BRZEŹNO

(1403 or. Brzesno, 1432 Brzeszno, 1496 Bresno, 1553 Brzezno) 3 km na E od Czarnkowa.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Czarnków (ASK I 3, 5v).

2. 1558 Wojc. Czarnkowski kaszt. śremski odstępuje Wojc. Sędziwojowi Czarnkowskiemu [swą] 1/2 strugi Osuch z 2 łożyskami do budowy stawów i młynów między Czarnkowem a B. (PG 102, 179v; PG 19, 505v-506v).

3. Własn. szlach., od ok. 1430 r. dobra → Czarnków. 1403-04 Świętosława (Świętochna) z B. w sporze (?) z Mikołajem i Wincentym [z Czarnkowa] z powodu zabójstwa jej (?) człowieka; świadczyć ma 8 ławników [z Czarnkowa?] oraz sołtys z B. (KP nr 1514, 1524, 1578, 1637, 1658).

1432 ugoda Jana i Kaspra z → Czarnkowa: Kasper zatrzyma B. aż do śmierci Świąchny Grabskiej [identyczna z Świętosławą z B.?], a potem Jan może odkupić 1/2 B. za 52 kopy szer. gr.; ludzie z B. mogą korzystać z pastwisk w Białężynie, a tamtejsi ludzie z pastwisk w B. (PZ 12, 39v); [a. 1466], 1486, 1496 B. w posiadaniu Czarnkowskich z → Czarnkowa (PG 10, 48v; MS 2 nr 704); 1469 wieś B. ma płacić 14 grz. kary z powodu niezapłacenia wiard. król. (PG 57, 33); [1507 Mac. i Sędziwój Czarnkowscy dzielą zapewne B. na 2 części; → Czarnków, dobra, przypisy]; 1508 wiard. wojenne z 14 półł. (ASK I 3, 5v); 1509 pobór z 14 półł., sołtys z 1 ł. (ASK I 3, 41 v); 1553 Wojc. Czarnkowski [który?] płaci pobór (ASK I 5, 157v); 1556 Wojc. Sędziwój Czarnkowski [s. Sędziwoja] otrzymuje od brata Stan. Sędziwoja m.in. część B. (WG 1, 47-48); 1557 Wojc. Czarnkowski [s. Macieja] w działach z braćmi otrzymuje m.in. części B. (PG 19 k. 386-388, 404-406); 1563 pobór od 7 ł. i 2 karczem (ASK I 5, 219v); 1577 płacą pobór [Wojc. Czarnkowski, s. Macieja] kaszt. rogoz. oraz [Wojc. Sędziwój Czarnkowski s. Sędziwoja] star. gen. wlkp. (ASK I 5, 672); 1580 płacą pobór: Barbara [wd. po Wojc. Czarnkowskim kaszt.] rogoz. od 11 półł. o 5 zagr. oraz Wojc. Urbanowski [dzierżawca?] od 3 1/2 ł., 5 zagr. i karczmy z rolą (ŹD 10; ASK I 6, 93).

4. 1403, 1509 sołtys w B. → p. 3.