(1252 villa qui dicitur Curduanow, 1254 Corduanow, 1375 Kurdwano, 1378 Curdno!, 1386 Kurdwanaw, 1394 allodium forwark Kurdwanow, Kurudanow!, 1406 allodium dictum Curdwanum, 1413 allodium Curdwanow, 1421 Curwano! Curwanow, 1428 Cordwanow, 1470-80 Curdwanoso, 1487 Curdwanowicze) 7 km na SE od centrum Krakowa, dziś osiedle w obrębie m. Krakowa.

1. 1467 pow. krak. (Mp. 5 M 16); 1489 n., 1581 pow. szczyrz. (RP s. 145; ŹD s. 40); 1470-80 n. par. Ś. Jakuba na Kazimierzu (DLb. 2 s. 25).

2. 1413 folwark K. k. Kazimierza; folwark zw. K. k. Krakowa → p. 3E; 1423 Więcesław wicekantor kat. krak. [posesor cz. K.] pozywa Piotra Wolfa z K. [i Marszowic, dziś Marszowiec, par. Zielonki] o przeniesienie drogi na inną, dotąd nieużywaną, drogę i o to, że woda z jego sadzawki zalewa i niszczy brzegi oraz role, czyniąc je niezdatnymi do użytku (GK 2 s. 100); 1428 folwark zw. K. k. Krakowa, za Górą Lasoty → p. 3B; 1447 sadzawka w K. → p. 3B; 1464 Jan prep. i szpital Ś. Ducha w Krakowie pozywający i pozwani wikariusze kat. krak. dziedzice K. w sporze o granice zostają odesłani z sądu wiecowego do sądu pkomorskiego (ZK 146 s. 658); Kazimierz Jag. nakazuje pełnomocnikom wikariuszy kat. krak. Mikołajowi, Bartłomiejowi i Mik. Mikulowi stanąć w imieniu wik. jako dz. K. na najbliższych rokach sądu ziemskiego krak. w sprawie [o granice] z prep. szpitala Ś. Ducha (ZK 16 s. 160); 1470-80 duży staw i młyn nad nim wcz. K. należącej do wik. kat. krak. Tacz. wsi graniczy z cz. szpitala Ś. Ducha w Krakowie. Łąka - własn. kościoła Ś. Jakuba na Kazimierzu - położona k. wsi: K., Łagiewniki i Jugowice. W cz. szpitala Ś. Ducha 3 sadzawki. K. graniczy ze: Swoszowicami, Jugowicami, z Wolą [Duchacką] (DLb. 1 s. 240-1; 2 s. 22; 3 s. 33, 49, 142, 440); 1478 publiczna droga król. idąca przez K. do Krakowa → p. 6.

1564 Zygmunt August poleca staroście krak., by bronił kopaczy siarki w K. przed przeszkodami czynionymi przez szl. Piotra Stokowskiego [z Rajska] (Kuraś, Materiały, 27); 1570 droga z Krakowa do Nowego Targu przez: Kazimierz, Łagiewniki, K. należący do wik. kat. krak., Swoszowice (LDK s. 75-6); 1580 → Kosocice p. 2; rozgraniczenie między K. szpitala Ś. Ducha a Rajskiem należącym do Marcina, Stan., Jak. i Wojc. Stokowskich rozpoczyna się od usypania kopców narożnych k. potoku zw. Studzianki [nie zid.], przy szpitalnej cz. K., przy K. należącym do wik. kat. krak. oraz przy Rajsku. Dalej kopce sypane są prosto na E, przez małe zarośla należące do szpitala Ś. Ducha, oraz kopce ścienne między K. szpitala a Rajskiem. Następnie przechodzi granica przez wielką drogę z Gołkowic do Krakowa, a za nią na E k. potoku zw. Słona Woda [nie zid.]. Po przekroczeniu tego potoku granica idzie na E małym potokiem zw. Zawaliński [nie zid.]. Potok ten wieczyście ma rozgraniczać ww. dobra. Po jego obu brzegach zostają usypane 3 kopce, u jego początku 2 kopce, z tych jeden kopiec bardzo duży. Od niego granica idzie drogą z K. do Rajska ku górze zw. Łysa Góra. Kopce sypane są na tej drodze i na górze. Następny kopiec jest usytuowany k. dębu nad potokiem zw. → Głogówka. Na dębie wycięto jako znak graniczny krzyż. Dalsze kopce sypane są na E, poniżej Głogówki i znaczone są dęby. Granica idzie teraz potokiem zw. Snozy [ nie zid.], który wieczyście stanowił i stanowi granicę. Nad tym potokiem usypano kopce narożne, przy wsiach: K., Rajsko, Piaski Małe i Wielkie (ZK 409 s. 201-5); 1599 łąka kościoła Ś. Jakuba na Kazimierzu między granicami Swoszowic i K. (WR s. 146).

