KLONÓW

(1254 n. Clonov z kop., 1428 de Clonavi, 1442 Clwnyow, Clonyow, 1461 Clunow, 1464 Conyow, Kloniow, 1470-80 Clunyow) 11 km na SE od Miechowa.

1. 1489 pow. krak. [-prosz.], 1581 pow. prosz. (RP k. 137; ŹD s. 16); 1470-80, 1598 par. Racławice (DLb. 1 s. 136; WR k. 244v).

2. 1254, 1256, 1286, 1287 łąki i las → p. 3; 1442 Klonów kl. zwierzyn. pożycza 20 grz. od Mik. Grzymały z Businy [woj. sier.] celem zapłacenia stren. Stogniewowi z Miechowic [w kop. błędnie Marschowice] sołtysowi z K. za gaj w K. zw. Marszówką [dziś las i pole o tej nazwie w K. - UN 7 s. 63] (ZDM 3, 604); 1444 Jan z Kaliny [Wielkiej] przysięgą oddala roszczenia prep. zwierzyn. Tomka o bezprawne wycięcie 100 dębów w K.; 1446 Stogniew z Miechowic z s. Janem darowują kl. zwierzyn. ich gaj w K. zw. Marszówką, przynależny do sołectwa tamże, i poręczają prep. Tomaszowi, że jeśli Stogniew s. tegoż Stogniewa wystąpi przeciw kl. o ten gaj, ojciec z s. Janem uwolnią kl. od jego roszczeń (ZK 257 s. 14, 145); 1471 Góry w par. Kalina Wielka graniczą z K., droga z Kaliny Wielkiej do K. → Góry p. 3; 1474 gaje w Racławicach zw. Słonkami alias Na Kopaninach rozciągają się do granic klonowskich (GK 19 s. 923); 1475 rola na Dalach w Racławicach leży k. granic klonowskich (GK 20 s. 216); 1492 wieś Góry jest położona między granicami K., Kaliny Wielkiej i Śladowa w pow. ksiąs. (GK 23 s. 1009-10); 1493 K. graniczy z Marchocicami → p. 4; 1498 lasy w K.; 1499 przez K. biegnie droga ze Skalbmierza do Miechowa, staw, łan zw. Skorzyńskim → p. 3; 1584, 1585 droga z Kaliny Wielkiej do K. (ZK 406 s. 220-2, 240-2, → Góry).

3A. Własn. kl. zwierzyn. 1254, 1256, 1286, 1287 wieś K. z rolami, łąkami, karczmą i lasem jako własn. kl. zwierzyn. wymieniana w dok. Bolesława Wstydl. i Leszka Cz., którymi potwierdzali posiadłości i przywileje klaszt. (KK 40; Pol. 3, 33, 64; ZDM 1, 11); 1394 Staszek kmieć z K. (ZK 2 s. 52, 59); 1408 Jan i Stan. kmiecie z K. (GK 1a k. 24v); 1428 Maciej kmieć kl. zwierzyn. z K. (GK 3 s. 187); 1457 → p. 5; 1470-80 K. własn. kl. zwierzyn., folwark i dwór, 25 ł. kmiec., karczma i 4 zagrody z rolami, młyn. Kmiecie odrabiają podwójną powabę i dają podwody do Zwierzyńca, płacą po 9 sk. czynszu, oddają po 30 jaj, 2 koguty i 2 sery oraz sep. Karczmarz płaci 2 kopy gr (DLb. 1 s. 136; 2 s. 79; 3 s. 65, 333)1W t. 1 i 3 DLB J. Długosz podał błędne wiadomości w sprawie własności K. W t. 1 przypisał go klaryskom krak. - opis wsi wpisany jego ręką, dodając na końcu, że kl. zwierzyn. posiada tu folwark (oprócz folwarku klarysek, a obecnie posiada go kl. zwierzyn. Danych o rzekomej własności klarysek nie da się racjonalnie objaśnić. Kl. ten nie mógł mieć tej wsi przed 1254 r., gdyż praktycznie jeszcze nie istniał, a tym bardziej później; 1478, 1480 wieś K. nie zapłaciła poboru (GK 20 s. 821; 21 s. 146); 1482 Marcisz z K. kmieć kl. zwierzyn. (ZK 261 s. 171); 1487 wieś K. w cz. kl. zwierzyn. nie zapłaciła poboru (GK 22 s. 733); 1498 kl. zwierzyn. oddaje w dożywocie Łukaszowi Zebrzydowskiemu z Połajowic [dziś Pojałowice] całą cz. w K. Kl. będzie brał drewno z lasów w K. na potrzeby folwarków w Kościejowie i Szarbiu, tj. na opał i budowę, dla folwarku w Szpitarach tylko drewno budulcowe, a kmiecie z tych trzech wsi mają pr. wycinania chrustu na opał. Zebrzydowski obow. do wypraw wojennych (GK 26 s. 729); 1499 kl. zwierzyn. daje Mik. Morskiemu z Marchocic cz. łanu w K., przez którą biegnie droga ze Skalbmierza do Miechowa, wraz ze stawem w tej cz. łanu, w zamian za pole z łanu zw. Skorzyńskim w K., leżące k. klaszt. folwarku, i za siedlisko karczemne, pozostałe pola tych 2 ł. każda ze stron będzie posiadać jak dotąd (ZK 153 s. 235-6); 1500 Stanisław zw. Pawłowicem kmieć z K. należący do [dzierż, tamże] ur. Łukasza Zebrzydowskiego (GK 27 s. 1011, 1184); 1501 → p. 6; 1529 K. własn. kl. zwierzyn., czynsz 4 grz. (LR s. 204); 1564 poddani wsi kl. zwierzyn. K. obow. zaorać i zasiać jutrzyny na król. folwarku w Proszowicach oraz płacić 24 gr łącznego i 8 gr za przywóz drewna, są natomiast wolni od wożenia gnoju. Sep z 1 ł. dla zamku krak. (LK 1 s. 47, 49; 2 s. 72).

