(1312 Costan cum suo districtu)

1312 Henryk, Jan i Przemek książęta śląscy wraz z braćmi Konradem i Bolkiem dzielą między siebie Wielkopolskę i Śląsk; Henryk, Jan i Przemek otrzymują cz. ziem z Poznaniem i Żaganiem, w tym m. in C. ze swoim dystryktem¹Rozległość dystryktu kośc. wyznaczają w przybliżeniu ośrodki dystryktów sąsiednich: Grodzisk [Wlkp.], Poznań, Śrem, Krzywiń, Poniec, Wschowa, Zbąszyń, Przyprostynia (Wp. 2 nr 952).

Uwaga: Znaczenie dystryktów w zarządzie terytorialnym Polski średniowiecznej omówił A. Gąsiorowski „Districtus” w Wielkopolsce początków XIV wieku, RH 32, 1966, s. 173-193.

Wzm. o przynależności wsi Kiełpiny do dystryktu kośc., cytowana w dok. z 1431, a odnosząca się do 1287, pochodzi może od piętnastowiecznego pisarza, autora dokumentu, i odnosi się prawdop. do pow. sądowego; położenie tej wsi 5,5 km na NW od Wolsztyna wskazuje raczej na to, że w XIV w. należała ona do dystryktu przem. (Wp. 5 nr 523).

W 1304 występuje komes Lutolf „kasztelan” z Kościana (DBL nr 51); prawdop. zarządzał on zamkiem kośc. i okolicą miasta (może dystryktem prowincjonalnym?) z ramienia książąt śląskich. Nie wiadomo, czy można go identyfikować ze znanym z 1305 Ludolfem wójtem głog. (Wp. 2 nr 893).

Od schyłku XIV w. termin „districtus” oznacza najczęściej pow. sąd.; → Kościan – powiat sądowy.