3A. Przed 1252 własn. kl. Norb. w Zwierzyńcu, następnie własn. Cyst. w Szczyrzycu. 1252 Więcesław opat kl. [Norb.] w Brzesku, Wyszeniega opatka zwierz. i Dytwin prep. zwierz. sprzedają za 33 grz. Teclinowi opatowi kl. szczyrz. wieś K. (Mp. 1, 39); 1254 Bolesław Wstydl. i jego matka Grzymislawa poświadczają, że Klemens i Marek ss. zm. Marka wwdy krak. potwierdzili kl. szczyrz. nadanie ich stryja komesa Czadra, m. in. K. z dziesięciną (Mp. 1, 40 - w sprawie autentyczności dok. → Krzyszkowice 1254); 1255 role folw. → p. 5; 1304 Jan [Muskata] bp. krak. zaświadcza, że Bień s. Wojsława [dz. Łososiny] zw. Witszyc zwolnił Tybaldowi opatowi szczyrz. trzymaną w zastawie wieś K. i otrzymał od kl. 33 grz. (ZDM 1, 15).

1464, 1467 spór między kl. szczyrz. a kl. Ś. Ducha w Krakowie o 3 grz. czynszu płaconego od dawnych czasów z folwarku czyli dziedziny w K. w pow. krak. rozstrzygnięty w 1464 na rzecz kl. szczyrz. zostaje przez arbitrów utrzymany w r. 1467 (Mp. 5 M 16); 1470-80 połowa wsi [ściślej połowa połowy] należy do kl. szczyrz. W cz. tej 3 zagrody z rolami płacą kl. szczyrz. 3 grz. czynszu „ratione census terragii regii”. Druga cz. wsi, obejmująca 3 zagrody i folwark, należy do kl. Ś. Ducha w Krakowie (DLb. 3 s. 50, 440); 1529 3 grz. czynszu z pr. odkupu należą do kl. szczyrz. (LR s. 184).

3B. Własn. szlach. i mieszczan krak., od 1425 i od 1428 własn. kl. i szpitala Ś. Ducha w Krakowie. 1425 szl. Marta Grzymalina mistrzyni [żeńskiego] szpitala Ś. Ducha w Krakowie darowała prepozytowi i konwentowi Ś. Ducha wieś K. (DodGL nr 54, r. 1852, s. 216; Tomkowicz → p. 7, s. 23-4, 74); 1428 szl. Piotr Jursza [z Rokietnicy w ziemi przem.] sprzedaje za 200 grz. Jakubowi prep. ww. szpitala Ś. Ducha i jego konwentowi folwark (allodium sive predium) zw. K., położony k. Krakowa za Górą Lasoty [kupiony przez Jurszę w tymże roku od Jana Kocińskiego i jego ż. Mał. Rosin z Krakowa; → 3E 1428] (Teut. 1a s. 292, 301, 314); 1432 → p. 6; 1446 szl. Andrzej z Piasku i Mikołaj mieszcz. krak. poręczają Janowi prep. szpitala Ś. Ducha, że w ciągu 6 tygodni stawią przed prepozytem Mikołaja czyli Nikła z Kleparza dzierżawcę folwarku K. Jeśli go nie stawią, zapłacą prepozytowi 30 grz. (GK 9 s. 485-6); sprawa między rajcami Kleparza a pozwaną przez nich Jadwigą ż. ww. Nikła z K. zostaje odroczona, gdyż Jadwiga ma sprawę większą przed sądem bpa krak. w Sławkowie (GK 9 s. 726, 744); 1447 tenże Nikiel dzierżawca z K. mieszcz. Stradomia pozywa Jana prep. szpitala Ś. Ducha o 30 grz., jako że prep. zabrał mu dok. dzierżawy w K. oraz zniszczył sadzawkę w jego dzierżawie (ZK 13 s. 87-8).

