(1250 kop. XVII w. Brod, 1394 or. Brod, 1395 Brodi, 1475 Antiqua Brody, 1479 in Maiori Brody, 1487 Magna Brody, 1499 Brody Vyelgye, Wyelkye Brody, 1510 Brody Maius) 7,5 km na E od Lwówka.

1. 1475 n. pow. pozn (PG 2, 32v); 1404 n. par. własna (Now. 2, 461); 1510 dekanat Wronki (LBP 169).

2. 1471 Bartosz z B. pozwany przez Mik. Chraplewskiego o odnowienie granic między B. a Chraplewem, a to od kopca narożnego między B., Chraplewem i Głuponiami aż do kopca narożnego, który leży na ostrowiu przy [lesie] Wargaczka, wśród błot, a rozdziela wsie B., Chraplewo i Pakosław (PZ 19, 109); 1555 las Łęg (w Lęgu) między B. a Posadowem (K 2, 421); 1568 Prątki (Prątki) role; Kdusińska i Garynowska (Kdussinska, Garinowska) zagrody (K 3, 80; K 2, 290).

3. Własn. szlach. 1393-1418 Grzymek z B., Brodski, Brodzki (Lek. 1 nr 1472, 1915, 2007, 2423, 2522, 2748; KP nr 78, 1879, 2062, 2089; WR 1 nr 846; WR 3 nr 487; PZ 3, 178v; ACC 3 k. 5v, 8, 8v, 35, 36v; ACC 11, 51; KR 8 s. 6, 13), też z → Karpicka i Tłoków, s. Pielgrzyma z Karpicka (Wp. 3 nr 1930), 1404 jego brat Mikołaj (KP nr 2062), 1417 jego s. Pielgrzym (ACC 3, 8v); 1402 tenże w sporze z Mik. Pniewskim o 270 czy też 200 grz. (KP nr 807, 822); 1402 tenże w sporze z Wojtkiem, czyli Witkiem Kotwiczem z Kargowy o 50 grz. poręczenia (KP nr 936, 955); 1418 tenże pozwany przez opata z Obry o podniesienie swego młyna [Nowy Młyn] i o spiętrzenie wody [rz. Dojcy] oraz o zalanie przez to opatowi mł. Ruchocina Gać; kmieć Paweł jako pełnomocnik procesowy (nunccius) Grzymka Brodzkiego (KoścZ 4, 369; KoścZ 5, 117v; Krasoń 126).

1395-1436 Mikołaj Smolka, Mikołaj z B., Brodzki¹W 1422 jako patroni kościoła par. w Komorowie k. Wolsztyna występują Marcisz Sepiński z Komorowa oraz Andrzej i Mikołaj z B. (Now. 2, 453). W 1424 Andrzej i Mikołaj bracia z Karpicka w imieniu swym oraz stryja Mikołaja z Brodów zrzekli się pr. patronatu tego kościoła na rzecz Marcisza [Sepińskiego] z Komorowa (KoścZ 8, 110v-111; KR 4, 35). Z zestawienia tych informacji wynika, że Mikołaj z B. jest identyczny z Mikołajem z Karpicka. Stwierdzeniu temu zaprzeczałaby wzmianka z 1425, wg której występują równocześnie dwie osoby: Mikołaj z Karpicka oraz Mik. Brodzki (WR 3 nr 1135). Jednakże w cytowanej zapisce występuje tylko Mik. Brodzki, a nie występuje Mikołaj z Karpicka, bo w podstawie źródłowej jest contra incol[as] de Carpiczsco, a nie contra Nico[laum] de Carpiczsco (KoścZ 8, 179, por. WR 3 nr 1135). Bratem Mik. Karpickiego, czyli Brodzkiego, był Grzymek (KP nr 2062), który także pisze się z → Karpicka, zaś Grzymek występuje jako syn Pielgrzyma z Karpicka (Wp. 3 nr 1930). Wobec tego przyjąć można, że także Mikołaj był synem Pielgrzyma (Lek. 1 nr 2007, 2487; KP nr 2062, 2089; WR 3 nr 678, 1135; KR 8 s. 6, 13, 29; PZ 3, 178v; ACC 3 k. 5v, 8rv, 35, 36v), 1397 z Karpicka i Tłoków (Wp. 3 nr 1975), 1404 jego brat Grzymek (KP nr 2062), 1404 jego ż. Katarzyna (WR 3 nr 244), 1422, 1424 wraz z Marciszem Sepińskim z Komorowa i Andrzejem z B. współpatron kościoła par. w Komorowie k. Wolsztyna (Now. 2, 453; ACC 3 k. 90v, 91) aż do cesji w 1424 (KoścZ 8, 110v-111; KR 4, 35): 1404 jego ż. Katarzyna wygrywa spór z Marcinem Choryńskim o klacz i 2 źrebiąt wartości 10 grz. (WR 3 nr 244); 1421 tenże w sporze o 4 woły, które opat z Obry zabrał mu w Karpicku (KoścZ 6, 160; Krasoń 121, 143); 1424 tenże w sporze ze Szczepanem Rzeszotarzewskim, który dowodzi, że przez 3 lata spokojnie posiadał 2 ślady w Tłokach (WR 3 nr 1027, 1082); 1424 tenże oraz Andrzej Brodzki w sporze ze Szczepanem Rzeszotarzewskim, który dowodzi, że dzierży trzecią część tej połowy, która należy do Karpicka i że jeszcze nie minęło 30 lat (WR 3 nr 1076); 1424 tenże w sporze ze Szczepanem Rzeszotarzewskim o barć [prawdop. w Karpicku lub jego okolicy] (KoścZ 5, 495); 1436 tenże w sporze z opatem z Obry o budowę młyna (KoścZ 11, 197v; z pewnością proces ten toczył się o któryś z młynów na rz. → Dojca).

