HUTA [TRZEBUŃSKA]

(1452, 1479 huta bez nazwy, 1564 Huta [in] villa Trzebunia) huta szklana k. wsi Trzebuni, dziś we wsiach Bysina i Jasienica graniczących od N z Trzebunią las, potok i pastwisko Szklary (UN 8 s. 7, 10), a we wsi Harbutowice graniczącej z Trzebunią od NW góra Szklana (UN 8 s. 35; Mapa Obrębów), ok. 5 km na SW od Myślenic.

[Pow. szczyrz.; par. Sułkowice]

Własn. król. w stwie lanckorońskim. 1452 Marcin niegdyś szklarz (vitreator) alias hutarz z Myślenic oświadcza, że sprzedał za 5 grz. Szymonowi ze Stróży [par. Myślenice] swą hutę (SP 2, 3492); 1479 Jan sołtys ze Stróży przeciwko Mikołajowi sołtysowi z Głogoczowa o 20 grz. Szymona szklarza z Myślenic (Simon vitreator de Mislimicze) i 15 grz. oraz 2,5 fl. zm. pani Jadwigi Jordanowej [ż.] wójta z Myślenic, ponieważ Mikołaj nie chce go zwolnić z poręki (GK 20 s. 990); 1552-4 skargi Mikołaja Maliny z Trzebuni przeciwko Janowi i Zofii Krzywickiej z Myślenic o zwrot przywileju król. dotyczącego huty trzebuńskiej (J. W. Kutrzeba, Myślenice. Notatki do historii miasta Myślenic, Kr. 1900, s. 28; A. Wyrobisz, Szkło w Polsce, Wr. 1968, s. 22-3); 1564 czynsz 4 grz. z huty w Trzebuni dla stwa lanckorońskiego (LK 1 s. 212); 1592 Malina wywiózł do Krakowa transport szklenic 4 końmi (F. Kiryk. Dzieje pow. myślenickiego w okresie przedrozbiorowym, [w:] Monografia pow. myślenickiego, t. I, Kr. 1970, s. 92, 161).

Uw. Z zapiski w księdze grodzkiej krak. z 1612 r. informującej o opustoszałej hucie, A. Wyrobisz wnioskuje o jej upadku z początkiem XVII w., dalej jednak stwierdza, iż zapewne jej kontynuacją była huta w sąsiedniej wsi Więciórce, wymieniona w 1646 r. w inwentarzu stwa lanckorońskiego (A. Wyrobisz, Szkło w Polsce, Wr. 1968, s. 23). W literaturze historycznej hutę tę określa się błędnie hutą myślenicką (np. F. Kiryk, Dzieje pow. myślenickiego, s. 56-7).