DZIERSZYN

(1410 Dzerschin, 1419 Dzerszyn, 1426 Derszin, 1451 Dzerschcy, Dzierskin, 1470-80 Dzeszyn, 1489 Dzyerszyn, 1490 Dzyersni, 1529 Dzyershyn, 1530 Dzyerscin) 10 km na SE od Jędrzejowa.

1. 1489 n. pow. krak. [- ksiąs.] (RP s. 136); 1533, 1581 pow. ksiąs. (MS 4, 17 429; ŹD s. 87); 1470-80 n. par. Jemielno [dziś Imielno] (DLb. 2 s. 67).

3. Własn. szlach. 1410 Jakub z Jemielna [h. Róża] ma zapłacić 80 grz. Jakuszowi Kuropatwie z Grodziny [dziś Grudzyny] pod gwarancją wwiązania go do wsi Dz. (ZK 5 s. 220); 1419 (7 IX) Dobek z Kozłowa sprzedaje za 150 grz. półgr Jakubowi z Jemielna całą cz. po ojcu w Jemielnie z wyjątkiem pr. patronatu kościoła tamże. Jakub ma zapłacić Dobkowi 75 grz. półgr do następnej Wielkanocy pod gwarancją wwiązania go w tych pieniądzach do całej wsi Dz. Jeśli nie da Dobkowi wwiązania, będzie miał do zapłacenia 150 grz. (ZK 194 s. 280-1); 1420 Jakub z Jemielna ma zwrócić 35 grz. Dobkowi z Kozłowa pod gwarancją wwiązania go w 60 grz. do wsi Dz.; 1426 Mikołaj z D. (ZK 195 s. 58, 388); 1432 Jadwiga wd. po Jakubie z Jemielna zastawia za 13 grz. Mikołajowi z Sobowic 1 1/2 ł. w Dz., czyli źrebia, z kmieciami Szczepanem i Andrzejem zw. Jeleń (ZK 197 s. 165-6).

1440 Mikołaj Skowronek z Sobowic zastawia za 13 grz. gr krak. 1 1/2 ł. w Dz. Jakubowi z Jemielna i jego ż. Katarzynie z racji jej posagu alias possasznich pieniędzy; 1441 Jadwiga wd. po Pełce ze Służowa [pow. wiśl.] z s. Zbigniewem zastawiają za 60 grz. Tomkowi z Szyszczyc [pow. wiśl.] całe dziedzictwo w Dz. (ZK 256 s. 136, 208); 1447 ur. Jadwiga wd. po Pełce ze Służowa i Świętochna ż. Mikołaja z Nowej Wsi [nie zid.] sprzedają za 700 grz. gr pol. i 100 grz. szer. gr magn. Mikołajowi z Zakrzewa [woj. sier.] kaszt. wiśl. i wielkorządcy krak. całe dziedzictwa Jemielno i Dz. z pr. patronatu kościoła w Jemielnie. Za własne pieniądze wykupi on z zastawu 2 ł. w Dz.; Zbigniew ze Służowa sprzeciwił się wystawieniu dok. w sprawie sprzedaży tych dóbr (ZK 257 s. 203-4); 1449 tenże Zbigniew pozywa tegoż Mikołaja pr. bliższości o dobra Jemielno i Dz., który prawnie oddala jego roszczenia (ZK 146 s. 566); 1451 tenże Mikołaj zapisuje ż. Barbarze c. Gorajowskiego 300 grz. posagu i tyleż wiana na wsiach Jemielno i Dz. (ZK 151 s. 89); 1470-80 dz. Stanisław h. Poraj, łany kmiece (DLb. 2 s. 67); 1489 w Dz. i Sobowicach pobór z 1 1/2 ł.; 1490-2 brak danych o poborze; 1493 w Dz. i Sobowicach pobór z 2 ł.; 1494-9 w Dz. pobór z 1 ł. (RP s. 136; ŹD s. 439; RP s. 162, 178, 192, 208, 76, 113, 40, 11); 1530 w Dz. pobór z 1 ł. i kwarty (RP k. 15); 1533 Adam Jasieński dworzanin król., rezerwując pewne pr. dla ż. Maryny, zapisuje na określonych warunkach Andrzejowi Jasieńskiemu s. swego br. Ignacego 2000 fl. na dobrach dziedz.: Jemielno, Dz., Sobowice i Dalechowy w pow. ksiąs. (MS 4, 17 429).

4. 1417 Jakub z Jemielna sprzedaje za 24 grz. Mikołajowi s. Bożeja ze Święcic sołectwo w Dz. z prawami wg or. przywileju (ZK 6 s. 384); 1451 Piotr Deka [sołtys] z Dz. (Mp. 5 A 24).

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. z łanów kmiecych mansionarii w kościele par. w Jemielnie (DLb. 2 s. 67); 1529 dzies. snop. z całej wsi łącznie z innymi wsiami plebanowi w Jemielnie (LR s. 190).