(13491W tekście: „item omnes Panssze in Ploczsk”, co można rozumieć albo „wszyscy Pęsowie” (w sensie przezwiska-nazwiska), albo „wszystkie Pęsy” (w sensie nazwy miejscowości). Ze względu na tę drugą możliwość przyjmuję r. 1349 jako pierwszą wzmiankę dla obu wsi Panssze, Pansche Parva) nad rz. Raciążnicą, 4 km na SE od Raciąża.
1. 1349 n. księstwo płoc. (L nr 70); 1497 n. pow. rac. (MS II nr 987); 1578 par. Drozdowo (ŹD 94-95).
3. Włas. szlach. 1497 król Jan Olbracht daje Maciejowi Kossobudzkiemu m. in. skonfiskowane dobra Jakuba Lisa z P. (MS II nr 987); oraz Stanisławowi z Solinic [?] źreb tegoż Jakuba z P. (MS II nr 1013); 1519 Jan Lisowicz, Jakub Misczicz i Jan Sewowicz z P. oraz Jan Drab z P. skazani wraz z Rosłanem Lachem z Kinik na karę pieniężną za porwanie panny (Ep. 2, 439); 1531: Jakub Miska – 1 ćwierć folw., Stanisław Teliga [?] – 1/2 ćwierci folw., Walenty s. Wojciecha – 1 ćwierć folw., Jakub Siwany [?] – 1 ćwierć folw. (RP 41, 105).
1 W tekście: „item omnes Panssze in Ploczsk”, co można rozumieć albo „wszyscy Pęsowie” (w sensie przezwiska-nazwiska), albo „wszystkie Pęsy” (w sensie nazwy miejscowości). Ze względu na tę drugą możliwość przyjmuję r. 1349 jako pierwszą wzmiankę dla obu wsi.