(1230 or. Brodenits, 1247 Brodnicz, 1298 Brodnicza, 1301 Brodnica, 1395 Brodziniczka, Brodnice, Brodnicze) 10 km na NW od Śremu.

1. 1435 n. pow. kośc. (PG 1, 77v); 1298 n. par. własna (Wp. 2 nr 770); 1510 dek. Kościan (LBP 134).

2. 1427 obiekty fizjograficzne między B. a Grabianowem: łąka Obrytka (Obritka), Ostrów i Czyste Błoto (Czyste Blotho) (K 2, 531, 563; cytowanego aktu nie udało się odnaleźć); 1436 droga z Żabna do B.; granica B. i Żabna → p. 5; 1446 bród i łąka Obrytka (Obrithka) → p. 3; 1516, 1531 B. graniczy z wsią kapitulną Górka (CP 111 k. 81v, 129v); 1560 Feliks Brodnicki pozywa swych bratanków Jana i Macieja [ss. Marcina] z powodu zasypania ziemią starego upustu przy sadzawce in fundo Wymykowo (Wymikowo) w B.; Jan i Maciej Brodniccy pozywają stryja Feliksa z powodu zabrania im 1 wozu siana z łąki zw. Szeroka Łąka (Szeroka Ląka) w B. (KoścZ 57 k. 84, 211); 1562 wyżej wspomn. strony dokonują zamiany gruntów: Feliks otrzymuje 1/2 mł. w B. ze stawem, miejsce do zbudowania sadzawki na wspólnym wygonisku zw. Wymykowo, a Jan i Maciej otrzymują 2 działy roli zw. Grochowka leżące między ich rolami oraz łąkę, która należy do młyna i znajduje się nad stawem [młyńskim] przy młynie; Feliks zapewni bratankom wolny przejazd przez groblę [na Wymykowie] dla bydła, wozów i ludzi (KoścG 15, 101); 1570 Mac. Brodnicki skarży [stryja] Feliksa Brodnickiego o szkody, m.in. o wypasienie lub skoszenie łąki zw. Szerokie morgiem! i łąki k. szerokiego morgu, łąki w dziedzinie opust. Kopice (Kopicze), łąki Kąty (Kathy) za stawem łąki k. wiatraka, zalanie łąk przez zbudowanie nowej grobli przy stawie, podwyższenie grobli przy sadzawce położonej przy drodze wolnej, publicznej do Poznania oraz przekopanie i zasypanie kamieniami starej drogi z B. do Kościana, również o odebranie [utrudnienie dostępu?] drogi za brodem ku Krzywiniowi (KoścZ 60, 251); 1571 ciż zawierają ugodę: Maciej Brodnicki otrzymuje 1/2 mł., 1/2 pastwiska leżącego k. drogi krzywińskiej u Białego Brodu (Bially Brod), stawek Swiniawesz koło wierzchowiska starego stawu, a Feliks otrzymuje rolę zw. Grochowska i łąkę nad stawem; młyn i strugę obaj wspólnie mają utrzymywać (PG 120 k. 746v, 747); 1582 przy drodze z B. do Przylepek stoi kopiec narożny B., [Przylepek i Górki], stąd przez łąkę zw. Obrytka (Obrithka) biegnie granica Przylepek i Górki; na granicy m. B. oraz wsi kapitulnych Górka i Polne leży łąka Dobrytka (Dobrithka) (KoścZ 67 k. 451, 452v); 1594 Jan Brodnicki budując dom na siedlisku zw. Domzalowskie zajął też część siedliska zw. Tarentowskie, które należy do Katarzyny, wd. po [jego bracie] Macieju (KoścZ 75, 379); tenże pobudował domy in fundo Wymykowo (Wymikowo) oraz in fundo Domzalewsky; poczyniono szkody w B. w lesie zw. ku Nowej Trosce (Kunowey troszcze) oraz wykopano olszynę zw. Kąt (Kath); (KoścZ 77 k. 365, 367); siedlisko Kliosczinskie w B. (K 4, 357); 1594 B. graniczy z Grabianowem (PG 658, 394v); Katarzyna, wd. po Mac. Brodnickim skarży Jana Brodnickiego o wykopanie olszyny zw. Kąt (Kat) za młynem (KoścZ 82, lv); 1601 Jan Brodnicki przywłaszczył sobie siedlisko Szyplewskie w B., nal. do wspomn. Katarzyny, obok znajdują się jego siedliska Klesczynskie i Wymykowo (KoścZ 84, 45); siedlisko Warwaszewskie w B. [por. kmiecia Warwas w 1531 r. → p. 3] (K 5, 443).