1403-25 Jan Brod, Brodzki (WR 3 nr 196), 1425 Brodzki, czyli Tuchorski (WR 3 nr 1128), następnie w → Tuchorzy, 1436 jego ż. Barbara (KoścZ 11, 184): 1425 tenże w sporze z Michałem Jarogniewskim (WR 3 nr 1128).

1412-23 Sbychna z B., Brodzka (WR 1 nr 1131, WR 3 nr 604), ż. Wincentego Choryńskiego? (Cieplucha 129): 1412 taż oraz Winc. Choryński, zięć Sędziwoja z Uzarzewa otrzymują po nim 1/2 m. Sierakowa i Brudzyń [pow. kcyn.] (Cieplucha 129); 1421 taż pozwała Grzymkę z Kurska o to, że ta wdarła się (se intromississet) w jej wiano, mianowicie w jez. w Niałku Wielkim, z którego pobrała korzyści na 50 grz., zaś pozwana nie stanęła przed sądem (PZ 7, 12v).

1417-45 Pielgrzym z B. (ACC 15, 142), 1445 z Sędzin (WR 1 nr 1632), 1462 wspomn. jako zmarły (PG 6, 151), s. Grzymka Brodzkiego (ACC 3, 8v), brat Mikołaja i Andrzeja z Karpicka oraz Macieja i Bartosza z B. (KoścZ 8, 110v-111), ojciec Andrzeja (PG 6, 151), 1435-45 jego ż. Jutka c. Zofii Wilkowskiej (PG 1, 59; PZ 13, 30v; WR 1 nr 1622; z Wilkowa k. Buku), 1435 dzieci Jutki: Mikołaj, Katarzyna i Jan (PZ 13 k. 7, 30v; KR 2, 156), do 1424 współpatron kościoła par. w Komorowie (KoścZ 8, 110v-111): 1435 tenże zapisuje ż. Jutce na dwóch częściach swej czwartej części w B. po 100 grz. posagu i wiana (PG 1, 59); 1435 jego ż. Jutka z dziećmi Katarzyną, Mikołajem i Janem w sporze z Dorotą ż. Narama z Sędzina i Chowanówka (PZ 13 k. 7, 30v); 1445 jego ż. Jutka procesuje się z matką Zofią Wilkowską [z Wilkowa k. Buku], która twierdzi, że nie przyrzekła córce dać 12 łokci sukna i 2 „błanów bieliznowych”, wartości 18 grz. (WR 1 nr 1622).

1422-24 Andrzej z B. (WR 3 nr 1076), 1424 z Karpicka, 1422 wraz z Marciszem Sepińskim z Komorowa i Mikołajem z B. współpatron kościoła par. w Komorowie k. Wolsztyna (Now. 2, 453; ACC 3 k. 90v, 91) aż do cesji w 1424, brat Mikołaja, Macieja, Pielgrzyma i Bartosza (KoścZ 8, 110v-111).

