KAMIONKA

(1297 villa Kamienicza – z reg. zaginionego dok.1W regestach zaginionych dokumentów klarysek starosądec. występują nieomal wyłącznie wsie klucza strzeszyckiego, jak: Ujanowice, Krosna, Strzeszyce, wydaje się więc, iż wspomniana w regestrze z 1297 r. Kamienica jest identyczna z Kamionką w kluczu strzeszyckim. Nie należy natomiast identyfikować tej wsi z Kamienicą w kluczu starosędec., która została założona na mocy przyw. lokacyjnego z 1330 i 1345 r, 1367 Kamiona, 1373-74 Kamonka, 1447 Camyonka, 1470-80 Kamyonka, 1529 Camionka monialium, 1530 Camijonka) dziś Kamionka Mała, 8 km na S od Lipnicy Murowanej.

1. 1523 pow. czchowski, → p. 2; 1530, 1581 pow. sądec. (RP k. 40; ŹD s. 142); 1373-4, ante 1470 par. własna (Rejestr świętop. k. 4, 28; DLb. 2 s. 237); 1373-4 dek. Lipnica (Rejestr świętop. k. 4, 28)2W innym miejscu Liber beneficiorum Długosz wyraźnie pisze o przynależności K. do par. Ujanowice, a zatem dane z DLb. 2 s. 237 o parafii K. pochodzą z lat wcześniejszych, może 1 poł. XV w. Za zniesieniem par. K. i włączeniem jej do par. Ujanowice w 2 poł. XV w. opowiedział się Kumor, Archidiak. sądecki, s. 31-2. Wizytacja z r. 1608 zawiera wiadomość, iż kościół w K. posiadał niegdyś prawa parafialne, a wizytacja z 1728 r. informuje, że kościół w K. był macierzysty dla kościoła w Ujanowicach (Kumor, tamże, s. 31-2); 1470-80, 1529, 1596 par. Ujanowice (DLb. 2 s. 244; 3 s. 352; LR s. 259 – meszne; WR k. 15v.).

2. 1367 las Crostna klasztoru starosądec. przeznaczony pod lokację wsi → Krosna, graniczy m. in. z wsią kl. starosądec. K. (Mp. 3, 803); 1470-80 młyn w K. → p. 3; 1493 siedlisko w Wojakowej ciągnące się od rz. Lipowy [Potok] aż do granicy Krosnej seu K. (ZCz. 5 s. 310); 1523 Jan Tęczyński z Tęczyna pkom generalny ziemi krak. ustala granice między wsią K. należącą do kl. starosądec. a wsią Rozdziele Jana Otfinowskiego w miejscu granicznym podkomorstwa krak. i powiatu czchowskiego (in loco granitiali succamerariatus terre Crac. et districtus Czchoviensis). Granice zaczynają się na brzegu rz. Lipniczka [niwę o tej nazwie na granicy K. z Laskową notuje Metryka Józefińska], gdzie usypane są 2 kopce ziemne, i biegną przez las na N aż do potoku zw. Wargoczowy Potok, następnie w górę drogą przez most na potoku zw. Pajerów Potok i stąd dalej do miejsca, gdzie ten potok wpada do potoku zw. Rosochaczka [rivulus Roshohaczka, Rossochaczka, może identyczny z potokiem Cygan – Metryka Józefińska] i dalej kopcami po obu brzegach tegoż potoku aż do szczytu góry zw. Rosochaczka [dziś wzgórze z lasem i niwą w K. zw. Rosochatka, Rosochadka; UN 6 s. 20; Mapa Obrębów; Metryka Józefińska], gdzie ten potok bierze swój początek i aż do ściany wsi Rajbrot (J. Sygański, Arendy klasztoru starosądeckiego w XVI-XVII wieku, Lwów 1904, s. 174-6; Fastnacht, Katalog, cz. 1, nr 66).

3A. Własn. klasztoru Klarysek w Starym Sączu. 1297 zaginiony przyw. Gryfiny księżnej krak. dotyczący wsi K. (Mp. 2 s. XXXVI)3Zob. przyp. 1; 1367 → p. 2; 1470-80 K. własn. kl. Klarysek w Starym Sączu. We wsi 4 ł. kmiece i młyn sołtysi, kmiecie płacą nierówne czynsze wg wielkości ról (DLb. 2 s. 244; 3 s. 352); 1530 w K. pobór z ½ ł. i 1 młyna dorocznego o 1 kole (RP); 1564 wieś kl. starosądec., płaci do zamku w Nowym Sączu 2 grz. 34 gr i 3 den. za 2 kwarty żyta, 1 ćwiertnię owsa i za koguty (LK 1 s. 167).

