(1198 de Iacsic, 1230 de Iaczit, 1262 de Iacsiz, 1354 Iaxice, 1470-80 Jacxycz) 4 km na SW od Miechowa.

1. 1581 pow. ksiąs. (ŹD s. 93); 1470-80 n. par. Miechów (DLb. 3 s. 6).

2. 1470-80 J. sąsiadują z Miechowem, Rzerzusznem [dziś Rzerzuśnia], Krępą, Czaplami Małymi, Przecławicami [dziś Przesławice] (DLb. 3 s. 4, 6, 20); 1470-80, 1529 młyn [nad rz. Szreniawą] (DLb. 3 s. 6; LR s. 186).

3. Własność ryc., następnie własn. kl. Bożogrobców w → Miechowie. Przed 1198 komes Mikołaj wwda krak. nadał kl. miech. wsie I. i Rzeplice [w źródle Replich, Replic, leżały nad Szreniawą, dziś nie istnieją]¹J. Wyrozumski w biogramie tegoż Mikołaja (PSB 21 (1976), s. 80-2) wbrew Długoszowi nie zalicza go do rodu Lisów, lecz do rodu Gryfitów, stwierdzając, że nadanie tych dwóch wsi (w biogramie błędnie: Rzeplin, o którym zresztą nic nie wiadomo, by był własnością Gryfitów, a później klasztoru bożogrobców; zapis tej zaginionej wsi w 1198 r. w Albumie Monacha: Replich i Replic każe ją rekonstruować raczej jako Rzeplice, tak jak w DLb. 3 s. 6) wskazuje na przynależność rodową Mikołaja. Jest to ponowienie próby połączenia fundatora klasztoru miech. Jaksy z Miechowa z rodem Gryfitów. W literaturze nowszej (por. G. Labuda, Jaksa z Miechowa, PSB, 19, 1964, s. 340) przynależność Jaksy do rodu Gryfitów jest kwestionowana. Ponadto wobec bardzo prawdopodobnego przypuszczenia, że hojność Jaksy dla fundacji kościelnych miała swą przyczynę w braku synów, komes Mikołaj nadawca części J. może być krewnym Jaksy poprzez małżeństwa hipotetycznie istniejących córek tegoż lub łączył ich jakiś inny rodzaj pokrewieństwa, a związek z rodem Lisów uchodzi za udokumentowany. Por. B. Śliwiński, W sprawie pochodzenia Mistrza Wincentego, SŹ, 24, 1979, s. 170; K. Mosingiewicz, Jeszcze o zagadce Jaksy, RH, 52, 1986, s. 141-57 (Mp. 2, 375-6; Repert. 143-4); 1230 Marek wwda krak. i Klemens kaszt. krak. poświadczają, że rycerz Wit s. Zdzisława z I. nadaje kl. miech. „hereditatem suam de I.” (Mp. 2, 400); 1349 Błażej s. Marcina włodarz kl. miech. w I. zeznaje, że pobiera tam 3 grz. dzies. i 7 grz. czynszu z dwóch młynów i 1/2 grz. z roli (Mp. 2, 692); 1354 → p. 4; 1394 Krystyn wielkorządca krak. zaświadcza, że Stanisław prepozyt kl. miech. przedłożył dok. król. poświadczający zwolnienie wsi klasztornych, m.in. J., od spy na rzecz króla (ZDM 1, 206); 1470-80 własn. kl. miech. 12 ł. kmiec., z których każdy płaci 1 grz. czynszu. Kmiecie dają po 30 jaj, 4 koguty, 2 sery, każdy pracuje z łanu 1 dzień w tygodniu własnym wozem lub pługiem. Odrabiają podwójną powabę, płacą sep. Karczma z rolami płaci 1 kopę gr czynszu. 2 zagrody z rolami. Młyn płaci 4 grz. czynszu. Duży folwark. Wieś została nadana klasztorowi przez komesa Mikołaja [→ przed 1198] (DLb. 3 s. 6, 27); 1529 młyn płaci klasztorowi 8 grz. czynszu (LR s. 186).

4. 1354 Kazimierz W. potwierdza klasztorowi miech. posiadanie imiennie wymienionych dóbr, m.in. I., nadaje imm. ekon. i sąd. oraz pozwala lokować wsie na pr. niem. lub pol. (Mp. 3, 704).

5. 1262 papież Urban IV poświadcza, że kl. miech. pobiera dzies., m.in. z I. (Mp. 2, 464); 1349 - p. 3; 1470-80, 1529 dzies. snop. i kon. wart. 12 grz. z wszystkich ról oddawana klasztorowi miech. (DLb. 3 s. 6; LR s. 186).

Uw. W przywilejach Bolesława Wstydl. z lat 1254 (KK 1, 40), 1256 (Pol. 3, 33) oraz Leszka Czarnego z lat 1286 (ZDM 1, 11) i 1287 (Pol. 3, 64) zatwierdzających uposażenie kl. Norb. na Zwierzyńcu, po wsiach w ziemi lubelskiej wymieniono J. z przypisańcami, karczmami, targiem i lasem. Także Długosz (DLb. 3 s. 72) wymienia J. na końcu szeregu wsi klasztoru zwierz. w tejże ziemi - zapewne na podstawie powyższych przywilejów - bez bliższych danych. S. Kuraś, objaśniając te J. - jako wydawca przyw. z r. 1286 (ZDM 1,11 przyp. 41) - przyjmuje, że wieś ta w czasach Długosza zapewne już nie istniała. W opracowanym przez siebie SHGL nie zamieszcza jej wśród wsi w ziemi lubelskiej. Brak podstaw, by zlokalizować te J. w woj. krak.