3. Własn. szlach. 1230 śwd. Czesław z B. (Wp. 1 nr 128); 1247 Marcin, s. Czesława z B. (Wp. 1 nr 258); 1366 Bogusław dz. z B. (Wp. 3 nr 1560, 1567).

1392-1410 Paszek z B. i z Krajkowa 1392-99, chor. kal. 1392-1410, mąż Hanki Polwickiej z → Polwicy [pow. pyzdr.] (Wp. nr 1922; Lek. 2 nr 2455, s. 299; KP nr 616; GUrz. A 34) 1393 tenże w sporze z Świętomirem [z B.] ma okazać sądowi swoje dokumenty (Lek. 1 nr 1601); 1394 tenże w sporze z Wawrz. Łódzkim [z Będlewa] o 60 grz. (Lek. 1 nr 1716); 1394-1400 tenże w sporze z Piotrem Czepurskim o 50 grz. → Czapury (Lek. 1 nr 3080; Lek. 2 nr 1594, 1748; WR 1 nr 378; Kowalewicz nr 17); 1397 tenże w sporze z Wawrz. Łódzkim [z Będlewa] o długi żydowskie [Świętomira z B.?] (Lek. 1 nr 2481); 1399 tenże w sporze z Dziersławem Taczanowskim o Klonowiec (Lek. 2 nr 2374).

1393-1407 Świętomir z B. (WR 1 nr 177); 1397 tenże w sporze z młodym Wyszotą [z Kórnika i Łęgu?] o 24 grz. (Lek. 1 nr 2343); 1398 tenże w sporze z Wawrz. Będlewskim o porękę 79 grz. w sprawie z Żydami (Lek. 1 nr 2651; WR 1 nr 363); 1407 tenże pozwany przez Mik. Będlewskiego [s. Wawrzyńca] o 79 grz. (KP nr 2904).

1395 Grzymka z B. przegrywa proces z Hanką z Sulewa [obecnie Sulejewo] o 20 grz. (Lek. 2 nr 1755); 1401-05 Jan Brodnicki (WR 3 nr 168, 286).

1408-1419 Mikołaj z B. zw. też Błociszewskim¹Cieplucha uważał go mylnie za 2 osoby: Mikołaja sędz. pozn. zm. 1419 oraz Mikołaja kaszt. sant. żyjącego dłużej. Również w PSB podano mylne daty urzędowania i śmierci [w → Błociszewie 1397-1419, również z Lubonia i Wronowa], kaszt. sant. 1401-15, sędzia pozn. 1415-19, brat Jana z Błociszewa (Wp. 5 nr 132, 270; ZSW po nr 1394; MHP nr 125 s. 312, 313; KoścZ 10, 32; GUrz. A 300, 354; PSB 2, 136); 1408 tenże ma zastaw na 1/2 B., z którego nie ma ustępować, dopóki nie otrzyma 79 grz.; do tychże 79 grz. zgłasza pretensje Mik. Będlewski, ponieważ jego ojcu Wawrzyńcowi przysądzono niegdyś tę sumę od Świętomira z B. (PZ 3, 49); 1417-18 tenże posiada Krajkowo (Cieplucha 200; KoścZ 4, 88).

1418 Michał z B. w sporze z Liskiem Wyskotą [z Dzięczyny i Oporowa] (WR 3 nr 683); Marcin Brlok²Sędziwój Brlok znany był w tym czasie w sąsiednich → Manieczkach z B. w sporze z Mikołajem opatem bened. z Lubinia o konia (WR 3 nr 691).

1419-25 Maciej, Andrzej i Jan [ten w l. 1435-37 dziedzicami Grabianowa], ss. Mikołaja sędz. pozn., pisali się z B. i z → Krajkowa (Cieplucha 200); 1427-28 ciż bracia Maciej i Andrzej w sporach o porękę i 2 grz. (WR 3 nr 1231, 1327); ciż bracia Maciej, Andrzej i Jan zrzekają się pr. bliższości do 1/2 Lubonia, które Mik. Grabowski kupił od Jana Błociszewskiego (Wp. 5 nr 495).

