(1399 or. Dzrewecz, 1410 kop. 1555 Drzewcze, 1412 or. Drzewcze, 1427 Trzewcze, 1464 kop. 1468 Drzewce) 5 km na NE od Ponieca.

1. 1469 n. pow. kośc. (PG 8, 44); 1410 n. par. Poniec (ACC 120, 132v-134; Wp. 5 nr 169).

2. 1412 Sobek Wyskota [z D. i] z Żytowiecka toczy proces o granice między dziedzinami D. i Poniec z wdową po Hinczce z Ponieca i Januszem Habdankiem (KoścZ 3, 186; PZ 3, 177rv); 1416 Sobek Żytowiecki toczy proces z Mik. Dzięczyńskim [o granice?] między D. a Dzięczyną (KoścZ 5, 9v), zaś 1418 sędziowie polubowni w sporze między Sobkiem Żytowieckim a dziedzicami z Dzięczyny ustalają, że kopce gran. między dziedzinami D. i Dzięczyną od granicy Rokosowa mają iść 15 prętów w lesie aż do grobli i od niej 20 prętów, mierząc od boru, aż do kopca z Poniecem; grobla ma należeć, jak ze starodawna, do Dzięczyny, a jej dziedzice mogą groblę naprawiać, podnosić i założyć staw; staw ten należy do Dzięczyny, a las do D.; woda ze stawu może płynąć rowem przez D., lecz bez szkody dla D. (KoścZ 4, 373v-374; KoścZ 5, 121v-122); 1417 Sobek Żytowiecki toczy proces z Mikołajem, Hinczą i pozostałymi braćmi [z Dzięczyny] o granice między dziedzinami D. i Dzięczyną (WR 3 nr 637); 1417 woźny sądowy na rzecz Sobka Żytowieckiego zapowiada Żytowiecko, D. i Zaborowo [k. Książa] (KoścZ 4, 326; KObceRyc. 125 pod 1416!); 1418 Sobek Żytowiecki toczy proces z Mikołajem, Konradem, Janem i Hinczą [z Dzięczyny] oraz mieszczanami z Ponieca o granice między D., Dzięczyną i Poniecem, a strony mają przyjąć opole [dla przeprowadzenia rozgraniczenia] (KoścZ 5, 142r); 1418 Mikołaj, Jan, Kuncza [Konrad] i Hincza [dziedzice Dzięczyny] odpierają roszczenia Sobka Żytowieckiego [z D.], który ich pozwał o granicę „Stawową” [nad stawem? poprzez staw?] między D. a Dzięczyną (KoścZ 5, 142v); 1422 Bartosz Sokołowski [z Ponieca] oraz burmistrz i rajcy z Ponieca toczą proces z Sobkiem Żytowieckim o granice między Poniecem, D. i Oporowem (WR 3 nr 969); 1423-24 Sobek Żytowiecki toczy proces z Bartoszem Sokołowskim [z Ponieca] o kopce [gran.] między D. a Śmiłowem (WR 3 nr 999; KoścZ 8, 19); 1427 Sobek Żytowiecki dowodzi, że Gniewosz Czarnkowski [z sąsiedniego Czarnkowa k. Ponieca, obecnie Czarkowo] mimo wyroku sądowego nie wydał mu motyk, którymi kopał na szkodę Sobka na T. (WR 3 nr 1309).