1450 Piotr kmieć z K. [należącego do szpitala] (GK 11 s. 108, 116); 1462 Maciej kmieć prepozyta w K. (ZK 16 s. 21); 1464 → p. 2; własn. ww. szpitala (SP 2, 3748); 1464, 1467 → 3A; 1470-80 nie ma łanów kmiec., a jedynie 6 zagród z rolami, z których każda płaci 1 grz. czynszu. Z tego czynszu 3 grz. szpital Ś. Ducha zatrzymuje dla siebie, a 3 grz. płaci klasztorowi szczyrz. „ratione census terragii regii”. Szpital ma ponadto folwark (DLb. 3 s. 50, 440); 1476 → p. 5; 1487 Świętosław z Bodzentyna [pow. sand.] oświadcza, że otrzymał od Marcina prep. kl. Ś. Ducha w Krakowie 6 wiard. jako pełną zapłatę za sprzedane klasztorowi siedlisko i dom w K. (OK 14 s. 203); 1528 wg odnowionych, odtworzonych i poświadczonych przez bpa Piotra Tomickiego spalonych w pożarze przywilejów kl. Ś. Ducha, wieś K. należy do kl. z nadania zm. szl. Grzymaliny mistrzyni szpitala Ś. Ducha [→ 1425]. Z K. kl. płaci rocznie 3 grz. klasztorowi szczyrz. i daje dzies. snop. z wszystkich ról w swojej cz. par. Ś. Jakuba na Kazimierzu (DodGL nr 54, r. 1852, s. 216; Tomkowicz → p. 7 s. 74); 1529 cz. K. należy do prepozytury ww. szpitala. 10 zagrodników. Z pobieranego czynszu 12 grz. 6 gr prepozytura ma na mocy przywileju płacić kl. szczyrz. 3 grz. a resztę 9 grz. 6 gr zatrzymuje dla siebie (LR s. 220, ,232); 1530 w K. w cz. kl. Ś. Ducha pobór z 1/2 ł. (RP k. 38); 1542 prep. i kapituła kl. Ś. Ducha, w związku ze skargą mieszkańców wsi klaszt., określa ich obowiązki i utrzymuje m. in. dla K, obowiązek pracy raz w tygodniu z bydłem lub pieszo (BPAN rps 7115); 1564 pobór w cz. szpitalnej K. z 3 ł. (LK 2 s. 90).

3C. Własn. mieszczan krak., następnie szlach., od 1302 własn. wik. kat. krak. 1302 Racław kan. krak., mistrz [medycyny, lekarz nadworny Bolesława Wstydl.] nadaje altarii NMP w kat. krak. wieś K., którą kupił za 40 grz. od Marka i Ruprechta [wójtów sand. od 1305] ss. zm. Marka mincerza krak. (KK 1, 106); sąd ziemski krak. potwierdza sprzedaż K. temuż Racławowi przez ww. Marka i Ruprechta (DSZ 1); przed 1320? bp. Jan [Muskata?] zatwierdza ww. przytoczone nadanie K. [→ 1302] przez kan. Racława dla altarii PM w kaplicy mansjonarzy i ustanawia patronat kap. krak. dla tej altarii (DLb. 1 s. 240; MPH 3 s. 79 przyp. 1)¹Długosz w DLb. 1 s. 240 podaje, że wspólnota wik. kat. krak. posiada specjalny przyw. opatrzony pieczęciami kapituły i „Joannis episcopi Cracoviensis dicti...” [zostawione miejsce na przydomek bpa], W Roczniku Świętokrzyskim pod r. 1331 (MPH 3 s. 79 przyp. 1), w którym zanotowano śmierć Krystyna z Ostrowa [h. Rawa], wydawca w przypisie zamieścił z. jednego, późnego, z XVI w. rpisu tegoż rocznika wiadomość, że bp Jan Grot [h. Rawa] kupił za 40 grz. w srebrze wieś K. dla ufundowanej przez siebie ww. altarii. Jest to mylne przypisanie bpowi Grotowi fundacji tej altarii (która istniała już) i uposażenie jej wsią K. Por wyż. 1302; 1408 Paweł młynarz z K. pozywa Kaspra Krugla rajcę krak. o 10 grz. za wykonanie przekopy, szer. na 4 łokcie, długiej na 8 łokci, w Radziszowie; tenże Krugel oddala prawem powyższe roszczenia (GK 1a k. 79v., 88v., 92v., 100v., 104r., 106v.); 1417 Jan z Fałkowa [pow. opocz.] kan. krak., mistrz artium, opiekun i zarządca dóbr ww. altarii potwierdza Mik. Golikowi młynarzowi spod Góry Lasoty za murami kazimierskimi kupno młyna w K., należącego do tejże altarii. Młyn był zniszczony i w złym stanie, Golik doprowadził do jego naprawy, tak, że można mleć dzień w dzień (ZDM 1, 319); 1421 → p. 6; Maciej Prochocz mieszcz. Kazimierza poręcza Marcinowi altaryście kat. krak. za Stanisława [kmiecia] z K. (GK 1 s. 524); 1423 → p. 2.