1424 – przed 1465 Maciej Brodzki, 1424 brat Mikołaja, Andrzeja, Pielgrzyma i Bartosza i do 1424 współpatron kościoła par. w Komorowie k. Wolsztyna (KoścZ 8, 110v-111): przed 1427 tenże sprzedaje za 250 grz. braciom Niklowi i Florianowi Turowo (WR 1 nr 1250); 1442 tenże pleban w Niezamyślu, oddaje Mik. Głębockiemu kanonię kat. pozn. w zamian za altarię Ś. Andrzeja i Szczepana w kat. pozn. (Now. 1, 414); 1447 tenże, s. Grzymisława z B. kapłan diec. pozn. ma otrzymać z polecenia papieskiego prebendę kan. w Łęczycy (Theiner 2, 82); 1448 tenże kan. głuszyński, kruszwicki i altarysta wspomn. altarii w kat. pozn. (Now. 1, 414); 1458 tenże kantor i kanonik Ś. Piotra w Kruszwicy prezentowany na plebana w B. przez Wawrzyńca, Bartosza i Andrzeja z B. (ACC 38, 133v); 1465 proces o legaty po zgonie Macieja plebana w B. (ACC 44, 122).

1424-71 Bartosz z B., Brodzki (ACC 15, 142; ACC 38, 133v; PZ 19, 109), h. Leszczyc (MHP nr 228), brat Mikołaja, Andrzeja, Macieja i Pielgrzyma (KoścZ 8, 110v-111); 1449 jego ż. Katarzyna, wspomniana 1479 jako zm. (PG 9, 189v), 1465 ojciec Jana (ACC AA, 122), 1479 wspomniany jako zm., ojciec Mikołaja, Jana, Marcina, Stanisława i Macieja (PG 9, 189v; ACC AA, 122): 1449 tenże zapisuje ż. Katarzynie po 50 grz. posagu i wiana na trzeciej cz. swych dóbr w B., zachowując sobie dwie części (PG 3, 42); 1462 tenże kupuje za 170 grz. od [bratanka] Andrzeja s. Pielgrzyma ósmą cz. B. (PG 6, 151).

1427 Mac. Brodzki (tak Cieplucha 245, czy trafnie?], 1407-17 z → Grodziska, 1417-32 z → Trzciela, s. Świętosława [z Szubina] Pałuki kaszt. kal. i Wichny c. Józefa Wezenborga z Grodziska; 1424 Szczepan Brodzki (WR 3 nr 1076).

1435-62 Wawrzyniec z B., Brodzki (WR 1 nr 1469, 1549; CP 380 nr 156; KBR nr 140; AR 1 nr 924), 1438 z → Bieczyn (PG 1 k. 89, 89v II), 1438 z → Bródek, 1458 z B. i Łodzi, współpatron kościoła par. w B. wraz z Andrzejem i Bartoszem z B. (ACC 38 k. 133v, 133Av), 1443 brat Piotra z B. (PG 2, 58v), 1491 wspomn. jako zm., ojciec Scholastyki ż. Jana Sepieńskiego z Sepna M. (PG 10, 144v), wicewojewoda w Poznaniu 1447-50, burgr. pozn. 1456, wicewojewoda w Kościanie 1459 (GUrz. C 774, 934a, 955): 1443 tenże daje bratu Piotrowi z B. 2 części w Srocku Wielkim wartości 10 grz. jako dział ojcowizny (PG 2, 58v); 1444 tenże otrzymuje Bródki i Srocko Wielkie od Jana Baranowskiego w zamian za 1/2 Pakosławia (k. Lwówka) (PG 2, 9); 1446 tenże sprzedaje za 600 grz. Tomaszowi Bieczyńskiemu 12 ł. i karczmę w Srocku Wielkim (PG 2, 167).

1458-62 Andrzej z B., s. Pielgrzyma, 1458 tenże wraz z Wawrzyńcem i [stryjem] Bartoszem współpatron kościoła par. w B. (ACC 38, 133v), 1462 tenże ósmą cz. B. sprzedaje [stryjowi] Bartoszowi za 170 grz. (PG 6, 151).

