch. droga z Krakowa do Wielkopolski przez Skałę, Ogrodzieniec (LDK s. 74).

3. Własn. kl. Norb. w → Zwierzyńcu. 1254 Bolesław Wstydl. nadaje wsiom kl. w Zwierzyńcu imm. ekon. i sąd. oraz zatwierdza posiadanie imiennie wymienionych dóbr, m. in. Ch. z karczmą, łąkami i młynem (KK 1, 40); 1256 tenże nadaje kl. zwierzyn, przyw. jw. z poszerzonym imm. sąd. (Pol. 3, 33 fals. z XV w.)1Por. F. Sikora, Ze studiów nad dokumentami i kancelarią Leszka Czarnego, „Studia Historyczne”, 21, 1978, s. 11-3; 1286 Leszek Cz. potwierdza kl. przyw. z r. 1256 (ZDM 1, 11 fals. z XV w.)1Por. F. Sikora, Ze studiów nad dokumentami i kancelarią Leszka Czarnego, „Studia Historyczne”, 21, 1978, s. 11-3; 1287 tenże potwierdza kl. przyw. z r. 1254 (Pol. 3, 64); 1327 Adam z s. Braciejem kmiecie z Ch. → Braciejówka p. 4 (Mp. 1, 172); 1400 Wojtek i Stanisław, Stanko młynarze z Ch. pozwani przez Lorka czyli Wawrzyńca pleb. z Gołaczów o 2 rany, główszczyznę po zabitym jego karczmarzu i bezprawnie zabrane rzeczy (SP 8, 10 815, 10 922, uw. 351/35); 1442 kl. zwierzyn, zastawia za 70 grz. Mik. Grzymale z Businy [woj. sieradzkie] wieś Kurzelów, m. in. na wykupienie Ch., które ongiś prepozyt Nanker zastawił za 40 grz. szl. Elżbiecie sołtysce z Pobiednika Wielkiego (ZDM 3, 604); 1470-80 kmiecie płacą czynsz, dają po 30 jajek, po 2 koguty, po 2 sery, sep, odbywają podwody, nie robią powab. Młyn płaci 2 grz. czynszu, a karczma z rolami 1 grz. (DLb. 2 s. 58-9 formularz nie wypełniony; 3 s. 64-5); 1484 kl. zwierzyn. sprzedaje z pr. wykupu Szymonowi z Wierzchowiska [par. Szreniawa] wieś Ch. (GK 23 s. 1048-50); 1487 Szymon, Siemionek z Wierzchowisk sprzedaje za 500 fl. węg. z pr. odkupu 16 grz. czynszu rocznego na wsiach, które ma w zastawie od kl. zwierzyn., m. in. na Ch., Janowi Wolnemu bakałarzowi krak., który czynsz ten przeznaczył na uposażenie altarii w Olkuszu (KUJ 3, 280); 1490 Kazimierz Jag. zezwala kl. zwierzyn, zastawić za 660 fl. Janowi Wolnemu altaryście w kościele NMP w Krakowie, m. in. Ch. dla fundowanego ołtarza w kościele w Olkuszu (MS 1, 2149); kl. zwierzyn. zastawia za 660 fl. temuż Wolnemu m. in. Ch. Kl. ma mu płacić rocznie 20 grz. (Zwierz. s. 33-4); Jan i Więcław ss. zm. Szymka z Wierzchowiska lub z Krakowa mają [w zastawie] m. in. Ch. (GK 23 s. 373); 1529 własn. kl. zwierzyn., czynsz 3 1/2 grz. i 6 gr (LR s. 204); 1530 w Ch. pobór z 1 1/2 ł. i karczmy dorocznej (RP k. 37); 1564 sep z 4 ł. do zamku krak. (LK 2 s. 72).

5. 1529 dzies. snop. z ról kmiecych wart. 8 grz. plebanowi w Gołaczowach (LR s. 180).

1 Por. F. Sikora, Ze studiów nad dokumentami i kancelarią Leszka Czarnego, „Studia Historyczne”, 21, 1978, s. 11-3.