1454 Andrasz i Grzegorz Mądrosz kmiecie z K. [wikariuszów] (GK 12 s. 344); 1457 Klemens kmieć z K. pozywa Piotra Foksa z Łagiewnik [i Marszowca], a wikariusz kat. krak. jako dz. K. staje za swoim człowiekiem (GK 13 s. 645, 662, 675); 1460 sąd grodzki krak. daje wikariuszom kat. krak. woźnego na wizję lokalną w K. (GK 14 s. 489); 1464 → p. 2; 1466 wikariusze kat. krak. pozywają Jana Szlepkugla z Krakowa i jego służbę, którą woźny aresztował, o zaoranie gwałtem ich ról w K., mających wart. 5 grz. i o tyleż szkody (GK 17 s. 878, 886); Paweł ze Swoszowic i Jakub prep. kl. Bożego Ciała pozywają Jana Szlepkugla z K., wnosząc o karę i stojąc za swoimi ludźmi (ZK 16 s. 403); 1467 woźny sądowy winien zeznać, gdzie zastał Jana Szlepkugla ze służbą, orzących role wik. kat. krak. w K. Szlepkugel twierdzi, że orał własne role [zakupne, dzierżawione od wikariuszy]. Sąd wyrokuje, że Szlepkugel winien stawić zachodźcę, u którego kupił role (GK 18 s. 145); 1470-80 cz. wsi należy do ww. altarii. Wspólnota wikariuszy posiada dok. darowizny tej cz. wsi przez kan. Racława [→ 1302] i dok. [potwierdzający → przed 1320] opatrzony pieczęciami bpa Jana i kap. krak. W tej cz. K. 4 ł. kmieci, z których trzej płacą po 1 grz., czwarty kopę gr czynszu. Dają też po 4 koguty i 30 jaj. Kmiecie nie pracują, lecz obrządzają łąki, z których 2 są duże, a trzecia mniejsza - kosząc je, układając siano w stogi i zwożąc. Nie płacą ospu. Nad dużym stawem młyn, płacący 1 1/2 grz., z rolą i łąką, z której młynarz winien zebrać i dać siano. Młynarz ma oddawać 4 koguty i 30 jaj (DLb. 1 s. 240-1); 1471 sprawa między Bartoszem mieszcz. z Kazimierza a pozwanym Mikołajem kmieciem z K. zostaje zawieszona na 2 tygodnie, w czasie których wikariusze kat. krak. winni przedłożyć przyw., na mocy którego mogą wyłączyć sprawę tego kmiecia [do sądu patrymonialnego] zgodnie z przywilejem. Do czasu rozstrzygnięcia sprawy obie strony winny - pod wadium 10 grz. - zachować pokój. Za Mikołaja poręcza Mikołaj krawiec z Krakowa, za Bartosza - Beski (GK 19 s. 499).