1420-28 tenże Mac. Brodnicki albo Wronowski z Wronowa, niegdyś Brodnicki w 1427 r., zw. Maciejem ze Szczodrowa w 1429 r. (WR 3 nr 777, 872, 906, 908, 909, 1112, 1121, 1130, 1402; MHP nr 160); 1428 jego ż. Małgorzata i Helska z Szczodrowa są niedz. dziedziczkami Szczodrowa (WR 3 nr 1366); 1426 tenże Maciej w sporze ze Stan. Rogalińskim o porękę (WR 3 nr 1172); 1427-28 tenże w sporze z Dziersławem z Orzeszkowa i z Dziersławem Wilkońskim [czy to ta sama osoba?] o konia, którego otrzymał za długi od Winc. Tarnowskiego [z Tarnowa k. Czempinia] (WR 1 nr 1273; WR 3 nr 1187, 1198, 1326); 1428 tenże dowodzi w sporze z Andrzejem z Karpicka, że nie zastawił mu łąki i nie zegnał z niej kosiarza (WR 3 nr 1200).

1421-48 Andrzej Brodnicki, s. Mikołaja (WR 1 nr 1270, WR 2 nr 1076; WR 3 nr 874, 981, 1275, 1288, 1382, 1414, 1415, 1435, 1436; BR 628 nr 98, 104, 105; AC 2 nr 1157; KoścZ 12, 602; DBL nr 219; Lub. A 40), wicechorąży w Kościanie 1440, 1444-45 wicepodsędek w Kościanie 1446, burgrabia zw. śremskim 1447-48, wicewojewoda w Kościanie 1448 (GUrz. C 747, 769, 826, 885, 887); 1432 tenże w sporze z Janem Golijaszem dowodzi, że ponad 3 lata posiada karczmę [w B.], w której siedzi Maciek Przybyszewic (WR 3 nr 1429); dalsze jego transakcje wspólne z bratem Mikołajem, zob. niżej.

1427-35 szl. Jan Golijasz (Golyas) dz. B. (Wp. 5 nr 499; WR 3 nr 1429, 1435, 1436); 1427-28 tenże oraz Mac. Brodnicki i Zygmunt Strobiszewski toczą spory z powodu poręki (WR 3 nr 1289, 1335, 1420); 1429 tenże nie spłacił długu Januszowi Woźnickiemu; Woźnicki pozywa jego poręczyciela Andrzeja Brodnickiego o 15 grz. szkody (WR 3 nr 1382); tenże zeznaje, że oprócz długu 2 grz. należy mu się od Mac. Brodnickiego 2 grz. szkody [za zwłokę?] (WR 3 nr 1384); 1432 tenże dowodzi, że nie składał Andrzejowi Brodnickiemu poręki na 18 grz. za Jana Błociszewskiego (WR 3 nr 1427); tenże dowodzi Mac. Brodnickiemu, że zadośćuczynił jego siostrze pannie Barbarze (WR 3 nr 1434).

1435 [Przedpełk] Moście z Koźmina kupuje cz. B. od Jurgi Jarogniewskiego z Chobienic za 300 grz. (PG 1, 76v); temuż Andrzej i Mikołaj Brodniccy [ss. Mikołaja] zapisują czynsze od sumy [2 razy po] 50 grz. na m. i wsi B. → zob. niżej; tenże zapisuje zakonnicom [dominikankom] Ś. Katarzyny w Poznaniu 100 grz. na 1/2 wsi B. (Cieplucha 125).

1435-62 Mik. Brodnicki [najmłodszy s. Mikołaja sędz. pozn. i kaszt. sant.], wicepodkomorzy w Kościanie 1459-62 (KoścZ 12, 325: GUrz. C 858); [tenże później ze → Szczodrowa].

