JAKUBOWICE

(1341 Jacubowycze, 1394 Jacobcouicz, Jacubow, 1401 Jacubouicze, 1421 Jacobouicze) 2 km na SE od Proszowic.

1. 1489 n. pow. krak. (RP s. 138); 1581 pow. prosz. (ŹD s. 13); 1470 n. par. Proszowice (Dlb. 2 s. 157).

2. 1421 Agnieszka wd. po Grzegorzu z Łowinicy [pow. sand., dziś Łownica] odpiera prawem i przysięgą oskarżenia, jakoby jej ludzie przekopali łąki król. między Proszowicami i J. (GK 1 s. 582); 1459 J. k. Proszowic (Mog. 137); 1470-80 J. graniczą z Górką (Dlb. 3 s. 603); 1512 Zygmunt Stary zatwierdza granice wytyczone przez sąd komisaryczny między m. król. Proszowicami a J. i Stogniowicami (MS 4, 10309); 1570 droga z Krakowa przez Proszowice, J., Stogniowice w kierunku Podolan, gdzie na rz. Nidzie jest granica z woj. sand. (LDK s 72-3).

3. Własn. szlach. 1341 Grzegorz [z Łowinicy] i J. (ZDM 4, 923); 1394-5 Grzegorz z J [i Łowinicy] procesuje się z Szczepanem z Przecławic [dziś Przesławice] i jego kmieciami. Winien przedłożyć dok. z sądu ziemskiego sand. (ZK 1c s 170, 172, 175); 1394-1408 Grzegorz z Łowinicy i J. s. Spytka Kołczka podczaszego sand. wnuk Grzegorza i Elżbiety (ZK 1c s. 172, 175; ZDK 1, 149; ZDM 5, 1204-6); 1411-6 Jakub z J. (ZP 34 s. 353; wg ind. WAP); 1416-21 Agnieszka wd. po Grzegorzu z Łowinicy i J.; por. p. 2 (GK 1 s. 582; wg ind. WAP); 1423 Mikołaj z Łowinicy [s. Spytka Kołczka] zapisuje swej ż. Helenie c. Paszka z [...]1Wyraz w rpisie nieczytelny, zamazany atramentem 200 grz. wiana i 200 grz. posagu na całej swojej wsi J. (ZK 1 s. 281); 1424 Anna c. Andrzeja z J. (ZK 195 s 264); 1424-34 Andrzej z J., [Łęk w pow. pilzn. i Łowinicy s. Spytka Kołczka] (ZK 195 s. 263; 197 s. 318); 1437 tenże Andrzej pozywa Jana kmiecia zw. .,faber” o zbiegnięcie z J. (ZK 197 s. 656); a. 1459 dz. [Jan] Jakubowski h. Topór. Łany kmiece, zagrody, karczmy, folwark; → p. 5 (DLb. 2 s. 157); 1459 role kmiece w J. (Mog. 137); 1463 Anna c. [Jana] Jakubowskiego z J. ż. Jakuba Kocińskiego (ZK 17 s. 105); 1463-76 Jan Jakubowski dz. J. [s. Grzegorza]2W 1427 Jan s. Grzegorza z Łowinicy studentem Ak. Krak. (Ind. s. 124) (ZK 17 s. 95, 428, 457-8, 544; 146 s. 700; GK 18 s. 225; Mp. 5 L 57; MS 1, 1411); 1473 Kazimierz Jag. zapisuje Janowi Jakubowskiemu 50 grz. na wsi Bieńkowice [par. Cerekiew]; 1474 tenże odnawia powyższy zapis; 1476 tenże zezwala Janowi Zabierzowskiemu wykupić Bieńkowice z rąk Jakubowskiego (MS 1, 1077, 1106, 1153, 1411); 1489 tenże poświadcza, że Stanisław prep. w Ruszczy kupił za 200 fl. węg. u Stanisława i Rafała z Jakubowic 6 grz. czynszu w ich wsi Wadów (Mp. 5 Q 129); 1489-90 wymienione bez wymiaru poboru; 1491-4, 1500, 1508 pobór z 3 1/2 ł.; 1496-9 pobór z 3 ł. (ŹD s. 442; RP s. 138, 165, 181, 195, 211, 255, 346, 83, 118, 45, 16); 1509 Stanisław Jakubowski z J. kupuje za 50 fl. u Kaspra Bara rajcy krak. wieś Stogniowice (ZK 154 s. 496-7); 1511 Jan z Targowiska [woj. lubelskie] darowuje swej siostrze Zofii 100 grz. na wsi J., które zapisał jego zm. matce Jadwidze tytułem oprawy Stanisław Jakubowski; tenże Jan darowuje ww. Zofii 300 grz, które Stanisław Jakubowski zapisał Zofii swej żonie, a matce Jana i Zofii tytułem oprawy na połowie swej części wsi J. i kwituje Stanisława z tej sumy (MS 4, 1106-7) 1512 własn. Rafała, Jakuba, Zbigniewa i Stanisława Jakubowskich (MS 4, 10309); 1519 Zygmunt Stary zezwala Rafałowi Jakubowskiemu zapisać za 600 fl. czynsz roczny z pr. odkupu na połowie swej wsi J. lub na wsiach Glów i Niedomice w pow. pilzn. (MS 4, 3123); 1523 Rafał, Zofia, Urszula i Katarzyna nieletnie dzieci zm. Stanisława Jakubowskiego dz. J. i Stogniowic (SP 6, 230); 1526-7 Rafał Jakubowski z J. komornik pkom. Krak. (Kniaz. 243, 247, 253); 1529 folwark (LR s. 67); 1530 pobór z 4 ł., karczmy, i młyna o 2 kołach (RP k 19).

