(1166-7 Grambalow z fals. z końca XIII w., 1326 Gramblow, 1397 Grambolowicz, 1453 Grambolow, 1490 Grąbolow, 1530 Grębolow) wieś włączona do Nowej Huty dzielnicy Krakowa w 1951 r., 11 km na NE od centrum miasta.

1. 1489, 1530 pow. krak.-prosz. (RP s. 139; RP k. 22); 1581 pow. prosz. (ŹD s. 6); a. 1471, 1598 par. Pleszów (DLb. 1 s. 161; 3 s. 368; WR k. 255)¹W DLb. 2 s. 58 błędnie umieszczony G. wśród wsi należących do par. Raciborowice.

2. 1453 wieś G. leży k. kl. mog. [we wsi Mogile] → p. 4; przed 1471 wieś G. graniczy z wsiami: Lubocza, Krzesławice, Wiktorowice i Zdzisławice [dziś Zesławice]. Między tymi wsiami nie ma usypanych górek, czyli kopców, ale są wielkie okrągłe zagony, czyli ujazdy, oznaczające granice tych wsi (DLb. 1 s. 162); wieś G. położona niedaleko od kl. [cyst.] w Mogile (DLb. 3 s. 368).

3. Własn. kl. Cyst. w Jędrzejowie, od 1247 r. kapituły krak. 1247 kap. krak. za zgodą bpa krak. Prandoty daje kl. jędrz. wieś Nawarzyce z dzies. w zamian za wieś G. z dzies. i dzies. ze wsi Tropiszów (KK 1, 29; DLb. 1 s. 162; 3 s. 368); 1326 G. własn., kap. krak. (MV 1 s. 111); 1439 Mikołaj włodarz w G. (GK 6 s. 274); 1453 G. wsią [beneficjalną] Pawła z Zatora dr dekretów kan. krak. (Mp. 5, 87); 1464 G. własn. kap. krak. (Mp. 5 K 10); przed 1471 własn. prestymonialna kap. krak. w tenucie Pawła Głowińskiego dziekana krak.²Paweł z Głowni [Głowiny w ziemi dobrzyńskiej] dziekan kap. krak. 1450-93 był regentem w G. do 147J, → p. 3, a zatem dane w DLb. 1 s. 161-2 dotyczące G. pochodzą sprzed 1471 r We wsi dwór należący do kap. mający dobre budynki, folwark podzielony na 4 pola i 5 1 1/2 ł. kmiec., z których kmiecie płacą po 1 grz. czynszu, pracują 2 dni w tygodniu własnym wozem lub pługiem od ś. Bartłomieja do ś. Jana Chrzciciela [24 VIII-24 VI], w okresie letnim zaś od ś. Jana Chrzciciela do ś. Bartłomieja [24 VI-24 VIII] 3 dni w tygodniu i są zobowiązani do przewozu własnymi wozami, dają z każdego łanu po 30 jaj i 2 kapłony, mają odrabiać dwie powaby rocznie. We wsi jest też karczma z rolami, płacąca 2 kopy czynszu (DLb. 1 s. 161-2); 1471 po śmierci Jana Długosza juniora Paweł z Głowni dziekan krak. bierze wieś prestymonialną Dziekanowice, a G. przejmuje po nim Zbigniew Oleśnicki scholastyk krak. (B. Przybyszewski, Kapituła krak. za kanonikatu Jana Długosza 1436-80. Dlugossiana. Studia hist. w pięćsetlecie śmierci Jana Długosza, W. 1980, s. 49); 1473 kap. krak. stwierdza, że wojska zaciężne nie były we wsi G. i jej nie zniszczyły i że kmiecie z tej wsi mają płacić kapitule czynsz. Poleca ponadto regentowi Zbigniewowi [Oleśnickiemu] i jego zastępcy odbudować zniszczony dwór we wsi G. przeznaczając na ten cel 10 grz. (AC 190); 1477 G. własn. kap. krak. → p. 6; 1480 wieś G. nie zapłaciła łanowego (GK 21 s. 145); 1489-94, 1496-1500, 1508 w G. pobór z 5 1/2 ł. (RP s. 139; ŹD s. 444; RP s. 153, 166, 182, 196, 213, 86, 121, 48, 20, 258, 348); 1502, 1504 Stan. Kuba kmieć z G. (OK 24 s. 307, 499); 1506 kap. krak. nakazuje, aby Mik. Wróblewski kan. krak., tenut. wsi kap. G. zapłacił 3 grz. karczmarzowi z G. za jego bezprawne zatrzymanie, i aby odnowił ze zniszczeń na własny koszt wieś G. i dwór tamże (AC 287); 1527 wieś prestymonialna kap. krak. Regent Stan. Tarło. W G. 4 1/2 ł. kmiec., 1 z nich pusty obsiewany dla dworu. Czynsz z łanu 1 grz., a z 1/2 ł. 24 gr. Kmiecie pracują 2 dni w tygodniu, od ś. Jana do ś. Bartłomieja [24 VI – 24 VIII] 3 dni w tygodniu. Dają z łanu po 2 kapłony i po 30 jaj, koszą łąki i odrabiają powabę. Karczma doroczna, teraz pusta. Szkody ze strony wsi Luboczy (SP 12 s. 535); 1530 w G. pobór z 5 1/2 ł. i 1 karczmy dorocznej (RP k. 22).

4. 1453 Kazimierz Jag. na prośbę Pawła z Zatora dra dekretów i kan. krak. przenosi jego wieś [prestymonialną] G., leżącą k. kl. mogilskiego, z pr. pol. na magd. i nadaje jej imm. sąd. (Mp. 5, 87); 1464 Kazimierz Jag. na prośbę kap. krak. przenosi jej wsie, m. in. G. z pr. pol. na magd. (Mp. 5 K 10).

5. 1166-7 bp krak. Giedka nadaje kl. w → Jędrzejowie dzies. z szeregu wsi, m. in. z G.; 1210 Wincenty bp krak. potwierdza kl. w → Jędrzejowie powyższe nadanie (Mp. 2, 380 fals. z końca XIII w.; Repert. 67; K. Mieszkowski, Studia nad dokumentami katedry krak. w XIII w., Wr. 1974, s. 105); 1326 cz. wsi kap. krak. G. oceniona na 10 grz. płaci 14 sk. i 10 den. świętop.; inna cz. tejże wsi też należąca do kap. krak. oceniona na 2 grz. 2 sk. płaci 10 sk. świętop. (MV 1 s. 111); a. 1471 dzies. snop. z 5 1/2 ł. kmiec. i z folw. w G. po 4 kity wart. 8 grz. pobiera każdorazowy regent w G. do własnej stodoły. Mieszkańcy G. odwożą ją własnymi wozami (DLb. 1 s. 161-2; 3 s. 368).

6. 1397 Święch z G. przyjmuje pr. miejskie krak. (Kacz. 782); 1477 na prośbę Jana Długosza kapituła krak. poleca kmieciom wsi kap., m. in. G., przewieźć po Wielkanocy w wyznaczonym przez Długosza dniu własnymi wozami cegielnię z Raciborowic do Pychowic w ramach 1 dnia pańszczyźnianego (Bobrzyński i Smolka, Długosz, 382). JL