NOWY DWÓR

1441 or. Nowidwor (ACC 24, 50v), 1473 Nowy dwór (PZ 19, 162), osada obecnie nie istnieje, leżała w pobliżu Skórzewa, Palędzia, Brzozy i Niepruszewa – kilkanaście km na W od Poznania.

1. 1474 n. pow. pozn. (PG 9, 4).

3. Własn. szlach. 1441 Jan Słap z N. [o rodzinie tej → Dąbrowa i Dąbrówka w par. Skórzewo] zobowiązuje się zapłacić plebanowi w Skórzewie 8 ćw. ziarna i 3 wozy siana (ACC 24, 50v); 1446 [tenże?] Jan z N.D. z ż. Świętochną pozwani przez przeoryszę dominikanek pozn. o 22 grz.; sąd przyznaje przeoryszy wwiązanie w dobra pozwanych (DK s. 45a-46); 1470 [tenże?] Jan Nowodworski stryj rodzony Mikołaja s. Andrzeja z Dąbrówki (PG 8, 57v); 1473 tenże zastępuje w sądzie Andrzeja oraz Jana z Brzozy i Niepruszewa (PZ 19, 153v); 1473 Potencjan z Dąbrówki, Palędzia, Sobiesierni i N.D. (PZ 19, 162); 1474 tenże Potencjan Dąbrowski zapisuje Dorocie ż. swego s. Bartłomieja po 100 kóp posagu i wiana na Dąbrowie, N. i Konarzewku (PG 9, 4); 1475 Dorota c. zm. Jana Nowodworskiego: sąd daje jej wwiązanie w dobra w Skórzewie za niespłacony przez Chwała Skórzewskiego dług 10 grz. (PZ 20, 18); 1482 Stan. Nowodworski kupuje od Melchiora Kozłowskiego oraz jego bratanków Jana i Wojciecha ze Skórzewa pr. do sumy 170 zł na Koszkowie w pow. kośc., którą Mik. Słapkowic nabył z zastrz. pr. odkupu od zm. Potencjana z Dąbrówki (PG 7, 150v); 1506 Marcin kan. kat. pozn. z bratankiem Janem z Dąbrowy zapisują Jadwidze Strykowskiej, ż. tegoż Jana, po 300 grz. posagu i wiana na Dąbrowie i folw. w N.D. (PG 13, 82).

1519 Elżbieta Nowodworska ż. Stan. Więckowskiego (PG 15, 274); 1611 Jan Czarnkowski [z Czarnkowa nad Notecią] otrzymuje w działach m. in. Dupiewo, Brzozę, Niepruszewo, Konarzewko, Palędzie os. oraz opust. N.D. (PG 665, 790).

[W rejestrach poborowych z XVI w. N.D. nie występuje.]

Uwaga: Lokalizacja N.D. wynika z kontekstu niemal wszystkich wzmianek o tej osadzie. Wieś opust. zapewne już u progu XVI w.: w 1506 nazywa się ją folw.