1527 dwór na kopcu z rowem [okolonym rowem], staw rybny, łąki Wyręby, łąki w Paprzyskach, łąka Poręba aż do brzegu śmiłowskiego [tj. do brzegu doliny lub strugi naprzeciw Śmiłowa] oraz aż do granicy z Oporowem; bór od [łąki] Poręba aż do Węgielnika i do granicy z Rokosowem i Śmiłowem; dębina „W Lanki” do granicy z Oporowem i Śmiłowem, w stronę wsi D. i drogi Czarnkowskiej (PG 73, 515v-516); 1534 kopiec narożny zw. Granicznik wsi D., Rokosowo i Dzięczyna (KoścZ 25, 228v-229); 1539 miejsce zw. U Kotwich Krzów; łąka zw. Poręba przy drodze wsch.; role zw. Na Paprzyskach w stronę Kałowa, Dębiny i D.; role w Kałowie i Dąbrówka; bór aż do kopca narożnego Oporowa, Kałowa i D. i do granicy ze Śmiłowem, dębina w tym borze aż do miejsca zw. Paprzyska; las; folw. Kałowo¹Obecnie przysiółek Kałowo 1,5 km na NW od wsi D., 5 km na NE od Ponieca (MTop. 1950) lub w Kałowie; łąka w Paprzyskach i Dębinie; łąka przy granicy z Czarnkowem [obecnie Czarkowo]; staw rybny; zagroda (hortus Thomkowski) w końcu wsi w stronę Rokossowa; bór do granicy z Rokossowem, Dzięczyną i Śmiłowem, w nim dębina w stronę Śmiłowa; las (PG 17, 318v-320v); 1551-55 Zakolny rów, między Rokossowem, Dzięczyną a D. (K 3, 441); 1553 Jan i Bartłomiej Drzewieccy zawierają ugodę: Jan może w D., w lesie zw. Wielki Trzcion karczować na łąkę, poczynając od kopca narożnego drzewieckiego, dzięczyńskiego i ponieckiego, aż do wsi Śmiłowo, przez 5 lat, po czym nastąpi podział lasu (PG 57, 345rv); 1577 Mik. Krzycki s. Ludwika i Bartłomiej Drzewiecki s. Jana dzielą się lasem w dziedzinie D. koło m. Poniec i mł. Kaganów (KoścZ 31, 36v-37); 1590 ugoda Mik. Krzyckiego i Piotra Moraczewskiego dot. podziału niektórych dóbr w D.; w akcie wspomniano Kopaninę i Kopaninkę w D. oraz mł. Kaganów (PG 156, 248-250).

3. Własn. szlach. 1303 komes Dojazd dz. w D. (Wp. 6 nr 70, dok. interpolowany, informacja niezbyt wiarygodna).

1399-1430 Sobek, Sobek Wyskota z D., 1412-30 tenże z Żytowiecka, Żytowiecki, ojciec Dziersława²Wg KObceRyc. 125: Dziersław synem Sobka, lecz w cytowanych źródłach bądź nie ma tej wiadomości (1412 PZ 3 k. 177v- w druku mylnie f. 147v!; 1416 KoścZ 5 k. 9v, dawniej f. 143v), bądź też nie udało się tej informacji odszukać (1416 KoścZ f. 116v): 1399 tenże toczy proces z Kotarbą Rokossowskim (Lek. 2 nr 2436); 1408 tenże toczy proces z Jakubem Góreckim (WR 3 nr 381); 1412, 1416, 1417, 1418, 1423-24, 1427 → p. 2; 1430 tenże toczy proces z Mikołajem i jego braćmi z Czarnkowa [k. Ponieca] o granice między D. i Czarnkowem oraz twierdzi, że zajął 2 siekiery ich ludziom na swoim gruncie (KoścZ 9, 263v-264).

1438 Hanczel Lisek z D. zeznaje na rzecz Jana Mleczko [ze Zborowa k. Buku] 10 grz. monety obiegowej długu, a za tę sumę winien mu dać 1 kmiecia os. z 1 ł. roli w → Dzięczynie (KoścZ 12, 55v).

1447 Mik. niegdyś Drzewiecki dziewierz [brat męża] Elżbiety ż. Marcina z Zaborowa [k. Książa] kupuje od niej czwartą cz. ojcowizny we wsi Sędzino [obecnie Sędziny k. Buku] za 200 grz. (PG 2, 181v).

1457-62 Wincenty z D., Drzewiecki, 1474? Żytowiecki niegdyś Drzewiecki (ExpBel. nr 665): 1457 tenże brat Andrzeja z D., a stryj Jadwigi [z Żytowiecka] żony Jana Rogalińskiego (PG 5, 61); 1462 jego ż. Katarzyna c. zm. Jana Bieganowskiego sprzedaje Andrzejowi bpowi pozn. czwartą cz. ojczystą Bieganowa w pow. pyzdr. za 50 kóp (PG 6, 162v); 1469 tenże wykonawca testamentu zm. Małgorzaty ż. Sebastiana z Żytowiecka (ACC 49, 17).