3B. Własn. szlach. powstała w ciągu XV w. na zrębach sołectwa dziedz. → p. 4.

4. Sołectwo dziedz. w K. w rękach szlach., które w XV w. przekształciło się w dziedzinę szlach. nie podlegającą pr. dominialnemu właściciela czyli kl. zwierzyn.2Celem w miarę pełnego zilustrowania tego procesu całość materiału, w tym również dotyczącego już szlach. dziedziny w K., została zamieszczona w jednym punkcie. Zgromadzony tu materiał do 1477 r. w połączeniu z danymi z l. 1461-1477 (→ p. 5) jest bardzo ciekawy 1382 Mikołaj i Wielisław z K. (SP 8, 1476); 1383 Cieszek z K. (SP 8, 2158); 1394-5 Jaszek z K., jego zięć Spytek z Janowic (ZK 1c s. 435, 442, 451, 456, 458)3Z braku danych nie da się rozstrzygnąć, czy te cztery osoby należały już do dziedziców wydzielonych z sołectwa części ról, czy też byli to sołtysi w K. przed Wilczkiem z Zakrzowa (→ 1416); 1395 Pełka z Czapel [Wielkich] pozwany przez królową Jadwigę do odebrania pieniędzy za K. (ZK 1c s. 269)4Najpewniej chodziło tu o sołectwo w K., gdyż wieś należała do kl. zwierzyn; 1398 Marcisz z K. ustanawia Wita z Boczkowic pełnomocnikiem w sporze z Jaszkiem z Solca o dziedzinę tamże (SP 8, 6728)5Ze względu na imię (→ 1461-2) sądzę, że był on już dziedzicem cząstki w K., podobnie jak i następni dziedzice; 1413-9 Andrzej z K. (ZK 193 s. 148; 194 s. 243); 1414 Stanisław [Wojszyk] z K. (ZK 5 s. 405); przed 1416 Wilczek z → Marchocic soł w K.6Wilczek pisał się z Marchocic i występował w źródłach od 1398 r → niżej; 1416 Elżbieta ż. Klemensa [Wątróbki] ze Strzelec i Małgorzata ż. Stogniewa z Niedźwiedzia [pow. sand.] cc. Wilczka z Mrachocic dzielą dobra po ojcu. Elżbiecie przypada cała cz. w Marchocicach, a Małgorzacie: Miechowice, Kamienica, Tarnowa, Mordarka i sołectwo w K. Elżbieta zobowiązuje się wykupić z zastawu od Prandoty z Wielkanocy wieś Kamienicę pod warunkiem zastawienia Małgorzacie za 100 grz. cz. w Marchocicach z wyłączeniem dworu (ZK 6 s. 270; 194 s. 24); ww. mężowie poręczają za żony, że stawią się one na najbliższe roki w Książu [Wielkim] celem zeznania i wpisania do akt dokonanego przez nie podziału dóbr dziedz. po ojcu. Gdyby któraś z żon nie przybyła i nie dokonała wpisu, jej mąż zapłaci drugiemu 500 grz. zakładu. Elżbieta ż. Klemensa ma wziąć na siebie wszystkie terminy w sprawie Marchocic (SP 2, 1487); 1418-9 Stanisław kmieć z K. (ZK 194 s. 221, 250); 1418 Mikołaj pleb. z Racławic winien 18 grz. Andrzejowi z K.; tenże Andrzej zeznaje, że Stanisław z Głupczowa zapłacił mu 20 grz. a dalsze 19 grz. zapłaci mu do ś. Mikołaja [6 XII] pod karą XV (ZK 194 s. 122, 240); Stogniew z Niedźwiedzia za zgodą ż. Małgorzaty sprzedaje za 50 grz. półgr Mikołajowi z Marchocic 1 ł. z 2 zagrodami z sołectwa w K. Już po roku Stogniew może wykupić te dobra za 40 grz. Po trzech latach Małgorzata ż. Stogniewa sądownie wyrazi zgodę na tę transakcję (ZK 194 s. 146); Stanisław i Maciej kmiecie z K. (ZK 194 s. 183).

