1250 [fals. a. 1424] Oszeczno (Wp. 1 nr 284), 1424 Osseczno (CEV nr 1165, s. 667); [nazwa niem. Hochzeit] 1353 Hochczith (CDB A 18 s. 130, nr 56), 1355 Hochczit (CDB A 18 s. 302, nr 39), 1374 Hochczeit, Hochtit (CDB A 18 s. 148-150, nr 84, 85), 1405 Hochtzit (Reg. I nr 799), 1406 Hochczeit (CDB A 18, 323, nr 68), 1422 Hochczet, 1422 Hogczeit (pokój melneński)¹Tekst pokoju melneńskiego. Dok. strony polskiej dziś w Berlinie Daniem, Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz, XX Hauptabteilung, Staatsarchiv Kónigsberg, Pergamenturkunden, Schieblade 109, Nr. 68. U Dogiela, t. IV, 1764, s. 111, nazwa popsuta: Cochetze, 1422 Hochczit (Wp. 8 nr 947-949), 1423 Hochczyt (CEV s. 589, nr 1082, ), 1424 Hochczeyt, Hochczieth (CEV s. 667-668, nr 1165), 1944 Hochzeit, miasto, obecnie wieś Osieczno, położona na prawym brzegu rz. Drawy, 15 km na SW od Człopy.

1. 1364 n. H. w Nowej Marchii²O przynależności O. do Polski w drugiej połowie XIV w. mówi tylko zeznanie Mik. Baworowskiego z 1422 r. → p. 6. Inne źródła zgodnie świadczą, że O. leżało na terenie Nowej Marchii. Włączamy jednak to hasło do naszego Słownika, ponieważ w XV w. most na Drawie k. O. był często wspominany w rokowaniach polsko-krzyżackich jako ważny, graniczny punkt strategiczny (CDB B 2, s. 465, nr 1072).

1350, 1355 miasto (opidum) H., 1405 miasteczko (Stettichen) H. (CDB A 18 s. 125 nr 48; s. 157 nr 93; s. 302 nr 39).

2. 1250 [fals. a. 1424] granica dóbr Dobiegniew i O. (→ p. 3) biegnie od miejsca zw. Przeborowe, u ujścia → Drawy do rz. → Noteś, z biegiem tej rz. przez 1 milę (unum miliare), następnie przebiega koło jezior Lubiewo Małe i Lubiewo Wielkie, przez rz. zw. Członowo do jezior Chomatowo, Kuchini (z ostrowem Stbewo), Lipie, Długie, Pławno, Potrongnath i Rokitno, a stąd do rz. Drawy → p. 3; 1424 wysłannicy Zakonu Krzyż, składają sprawozdanie z rokowań gran. z pełnomocnikami króla Władysława, prowadzonych między m. Landsberg a wsią Trzebiszewo: strona pol. [dowodząc, że ziemie położone na W od Drawy należą do Polski] rozróżnia H. ze swoim dystryktem, należące do Polski oraz [dobra] Dobiegniew i O., nadane przez książąt pol. zakonnicom z kl. w Owieńskach; granice dystryktu H. wyznaczają dwie rzeki Wzdworza i Suszyca [prawe dopływy Drawy?] oraz [obiekt nieokreślony] Gosthawdol alias Holgrundt i jez. Osowo; granica dóbr Dobiegniew i O. przebiega k. wspomn. wyżej obiektów: Przyborowie (u ujścia Drawy do Notesi), rz. Członowo, jeziora Thomanchow [w poprzednim opisie Chomatowo], Kuchini (z ostrowem Stbewo), Lipie, Długie, Pławno, Pystrognat i Rokitno, a następnie dochodzi do rz. Drawy³Wysłannicy pol. na rokowania z Krzyżakami w 1424 r. mieli zapewne dostęp do fals. z Owińsk, datowanego na 1250, gdyż podany przez nich opis granic tego nadania różni się od dok. owińskiego tylko pisownią niektórych nazw, poza tym jest niemal identyczny. Wymienionych w tych dok. obiektów fizjograficznych nie udało się zidentyfikować. Zastanawia jednak fakt, że obok tego nadania strona pol. wymieniła również dystrykt H., o innych granicach, tak jakby posłowie pol. nie orientowali się, że nazwy H. i O. odnoszą się do tej samej miejscowości (CEV s. 667-668, nr 1165).

1355 do m. H. należy puszcza (merica), granicząca z terenami nadanymi przez margr. Ludwika Rzymianina miastu Dobiegniew; droga z Wołogoszczy [1944 Wolgast, 6 km na NE od Dobiegniewa) do H. (CDB A 18, s. 302, nr 39).

1405 H. leży nad rz. Drawą, która dzieli Polskę od Nowej Marchii; jest tam gród (Borchwal), a obok leży otwarte miasteczko (offen Stettichen); niedawno wybudowano tam wieżę zamkową (Berchfrid = Bergfried) → p. 6.

