(1401 or. Gag, 1408 kop. 1501 Gaj, 1418 Gay) 5,5 km na W od Śremu.

1. 1466 n. pow. kośc. (PG 7, 239); 1408 n. par. Błociszewo (Wp. 5 nr 132).

2. 1418 na mocy ugody między Piotrem Jarogniewskim [dz. w G.] a Hinczkiem z Krzyżanowa i jego ss. Marcinem i Januszem w sprawie błota leżącego między G. a Krzyżanowem, wspomn. Piotr może zbudować na tym błocie staw i młyn; gdy w zimie tenże Piotr będzie łowił ryby niewodem, winien dawać Hinczkowi i jego synom ryby wartości 3 gr albo pieniądze w tej kwocie; gdy woda wyleje poza granice [G.], dziedzice Krzyżanowa mają pr. łowić w niej ryby (KoścZ 4, 332-332v); 1425 G. graniczy z Szymanowem i Zgirzycami (K 4, 42, cytowanego aktu nie odnaleziono); 1541 w ugodzie w sprawie wytyczenia nowych granic między wsią opust. Zgirzyce Mac. Krzyżanowskiego a wsią G. Winc. Gajewskiego wymieniono: 3 kopce narożne między Zgirzycami, G. i Szymanowem wsią kap. pozn., położone pod gajem wsi G. niedaleko wzgórza zw. Ossówka (mons Ossowka), kopce ścienne między gajem wsi G. a błotem wsi Zgirzyce aż do rowu położonego na wierzchowisku błota (in superficie luti) i do grobli stawu we wsi G., w miejscu gdzie leży ostrów zw. Obora, kopce między wspomn. groblą a ostrowem, kopiec narożny pod tą groblą między wielką gruszą a upustem na grobli stawu (ruptura aggeris) w G., odgraniczający z in. strony wsie G., Zgirzyce i Krzyżanowo Mac. Krzyżanowskiego; Winc. Gajewski może zatrzymywać wodę na gruncie Krzyżanowa i brać stąd w miejscu wskazanym przez Krzyżanowskiego ziemię do naprawy grobli; z drogi z Krzyżanowa do Śremu prowadzącej przez tę groblę mogą korzystać wszyscy bez przeszkód ze strony Winc. Gajewskiego; Mac. Krzyżanowski i jego sukcesorzy będą mieli wolne rybołówstwo wszelkimi sieciami w stawie wsi G., gdy woda z niego wyleje poza granice G. na błota w Krzyżanowie; z połowów zimowych niewodem Winc. Gajewski winien dawać Krzyżanowskiemu w każdym tygodniu tych połowów ryby wartości 3 gr (KoścZ 26, 397-398); 1554 rola Grądy (Grandy) w G. położona od strony Szymanowa (PG 98, 11; K 3, 600; K 8, 173); 1583 grunty zw. Przyłogi położone między G. a Tworzymirkami (KoścG 37, 110v).

3. Własn. szlach. 1401 synowie [imiona nie podane, zob. niżej] Janusza z Jarogniewic w sporze z wd. [imię nie podane] po Andrzeju z wsi Kowalskie [pow. gniezn.] i jej synami o wsie Szewce [k. Buku], G. i 1/2 Marszewa [k. Śremu] (KP nr 647); 1418-25 Jan Jarogniewski s. Janusza, dz. w G. (KR 7, 11-12, cytowanego aktu nie odnaleziono; Cieplucha 167); 1418-25 Piotr Jarogniewski, Gajewski s. Janusza, dz. w G. (KR 7, 11 zob. wyżej; Cieplucha 167): 1418 → p. 2; 1424 temuż Piotrowi Gajewskiemu ręczy Wojtek s. Wojtka zw. Bogaty (Dives), mieszcz. pozn., za Wincentego z Bielaw na kwotę 20 grz. gr pras. (SBP 143 nr 414); 1425 Michał, Jerzy i 1425-26 Jarosław, Jarogniewscy ss. Janusza, dziedzice w G. (Cieplucha 167).

1435 Jan wójt kośc. i dz. w G. oraz → Gołanicach (Cieplucha 168); I poł. XV w. Jan Jarogniewski zapisał swej ż. Dorocie Bnińskiej, siostrze Andrzeja bpa pozn. po 200 grz. posagu i wiana na G.; 1435 Andrzej Borek Jaszkowski spłacił powyższą sumę (Cieplucha 144).

1466 Andrzej Jaszkowski sprzedaje w imieniu swej córki Katarzyny Abrahamowi Kębłowskicmu całą wieś G. za 550 grz. (PG 7, 239).

1475 Abraham Kębłowski sprzedaje Mik. Błociszewskiemu całą wieś G. za 600 grz. (PG 9, 29v); 1496 Piotr Błociszewski zapisuje swej ż. Małgorzacie c. zm. Winc. Strzępińskiego po 100 zł węg. posagu i wiana na 1/2 G. (PG 7, 126v; Cieplucha 121, 144); 1510 wieś G. pana Błociszewskiego opust. → p. 5; z G. był płacony kościołowi par. w Jaszkowie czynsz roczny 6 grz., lecz obecnie wieś ta jest opust. (LBP 136); a. 1520-62 G. wieś nowo osiedlona należy do Winc. Błociszewskiego, Gajewskiego (Cieplucha 144); Winc. Gajewski dz. w G. → p. 2.

1563 pobór w G. z 8 ł. i 1 karczmy (ASK I 4, 141v); 1580 pobór z 9 ł., 5 zagr., 2 rzem., 7 komor. (ŹD 59).

5. 1408 Wojciech [Jastrzębiec] bp pozn. ustanawiając nową par. w Błociszewie, przyłącza do niej m. in. wieś G. jako zbyt oddaloną od swojego poprzedniego kościoła par.¹W sprawie przynależności par. G. a. 1408→ Błociszewo, przyp. 5 (Wp. 5 nr 132; Now. 2, 428 przyp. 56); 1564 G. wieś panów Gajewskich płaci dzies. wiard. z 2 ł. bpowi pozn. (IBP 305).