1424-9 szl. Stan. Skórka dz. cz. w K (SP 2, 2005; RH 3, 97) 7W wystawionym w Krakowie dok. z 1430 r. (ZDM 2, 426) występują Michał i Stanisław z K. Stanisława identyfikuje się ze Stan. Skórką, a Michała z pisarzem sędziego ziemskiego krak. z l. 1414-23 o tym imieniu (→ DSZ) i nie tylko w tym wydawnictwie przyjmuje się, że pochodził z naszego K. Gdyby przyjąć tę ostatnią identyfiakcję, to chodziłoby w tym wypadku o należący do Rogalów Klonów na Kujawach, gdyż z tej właśnie wsi pochodził pisarz Michał, jak to słusznie przyjął już Bon. 10 s. 146. Stanisław i Michał byli najpewniej dziedzicami Klonowa Wielkiego [dziś Kłonów] w pow. rad., gdyż prawie w tym samym czasie dziedziczył tu Michał h. Awdaniec sędzia grodzki rad; 1424 Jan kmieć z K. ustanawia [swego pana] Stogniewa z Niedźwiedzia zachodźcą w sporze z Janem z Kaliny Małej o 32 kopy pszenicy (ZK 195 s. 278); na rozkaz star. krak. Wiewiórka i Prandota Rzerzuski sędziowie Stogniewa dz. Niedźwiedzia na następnym terminie sąd. mają potwierdzić, że wobec nich Stogniew pozyskał to, iż pozywający go Stanisław [Skórka], Małgorzata [wd. po Stan. Wojszyku] i jej s. Mikołaj z K. są jego poddanymi (ipsius homines et rustici, SP 2, 2005); 1425 szl. Wiewiórka z Polekarcic i Prandota z Rzerzuszna sędziowie stren. Stogniewa z Niedźwiedzia i jego ż. Małgorzaty zeznają przed sądem grodzkim krak., że sądzili Stanisława alias Skórkę o posiadany przez niego łan w K. i przysądzili Małgorzacie z tytułu szkody 30 grz. (SP 2, 2031); Małgorzata ż. Stogniewa z Niedźwiedzia pozywa Mikołaja s. Stan. Wojszyka z K. o posiadanie przez niego bez jej zgody dziedziny w K.; taż Małgorzata przeciw Stan. Skórce z K. o posiadanie bez jej zgody dziedziny w K. Sąd grodzki odsyła obydwie sprawy na wiec (GK 2 s. 318); Stan. Skórka z K. wyrokiem sędziego grodzkiego krak. ma zapłacić 30 grz. Stogniewowi z Miechowic lub jego ż. Małgorzacie pod warunkiem wwiązania ich do łanu w K., na którym sam siedzi (GK 2 s. 319); Małgorzata wd. po Stanisławie [Wojszyku] z K. z s. Mikołajem, okazując dok. prep. Tomasza i opatki zwierzyn. Sędki, oddalają roszczenia Małgorzaty ż. Stogniewa z Miechowic o dziedzinę w K., mianowicie o 1 ł. wolny; Jan Głąb karczmarz z K., Stan. Skórka z K. wyznacza ż. Świętochnie 40 grz. półgr posagu na 1/2 ł. w K. Łan przez niego posiadany od sołectwa w K „est divisus alias oddzelon”, a uzyskał go drogą zamiany za dziedzinę w Marchocicach (ZK 195 s. 349, 357).

1427 Stanisław z Ulanowie [pow. sand.] na wiecu w Wiślicy dowodzi szlach. i h. Na Górę, naganiony w pow. krak. przez Jana Karwacjana z Janowic [dziś Janowiczki] pełnomocnika Stanisława zw. Skórką z K., gdy jako świadek pani Małgorzaty ż. szl. Stogniewa z Niedźwiedzia miał zeznawać przeciw temuż Skórce [w sprawie jego podległości Małgorzacie jako sołtysce w K.] (SP 7/2, 1297); prep. zwierzyn. Nanker zobowiązuje się zapłacić 70 grz. Małgorzacie ż. Stogniewa z [Niedźwiedzia i] Szumska [pow. sand.] na ręce męża za sołectwo w K. (GK 3 s. 3); Klemens Wątróbka ze Strzelec i Stogniew z Szumska alias ze Szczekarzowa [pow. prosz.] poręczają za Małgorzatę ż. Stogniewa również z Szumska, że wpisze ona do akt ziemskich krak. rezygnację na rzecz prep. zwierzyn. Nankera z sołectwa w K. (GK 3 s. 6); 1428 Stan. Woch, Stanisław, Jakub Łysek i Stan. Wilkowic zagr. [sołtysa] z K. (GK 3 s. 284); Małgorzata ż. Stogniewa z Miechowic pozyskuje wieczyście prawem i zeznaniami świadków podległość jej [jako sołtysce w K.] Stan. Skórki z K., ponieważ tenże polecił swemu pełnomocnikowi naganić szlach. jej świadka [Stanisława z Ulanowic], który miał zeznawać w sądzie w sprawie podległości Skórki Małgorzacie; tenże świadek oczyścił się z nagany, na co uzyskał dok. sądu ziemskiego sand.; tenże Skórka skazany na karę XV dla Małgorzaty i sądu, ponieważ nie dopuścił do przysięgi świadków w sprawie jego jej podległości (SP 2, 2184); prep. zwierzyn. ma rozsądzić sprawę między Janem włodarzem z Luboczy a Maciejem kmieciem z K. (GK 3 s. 187); Boksa z Niedźwiedzia dz. [sołectwa] w K.; 1429 → p. 5; 1436 Stanisław z Połajowic z s. Stanisławem sprzedają za 200 grz. gr krak. stren. Stogniewowi z Miechowic dziedz. sołectwo w K. (ZK 197 s. 460-1; DSZ 183)8W DSZ dok. sądu ziemskiego krak. poświadczający tę transakcję został wydany z or. przechowywanego w kl. zwierzyn., w którym zamiast słowa filius jest słowo frater. Dok. sądowy został spisany na podstawie zapiski w ZK, dlatego trzeba przyjąć, iż to pisarz or. pomylił się, podając całkiem błędną filiację; 1442 → p. 6; 1446 Stogniew z Miechowic sołtys z K. i jego synowie → p. 2.