1464-96 Benedykt, Bieniak z B., Brodzki, 1464 małol., Jan Baranowski opiekunem jego i [brata] Dobrogosta, współpatron kościoła par. w B. (ACC 43, 150v), on oraz Andrzej Łódzki wujami dziedziców w Bukowcu k. Międzyrzecza (PG 8, 23), brat Andrzeja i Dobrogosta (PG 9 k. 32v, 162), 1491-96 pleban w B. (PG 11, 3v; ACC 69, 74; Now. 2, 461): 1475 Jan s. zm. Winc. Sierakowskiego swe prawa do cz. B., jakie na rzecz jego tytułem 80 grz. długu zeznali Andrzej, Benedykt i Dobrogost bracia niedz. z B. odstępuje Marcinowi [Nowo]miejskiemu [z Będlewa i Łodzi] sędziemu pozn. (PG 9, 32v), a tenże 1479 sprzedaje te prawa Annie Niegolewskiej wd. po Pawle Kąkolewskim [z Kąkolewa k. Stęszewa] za 80 grz. (PG 9, 108); 1481 Bieniak Brodzki kapłan odstępuje bratu Dobrogostowi Brodzkiemu 1/2 dóbr w B. (PG 9, 136); 1482 bracia Andrzej z Łodzi, Benedykt i Dobrogost z B. sprzedają za 20 grz. Tomaszowi Bieczyńskiemu plac (area) w Poznaniu k. klasztoru dominikanów (PG 9, 162); 1493 Benedykt Brodzki pleban w B. sprzedaje za 100 zł węg. z zastrz. pr. wykupu Gabrielowi Sierpowskiemu 1 1/2 ł. os. w B. (PG 11, 3v).

1464-1500 kilka osób o imieniu Dobrogost, o których wiadomości trudno rozdzielić [w 1500 r. występuje równocześnie trzech żyjących Dobrogostów oraz czwarty zmarły → p. 5]: 1464 [małol.] Dobrogost z B., współpatron kościoła par. w B., Jan Baranowski opiekunem jego i [brata] Benedykta (ACC 43, 150v); a. 1475 Andrzej, Benedykt i Dobrogost bracia niedz. z B. zeznają na rzecz Jana s. zm. Winc. Sierakowskiego 80 grz. długu na tej cz. B., która należała do Dobrogosta s. zm. Pielgrzyma (PG 9, 32v); 1487-90 Dobrogost z B., wicepodsędek w Pozn. (GUrz. C 1025; CP 381 nr 58; Dominikanie P-ń Diss. VI b nr 7); 1481 Dobrogost Brodzki zapisuje ż. Helenie po 200 grz. posagu i wiana na dwóch częściach w B. (PG 9, 136); 1481 bracia kapłan Bieniak i Dobrogost Brodzcy (PG 9, 136); 1482 bracia Andrzej z Łodzi, Benedykt i Dobrogost z B. (PG 9, 162); 1487 Kat. Górska ż. Dobrogosta Pielgrzyma z B. kupuje za 80 grz. z zastrz. pr. wykupu od Andrzeja Łódzkiego 1 ł. os. i 3 ł. opust. w Łodzi (PG 10, 76); 1494 Dobrogost Brodzki zapisuje po 100 grz. posagu i wiana ż. Katarzynie c. Dobrogosta Niewierskiego na ósmej cz. B., którą nabył od Wojc. Górskiego kaszt. lądzkiego, star. wsch. za 80 grz., na dworze w B., gdzie sam mieszka, na trzeciej cz. Bródek i na sołectwie w Bródkach (PG 7, 17), a 1504 Kat. Niewierska, czyli Brodzka, wd. po nim zapisuje obecnemu mężowi Mik. Nojewskiemu 50 grz. z posagu, który ma na B. i Bródkach, z zastrz. pr. wykupu (PG 13, 19); 1496 Stanisław i Dobrogost ss. zm. Dobrogosta Brodzkiego, ich opiekunem Tomasz Dziekczyński (z Dziekczyna w pow. kcyn.] (ACC 73, 172v-173).