1475 Jan [Rzeszowski] bp krak. potwierdza, iż Zbig. Borczyński mieszcz. i rajca m. Kazimierza kupił za 4 grz. za zgodą wik. kat. krak. budynki (edificia alias budowanye) na rolach i łanie należących wieczyście do wik., od kmieci Stan. i Jana Mądrzyszów, niegdyś kmieci ,,manuales precariique” na tychże rolach. Role i łąki przynależne do tych kupionych zabudowań winien kupujący posiadać nie dziedzicznie ,,sed dumtaxat tamquam kmetho manualis in dictis agris alias poszrzebne”, z woli wikariuszy ,,more patrie et vicinie”, z obowiązkiem robocizny, ciężaru „odwoźnego” i innych powinności należących ,,ad purum kmethonem manualem”, jak: czynsz, daniny serów i jaj. Gdyby Zbigniew chciał ww. zabudowania sprzedać, winien uzyskać zgodę wikariuszy i oszacowanie przez nich wartości budynków (Mp. 5 N 363); 1478 → p. 6; 1479 sąd arbitrów rozstrzyga spór między wikariuszami a Mik. czyli Miklaszem o dom, który Mikołaj dzierżawi od wik. w K. i postanawia, że Mikołaj jako kmieć wik. może sprzedać dom i zabudowania komu chce i za sumę, jaka będzie mu się wydawała dobra, za zgodą jednak wik., w terminie do ś. Jana Chrzciela [24 VI], Gdyby w tym terminie kupca nie znalazł, 4 wiarygodnych ludzi, po 2 z obu stron, winno jednomyślnie dom i zabudowania oszacować i za tę sumę Mikołaj powinien wikariuszom wieczyście z nich ustąpić (GK 20 s. 986-7, 1008-9); Mik. Grzymała z Tczycy [sędzia dworu król.] oświadcza, że Jakub zakonnik w kl. Bożego Ciała [na Kazimierzu] i Barbara ż. Jana Zelczara złotnika krak. dzieci zm. ww. Zbigniewa [Borczyńskiego] rajcy Kazimierza jako posesorzy łanu w K. zrzekają się dobrowolnie na rzecz wik. kat. krak. dziedziców K. przypadających im po śmierci ojca własności i praw do domu i innych zabudowań przynależnych do tego łanu oraz dają wikariuszom wwiązanie. Jan s. ww. Barbary i Jana potwierdza to zrzeczenie (Mp. 5 O 159).

1480 młynarze: Kasper Mączka z młyna za murami Kazimierza i Maciej Goździeń z Bieżanowa poręczają za Annę c. zm. Mikołaja młynarza z K. ż. Stan. Żelazkowica kmiecia z Michałowa [pow. wiśl.] i za jej br. Wojciecha wikariuszom kat. krak. jako dz. K. i Pawłowi młynarzowi z K., który kupił od Anny młyn w K. i za ten młyn zapłacił, że nie będą oni, ani nikt inny czynić Pawłowi żadnych przeszkód w posiadaniu młyna. Mąż Anny [Stanisław], odstępując od sądownictwa w ziemi sand., zobowiązuje się uwolnić ww. poręczycieli Kaspra i Macieja od wszelkich strat poniesionych w związku z powyższym poręczeniem. Gdyby Stanisław nie wywiązał się z tego zobowiązania, Kasper i Maciej mogą go schwytać, zabrać mu dobra do czasu pokrycia strat (GK 21 s. 320-1); 1489-94, 1496-1500, 1508 pobór z 2 ł. (RP s. 30, 57, 94, 129, 145, 171, 187, 200, 220, 267, 355, 450); 1492 Jan Organka niegdyś młynarz w K. w związku z kupnem młyna w K. przez obecnego młynarza Stanisława, płacącego czynsz wikariuszom, poręcza pod wadium 16 grz. swe zachodźctwo przed sądem pr. miej. lub niem. czy też pol. w razie pretensji jakiejkolwiek osoby (GK 23 s. 861); 1496 → p. 6; Jan „villicus alias wladarius” z K. oraz Piotr i Mikołaj [kmiecie] z K. poręczają 1/2 grz., że prac. Stan. Sławiec [z K.] stawi w ciągu 8 tygodni w grodzie krak. przed sądem star. konia zabranego temuż (GK 25 s. 701); 1529 cz. K. należąca do altarii Narodzenia PM w kat. krak. płaci 4 grz. 12 gr czynszu [od kmieci], a z młyna 1 1/2 grz. (LR s. 228); 1530 pobór z 2 ł. i karczmy (RP k. 35); 1564 cz. K. własn. wik. płaci pobór z 2 ł. (LK 2 s. 90): 1580 → p. 2.