1435 Andrzej i Mikołaj Brodniccy [ss. Mikołaja] zapisują z zastrz. pr. wykupu, każdy po 5 grz. czynszu od sumy 50 grz. na swojej 1/3 m. B. i wsi B. (PG 1, 77v); 1446 ciż zapisują zakonnicom [dominikankom] Ś. Katarzyny w Poznaniu 10 grz. czynszu z pr. wykupu za 100 grz. na m. B. i wsi B. [może przejęli to zobowiązanie od Przedpełka Mościca z Koźmina – zob. wyżej] (PG 2, 158v); ciż dokonują podziału dóbr: Andrzej otrzymuje od brata cz. B. wykupioną od [Przedpełka] Mościca, tzn. 1/2 dworu (leżącą przy dworze Andrzeja), ogród, łąkę, czyli trawnik, i łąkę leżącą między ogrodem a brodem Obrytka (Obrithka), a Mikołaj otrzymuje łąkę wymierzoną z łąki zw. Obrytka oraz nabyte od Mościca pr. do wsi Kadzewo i Marszewo (PG 2, 159v);

ok. 1450 Katarzyna i Elżbieta, cc. Andrzeja z B. wnoszą swym mężom Andrzejowi i Wincentemu z Choryni 1/2 B., [odziedziczoną po ojcu] (Cieplucha 126); 1451 Mik. Brodnicki [s. Mikołaja] zapisuje ż. Jadwidze po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 m. B. i 1/2 wsi B.³W 1463 Mikołaj Brodnicki przeniósł tę oprawę na Ptaszkowo (PG 9, 179v) (PG 4, 35v); 1462 tenże [nabywca Ptaszkowa, a później Szczodrowa] sprzedaje braciom Andrzejowi i Wincentemu z Choryni 1/2 B. za 800 grz. (PG 6, 206v, por. 217v; PG 8, 11).

1463 Wincenty dz. B. zapisuje ż. Elżbiecie po 100 grz. posagu i wiana na 1/4 m. B. i 1/4 wsi B. nabytych od Mik. [Brodnickiego] z Ptaszkowa (PG 7, 179v); 1469 Mikołaj i Wincenty Brodniccy, ss. zm. Winc. Brodnickiego [z Choryni] kupują z zastrz. pr. wykupu od Zygmunta Szołdrskiego za 140 grz. folw. w Chaławach i 5 grz. czynszu (PG 8, 7v); 1474 ciż kupują 1/2 Wronowa od swego stryja Andrzeja Choryńskiego za 200 grz. (PG 9, 19v); 1470 wdowa po Wincentym z Brodnicy przenosi się do Wronowa (Cieplucha 126); 1485 Andrzej Choryński kupuje od dzieci Mik. Szczodrowskiego [poprzednio Mik. Brodnicki, s. Mikołaja kaszt. sant. zob. wyżej]: Jana, Jarosława, Marcina, Andrzeja, Anny, Katarzyny⁴Taż była w 1471 r. wd. po Janie z Krotczyna [obecnie Kruczyn] (KoścZ 15, 571) i Barbary za 200 grz. 1/4 m. B. i 1/4 wsi B.; równocześnie majątek po matce tychże dzieci Mik. Szczodrowski przenosi na 1/2 Uścięcic (PG 10, 18); tenże kupuje od swej córki Katarzyny i Andrzeja Mrowińskiego jej części po ojcu i matce w m. B. i we wsi B. (PG 10, 26); 1489 tenże sprzedaje swemu bratankowi Wincentemu [s. Wincentego] za 250 grz. 1/2 Wronowa, a bratanek sprzedaje temuż stryjowi 1/4 m. B. i 1 1/2 ł. po matce [we wsi] B. za 300 grz. (PG 10, 124v); 1490 tenże Wincenty nadal jako Brodnicki we → Wronowie (PG 10, 124v).

1502 Sędziwój Brodnicki, s. Andrzeja Choryńskiego żeni się z Anną Lubońską, dziedziczką cz. Luboni (Cieplucha 126); 1507 Andrzej Brodnicki (AC 2 nr 1620); 1519 Hieronim z B. (Cieplucha 259); 1524-47 Wawrz. Brodnicki z Choryni i B.: 1523 tenże z bratem Feliksem dziedzice B. posiadają Chorynię (KoścZ 24, 314v); 1536 tenże zamienia z plebanem grunty → p. 5; 1542 tenże zabezpiecza posag i wiano ż. Anny Woźnickiej na B. (Cieplucha 103, 126; Now. 2, 425).