1464-98 Jan z B., Brodzki (ExpBel. nr 255, 256), 1464 student w Krakowie (AS 1, 177), 1491 ż. Dorota siostra Mik. Jaromirskiego (KoścG 3, 133; PG 10 k. 144, 191; Krasoń 142), s. Bartosza i Katarzyny (AS 1, 177 ACC 44, 122; PG 9, 189v), brat Mikołaja, Marcina, Stanisława i Macieja (PG 9, 189v), 1500 wspomn. jako zmarły, ojciec Wojciecha (ACC 78, 39v): 1491 Dorota ż. Jana Brodzkiego za posag otrzymany od brata Mik. Jaromirskiego: a) wykupuje za 150 grz. od opata z Obry z zastrz. pr. wykupu czynsz roczny 10 grz., jaki ciążył na Godziszewie [k. Zbąszynia], b) kupuje za 40 grz. 3 ł. tamże z zastrz. pr. wykupu od Jakuba Golskiego z Rataj (KoścG 3, 133; PG 10, 144; u Krasonia s. 142 nietrafna interpretacja pierwszej transakcji pod mylną datą 1490); 1493 taż otrzymuje od Mik. Jaromirskiego 3 kmieci w Reklinie tytułem reszty posagu z zastrz. pr. wykupu (PG 10, 191); 1508 taż Dorota Jaromirska wd. po Janie Brodzkim za 150 grz. sprzedaje Zofii Chobienickiej ż. Dobrogosta Bylęckiego swój posag i wiano, zapisane przez zm. męża na Godziszewie (k. Zbąszynia] (PG 14, 22).

1467-87 Andrzej Brodzki, 1487 Łódzki, 1467 ż. Katarzyna c. zm. Michała Goryńskiego [z Goranina k. Czerniejewa] (PG 6, 244v), brat Benedykta i Dobrogosta (PG 9 k. 32v, 108, 162), 1500 wspomn. jako zm. i jako podsędek pozn., ojciec Uriela Łódzkiego (ACC 78, 52v).

1479-96 Mik. Brodzki (ACC 73, 172v-173) tenże zapisuje po 50 kóp posagu i wiana ż. Włodce na 1/2 części w B. należnych z działów z braćmi Janem Marcinem, Stanisławem i Maciejem i na 1/2 części w B. należnych po śmierci matki Katarzyny, ż. zm Bartosza Brodzkiego; Włodka daje mu 1/2 swego posagu tj. 50 kóp, zapisanego jej na Policku przez pierwszego męża, zm. Jana Polickiego (PG 9, 189v).

1479-97 Mac. Brodzki (ExpBel. nr 30), brat Mikołaja, Jana, Marcina, Stanisława i Macieja (PG 9, 189v), 1498 wd. po nim Anna, właśc. cz. Dziewierzewa [pow. kcyn.] (ExpBel. nr 500).

1493 Gabriel Sierpowski zapisuje ż. Katarzynie 100 zł węg. posagu i wiana na sumie 100 zł węg., którą ma na B. (PG 11, 5v); 1499 B. W. w wykazie zaległości podatkowych (PG 62 k. 11, 12v); 1500 właściciele B., patroni kościoła par. w B. → p. 5; 1507 w wywodzie szlachectwa Jana Ciesielskiego przed przyjęciem w skład kap. pozn. wspomn. jego matka Katarzyna z B. h. Nałęcz (MHP nr 228); 1508 pobór z 12 1/2 ł., z młyna 6 gr, z wiatraka wiardunek, 4 karczmy po 1 grz. (ASK I 3, 2); 1510 folwark podzielony na trzy części, 12 1/2 ł. os., 3 ł. opust., 1 ł. plebana, 6 karczem, młyn zniszczony, wiatraki opust., karczmarze i zagr. mają role (LBP 169); 1510 pobór z 25 półł. (ASK I 3, 246); 1514 Wojc. Brodzki dz. w B. (AC 2 nr 1683; w tym czasie jest zapewne dwóch Wojciechów w B. → p. 5 pod 1500); 1517 Wojc. Brodzki daje cz. B. Zofii Punińskiej w zamian za Punino i Jeligowo; zmarł przed 1520 (Cieplucha 240); 1535 karczma opust. w B. (ASK I 5, 140); 1538 podział dóbr m. → Lwówek: Wojc. Lwowski s. zm. Jerzego Lwowskiego otrzymuje m.in. 1/2 B. (PG 80, 195v- 197v); 1545 w podziale dóbr Stan. Lwowski s. zm. Marcina Lwowskiego kaszt. kowalskiego otrzymuje 1/3 m. → Lwówek oraz m.in. części B. (PG 18, 181; PG 87, 74-81); 1563 pobór płacą: a) Jan Bukowiecki z 9 ł., od 2 karczem, 1 wiatraka, od 1 kowala; b) Prokop Sieniawski [jako mąż Anny Lwowskiej] i Piotr Potulicki [jako mąż Urszuli Lwowskiej] z 6 ł. os. i 2 karczem (ASK I 5, 214v); 1577 płatnik podatku Jan Bukowiecki (ASK I 5, 663); 1580 pobór płacą: a) Jan Strzeżmiński: 12 półł., 1 zagr., 30 owiec, 1 pastuch, b) Joachim Bukowiecki: 3 1/2 ł., 3 zagr., 1 komor., niepełna kwarta roli karczm., c) Abraham Bukowiecki: 3 ł., 5 zagr., colonus od 2 pługów, kowal, karczmarz od 2/5 ł. (ŹD 5; ASK I 6, 81).