1447-88 szl. Jakub Wojszyk z K. h. Ostoja komornik podsędka ziemskiego krak. od 1464 (ZK 257 s. 202, 271; 16 s. 235, 532, 579, 608; 17 s. 273, 352, 398, 616; 201 s. 454-5; 259 s. 137, 141; 152 s. 84, 121; 260 s. 100; 262 s. 250; GK 13 s. 508; 18 s. 47; 19 s. 370; OK 12 s. 931, 1056, 1074; AKH 6, 46, 216; Mp. 5 L 64, 100; M 136; N 264; O 175; Tyn. 237; KUJ 259; ZK 19 s. 235; 20 s. 442; Fed. s. 82; Bon. 10 s. 145-6)9Czasem w źródłach nie przydawano mu przezwiska Wojszyk i jest mylony z Jakubem z Klonowa Wielkiego, który pod koniec życia Wojszyka często bywał w Krakowie, gdyż pełnił urząd sędziego dworu król. do 1490 r 1447 Jakub [Wojszyk] z K. wyznacza ż. Katarzynie c. Jaszka z Deszna 30 grz. posagu i tyleż wiana na połowie dóbr w K. (ZK 257 s. 202); → Deszno p. 3; 1461-2 Marcin, Marcisz Skórka z K. (AKH 6, 46; ZK 258 s. 337); 1461 łany w K. należące do szl. Marcina [Skórki] i Jakuba [Wojszyka] z K. podlegają pr. wójtowskiemu [zostały wyłączone z sołectwa w K.] → p. 5; 1462 Jakub z Miechowic dz. sołectwa w K. (Teut. 3 s. 257); 1465 Jakub z Miechowic alias z Nasiechowic [sołtys dziedz. w K] zastawia za 17 grz. Jakubowi Wojszykowi z K. 1 ł. tamże z kmieciem Janem Grzywcem (Grzivecz, ZK 258 s. 420); 1467 Maciej z Taszyc zobowiązuje się zapłacić 6 i 1/2 grz. Dorocie wd. po Marciszu z K. za zastaw w Koczanowie (ZK 17 s. 447); Maciej z Taszyc ongiś z Donatkowic, panna Katarzyna, Dorota ż. [zm.] Marcisza z K. i Wichna ż. Pawła z Taszyc sprzedają cz. w Leksicach (ZK 17 s. 445); 1468 Maciej Donatkowski z Koczanowa opiekun dzieci zm. Marcisza Skórki z K. wydzierżawia na 3 lata za 6 grz. Mik. Rycerzowi z Siennicy [ziemia chełmska] całą ich dziedzinę w K. i oprawę na niej ich matki [Doroty]. Na czas dzierżawy Rycerz jest zobowiązany regulować służebności (servicia ex hac hereditate) [sołtysowi dziedz. w K.] Jakubowi Miechowskiemu. Rycerz bierze tę dziedzinę wraz z 2 wołami, 3 krowami, 6 świniami, 30 owcami, 8 kozami, 20 gęsiami, 30 kurami, pługiem, bronami cum stipharys alias radly, sprzętami domowymi oraz osiewkiem ozimym. Wszystko to ma wart. 20 grz. Marcin z Maciejowa i Marcisz z Miroszowa poręczają, że Rycerz po 3 latach zwróci w całości inwentarz i sprzęty (GK 18 s. 609-10); 1469 Jakub z Miechowic sprzedaje za 44 grz. Mikołajowi z Morska całą cz. w K. Jeśli Jakub nie wykupi tych dóbr w ciągu 6 lat, po ich upływie Mikołaj doda mu 25 grz. i pozyska te dobra wieczyście (ZK 17 s. 602); tenże Jakub sprzedaje za 70 grz. Mikołajowi z Morska całą cz. w K. (ZK 152 s. 185); Jakub Wojszyk z K. komornik podsędka ziemskiego krak. wyznacza ż. Dorocie 30 grz. wiana na połowie dóbr i inwentarza żywego oraz zboża w polu i w gumnie w K. (ZK 260 s. 273); Maciej z Koczanowa opiekun dzieci [Marcisza] skórki z K. (GK 18 s. 950); 1469-70 Jan [Skórka] z K. h. Ostoja [s. Marcisza, nepos Jakuba Wojszyka] (ZK 204 s. 41, 50; Dlb. 1 s. 136; 2 s. 79; 3 s. 65, 333).