1457-71 Andrzej z D., Drzewiecki (PG 7, 193v; DBL nr 244), 1469-71 zastępca sędziego w Kościanie (GUrz. C 806), 1465-66 wuj Jana syna zm. Jana Rogalińskiego (PG 6 k. 222, 250v): 1466 tenże kupuje od Jana z Ostrowa 1/4 cz. wsi Ostrowo [k. Śremu] w pow. kośc. oraz 1/4 należności od Benedykta Furmana z Mieszkowa [pow. pyzdr.] za 75 grz. (PG 7, 290); 1467 tenże kupuje od Piotra z Ostrowa trzecią część czwartej części wsi Ostrowo za 43 grz. półgr. (PG 7, 289v); 1469 tenże zapisuje ż. Barbarze po 200 grz. posagu i wiana na swych częściach D. (PG 8, 44); 1470 tenże kupuje od Mikołaja s. zm. Jana Ostrowskiego czwartą część trzeciej części wsi Ostrowo za [?] szer. półgr. (PG 8, 69v); 1471 tenże zapisuje 3 grz. czynszu rocznego na wsi D. dla altarii w Żytowiecku za 36 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 8, 104v).

1459-64 Bartosz, Bartłomiej Drzewiecki, 1467 niegdyś Drzewiecki, 1469 Chocicki niegdyś Drzewiecki (ACC 47, 42v): 1459 tenże toczy proces z Wincentym czyli Sobkiem, Mikołajem i Janem braćmi niedz. synami zm. Jana Żytowieckiego (KoścZ 14, 258v); 1464 tenże toczy proces z Katarzyną ż. Jana Piętki Taczanowskiego [pow. kal.] (KoścZ 14, 316v; KR 4, 7-8 mylnie pod 1462!); 1467 tenże kupuje od Andrzeja Kąkolewskiego 1/2 wsi Kociugi za 300 grz. (PG 6, 243v).

1486 Wojc. Drzewiecki stryj Marcina s. zm. Jana Tłukomskiego z Iwna [pow. kcyn.] (PG 10, 50).

1496-1500 Jan z D., Drzewiecki, 1496 stryj Mac. Kawieckiego (BR 628 nr 244; PG 7, 144), 1500 burgr. w Poniecu (RH 2, 107): 1496 tenże i Piotr bracia niedz. zeznają 26 grz. szer. półgr. długu na rzecz Mac. Kawieckiego (BR 628 nr 243); 1527 Agnieszka wd. po nim (PG 73, 515v-516).

1496-1527 Jan z D., Drzewiecki, brat Piotra (BR 628 nr 243); 1506 tegoż ż. Anna Bieczyńska kupuje od Jana Kołackiego 4 ł. opust. w Siernikach [k. Czempinia] za 40 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (PG 13, 98); 1527 tenże z bratankami Wojciechem i Janem Drzewieckimi oraz Agnieszka Drzewiecka wd. po Piotrze Drzewieckim zawierają ugodę co do oprawy, jaką zm. mąż zapisał jej na wsiach D. i Ostrowo [k. Śremu]; Agnieszka Drzewiecka ma posiadać dwór w D., tj. dom na wzgórku z rowem (domus, qui iacet in monte alias na kopczu cum fossata), w którym mieszkał jej mąż, z ruchomościami i inwentarzem, z budynkami, stajniami i stodołą w obejściu dworskim (wyłączając inny dwór ze stajnią, oborą i owczarnią), ogród warzywny, folwark czyli role sołectwa, 4 ł. os., 1 zagrodę os., łąki przynależne do folw. czyli sołectwa, staw rybny, 1/2 łąk zw. Wyręby, 1/2 łąk w Paprzyskach, 1/4 boru od Poręby aż do Węgielnika i do granicy z Rokossowem, 1/4 dębiny „W Lanki” w stronę drogi Czarnkowskiej i wsi D.; Jan Drzewiecki z bratankami Wojciechem i Janem ma posiadać wszystkie role opust. i zagrody opust. w D., 1/2 boru od łąki zw. Poręba aż do brzegu Śmiłowskiego i gran. z Oporowem, 1/4 boru od Poręby aż do Węgielnika i do gran. Śmiłowskiej, 1/2 dębiny ,,W Lanki” w stronę gran. z Oporowem i Śmiłowem (PG 73, 515v-516).

1498 Anna ż. Marcina Drzewieckiego wysyła zbrojnego na wyprawę wojenną ze swych dóbr ojczystych Starygród w pow. pyzdr. (ExpBel. nr 517).