5. 1401 Mikołaj pleban w Łękach pozywa Grzegorza dz. Łowinicy i J. o nieuiszczenie od 1396 r. dzies. z folwarku w J., do tegoż plebana od niepamiętnych czasów należącej. Wyrok Mikołaja oficjała krak. przywodzi na pamięć przysięgę ojca Grzegorza Spytka podczaszego sand., iż jeszcze jego matka płaciła dzies. z ról dziedzica w J. plebanowi w Łękach i nakazuje Grzegorzowi uiścić zaległą dzies. (ZDK 1, 149); a. 1459 dzies. z łanów kmiec. należy do bpa krak., dzies. z folwarku, zagród i karczem do plebana w Łękach (DLb. 2 s 157); 1459 bp krak. Tomasz [Strzempiński] nadaje klasztorowi mog. dzies. snop. z ról kmiec. w J. k. Proszowic dotąd należącą do bpa w kluczu krak. w zamian za anniwersarz za dusze zm. rodziców Jana ze Sprowy arcbpa gnieźn. i brata Piotra ze Szczekocin podkanclerza Królestwa. Darowizna dla klasztoru zostaje dokonana na ręce arcbpa (Mog. 137); 1529 dzies. snop. z folwarku wart. 3 grz. plebanowi w Łękach (LR s. 67)3LR nie odnotowuje dzies. z J. ani dla bpa, ani dla kl. mog. Por. wyż. 1459.

8. Obecny dwór zbudowany przez Jakubowskich najpóźniej w poł. XVI w. Murowany, piętrowy, podpiwniczony, prostokątny (KatZab. 1, s. 221-222); T. Jakimowicz, Dwór murowany w Polsce w wieku XVI (wieża - kamienica - kasztel), W. Poznań 1979, s. 188-9.

Uw. W pow. wiśl., par Działoszyce istnieje wieś Jakubowice, której część należała w XV w. do Marcinowskich h. Topór. W rozróżnieniu właścicieli tychże Jakubowic od J. par. Proszowice pomocne były materiały genealogiczne Janusza Kurtyki.

1 Wyraz w rpisie nieczytelny, zamazany atramentem.

2 W 1427 Jan s. Grzegorza z Łowinicy studentem Ak. Krak. (Ind. s. 124).

3 LR nie odnotowuje dzies. z J. ani dla bpa, ani dla kl. mog. Por. wyż. 1459.