3D. Własn. szlach. 1400 Piotr [h. Syrokomla] z K. [i Stopnicy w pow. wiśl. s. Floriana i Katarzyny, br. Jakuba z → Korzkwi [błędnie, zamiast z K.] powinien przedłożyć przyw. prawa dziedz. (iuris hereditarii) (SP nr 329/60, 330/40, 332/46, 336/53, 340/18; Bon. 13 s. 220-l)²Trzej ss. Piotra: Florian, Szymon i Andrzej duchowni [→ p. 6] pisali się jako ss. Piotra z K. lub też wielokrotnie jako ss. Piotra ze Stopnicy, być może Piotr nabył tam wójtostwo. Piotr jako br. Jakuba z → Korzkwi zw. Kurdwanowskim bpa płockiego i ojciec kanoników krak. Szymona i Floriana ma w Kalendarzu kap. krak. (MPH n 5 s. 148) zapiskę o śmierci 20 maja, bez daty rocznej. Zob. też PSB 10 s. 317-8; 1406 Mikołaj [h. Półkozic] z Marszowic [par. Niegowić] i Białocina [woj. sier.] pisarz ziemski krak. sprzedaje za 306 grz. Janowi Wigantowi (Weygandowi) mieszcz. krak. swój folwark zw. K. (KSN 1754).

3E. Folwark³Folwark w K. jest prawdopodobnie pozostałością sołectwa, stąd transakcje i spory z nimi związane toczą się często przed sądami pr. niem włączony do cz. 3B w r. 1428. 1371 Hanko Blyweger odstępuje Annie wd. po Michale z Oświęcimia czwartą cz. swego folwarku w K., którego 3 pozostałe części należą do tejże Anny. Blyweger rezygnacji ma dokonać w sądzie gajonym w → Krzyszkowicach [par. Wieliczka] (Krzyż. 540); 1378 Piotr z dworu pani Merliny [Pfansmit] z K. [mieszczanki Kazimierza] (Chm. s. 93); 1388 Andrzej Wierzynek z K. → p. 5; 1394 Hanusz Krobar i jego ż. Hanna zobowiązują się wykupić za 100 grz. od Michała mistrza puszkarzy i wójta Skawiny zastawiony folwark K. Jeśli go w terminie nie wykupią, Michał będzie mógł go zastawić za taką samą sumę, komu chce (KSN 285); Więcesław z K. → p. 6; 1397 Lorek z K. [i Libertowa] ,,qui est” na folwarku Krobara ma sprawę w sądzie najwyższym pr. niem. ze swoim byłym sługą Kunachem (KSN 555); 1406 → 3D; 1409 Andrzej Chebdzic z Tropia i [Jan] Wigand z K. odesłani na sąd wiecowy (GK 1a k. 142v.); 1413 mieszczanie krak. Jan s. Plesnara i Paweł Bem wnoszą do sądu najwyższego pr. niem. skargę w związku z folwarkiem K. Jana Wiganda; Mik. Boner w imieniu Jana Wiganda z Krakowa protestuje przeciw zajęciu przez ww. Jana s. Plesnara i Bema folwarku K. k. Kazimierza, na którym Mikołaj ma zapisane 200 grz., jak to potwierdził dok. z zapisem opata tyn. [Dziersława h. Topór]; Jan jako pełnomocnik swego br. Mikołaja z Tarnowa [pisarza miej. tarnowskiego] sprzeciwia się wszystkim zajęciom dokonanym przez ww. Plesnara i Bema w związku z folwarkiem K. k. Krakowa (KSN 3333, 3338, 3363); 1415 Jan s. Wiganda przedstawia w sądzie ziemskim dok. Drogomira sędziego ziemskiego krak. i Krzesława podsędka [z lat 1385-91] w sprawie przeciw [Dorocie] ż. [Andrzeja] Chebdy z Tropia i jej siostrze Małgorzacie, jako że w związku z dziedzictwem w K. może odpowiadać tylko przed sądem pr. niem. i do takiego sądu zostaje odesłany (ZK 6 s. 78-9); 1418 Jan s. Wiganda mieszcz. krak. sprzedaje na 2 lata za 100 grz. gr pras. i 50 grz. gr pol. Janowi Wenkowi mieszcz. krak. swój folwark K. (Teut. 1a s. 86); 1427 Piotr Wolf mieszcz. krak. i jego ż. [Katarzyna c. Piotra Foksa z Marszowic] sprzedają za 200 grz. Mał. Rosin z Krakowa folwark w K. (Teut. 1a s. 262); 1428 Andrzej kmieć z K. pozywa Piotra Wolfa z Marszowic [posesora folwarku K.] o to, że nie chciał sprawować sądu w jego sprawie z kmieciem Mikołajem i Janem o 12 kop żyta i 10 kop pszenicy (GK 3 s. 125, 132); Jan Kociński i jego ż. ww. Mał. Rosin sprzedają za 200 grz. gr pras. i 50 grz. gr pol. szl. Piotrowi Jurszy z Rokietnicy folwark K., który kupili od Piotra Wolfa (Teut. 1a s. 292); ww. Jursza sprzedaje tenże folwark szpitalowi Ś. Ducha, → 3B.

