(1278 kop. 1659 Dłuzyno, 1286 or. Dlusino, 1294 Dluzino, 1421 Dluschyno, 1439 Dluszyna, 1440 Dluszino, 1445 Dluzina, 1453 Dluschyna, 1462 Dlusina) 12,5 km na SW od Śmigla.

1. 1445 n. pow. kośc. (PG 2, 109); 1510 n. par. Charbielin (LBP 153).

2. 1286, 1294 fals. a. 1302 jez. Kosino i jez. Trzebidzkie → p. 3; 1466 jez. Luchowo → p. 3; 1499 jez. Kosino między D. a Charbielinem → p. 3; 1524 bór zw. Wielki Bór we wsi Sokołowo leży w stronę D. (PG 72, 184v); 1568 kopiec narożny w błocie nad strugą, płynącą z lasu wsi Sokołowo do jez. Trzebidzkiego dzieli wsie Sokołowo, → Charbielin i D.; ścieżka z D. do Charbielina; kopiec narożny wsi D., Grobia i Charbielin (PG 20, 714-715).

3. Własn. szlach., przejściowo kośc. 1286 komes Bogusza w testamencie legował klasztorowi lub. wsie Charbielin i D. oraz jez. Kosino i 1/2 jez. Trzebidzkiego, czemu po jego śmierci sprzeciwili się bratankowie zmarłego Mściwój s. Blizbora, Detlep i Piotr ss. Piotra; Przemysł II przysądza klasztorowi Charbielin (Wp. 1 nr 561, por. MPH 5 s. 581, 647; dok. z 1286 r. interpolowany, a zdaniem Z. Perzanowskiego interpolacja obejmuje D. i jeziora, DBL nr 40); 1294 fals. a. 1302 Przemysł II! potwierdzając posiadłości klasztoru lub. wymienia m. in. D. z jez. Kosino i 1/2 jez. Trzebidzkiego (Wp. 2 nr 719; DBL nr 41).

1415-29 Przybysław Gryżyński z Brenna: 1415 tenże dzierży części Machcina i D. (Cieplucha 213); 1429 na jego rzeczy woźny sądowy zapowiada wszelkie pożytki dziedzin Włoszakowice oraz m. in. D. (KoścZ 9, 213); 1429 tenże toczy proces z Mikołajem kmieciem z Sokołowa, a dwaj poręczyciele kmiecia mają potwierdzić w sądzie, że za ich poręczeniem wydano 2 siekiery u Przybysława nie w D., lecz we Włoszakowicach (KoścZ 9, 237v).

1439 Andrzej i Wojsław z Gryżyny pozwani przez Andrzeja Jaszkowskiego [z Jaszkowa k. Śremu] o równy podział dóbr po stryju [obu stron] Przybysławie Gryżyńskim, tj. Brenna z wsiami, m. in. D. (KoścZ 12 k. 322, 137v); 1445 podział dóbr [Brenno po Przybysławie Gryżyńskim] między Janem z Jaszkowa a Andrzejem i Wojsławem braćmi niedz. z Gryżyny: Andrzej i Wojsław otrzymują Brenno z wsiami, m. in. D. (PG 2, 109; Cieplucha 160 pod 1432 r. podaje, że Andrzej i Wojsław Gryżyńscy otrzymali w spadku m. in. D., por. Brenno przyp. 3); 1453 dziedzice dóbr Włoszakowice, Brenno i m. in. D.: Wojsław z Gryżyny, Andrzej Gryżyński s. [zm.] Andrzeja z Włoszakowic oraz [jego bracia] Jan, Maciej i Mikołaj (KoścZ 14, 201v); 1462 Wojciech Wojsław Włoszakowski odstępuje w działach Janowi, Maciejowi, Mikołajowi i Andrzejowi braciom niedz. z Gryżyny Gryżynę oraz m. in. D. (PG 6, 114a); 1466 Małgorzata ż. Piotra z Opalenicy kaszt. sant. daje w działach swym braciom stryj. Janowi, Maciejowi zw. Mościc i Andrzejowi Gryżynę oraz m. in. D. (PG 7, 238rv); 1466 podział dóbr po ojcu Andrzeju Włoszakowskim i po stryju Wojciechu Wojsławie Włoszakowskim między braćmi Andrzejem Włoszakowskim, Janem z Gryżyny i Maciejem Mościcem z Węglin, ss. zm. Andrzeja Włoszakowskiego: Maciej Mościc otrzymuje Węgliny oraz m. in. D. z jez. Luchowo (PG 7, 241av); 1469 Andrzej Gryżyński, Dłużyński, Włoszakowski i Radliński syn Andrzeja dziedziczy po bezdzietnym bracie [Macieju] Mościcu Darnowo, Grotniki [i zapewne D.] (Cieplucha 161); 1469, 1481 Piotr Opaliński, s. Piotra i Małg. Gryżyńskiej kupił od Gryżyńskich części Włoszakowic, Brenna oraz m. in. D. (tak Cieplucha 231, lecz w aktach z 1469 i 1481 nie wyliczono Dłużyny, KoścZ 15, 398; PG 9, 133v).