5. 1404 pleban Mikołaj (Now. 2, 461); 1405 Sędziwój z Uzarzewa twierdząc, że do niego należy 1/2 pr. patronatu kościoła w B., zaczepia tymczasowe powierzenie tegoż kościoła imiennie nie wymienionemu kapłanowi, udzielone zgodnie z prezentą szlachty z B., wnosi, aby tenże kapłan nie otrzymał inwestytury bez jego zgody oraz w tej sprawie ustanawia pełnomocnika (ACC 1, 108v); 1406 pleban Świętosław (Now. 2, 461).

1417-20 pleb. Tomasz (Now. 2, 461); 1417 tenże napadł Grzymka i Mikołaja z B. i poranił Grzymka (ACC 3, 5v); 1417-18 proces między nimi o to (tamże k. 8, 8v, 35, 36v); 1418 tenże pleb. toczy spór z Więcławem z Lwówka, który wykosił mu łąkę (ACC 3, 36).

1421 zm. 1458 pleb. Zbylut Urbanowski s. Piotra Urbanowskiego z Lewic (PZ 9, 17v; PZ 12, 79v), kan. uniejowski (Now. 2, 461), 1442 kan. pozn. (KR 8, 25; ACC 25, 7v): 1424 tenże jako dziedzic [tj. jako posiadacz] wsi Zgierzynka [należącej do kościoła par. w B.] toczy proces z Mroczkiem z Łopuchowa [i Posadowa] o akty przemocy (PZ 7, 198); 1425 tenże toczy spór z Mroczkiem [z Posadowa] o rozgraniczenie wsi Zgierzynka i Posadowo (KoścZ 8, 196v); 1425 Klemens sołtys z Gorzycka w sporze z pleb. Zbylutem i wikariuszem Marcinem z B. (ACC 8 k. 108v, 123v, 124); 1426 pleban Zbylut wraz z ojcem Piotrem [Urbanowskim] z Lewic w sporze z Mroczkiem z Łopuchowa, Tomaszem z Gadek i Stefanem z Pierwoszewa (PZ 9, 17v); 1431 tenże toczy proces z Pielgrzymem i Bartoszem z B. (ACC 15, 142); 1436 tenże w sporze z Piotrem Urbanowskim (PZ 13, 134v); 1437 tenże z polecenia bpa pozn. dał Helbrandowi z Trzemeszna [Lubuskiego] 20 grz. (ACC 21, 13); 1442 tenże oraz Piotr z Nidomia pod wadium 10 grz. zawierają ugodę, że polubownie rozgraniczą Zgierzynkę należącą do kościoła w B.²Zgierzynka (445 ha) jeszcze w XX w. należała do plebanii w B. (Księga adresowa gospodarstw rolnych województwa poznańskiego, Poznań 1926, s. 216-217) i Posadowo Piotra (ACC 25, 7v).