1470-80 sołectwo w K. z 2 ł., karczmą z rolami i 1 zagrodą należy do [Mik.] Morskiego; folwarki szlach. Jakuba Wojszyka i jego neposa Jana Skórki h. Ostoja (DLb. 1 s. 136; 2 s. 79); 1470 Jakub Wojszyk z K. komornik podsędka krak. przeciw Andrzejowi z Kwiatonowic o karę XV dla siebie i sądu z powodu nie zapłacenia kary 3 grz.; Fenna ż. Jana z K. c. Mściwoja z Rzewuszyc [pow. chęc.] zeznaje, że Jan z Minogi spłacił ją z dóbr po matce Annie (ZK 18 s. 14, 120); 1474 szl. [Jakub] Wojszyk z K. bierze w zastaw za 13 fl. węg. cz. w Racławicach (GK 19 s. 980); 1477 folwark tegoż Jakuba → p. 5; 1483 Jakub z K. z ż. Dorotą zobowiązują się zwrócić 12 grz. Tomaszowi dzierż. Jastrzębnik [pow. wiśl.] pod warunkiem wwiązania go do odziedziczonej przez Dorotę cz. w Wojciechowie [par. Kazimierza Wielka] (ZK 262 s. 256); 1484 tenże Jakub komornik podsędka krak. z ż. Dorotą wwiązują go do odziedziczonej przez Dorotę po zm. br. Janie cz. w Wojciechowie (ZK 202 s. 19); 1489-92 Stan. Wojszyk z K. s. zm. Jakuba Wojszyka (GK 23 s. 104, 895); 1489-99 w K. w cz. Morskiego brak danych o poborze (RP s. 137; ŹD s. 440; RP s. 13, 42, 79, 115, 150, 163, 179, 193, 209); 1489 Stan. Wojszyk z K. obwinia Jakuba Morskiego z Marchocic in termino arestato alias na liczowanym roku o 3 woły, 10 krów, 26 owiec, 3 konie i 3 konie robocze (GK 23 s. 111, 154); 1492 Stan. Wojszyk z K. s. zm. Jakuba Wojszyka sprzedaje za 40 fl. węg. Łukaszowi Zebrzydowskiemu z Połajowic całą cz. po ojcu i matce w K. (GK 23 s. 895; ZK 262 s. 168)10Do księgi ZK 262 została wszyta pod 1481 r. składka z innego roku i zawiera ss. 168-184. Obejmuje ona nie oznaczone żadną datą zapiski, które z uwagi na osobę komornika Jakuba, występującego w źródłach do 1488 r., należy datować na 1492 r; 1493 tenże Łukasz sprzedaje za 40 fl. węg. Mikołajowi z Morska całą cz. w K., którą kupił od szl. Stan Wojszyka (ZK 263 s. 152); br. Jakub, Jan i Mikołaj z Morska dzielą się dobrami. Jakubowi i Janowi przypadają cz. w → Marchocicach z wyszczególnionymi z osobna przynależnościami, a Mikołajowi cała cz. w K. i cz. ról folwarcznych w Marchocicach w sąsiedztwie K., do którego zostaną włączone, wg wyznaczonych przez braci znaków, a także stary staw w Marchocicach. Mikołaj może zbudować nad tym stawem młyn i posiadać go do czasu, aż Jan nie zbuduje swojego młyna. Jakub i Jan będą wyznaczać Mikołajowi do koszenia cz. ze swych łąk w Marchocicach (ZK 263 s. 200-2); 1493-1504 Mik. Morski dz. cz. w → Marchocicach i w K. (ZK 263 s. 152; 264 s. 24-5, 138-40; GK 25 s. 951; ZK 203 s. 360-1); 1494 Jan Morski z K. oddala roszczenia szl. Jadwigi z K. ż. uczc. Stanisława z Mogiły [→ 1507-8] o cz. dóbr w K. po matce Dorocie i ojcu Jakubie Wojszyku (ZK 263 s. 261-2); Mik. Morski z K. zastawia za 260 fl. węg. br. Andrzejowi alias Indrzychowi Morskiemu cz. w K. i w Marchocicach (GK 24 s. 488-9); tenże Mikołaj zobowiązuje się zapłacić 300 grz. br. Janowi Morskiemu prebendarzowi w Sieciechowicach pod warunkiem wwiązania go do cz. w Marchocicach i w K. (GK 24 s. 510-1); br. podzieleni Jakub i Mik. Morscy dziedzice z Morska zobowiązują się zapłacić 330 fl. węg. Stan. Masłowskiemu z Wierzbna pod warunkiem wwiązania go: Jakub do cz. w Marchocicach, Mikołaj do cz. w K. i w Marchocicach. Anna ż. Mikołaja zgłosi do akt rezygnację z pr. do oprawy posagu i wiana na dobrach męża (GK 24 s. 521-2); Mik. Morski z Marchocic poręcza Pawłowi Wojciechowskiemu dług 130 fl. węg. Piotra Halickiego cz. wsi K. i Marchocice (GK 24 s. 533-4); 1495 br. podzieleni Mikołaj i Piotr Morscy dziedzice z Morska zobowiązują się zapłacić Stan. Masłowskiemu z Wierzbna 330 fl. poręki za Stan. Wątróbkę ze Strzelec i 100 fl. długu pod warunkiem wwiązania go: Mikołaj do całych cz. w Marchocicach i K., a Piotr do cz. w Morsku (GK 24 s. 1016-7); Mik. Morski dz. z K. i Marchocic zastawia za 350 grz. gr pol. Janowi Pielszowi ze Swieradzic [dziś Sieradzice] wieś Marchocice i cz. w K. Anna ż. Mikołaja rezygnuje z pr. do oprawy posagu i wiana na tych dobrach (GK 25 s. 220-2); Stan. Wojszyk z K. ustępuje br. przyrodniemu [po matce] uczc. Stanisławowi blecharzowi z Mogiły z dóbr po ojcu i matce w Wojciechowie (ZK 263 s. 352-3); 1496 Mik. Morski z Marchocic wyznacza ż. Annie po 800 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr w Marchocicach, Miechowicach i K. (ZK 153 s. 142); Mik. Morski dz. Marchocic i Miechowic zobowiązuje się oddać 250 grz. półgr pol. br. Andrzejowi Morskiemu pod warunkiem wwiązania go do całej wsi Miechowic i całej cz. w K. (GK 25 s. 504-6); 1499 → p. 3.