1527-39 Jan i Wojc. bracia Drzewieccy: 1527 zob. transakcje Jana Drzewieckiego ich stryja; 1527 ciż w procesie o pr. patronatu altarii Wniebowzięcia NMP, Ś. Andrzeja i Wawrzyńca w kościele par. w Poniecu zostają uznani patronami altarii, z tym że swe uprawnienia do przedstawiania kandydata na altarystę mogą wykonywać co trzeci wakat, alternatywnie z innymi współpatronami (Sent. II 359); 1539 podział dóbr między braćmi Drzewieckimi: a) Wojciech otrzymuje Ostrowo [k. Śremu]; b) Jan otrzymuje 1/2 D. z kmieciami na półł.: Wawrzek, Kępa, Niemiec, Piotrek s. Wawrzyńca, Wawrzek i Jan Bybula; 2 1/2 ł. opust., 1/2 ról zw. przymiarki, a to w pierwszym polu k. miejsca zw. U Kotwich Krzów, w drugim polu przy borze za łąką zw. Poręba aż do drogi wsch., w trzecim polu role zw. Na Paprzyskach w stronę Kałowa, role w Kałowie i Dąbrówce z łąką zw. Poręba; zagrody; plac na zbudowanie dworu; zagrodę, gdzie niegdyś mieszkał karczmarz zw. Owczarek; 2 siedliska (area); bór aż do kopca narożnego Oporowa, Kałowa i D., i do granicy ze Śmiłowem; 1/2 dębiny aż do miejsca zw. Paprzyska; 1/2 lasu; 1/2 folw. w Kałowie; c) Bartłomiej otrzymuje 1/2 D. z kmieciami na półł.: Piotr Kwaczula, Kasper Czwartek, Paweł Wiardunczek, Goliasz zw. Nowak, Andrzej Kwaczulka i Maciej Ślązak; 2 ł. opust. zw. sołeckie z łąkami; łąkę w Paprzyskach i w Dębinie; 1/2 ról zw. przymiarki w trzech polach; łąkę przy gran. Czarnkowskiej; stary dwór; zagrody, staw rybny; zagrodę Tomkowską na końcu wsi w stronę Rokossowa; bór aż do gran. z Rokossowem, Dzięczyną i Śmiłowem; 1/2 dębiny w borze w stronę Śmiłowa; 1/2 lasu; 1/2 folw. w Kałowie (PG 17, 318v-320v).

1530-80 pobór: 1530 z 3 ł. (ASK I 3, 131v); 1563 z 3 ł., wiatrak dor. (ASK I 4, 189v); 1580 z cz. Mik. Krzyckiego: 3 ł., 4 zagr., 3 komor., 30 owiec; z cz. Piotra Moraczewskiego: 1 1/2 ł., 1/2 ł. opust., 3 zagr., 20 owiec, wiatrak dor.; z cz. Marcina Drzewieckiego: 1/2 ł., 2 zagr., 1 komor., 1/2 ł. opust. (ŹD 82; ASK I 6, 286).

Kmieć: 1429 Jakub kmieć z D. oskarżywszy mieszczan z Ponieca o kradzież powierza swą sprawę panu Sobkowi [Żytowieckiemu z D.] w procesie z Bartoszem Sokołowskim z Ponieca, który ma na najbliższe roczki przyprowadzić wójta i ławników z Ponieca (KoścZ 9,169).

4. 1527 w podziale D. wzm. m. in. o folw. czyli łanach sołeckich, które uprawiał zm. właśc. D. (PG 73, 515v-516); 1539 w podziale D. wymieniono 2 ł. opust. zw. sołeckie (PG 17, 318v-320v).

5. 1410 bp pozn. oznajmia, że w procesie z rektorem kościoła par. w Poniecu odzyskał dziesięciny wiard., m. in. z D., które rektor posiadał na podstawie sfałszowanego przyw. rzekomo bpa pozn. Andrzeja [1297- 1317], nadaje dzies. wiard. z D. temu kościołowi, wymienia jego uposażenie, m. in. dzies. wiard. i meszne z D., wylicza wsie par., m. in. D. (ACC 120, 132v- 134; Wp. 5 nr 169); 1619 pleban w Poniecu ma dzies. z folw. w D. i meszne [od kmieci] z D. (AV 4, 207v- 208).

6. 1466 discretus Winc. Drzewiecki altarysta w Żytowiecku kupuje dla swej altarii od Marcina dz. w Żytowiecku 1 grz. czynszu rocznego na jego cz. w Żytowiecku za 12 grz. dobrych szer. gr z zastrz. pr. wykupu (ACC 45, 27v).