3B. Własn. szlach. Ante 1470-80 wieś na wysokiej górze, własn. Szykowskich h. Drużyna. We wsi łany kmiece, karczmy i zagrody (DLb. 2 s. 237)4Dane z DLb. świadczą, iż jakaś cz. K. należała do szlachty. Było to jeszcze wtedy, gdy K. była wsią parafialną, a więc przed 1470 r., porównaj przyp. 2.

4. 1470-80 w K. sołectwo z jednym wolnym łanem i młynem, sołtysowi przysługuje siódmy denar z czynszu (DLb. 2 s. 244; 3 s. 352); 1509 Bartek sołtys z C. poddany klasztoru w Starym Sączu zwolniony z zarzutu nieobesłania wyprawy mołdawskiej (AKH 9, 648); 1529 role sołeckie w K. (LR s. 259); 1530 pobór z sołectwa w K. 12 gr (RP k. 65); 1536 sołectwo w K. (RP); 1547-49, 1551 ur. Kasper Wielogłowski dz. Jurkowa [par. Czchów] skupuje od Jana i Jakuba Bartuszów sołectwo w K. (Kiełbicka, Studia, → p. 7, s. 94-5); 1563-4 kl. Klarysek w Starym Sączu skupuje od Jana Bartusza sołectwo w K. (tamże, s. 94-5); 1581 sołectwo w K. (ŹD s. 142).

5. 1373-4 świętop. 2 sk. (Rejestr świętop. k. 4, 28); ante 1470 w K. kościół par. drewn. pod wezw. Ś. Katarzyny (DLb. 2 s. 237)5Zob. przyp. 2; 1470-80 dzies. pien. z każdego łanu w K. po 1 wiard. szer. gr pras. dla bpa krak. (DLb. 2 s. 244; 3 s. 352); 1529 K. m. w sądec. kluczu biskupim, dzies. pien. [z ról kmiecych w K.] w wysokości 1 grz. 16 gr dla bpa krak.; dzies. pien. z ról sołeckich w K. plebanowi w Ujanowicach; meszne w życie i owsie dla pleb. w Ujanowicach (LR s. 42, 259).

6. 1447 Maciej kmieć z K. syn Zdzisława oskarżony o kradzież oczyszcza się z zarzutu przedstawiając 6 świadków: Mik. Piędłę (Piandlo) i Marcina z Krosnej, Szymona, Jana i Stanisława z Laskowej oraz Mik. Proska ze Żmiącej (GK 10 s. 220); 1509 → p. 4.

7. Historia Starego Sącza, pod red. H. Barycza, Kr. 1979, s. 122, 125, 126, 131, 133; S. Płaza, Sołectwa w powiecie sądecko-czchowskim w. XIII-XVIII, Rocznik Sądecki 9, 1968, s. 127; A. Kiełbicka, Studia nad sołectwami w województwie krakowskim w XVI-XVIII w., Toruń 1964.

1 W regestach zaginionych dokumentów klarysek starosądec. występują nieomal wyłącznie wsie klucza strzeszyckiego, jak: Ujanowice, Krosna, Strzeszyce, wydaje się więc, iż wspomniana w regestrze z 1297 r. Kamienica jest identyczna z Kamionką w kluczu strzeszyckim. Nie należy natomiast identyfikować tej wsi z Kamienicą w kluczu starosędec., która została założona na mocy przyw. lokacyjnego z 1330 i 1345 r.

2 W innym miejscu Liber beneficiorum Długosz wyraźnie pisze o przynależności K. do par. Ujanowice, a zatem dane z DLb. 2 s. 237 o parafii K. pochodzą z lat wcześniejszych, może 1 poł. XV w. Za zniesieniem par. K. i włączeniem jej do par. Ujanowice w 2 poł. XV w. opowiedział się Kumor, Archidiak. sądecki, s. 31-2. Wizytacja z r. 1608 zawiera wiadomość, iż kościół w K. posiadał niegdyś prawa parafialne, a wizytacja z 1728 r. informuje, że kościół w K. był macierzysty dla kościoła w Ujanowicach (Kumor, tamże, s. 31-2).

3 Zob. przyp. 1.

4 Dane z DLb. świadczą, iż jakaś cz. K. należała do szlachty. Było to jeszcze wtedy, gdy K. była wsią parafialną, a więc przed 1470 r., porównaj przyp. 2.

5 Zob. przyp. 2.