1458 Wawrzyniec, Bartosz i Andrzej z B. po zgonie plebana Zbyluta prezentują Macieja z B. kantora i kan. Ś. Piotra w Kruszwicy; patronowie ustalają, że po zgonie Macieja, Wawrzyniec (lub jego następcy) jednorazowo będzie mógł prezentować swego kandydata, na którego muszą się zgodzić pozostali patronowie; jeśli jednak Maciej zrezygnuje z plebanii w B., aby zamienić ją na inne beneficjum albo z innego powodu, to wówczas na jego następcę potrzebna będzie jednomyślna zgoda wszystkich patronów (ACC 38, 133v); 1464 Benedykt i Dobrogost z B. oraz ich opiekun Jan Baranowski, po zgonie plebana Macieja, prezentują Jana dotychczasowego pleb. w Białym Jeziorze [dziś Białcz Stary] na pleb. kościoła par. Ś. Andrzeja w B. (ACC 43, 150v), pleb. Jan zm. 1491 (Now. 2, 461).

1465 szl. Bartosz i jego s. discretus Jan [z B.] pozywają Dobrogosta z Bródek, o to, iż ten w ub. r. wtargnąwszy do dworu zm. Macieja pleb. w B. i na folw. w Zgierzynce, wymłócił zboże wartości 20 grz., zabrał maciory i wieprze wartości 20 grz. i szubę wilczurę wartości 6 grz., zapisane powodom w testamencie (ACC 44, 122); 1475 Zgierzynka własn. kościoła par. w B. (AC 55, 11v); 1479 plebani Jan w B. i Michał w Miechorzewie Mokrym zawierają ugodę co do 8 gr dzies., jakie plebani w Miechorzewie płacili plebanom w B. z roli pleb., która wpierw była kmieca; pleb. w Miechorzewie winien co roku zbierać pieniądze dzies. od kmieci w Miechorzewie Mokrym, należne plebanom w B. i na swój koszt przekazywać je plebanowi w B.; jeśli tego nie uczyni, to winien zapłacić rocznie 8 gr plebanowi (ACC 57, 124v).

1491-96 pleban Benedykt Brodzki brat Andrzeja Łódzkiego podsędka pozn. (Now. 2, 461; PG 11, 3v); 1492 proces o pr. patronatu kościoła w B. przy udziale 3 adwokatów; prezentowany Abraham Kębłowski; wyrok na korzyść Benedykta Brodzkiego (ACC 69, 74).

1496 po zgonie pleb. Benedykta Brodzkiego proces o pr. patronatu: Tomasz Dziekczyński jako opiekun Stanisława i Dobrogosta z B. ss. Dobrogosta Brodzkiego oraz Kat. Łódzka wd. po Andrzeju Łódzkim podsędku pozn. w imieniu swym i małoletniego s. Uriela Łódzkiego prezentują Piotra Rąbińskiego kan. włocł. i pozn., zaś Mik. Brodzki i niektórzy inni patroni prezentują magistra Abrahama Kębłowskiego (ACC 73, 172v-173); 1496, zm. 1500 pleban magister Abraham Kębłowski (Now. 2, 461); 1500 Jan komendarz kościoła par. w B.; wieś Zgierzynka tegoż kościoła (ACC 78, 48v).

1500 spór o pr. patronatu kościoła par. Ś. Andrzeja Ap. w B. po zgonie pleb. Abrahama Kębłowskiego; występuje czterech kandydatów na pleb.: a) Piotra Rąbińskiego kan. pozn. prezentują Uriel Łódzki s. zm. Andrzeja Brodzkiego podsędka pozn. i Andrzej s. zm. Dobrogosta Brodzkiego, obaj małol. i pod opieką Tomasza Bieczyńskiego, b) tegoż prezentuje s. zm. Jana Brodzkiego małol. Wojc. Brodzki bratanek (nepos) Dobrogosta Brodzkiego, pod tegoż opieką, c) Jana Grochowickiego kan. pozn. prezentują Stanisław z B. i jego małol. brat Andrzej z B., d) Wojc. Pakosławskiego kan. pozn. prezentują Katarzyna wd. po Dobrogoście Brodzkim, matka Sędziwoja i Bodzęty, opiekunka małol. Dobrogosta s. zm. Dobrogosta Brodzkiego, e) Mik. Otuskiego kan. NMP in Summo Poznaniensi (a nieco później zmienia na Jana Grochowickiego) prezentuje małol. Wojciech z B., s. zm. Jana Brodzkiego pod opieką Abrahama Kębłowskiego (ACC 78 k. 39v, 52v, 76, 86); 1504, zm. 1525 pleb. Jakub Niemieczkowski (Now. 2, 461; PG 70, 115).

