(złożone z wsi klaszt.)

1242 [fals., → Kościan – opole, uwaga] Przemysł ks. pol. na prośbę swego kapelana Heklina, opata lub., i konwentu lub. zwalnia poddanych klaszt. od ciężarów pr. pol. (stróża, podworowe, poradlne, podymne, powozowe, narzaz i przewód) i wyjmuje ich spod jurysdykcji sędziów ustanowionych przez księcia; książę wyłącza wsie klaszt. z opoli: Przemęt, → Kościan, Śrem, Nedesim [niezident.], → Krzywiń i Starygród i tworzy z tych wsi osobne opole, które ma dawać daninę w postaci krowy i wołu opatowi lub.; książę zwalnia mieszkańców tych wsi od narzazu (ab incisuris) wybieranego w czasie wypraw wojennych oraz od obowiązku naprawy mostu na rz. Czarny Strumień w pobliżu rz. Warty¹Przyjmuje się, że jest tu mowa o moście na prawym dopływie albo odnodze Warty w okolicy Mechlina pod Śremem na terenie pow. pyzdr oraz od [udziału] w rozgraniczeniach z in. opolami, do których byli [dotąd] zobowiązani; książę postanawia, że podłowczy książęcy ma pr. do 20 ćw. owsa rocznie z opola klaszt.; własnymi wozami ma on je przewieźć, gdzie książę zażąda (DBL nr 11 z obszernym komentarzem; Wp. 2 nr 236).

1277 Przemysł II ks. pol. na prośbę Jakuba opata i kl. lub. zwalnia wsie Starygród, Małpin [obecnie Mełpin], Dalewo, Wyrzeka, Osowo, Szczodrochowo, Cichowo, Górka [k. Śmigla, obecnie Górka Duchowna], Radomicko i Wonieść z opola krzywińskiego (→ Krzywiń – opole) i tworzy z nich osobne opole [klaszt.]; książę uwalnia te wsie od ciężarów [i kar] świadczonych na rzecz opola krzywińskiego jak np. ochodza (circuitio) [czynność analogiczna do ujazdu], [kary za] zabójstwo, danina wołu i krowy; wsie tworzące opole wsi klaszt. będą świadczyły, gdy coś się u nich wydarzy, a ponadto będą dawały księciu co roku 1 wołu i 1 krowę (Wp. 1 nr 469; DBL nr 34 reg.)

Uwaga: → Krzywiń – opole; tamże w uwadze dane o położeniu wsi zaliczonych w 1277 r. do opola klaszt. Uprawnienia przypisane klasztorowi w dok. datowanym na r. 1242 przekraczają uprawnienia przyznane w 1277 r., co potwierdza tezę o fałszerstwie wcześniejszego dok. W 1319 r. Władysław Łok. wyłączył nabytą przez kl. lub. wieś Garby [pow. pyzdr.] z opola Dzierzchnica i spod jurysdykcji grodu w Gieczu i poddał ją jurysdykcji opata → Lubiń – opactwo p. 3A [tu brak wzmianki o istnieniu opola klaszt.] (Wp. 2 nr 1014; DBL 57 reg.).