(1336 silva circa Nigram Kempniciam, 1448 Kamyenicza, Kamienica, 1470-80 Camyonka, Kamyonka, 1529 Camionka, 1536 Camionca custodis) dziś Kamionka Wielka, 10 km na SE od centrum Nowego Sącza.
1. 1490, 1530, 1581 pow. sądec. (GB 3 s. 785; RP k. 39; ŹD s. 135); 1470-80, 1596 par. własna (DLb. 1 s. 552; WR k. 30).
2. 1336 3 potoki zw. Czarną Kamionką (Schernkempnicz) w miejscu, gdzie ma być lokowana wieś, → p. 4 (Mp. 1, 203).
3. Własn. król., następnie altarii Nawiedzenia NMP w kościele par. w Nowym Sączu, a od 1448 kustodii w kolegiacie w Nowym Sączu. 1336 → p. 4; 1448 bp krak. Zbigniew Oleśnicki eryguje kolegiatę w Nowym Sączu. Kustodia w kolegiacie otrzymuje wieś K. – ze wszystkimi przynależnościami i domem kamiennym – która była dotychczas uposażeniem altarii Nawiedzenia NMP w kościele par. w Nowym Sączu, ufundowanej przez rajców [nowo]sądec. (DLb. 1 s. 565-574; ZDK 2, 526); 1470-80 własn. kustodii [nowo]sądec. We wsi 8 łanów kmiec., kmiecie płacą po 1 grz. czynszu, nie wykonują żadnych robocizn, lecz z racji pańszczyzny płacą po 2 gr tejże kustodii (DLb. 1 s. 552; 2 s. 249)1W DLb. 2 s. 249 błędnie podane wezwanie Ś. Katarzyny, zamiast Ś. Bartłomieja; 1529 czynsz ze wsi K. w wysokości 9 grz. i 19 gr dla kustodii w kolegiacie w Nowym Sączu (LR s. 281); 1530, 1536 pobór z 8 łanów (RP k. 39; RP).
4. 1336 kr. Jadwiga pani sądecka za zgodą syna, Kazimierza W., nadaje przezornemu Mikołajowi wójtowi [nowo]sądec. za wierną służbę las k. Czarnej Kamionki (Nigram Kempniciam), gdzie płyną 3 potoki zw. Czarną Kamionką (Schernkempnicz), w celu osadzenia wsi na pr. magd. na 10 łanach. Nadaje również Mikołajowi sołectwo z 6 ł. wolnymi, prawem budowy młynów i karczem oraz z 3 denarami z opłat sądowych, udziela mieszkańcom 20 lat wolnizny, po upływie których mają płacić rocznie z każdego łanu po 8 gr czynszu, z czego szóstą część będzie uzyskiwał sołtys. Zezwala na budowę kościoła we wsi i przeznacza 2 łany na jego uposażenie. Przekazuje wsi 2 łany na pastwiska (Mp. 1, 203)2Na odwrocie dok. m. in. zapiska plebana z K. Sebastiana Vitesiusa z 1644 r. Nie ulega więc wąptliwości, że powyższy dok. dotyczy właśnie tej miejscowości; 1490 Dorota dziedziczka sołectwa z K. w pow. sądec. (GB 3 s. 785); 1530 pobór od sołtysa w K. 12 gr (RP k. 65); 1554 Grzegorz Pękosławski kustosz kościoła par. w Nowym Sączu skupuje sołectwo w K. i przyłącza łan sołtysi do folwarku (A. Kiełbicka, Studia nad sołectwami w województwie krakowskim w XVI-XVIII w., Toruń 1964, s. 94-5); 1581 sołtys w K. (ŹD s. 135).
5. 1336 → p. 4; 1470-80 w K. kościół par. drewn. pod wezw. Ś. Bartłomieja, którego patronem i kolatorem jest kustosz [nowo]sądec. Pleban posiada w K. własne role i łąki; dzies. snop. i kon. po 4 wiązki z 8 łanów kmiec. wart. 8 grz. dla bpa krak. (DLb. 1 s. 552; 2 s. 249)3Zob. przypis. 1; 1529 meszne 12 ćwiertni żyta i tyleż owsa miary sądec. ze wsi K. dla pleb. w K. (LR s. 278); 1596 w K. kościół par. drewn. pod wezw. Ś. Bartłomieja Ap. Do parafii należy tylko wieś K. (WR k. 30).
7. S. Płaza, Sołectwa w powiecie sądecko-czchowskim w XIII-XVIII, Rocznik Sądecki 9, s. 65, 127; Rutkowska-Płachcińska s. 76, 165, 167; J. Ząbek, 600-lecie założenia wsi Kamionki Wielkiej, „Głos Podhalański” 1935, nr 19.
1 W DLb. 2 s. 249 błędnie podane wezwanie Ś. Katarzyny, zamiast Ś. Bartłomieja.
2 Na odwrocie dok. m. in. zapiska plebana z K. Sebastiana Vitesiusa z 1644 r. Nie ulega więc wąptliwości, że powyższy dok. dotyczy właśnie tej miejscowości.
3 Zob. przypis. 1.