1500 sąd ziemski krak. poświadcza, że Mikołaj z Morska wyznaczył ż. Annie po 500 grz. posagu i wiana na dobrach: Morsko, Strzelce, Miechowice i K. (Katalog UJ 269), 1502 Aleksander Jag. zezwala Mik. Morskiemu sprzedać z pr. odkupu jakiejkolwiek osobie duch. czynsz z Miechowic i połowy K. w ziemi krak. (MS 3, 222); 1504 cz. w K. przechodzi na własn. pkom. przem. Stan. Derszniaka z Rokitnicy → Górka, par. Witów p. 3A; Anna ż. Mik. Morskiego rezygnuje na rzecz Piotra, Mikołaja, Jana i Andrzeja ss. Stan. Derszniaka z pr. do posagu i wiana na Marchocicach i K. (ZK 264 s. 160); 1506-7 Jadwiga ż. uczc. Jana z Kleparza [jej drugi mąż → 1494] c. zm. szl. Doroty z K. obwinia prac. (nobilis przekreślone) Stanisława kmiecia dziedz. w K., a Jadwiga jest najbliższa po matce do tych na której jej matka szl. Dorota miała oprawę 30 grz. posagu i 20 wiana, wyznaczoną jej przez męża a ojca Jadwigi szl. Jakuba [Wojszyka] i wpisaną do akt ziemskich w Książu [Wielkim]. Jadwiga posiada w tej sprawie dok. wydany przez sąd ziemski krak. Dorota nie zdążyła przed śmiercią wybrać owych 30 grz. z tej cz. dóbr w K., a Jadwiga jest najbliższa po matce do tych pieniędzy. Stanisław albo wypłaci jej te 30 grz., albo ustąpi jej połowę dóbr w K. (ZK 264 s. 237-8, 232-3); 1508 taż Jadwiga przeciw temuż Stanisławowi kmieciowi dziedz. w K. o karę XV dla siebie i sądu ponieważ nie dopuścił do ciążenia na jej rzecz dóbr w K. (ZK 264 s. 308); 1511 Jadwiga ż. mieszcz. kleparskiego [Jana] c. dziedzica z K. [Jakuba Wojszyka] sprzedaje za 20 grz. prac. Stan. Przyszowi dziedzinę po ojcu i matce w K. (ZK 155 s. 477); 1518 Jan s. zm. Jakuba z Marchocic i K. pozywa Mikołaja i Jana ss. zm. Stan. Derszniaka pkom. przem. dziedziców Marchocic i K. o te dobra. Zachodźcą Derszniaków jest Mik. Morski z Morska [od którego ojciec ich nabył te wsie → 1504] (ZK 266 s. 296-7); 1521 Mik. Derszniak dz. Marchocic i K. (GK 36 s. 27); 1530 w [cz.] K. pobór z 1 i 1/2 ł. oraz karczmy dorocznej (RP k. 21); 1564 w K. w cz. Morskiego [= Derszniaka] pobór z 1 i 1/2 ł. (LK 2 s. 81).