3A, 3B, 3C 1420 Piotrek kmieć z K. (GK 1 s. 277); 1421 → p. 6; Stanisław kmieć z K. (GK 1 s. 552); 1432 → p. 6; Boguta karczmarz z K. pozywa Piotra Czekacza z Biskupic (GK 4 s. 743); 1439 szl. Janusz z Bukowiny [nie zid.] procesuje się z uczciwą Dorotą Bucholczową z K. (GK 6 s. 112-3, 145); 1462 Maciej kmieć z K. (ZK 16 s. 21); 1462 Zygmunt Kossocki [z Kosocic] pozywa Mik. Kokoszkę kmiecia z K. o 3 grz. i ten zostaje skazany na karę XV sądowi i Zygmuntowi. Zygmuntowi dany jest woźny dla dokonania zabezpieczenia sumy u Kokoszki (GK 16 s. 297, 313); 1476 → p. 6.

4. 1397, 1415 → p. 3E; 1471 → p. 3C. Por. też przyp. 3.

5. 1254 → p. 3A; 1255 Bolesław Wstydl. nadaje wsiom kl. szczyrz. dzies., m. in. z ról folw. w K. (Mp. 1, 42 - fals. z przełomu XIV/XV w.); 1388 Andrzej Wierzynek z K., pozwany przez Jana pleb. kościoła Ś. Jakuba [na Kazimierzu] o zabór dziesięciny, zostaje skazany na karę XV, gdyż nie stawił się na termin „powieszczony” (SP 8, 4816); 1462 patroni kościoła par. Ś. Jakuba potwierdzają jego uposażenie m. in. posiadanie dzies. snop. w K. (Mp. 5 L 35); 1470-80 folwark i 6 zagród w cz. K. należącej do szpitala Ś. Ducha dają dziesięcinę snop. wart. 4 grz. mansjonarzom kość. par. Ś. Jakuba na Kazimierzu. W cz. K. należącej do wik. kat. krak. kmiecie i młynarz ze swoich ról dają dzies. snop. i kon. plebanowi w Drogini (DLb. 1 s. 50; 2 s. 25; 3 s. 241); 1476 spór o dzies. z folwarku należącego do kl. Ś. Ducha w Krakowie, toczony z pozwu tegoż kl. z mansjonarzami kościoła Ś. Jakuba, zostaje rozstrzygnięty przez sąd kościelny na rzecz mansjonarzy. Sąd stwierdza, że mansjonarze mieli i mieć powinni tę dzies. (OK 2 s. 427); 1528 → p. 3B; 1529 dzies. snop. wart. 3 grz. od 10 zagrodników [w cz. kl. Ś. Ducha] należy do kościoła Ś. Jakuba, dzies. snop. wart. 7 grz. z cz. K. należącej do wik. kat. krak. do pleb. w Drogini (LR s. 220, 239).

6. Prawo miej. Kazimierza otrzymują: 1375 br. Mirek i Święch z K.; 1386 Szymon i Stanisław z K. (Chm. s. 55, 169, 170); 1394 Więcesław z K. [kmieć?] pozywa szl. Jakusza Forstka z Grzybowej o zrabowanie konia wart. 2 1/2 grz. i żywności; komornicy sądowi w powyższej sprawie proponują karę za oszczerstwo (ZK 2 s. 4, 108); 1397-1418 Szymon s. Piotra z K. i Stopnicy kan. krak. i kustosz pozn. (Bon. 13 s. 220-1; Wp. 7, 525 przypis. 10); 1400-17 Florian s. ww. Piotra z K. i Stopnicy kan. krak. zm. w 1417 r. na soborze w Konstancji (Bon. 13 s. 241; T. Glemma, Florian z Kurdwanowa, PSB 7 s. 41 - tu błędna informacja, że pochodził z K. w ziemi sochaczewskiej i że był bratem stryjecznym bpa płockiego Jakuba, był jego bratankiem); 1414-30 Andrzej s. ww. Piotra, student Ak. Krak. 1414-5, kan. krak. 1417, kan. pozn. 1417, kan. płocki 1420 (Bull. 4 wg ind.; Bon. 13 s. 241).