1507 B. płaci od ról [wzmianka w rejestrze szosu] (ASK I 5, 2); 1530 pobór od 10 ł., 2 mł. korzecznych i 2 wiatraków (ASK I 3, 120); 1535 w B. 1 mł. i 1 wiatrak opustoszałe (ASK I 5, 142v); 1562 dziedzice m. B.: Feliks Brodnicki oraz jego bratankowie Jan i Maciej [ss. Marcina] (KoścG 15, 101); 1563 Feliks Brodnicki płaci pobór od 5 ł., [w tym?] 2 ł. po pożarze, i 1 rzem., a Jan Brodnicki płaci od 6 ł., 2 kotłów do palenia gorzałki oraz od 5 rzem. (ASK I 4, 141v); 1566 Feliks Brodnicki płaci pobór od 4 1/2 ł. [w tym?] 2 ł. po pożarze, i 4 zagr. a Mac. Brodnicki płaci od 4 ł., 3 kotłów do palenia gorzałki i 3 rzem. (ASK I 4, 238v); 1581 Kat. Rydzyńska [wd.? po Feliksie Brodnickim] płaci pobór: 7 ł., 4 zagr., 2 komor., 3 rzem., 1 „aratrum coloni”, 2 kotły gorzałki i jej wyszynk, 4 beczki śledzi, 3 beczki soli, 1 rzeźnik, 1 mł. walny, 1 wiatrak, a Mac. Brodnicki płaci pobór: 5 ł., 4 zagr., 3 komor., 1 mł. walny, 1 wiatrak (ŹD 59; ASK I 6, 476).

Mieszkańcy B.: 1395 karczmarz Janusz z B. prowadzi spór o karczmę w Manieczkach (Lek. 2 nr 1796, 1797); 1418 świadkowie z B.: Andrzej Rutha, Mardo, Woytho, Wawrzych (WR 3 nr 690); 1432 Maciek Przybyszewic, karczma → zob. wyżej; 1531 Warwas z B. uprawia wioseczkę (villula) Polne nal. do kapituły kat. pozn. k. Górki pod B. i daje kapitule 1 wiard. czynszu (CP 111, 129v).

5. 1398 Blizbor pleb. w B. zapowiada swą dziedzinę należącą do jego kościoła (Lek. 2 nr 2247); 1398 tenże w sporze z Mikołajem z Przewozu z powodu rabunku (pro spoliis) w borach (Lek. 2 nr 2244); 1419 [Mikołaj] Mikuli pleb. w B. upomina się u Liska [Wyskoty] z Oporowa o dzies. snop. z 3 ł. folw. w Manieczkach i dowodzi, że folw. płaci dzies., a tylko kmiecie z łanów płacą po 1 wiard. z łana (AC 2 nr 953); dzies. z Grabianowa dla pleb. w B.; 1420 meszne z Rogaczewa dla pleb. w B.; 1424 Mac. Brodnicki dał rolę kościołowi w B. jako fundację mszalną (Now. 2, 425); 1436 Stan. z Krajkowa, za zgodą pleb. Mikuli w B., uposaża nową parafię w Żabnie, do której należeć ma też Żabno Małe; przyczyną fundacji jest oddalenie Żabna od kościoła par. w B. (Wp. 5 nr 583; Kor. Prał. 2, 125); 1438 Mikołaj pleb. z Białej [k. Czarnkowa?] prezentowany przez Jana [Bnińskiego] miecznika pozn. i Andrzeja oraz Mikołaja z B. ma być wprowadzony do par. B. (Wp. 5 nr 623); 1439 wzm. 1610 bp pozn. zatwierdza uposażenie plebana w B. (AV 4, 40); 1440 pleb. w B. przegrywa proces z plebanem w Borówku o dzies. z 2 ł. w Iłowcu (Now. 2, 426); 1441 wyrok sądu polubownego: meszne i in. opłaty z Żabna mają być nadal płacone do B. (Kor. Prał. 2, 125); 1442 wyrok w sporze o pr. patronatu: plebanię w B. przyznaje się Wincentemu, prezentowanemu przez Jana [Bnińskiego] miecznika pozn. dziedzica 1/3 B., a odmawia się pr. do prezenty tym razem Andrzejowi i Mikołajowi z B., dziedzicom 2/3 B., ponieważ zagrabili mienie parafii (Kor. Prał. 2, 126); 1446 Andrzej z Polanowa, pleb. z B., przegrywa proces z Marcinem pleb. z Błociszewa, któremu przyznaje się pr. parafialne nad wsią Krzyżanowo (AE I, 141v); 1455 pleb. w B. pobiera dzies. z 1 ł. w Szołdrach, 1465 tenże pobiera [dzies.?] z Grzybna (Now. 2, 425); 1466 Borek w par. B.; dzies. z B. należy do bpa pozn. (AC 2 nr 1417); 1467 Manieczki w par. B. (CP 440, 2); 1474 Bartłomiej pleb. w B. pozwany przez Tomasza opata i bened. z Lubinia o 5 grz. za 2 małdraty pszenicy, którą opat kupił u niego, w terminie jej nie odebrał, a przechodzące wojska ją zabrały (AC 2 nr 1378); 1500, 1509 pleb. w B. pobiera dzies. po 6 gr. od kmieci, którzy uprawiają dziedzinę Polne należące do wsi kapitulnej Górka (CP 111, k. 10, 28); 1510 par. B. [formularz nie wypełniony] (LBP 134); 1525 z folw. w Borku obejmującego 6 półł. pleban w B. pobiera dzies. snop. (CP 111, 62); 1530 do par. B. należą wsie: B., Przylepki, Manieczki, Pucołowo, Rogaczewo, Grabianowo, Piotrowo, Szołdry, Grzybno i Chaławy (ASK I 3, 120); 1536, 1547 pleb. Wojc. Kluczewski dał patronowi Wawrzyńcowi Brodnickiemu plebanię, a w zamian otrzymał plac przy wielkim stawie; do 1547 r. patron nie postawił na tym placu zabudowań dla plebana (Now. 2, 425); 1610 kościół drewn. Ś. Katarzyny odbudowany przed 30 laty po pożarze (AV 4, 39v).