5. 1408 podstoli krak. Andrzej z Tęczyna s. zm. kaszt. krak. [Jana] zeznaje, że sprzedał w imieniu br. Nawoja kan. krak. [posesora preb. marchockiej] za 72 grz. gr posp. stolnikowi krak. Wierzbięcie z Branic dzies. w K., Marchocicach i Dalewicach (GK 1a k. 67); 1409 Dziwisz z Moniaczkowic [dziś Muniaczkowice] i Paszek z Bodziejowic kupują za 45 grz. od ww. Wierzbięty dzies. w K. (GK 1a k. 140v); 1428 Jan Jedlecki obwinia Boksę z Niedźwiedzia [sołtysa w K.] i jego 3 zagr. z K. Stan. Wilkowica, Stanisława i Idziego i innych trzech „Durcza” [= Dyncza], którzy wymłócili sobie dzies. wart. 30 grz. Woźny sąd. Jakub aresztował ich przy bezprawiu, a także Stan. Wocha zw. Owieczką (et Oweczka Stanislaus Woch dictus). W zapisce wykreślono: et Jacobum Lyskonem eciam de Clonavi similiter condempnavit (GK 3 s. 187); 1429 kan. krak. Jarosław przeciw Stogniewowi z Miechowic o zaprzeczenie mu dzies. w K. wart. 40 grz. i zakaz jej wytyczenia (GK 3 s. 343); tenże Jarosław przeciw Dynczy kmieciowi z K. o zabranie jego dzies. [snop.] w K. wart. 40 grz. i złożenie jej w swoim obejściu. Jarosław wraz z woźnym sądowym zatrzymał Dynczę, gdy zabierał tę dzies. (GK 3 s. 343, 347, 358, 368); 1457 Jan Kleszcz główny dłużnik i jego poręczyciel Mikołaj kmiecie z K. zobowiązują się zapłacić 4 grz. kan. kruszwickiemu neposowi kan. krak. [Mik.] Głębockiego [posesora preb. marchockiej w kat. krak.] za kupioną dzies. w K. (OK 10 s. 65); 1461 Marcin [Skórka] i Jakub Wojszyk z K. zwrócili się do kapit. krak. o uchylenie ekskomuniki, którą zostali obłożeni, gdyż odmawiali odwożenia własnymi wozami oddawanej w gonitwę dzies. snop. ze swych łanów w K. kan. krak. [i posesorowi preb. marchockiej] Mik. Głębockiemu z Głęboczka [woj. pozn.]. Odmowę przewozu uzasadniali tym, że są szlachcicami. Po zbadaniu sprawy przez dra dekretów kan. krak. Mik. Spicymira kapituła wyrokuje, iż Głębocki miał pr. do przewozu przez ww. dzies. w K., dalej więc, jak inni, będą tę dzies. przewozić własnymi wozami i oddawać ją w gonitwę, ponieważ posiadają oni łany w K., które podlegają pr. wójtowskiemu [sołtysiemu]. Nie uzyskują zatem absolucji (AKH 6, 46); 1466 szl. Jakub Wojszyk z K. zobowiązuje się zapłacić Janowi Głębockiemu kan. kol. Ś. Michała na zamku krak. faktorowi swego stryja Mik. Głębockiego kustosza krak. 4 1/2 grz. za kupioną u Jana dzies. za bieżący rok w K.; 1469 Jakub Wojszyk z K. zobowiązuje się zapłacić 9 grz. kan. krak. i prep. gnieźn. Urielowi na ręce kan. krak. Jana Juniora Długosza za dzies. w K. (OK 12 s. 931, 1056); 1470-80 dzies. snop. i kon. z łanów kmiec., ról zagrodników i karczemnych wart. 20 grz., a także dzies. snop. w gonitwę z sołectwa i folwarków szlach. preb. marchockiej w kat. krak. (DLb. 1 s. 136; 2 s. 79; 3 s. 65, 333) 1477 w sporze między kan. krak. [i posesorem preb. marchockiej] oraz prep. gnieźn. Urielem z Górki [woj. pozn.] a Jakubem Wojszykiem dz. z K. o dzies. snop. kapituła krak. wyrokuje: Wojszyk powinien oddawać dzies. w gonitwę i przewozić ją własnym wozem, ponieważ jest on szlachcicem kapituła respektuje jego przywileje, dlatego nie będzie obow. do przewożenia własnym wozem oddawanej w gonitwę dzies. snop. ze swego folwarku w K., ale kanonik sam postara się o dowiedzienie jej do wyznaczonego miejsca w K. (AKH 6, 216); 1529 dzies. snop. z całej wsi K. wart. 17 grz. preb. marchockiej w kat. krak. (LR s. 315).