1508, 1510 do par. w B.: B., Trzcianka, Głuponie, Chraplewo, Turowo, Niewierz, Bródki, Pakosław i Zgierzynka (ASK I 3, 2; LBP 169-170); 1510 kościół par. ŚŚ. Andrzeja i Marii Magdaleny, pr. patronatu dziedziców; dla plebana dzies. z folw., dzies. wiard. z łanów os. po 8 gr.; meszne po 1 gr z karczmy, podobnie z zagród i innych domków; z młyna, póki nie zniszczał, ćw. (mensura) mąki; z wiatraków, także opust., po 2 korczyki (coreti); karczmarze i zagrodnicy, choć mają role, to z nich nic nie płacą; z Jastrzębnik w par. Opalenica po 6 gr z ł. tytułem [dzies.] wiard.; z Miechorzewa Mokrego dzies. wiard. po 8 gr z 11 ł. os., które miejscowy pleb. zbiera i przesyła plebanowi w B.; do kościoła w B. należy wieś Zgierzynka i 1/2 jez. [Zgierzynieckiego]; ze wsi Turowo meszne i po 6 gr dzies. z łanów os.; ze wsi Niewierz meszne i po 8 gr dzies., z folwarku dzies., od zagrodników i z karczem os. po 1 gr.; ze wsi Bródki meszne i po 8 gr dzies. zł., od innych [tj. zapewne od zagrodników albo karczmarzy] po 1 gr; ze wsi Trzcianka po 6 gr dzies. z łanów folw., od zagrodników i karczmarzy po 1 gr; ze wsi Chraplewo dzies. z folw., meszne i po 6 gr dzies. z łanów os., od zagrodników po 1 gr; ze wsi Głuponie dzies. snop. z folw., po 6 gr dzies. z łanów os., z młyna opust, dawano niegdyś po ćw. (mensura) mąki; ze wsi Pakosław dzies. z folw., meszne z łanów niegdyś sołeckich, po 6 gr dzies. z łanów os., od zagrodników i karczmarzy po 1 gr (LBP 164, 169-170).

1513 Mik. Nojewski pozywa Jakuba Niemieczkowskiego pleb. w B. o to, że w ubiegłych i bieżącym roku wyciął z lasów drzewa wartości do 50 kóp i z nich wzniósł budynki w Zgierzynce; pleban twierdzi, że przysługuje mu pr. wrębu tak dla celów budowlanych, jak na opał, czego ma dowieść (ACC 89, 74v); 1513 Jakub vitricus z Cerekwicy ma zapłacić Jakubowi pleb. z B. 8 gr za niesłuszne pozwanie do sądu kościelnego (ACC 89, 122v); 1514 pleb. Jakub pozywa Mik. Chraplewskiego z Chraplewa o to, że od 11 lat nienależycie uiszcza dziesięcinę, dając wpierw ratajom dziewiąty [snop], a żeńcom dziesiąty, przez co traci co roku 1/2 grz., że nie „uiszcza dzies. z ról nowo wykarczowanych, zw. kąty, że odmawia dzies. z ł. kmiecego, który dołączył do folw.; również o takie same, nienależyte oddawanie dzies. pozwani są: Jerzy, Stanisław, Mikołaj i Marcin z Lwówka, Mik. Nojewski, Wojc. Brodzki z B., Wincenty z Trzcianki, Bodzęta z Niewierza, Jan z Pakosławia, a z Chraplewa Mikołaj i wd. Elżbieta Łęcka; wyrok po myśli plebana (AC 2 nr 1683); plebani: od 1525 Mac. Konarzewski s. Piotra sędziego kal., do 1547 Anzelm Łukowski kantor pozn. (Now. 2, 461).

6. 1517, 1520 Andrzej Brodzki z Niezamyśla (CP 12, 18v; AC 2 nr 1734); 1523 Andrzej Dobrogost Brodzki przejmuje Manieczki od Jadwigi Jaromirskiej i jej męża Jana Krajkowskiego (Cieplucha 206); 1524 tenże kupuje Rogaczewo i Mirosławki [obie wsie k. Czempinia] od Jana Baranowskiego za 1000 grz. (Cieplucha 206, 254).

7. SzPozn. 35-36.