1387-1536 plebani i in. kapłani w B.: 1387-99 Blizbor (Lek. 1 nr 236; Lek. 2 nr 2247, 2279; WR 2 nr 27; WR 3 nr 23); 1395 kapelan z B. (Lek. 1 nr 1973); 1407 Jan (SzPozn. 34); 1418-19, 1436? [Mikołaj] Mikuli (WR 1 nr 1020; Kor. Prał. 2, 125); 1431 Jakub, kleryk z B., który zranił kmiecia z wsi kapitulnej Górka (AC 2 nr 1019); 1438 Mikołaj (Wp. 5 nr 623); 1443, 1446 Andrzej z Polanowa (Now. 2, 425; AE I 141v); 1474 Bartłomiej (AC 2 nr 1378); 1492 albo 1493 wzm. 1507 Mikołaj wikary, zabity przez braci Mikołaja i Jana Szołdrskich (AC 2 nr 1476, 1620); 1507 Andrzej Bieniński, bratanek Andrzeja Brodnickiego (AC 2 nr 1620); 1525 Jakub wikary (CP 111, 62).

6. 1301 Stampota, s. Czesława zw. Brodnica, za zgodą swych dzieci Mikołaja i Floriana oraz brata Świętomira sprzedaje abpowi 1/3 dóbr Pątnów [pow. kon.], ponieważ abp wykupił go z niewoli w Koninie za 45 grz. srebra (Wp. 2 nr 846).

7. 1420 (Wp. 5 nr 324); 1511 (AC 2 nr 1664); 1564 (IBP 305).

8. ok. połowa X-XI w. skarb srebrny (Hensel 1, 86).

Uwaga: Według informacji zawartych w literaturze do posiadaczy B. zaliczali się również w 1423 r. Stachna Czesławowa z s. Teodorykiem, rzekomo identycznym z Teodorykiem z Siekowa, Międzychodu i in. oraz w l. 1425-38 Jan Bniński, miecznik pozn. (Cieplucha 125). Zebrane w kartotece Słownika przekazy o wspomn. Stachnie w ogóle nie informują, a Jan Bniński występuje jako posiadacz 1/3 B. tylko w 1438 przy okazji wykonywania pr. prezenty → p. 5.

W l. 1469-86 występuje Jan olim z B. Chaławski, w 1469 wicesędzia w Kościanie, w 1473 wicesędzia w Poznaniu, w 1476 wicepodsędek w Kościanie (GUrz. C 805, 841, 1002; PG 10, 54). Nie udało się ustalić, czyim on był synem i co łączyło go z B.