6. 1382 Wojsław z Marchocic przeciw Mikołajowi i Wielisławowi [sołtysom] z K. o obcięcie mu 3 palców (SP 8, 1476); 1462 wyrokiem sądu Marcisz Skórka z K. ma zapłacić karę XV opatowi mog. za konia zabranego kmieciowi klaszt. Stan. Wachowi z Moniaczkowic, gdy wyruszał na wyprawę wojenną, twierdząc, iż zabiera go zgodnie z prawem. Tenże Marcisz skazany na karę 6 sk. winy laskowej na rzecz tegoż kmiecia i sądu, ponieważ nie pomogło mu odwołanie się do laski sędziowskiej celem wyjaśnienia po co i dlaczego zabrał tego konia (ZK 258 s. 337); 1465 Jan Gżegżułka z Łowini alias z Gołyszyna ustanawia Jakuba Wojszyka z K. „plenipotentem” we wszystkich swoich sprawach i daje mu wszelkie pełnomocnictwa, w tym w sprawie długu Piotra Czeskiego (ZK 260 s. 100); 1501 szl. Adam Pierzchała domownik Mik. Morskiego z Marchocic [i K.] wtargnął do K., którego cz. klaszt. ma w dzierżawie Łukasz Zebrzydowski, do domu prac. wdowy po Stan. Pawłowicu, rozbił bramę siedliska (porta curiae), drzwi do sieni, do izby i trzecie do drugiego pallacium alias przyssionka, zadał jej 5 ran krwawych i zabrał kmiecia osiadłego Jana, należącego do tegoż Łukasza (GK 28 s. 98).

7. Bon. 10 s. 145-6.

1 W t. 1 i 3 DLB J. Długosz podał błędne wiadomości w sprawie własności K. W t. 1 przypisał go klaryskom krak. - opis wsi wpisany jego ręką, dodając na końcu, że kl. zwierzyn. posiada tu folwark (oprócz folwarku klarysek, a obecnie posiada go kl. zwierzyn. Danych o rzekomej własności klarysek nie da się racjonalnie objaśnić. Kl. ten nie mógł mieć tej wsi przed 1254 r., gdyż praktycznie jeszcze nie istniał, a tym bardziej później.

2 Celem w miarę pełnego zilustrowania tego procesu całość materiału, w tym również dotyczącego już szlach. dziedziny w K., została zamieszczona w jednym punkcie. Zgromadzony tu materiał do 1477 r. w połączeniu z danymi z l. 1461-1477 (→ p. 5) jest bardzo ciekawy.

3 Z braku danych nie da się rozstrzygnąć, czy te cztery osoby należały już do dziedziców wydzielonych z sołectwa części ról, czy też byli to sołtysi w K. przed Wilczkiem z Zakrzowa (→ 1416).

4 Najpewniej chodziło tu o sołectwo w K., gdyż wieś należała do kl. zwierzyn.

5 Ze względu na imię (→ 1461-2) sądzę, że był on już dziedzicem cząstki w K., podobnie jak i następni dziedzice.

6 Wilczek pisał się z Marchocic i występował w źródłach od 1398 r.

7 W wystawionym w Krakowie dok. z 1430 r. (ZDM 2, 426) występują Michał i Stanisław z K. Stanisława identyfikuje się ze Stan. Skórką, a Michała z pisarzem sędziego ziemskiego krak. z l. 1414-23 o tym imieniu (→ DSZ) i nie tylko w tym wydawnictwie przyjmuje się, że pochodził z naszego K. Gdyby przyjąć tę ostatnią identyfiakcję, to chodziłoby w tym wypadku o należący do Rogalów Klonów na Kujawach, gdyż z tej właśnie wsi pochodził pisarz Michał, jak to słusznie przyjął już Bon. 10 s. 146. Stanisław i Michał byli najpewniej dziedzicami Klonowa Wielkiego [dziś Kłonów] w pow. rad., gdyż prawie w tym samym czasie dziedziczył tu Michał h. Awdaniec sędzia grodzki rad.

8 W DSZ dok. sądu ziemskiego krak. poświadczający tę transakcję został wydany z or. przechowywanego w kl. zwierzyn., w którym zamiast słowa filius jest słowo frater. Dok. sądowy został spisany na podstawie zapiski w ZK, dlatego trzeba przyjąć, iż to pisarz or. pomylił się, podając całkiem błędną filiację.

9 Czasem w źródłach nie przydawano mu przezwiska Wojszyk i jest mylony z Jakubem z Klonowa Wielkiego, który pod koniec życia Wojszyka często bywał w Krakowie, gdyż pełnił urząd sędziego dworu król. do 1490 r.

10 Do księgi ZK 262 została wszyta pod 1481 r. składka z innego roku i zawiera ss. 168-184. Obejmuje ona nie oznaczone żadną datą zapiski, które z uwagi na osobę komornika Jakuba, występującego w źródłach do 1488 r., należy datować na 1492 r.