BONISŁAW

(ok. 1240 Bandzyslave, Bandzislaw, Panczskwy, Bandzemyno! Baczyslaw, Banislav, Benslaw, Benisław) 6 km na NW od Bielska.

1. 1350 n. par. B. (OP nr 209); 1445 n. distr. płoc. (MK 337, 115v); 1483 n. ziemia płoc., pow. biel. (MK 6, 165v); 1506 dek. sierp. (MD).

2. Ok. 1240 Kuchary obok B. (K nr 301); 1594 pole w Rycharcicach [-Gnatach] pod Kuskowem, od drogi z Rycharcic-Drozdów do B., do granic Kuskowa (PG 96, 674-74v); pole w Kuskowie-Stradzewie pod Białutami, od drogi wiodącej z Kuskowa-Trojanów do B. (PG 96, 709); 1596 las koło kościoła, pole od drogi górnej do gościńca (PG 98, 700v); granica B. z Bombalicami (PG 98, 700v); 3 pola w B.: jedno pod Lelicami, od pól wezgłownych do granic Zaleskich w miejscu zw. Chmielnik; w tymże polu zagony od granic Lelic do błota Wyrabienie; w drugim polu zagony od granic Bombalic do ogrodów; w tymże polu klin od drogi wiodącej z Bombalic do Łysakowa; w trzecim polu pod Łysakowem zagony od gościńca bielskiego do pól przy kościele (PG 98, 477).

3. Włas. duch. (?) następnie szlach. Ok. 1240 ks. Konrad I potwierdza bpstwu płoc. posiadanie B. (K nr 301); 1405 Hanka z Pepłowa powierza Piotrowi z Witosławic sprawę przeciwko dziedzicom z B. o własność w B. (Pł. nr 519); Mikołaj z B. z braćmi mają wyznaczony termin z Hanką z Pepłowa (Pł. nr 578); 1407 Miczek z B. jako jeden z arbitrów w sprawie między dziedzicami z Dłużniewa a dziedzicami z Goszczyna (Pł. nr 946)1W indeksie Pł. określony błędnie jako B. w pow. mław; 1408 ks. Siemowit IV nadaje szlachcie h. Bolesta, m. in. Boleście, Mikołajowi, Raciborowi, Maciejowi, wszystkim z B., pr. nieodpowiedne i zwolnienie od kar (MPR 381; MK 5, 109v); 1433-38 Piotr Będzisławski z B. kanonik płoc. (ZDP nr 115, 125); 1440 Michał z B. kupuje cz. w Zalesiu (MK 340, 136v); 1444 Wojciech z B. zabezpiecza Janowi z B. 10 kóp gr posp. na 1 wł. pola w B.(MK 336, 12v); Piotr i Borzysław z B. zastawiają Michałowi z B. 1 wł. z siedliskiem w B. w 18 kopach gr posp. (MK 337, 134v); 1445 Piotr z B. zastawia pod przepadkiem Michałowi z B. całą cz. w B. w 9 1/2 kopach gr (MK 337, 115v); 1449 Stanisław z Łysakowa zabezpiecza żonie Świętochnie 90 kóp gr tytułem wiana na połowie dóbr w Łysakowie i w B. (MK 337, 82); 1450 Paweł z B.2W tekście: Bandzemyno. Traktują to jako pomyłkę pisarza, ponieważ Będzemin leży zbyt daleko od wsi Białuty jako arbiter w sprawie podziału majętności dziedziców z Białut (MK 335, 54v); 1478 Stanisław i Beata z B. sprzedają księdzu Boleście z Zalesia, pisarzowi ks. Janusza II, cz. w Zalesiu i 1 wł. w B. wraz z pr. patronatu kościoła w B. za 30 kóp gr w szelągach (MK 5, 72v); 1478 → p. 4; 1483 Stan. Dziwana s. Piotra, Stanisław s. Krystyna, Maciej s. Sądka, dziedzice z B., sprzedają Stanisławowi Klace Witosławskiemu z Suska 4 wł. z siedliskiem zm. Jana w B., na których siedzi dzierżawca Wróbel, i 2 wł. w Zalesiu; poręczywszy: Dziwana za matkę Annę, br. Krystyna i siostry Dorotę i Beatę; Stanisław s. Krystyna za matkę Katarzynę i żonę Jadwigę; Maciej za matkę Annę i siostry Małgorzatę, Jadwigę, Dziechnę i Katarzynę (MK 6, 165v); 1487 Maciej s. Sędka z B. zapisuje Janowi s. Mikołaja z Zalesia karczmę w B. zarządzaną przez Pawła Pasio z należącymi do niej rolami w 3 polach, z łąką i lasem (MK 6, 291); 1488 → p. 4; 1488-89 szl. Katarzyna z B. c. Andrzeja procesuje się z plebanem w Zielonej (Ep. 10, 607, 619, 639, 651); 1531: Jan Duka (?) – 5 wł. os., Zalescy – 1 1/2 wł. os., młyn wietrzny, opuszczony (RP 41, 84v).

4. 1478 ks. Janusz II nadaje szl. Boleście z Zalesia pisarzowi kancelarii książęcej i jego bratankowi Janowi pr. chełm. na ich posiadłość w B. i Zalesiu z czynszem po 8 gr w półgr. (MK 5, 75v); 1488 tenże książę nadaje [powtórnie] temuż Boleście kanonikowi płoc. i jego bratankowi Janowi pr. chełm. na dobra w B. i Zalesiu z czynszem po 5 gr w szelągach (MK 6, 211).

5. 1350 erekcja kościoła par. w B. (OP na 209); 1406 Stanisław rektor kościoła par. w B. (APK perg. 869); 1414 Piotr z B. rektor kościoła par. w B. (ADP perg. 155); 1452 Marcin z Kobiernik pleban w B. (MK 337, 100); 1464-84 Leonard z Młotkowa rektor kościoła par. w B., wikariusz wieczysty katedry płoc. (Ep. 5, 143; Ep. 6, 123; MK 5, 75; Ep. 10, 327); 1478 Bolesta z Zalesia kupuje pr. patronatu kościoła w B. (MK 5, 72v); 1487 Mikołaj rektor kościoła par. w B. przywłaszcza sobie dziesięciny należące do wikariuszy wieczystych katedry płoc. (ADP perg. 327); 1598 kościół par. Ś. Stanisława (WP 5, 80).

7. 1452-1499 (UKP 387; Ep. 10, 606; Ep. 16, 33v).

1 W indeksie Pł. określony błędnie jako B. w pow. mław.

2 W tekście: Bandzemyno. Traktują to jako pomyłkę pisarza, ponieważ Będzemin leży zbyt daleko od wsi Białuty.