1421 ksiądz Marcin [z Bartkowic w ziemi sier., ałtarysta kat. krak.], notariusz król. pozywa Jana z K. ze sługą Piotrka młynarza o współudział w zabójstwie Macieja kmiecia w K. (GK 1 s. 498, 504, 518, 523, 566); Stanisław kmieć z K. pozywa Dominika z Krakowa o głowszczyznę za zabicie mu syna (GK 1 s. 498, 504, 510, 518, 523, 530, 541, 554, 566); Jakub Kwaczała z Kazimierza, pozywający Mik. Golika młynarza z K. o główszczyznę za zabicie br. Mikołaja, oświadcza, że otrzymał zadośćuczynienie (ZK 7 s. 152); 1432 wdowa samotna z K. pozywa Stanisława kmiecia z K. o 3 rany krwawe. Mistrz szpitala Ś. Ducha występuje o karę (GK 4 s. 792); 1476 Mikołaj czyli Miklasz z K. obwiniony przez Mik. Kyeczkyendorfa mieszcz. krak. o kradzież 2 kół wozu oraz,, przodek” tego wozu wart. 2 grz. Koła i „przodek” wozu zostały u niego zajęte. Miklasz, chcąc się oczyścić od zarzutu kradzieży, przysiągł, że koła i „przodek” wozu posiadał od 2 lat (GK 20 s. 418); 1478 Jan Zelczar złotnik i mieszcz. krak. pozywa Macieja pełnomocnika wik. kat. krak. jako dziedziców K. że poprzez swoich służebników porwali mu gwałtem na wolnej drodze publicznej, idącej przez K. do Krakowa, 155 owiec, 2 konie, 2 krowy wart. ogólnej 18 grz. i na swój użytek obrócili. Ww. Maciej wnosi o przeniesienie sprawy przed sąd duchowny, jako że pozwani są osobami duchownymi. Pełnomocnik Zelczara replikuje, że pozywa wikariuszy jako dziedziców K. o gwałt i powinni oni odpowiadać przed sądem grodzkim. Pełnomocnik wikariuszy odpowiada, że nie są oni pozwani „pro hereditate sed pro violencia” i dlatego właściwą dla nich instancją jest sąd duchowny. Sąd grodzki odracza rozsądzenie sprawy do czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwą instancję (GK 20 s. 796); 1496 Mik. Jordan z Zakliczyna z racji sprawy o główszczyznę poręcza za szl. Katarzynę ż. Wojciecha z Borzęty, c. Filipa kmiecia z Osieczan zabitego przez prac. Stan. Sławca z K. wsi wik. kat. krak., że jeśli Sławiec „humilitatem alias pokore” uczyni wówczas pod zastawem 10 grz. Katarzyna i wszyscy jej przyjaciele bliżsi i dalsi, jakiegokolwiek stanu nie będą niepokoić Sławca. Katarzyna oświadcza, że główszczyznę już otrzymała (ZK 21 s. 364).

7. K. Antosiewicz, Zachowane źródła do dziejów Zakonu Ducha Św. de Saxia w Polsce, ABMK 20, 1970 s. 95-134; S. Tomkowicz, Zabytki budownictwa m. Krakowa, 1: Szpital Ś. Ducha, Kr. 1892.

8. A. Krauss, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych w Kurdwanowie kolo Krakowa w latach 1954-1955, SA 4, 1957 s. 90-9; Żaki wg ind.; Osada wczesnośredn. (VII-XII w.); E. Dąbrowska, Osadnictwo wczesnośredniowieczne na terenie powiatu krakowskiego, Zeszyty Naukowe UJ, nr 51, Kr. 1962, s. 30-1.