1470-99 Andrzej z D., Dłużyński, Gryżyński, Włoszakowski, Radliński (KoścZ 15, 457; KObceRyc. 15; PG 9, 133v; PG 10 k. 24v, 189; KoścG 5, 19), 1496, 1514 jego c. Anna ż. Mik. Spławskiego (Cieplucha 277; PG 15, 13): 1471 tenże zapisuje ż. Helenie [Skoraczewskiej, tak Cieplucha 161] po 400 zł węg. posagu i wiana na całej wsi D. (PG 8, 97); 1479 tenże zapisuje ż. Małgorzacie po 200 kóp posagu i wiana na 1/2 cz. w Włoszakowicach, Brennie oraz m. in. na 1/2 D. i 1/2 Charbielina (PG 9, 11 lv); 1481 tenże kupuje od Małgorzaty z Włoszakowic, wd. po Piotrze z Opalenicy całe wsie Lubosz [k. Kościana] i Spytkówki za 501 grz. i 16 sk. (PG 9, 133v); 1481 tenże zeznaje, że winien zapłacić braciom Stan. Gnińskiemu i Andrzejowi Proskiemu 48 grz. szer. półgr. (KoścZ 16, 260; KObceRyc. 15); 1481 lub a. 1481 tenże sprzedaje Mik. Opalińskiemu Grotniki [k. Śmigla] za 330 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 9, 141); 1482 tenże zapisuje ż. Małgorzacie po 200 kóp posagu i wiana na sumie 1700 zł węg., jaką ma od Piotra i Mikołaja z Opalenicy z zastrz. pr. odkupu na dobrach Radlin, Wilkowyja, Kąty w pow. pyzdr. i na 1/2 wsi Łuszczanów w pow. kal. (PG 9, 151v); 1496 tenże sumy 1700 zł węg. i 235 grz., które ma od Piotra i Mikołaja braci wówczas niedz. z Opalenicy, na wspomn. dobrach sprzedaje Piotrowi z Opalenicy za tyleż samo z zastrz. pr. odkupu (PG 7, 123v); 1496 tenże sprzedaje Piotrowi z Opalenicy z zastrz. pr. wykupu a) Spytkówki, b) Lubosz, które ma z zastrz. pr. wykupu za a) 500 grz., b) za 150 grz. i 2 kopy (PG 7, 123v); 1496 tenże kupuje Wyskoć od Piotra z Opalenicy za 1100 grz. (PG 7, 123v; Cieplucha 277); 1499 tenże sprzedaje Bieniaszowi Zadorskiemu Wyskoć z folw., oraz z folw. Obora i przynależnościami za 100 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (PG 11, 207v); 1499 temuż Dobrogost Karśnicki poręcza, że będzie bronić od roszczeń innych osób jez. Kosino, które mu sprzedał za 30 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (KoścG 5, 52).

1510 2 ł. sołectwa, 2 1/4 ł. kmiecego, wszystkie uprawia pani Włoszakowska (LBP 153); 1513 Opalińscy dziedziczą D., Charbielin i Grotniki po śmierci Jarosława s. Andrzeja Gryżyńskiego i Małg. Opalińskiej (Cieplucha 161; SzPozn. 77); 1514 Anna c. Andrzeja Dłużyńskiego [Gryżyńskiego], ż. Mik. Spławskiego sprzedaje mężowi dziedziny Wyskoć, Darnowa, Lubosz [k. Kościana] i Spytkówki (PG 15, 13); 1520 podział dóbr po ojcu i matce między Piotrem Opalińskim a Łukaszem, Sebastianem, Janem i Maciejem dziedzicami we Włoszakowicach: ci ostatni otrzymują m. in. D. (PG 15, 343).

Pobór: 1530 z 5 ł., 3 gr z karczmy; 1563 z 10 1/4 ł., karczma dor.; 1581 z 12 ł., od 2 komor. po 8 gr, od 1 krawca (ASK I 3, 122; ASK I 4, 149v; ASK 16, 481v; ŹD 63).

4. 1485 Andrzej Gryżyński sprzedaje sołectwo w D. siostrzeńcom swym Janowi i Wojciechowi braciom niedz. z Boszkowa za 100 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 10, 24v); 1510 2 ł. sołectwa, pani Włoszakowska [właścicielka D.] uprawia je (LBP 153).

5. 1421 Dziersław pleban z Charbielina w procesie [z kim?] ma przeprowadzić dowód co do swych uprawnień do dzies., m. in. ze wsi D. (ACC 5, 33v; Now. 2, 444); 1510 2 ł. sołectwa i 2 1/4 ł. kmiecego uprawia pani Włoszakowska [właśc. D.], która płaci z nich dzies. (LBP 153).

6. 1489 Agnieszka ż. Jana Ząbka z D. sprzedaje cz. w Orzeszkowie w pow. pyzdr. Kasprowi Krzeskowskiemu (PG 10, 117).

7. SzPozn. 77-78.

Uwaga: 1210 Władysław [Odonic] ks. kal. nadaje opatowi klaszt. cyst. w Pforta posiadłości w okolicy Przemętu (in provincia Premontensi) w celu założenia klasztoru cyst. oraz wymienia imiona przydzielonych wieśniaków, m. in. w „Dyznik”. W dok. tym nazwy miejscowości są z reguły przekręcone, a przez to trudne do lokalizacji. Wydawca uznał „Dyznik” za D. (Wp. 1 nr 66 oraz Wp. 4 indeks), natomiast K 2, 134 słusznie określił tę identyfikację za niepewną, → Dyznik.