3. Własn. rzekomo pierwotnie książęca?, potem klasztorna?, później lenno brand. (od 1355 w posiadaniu Wedlów) w Nowej Marchii. 1250 [fals. a. 1424] ks. Przemysł nadaje klasztorowi cysterek w → Owieńskach dobra Dobiegniew oraz O.⁴Dok. uznany został za fals. (Sik.Kryt. 176; Bielińska nr 246). Nie ma żadnych przesłanek, które by wskazywały na rzeczywiste objęcie tych terenów przez cysterki z Owieńsk; jedyna wzm. odnosząca się do tych terenów to nazwa Dobiegniew wymieniona w przyw. z 1252 r. (Wp. 1 nr 303) → Owieńska. Falsyfikat musiał powstać przed r. 1424 → przyp. 2 i określa ich granice → p. 2 (Wp. 1 nr 284).

1350 Ludwik [Starszy] margr. brand. nadaje w lenno Hassonowi Russo Wedlowi zamek i m. H. z nal. do niego rolami, wodami, łąkami, pastwiskami, lasami, położonymi między dobrami Wieleń i Człopa oraz między rzekami Drawa i Notes (CDB A 18, s. 125, nr 48); 1353 Ludwik Rzymianin margr. brand. nadaje w lenno Henrykowi Polcynowi Wedlowi i jego braciom zamek (castrum) H. z przyległościami, ponieważ jest im winien 300 grz. lekkich denarów (330 marcas levium denariorum), które mają sobie [z dochodów płynących z H.] potrącić; poprzednim posiadaczem tego lenna był Ludwik de Bertkow [niezident.] (CDB A 18, s. 130-131, nr 56).

1374 Wedlowie składają hołd królowi czeskiemu Wacławowi, a cesarz Karol IV i król Wacław wydają list lenny dla rodziny Wedlów; wśród posiadłości Wedlów wymieniono m. in. H. (CDB A 18, s. 148, 149, nr 84, 85; Reg. II nr 1017).

1405 H. (gród i miasteczko) należy do Wiwianca Wedla, a on odziedziczył je po ojcu i starszych [członkach rodu], → p. 6.

1499 Joachim margr. brand. nadaje Wedlom z Retz [1944 Reetz, obecnie Ręcz] i ich męskim potomkom dobra Berlinicken [obecnie Barlinek], przynoszące 25 guldenów czynszu, oraz dobra H., położone przy gran. z Polską, wraz z opust. wsiami, jeziorami i łąkami do nich należącymi (CDB A 18 s. 47, nr 70)⁵Wśród lenników, którzy w l. 1499-1500 złożyli hołd lenny Joachimowi i Albrechtowi, margrabiom brand., był „Tile Steinwer zu Hutsick”; nie wiemy, czy słusznie w indeksie CDB odniesiono tę wzm. do O.

6. 1405 król [pol.] zwrócił się do wielkiego mistrza krzyżackiego w sprawie dot. wydarzeń koło H.; Baldwin Stahl, wójt Nowej Marchii, na zlecenie wielkiego mistrza informuje go, gdzie leży i do kogo należy H. (→ p. 2; → p. 3) oraz wyjaśnia, że [Sędziwój] Świdwa [z Szamotuł] spalił wieżę zamkową (Berchfrid) i most [na rz. Drawie] w H. (CDB A 18, s. 157, nr 93; Reg. I nr 799); 1405-06 tenże wójt donosi wspomn. wielkiemu mistrzowi o roszczeniach Polaków do Wedlów dot. zamku (Haus) H. (Reg. I nr 893); 1406 spory graniczne między Polską a Nową Marchią (również w okolicy H.) są przedmiotem korespondencji wielkiego mistrza krzyżackiego do Zygmunta [Luksemburskiego] króla Węgier (CDB A 18, s. 323, nr 68); 1406 Baldwin Stahl, wójt Nowej Marchii, donosi wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu, że król pol. żąda [oddania] H., Drzenia [→ Notecka Puszcza, p. E] i Santoka, które [Zygmunt] król węg. zastawił joannitom (CEV s. 135, nr 355 reg.; Reg. I nr 893); 1407 Baldwin Stahl, wójt Nowej Marchii, donosi komturowi z Elbląga, który zastępuje wielkiego mistrza, o planach Polaków związanych z miejscowościami leżącymi w Nowej Marchii (Drahim, Dramburg [obecnie Drawsko Pomorskie], Falkenburg [obecnie Złocieniec], Kalisz [Pomorski], Drżeń i Dobiegniew) oraz o zniszczeniu mostu k. H. (Reg. I nr 930).

1422 Mik. Baworowski⁶Mik. Baworowski występował w l. 1388-1428; KR 5, 25, przypuszczał, że mogło być kilka osób, równocześnie żyjących, o tym imieniu, ale posiadany materiał źródłowy wyraźnie tego nie potwierdza, → Baworowo p. 3 i przyp. 1 rycerz (armiger), mający 70 l. lub więcej, zeznaje, że w swej młodości był przez tydzień klucznikiem (claviger) u tenutariusza w zamku (fortalicium) w H.; zamek ten należał wówczas do Król. Pol., co jest powszechnie wiadome (de quo eciam est publica vox et fama; Wp. 8 nr 949).

1422 wójt Nowej Marchii donosi wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu, że Polacy mają zamiar budować groble i mosty na Drawie k. H. (Reg. I nr 3736).

1422 układ melneński między Zakonem Krzyżackim a Polską: obie strony postanawiają, że most na rz. Drawie k. H. ma pozostać nie zburzony (non distructus) i wolny dla przechodzących (liber transeuntibus) aż do ostatecznego układu granicznego (granicierum... finalis consumacio), a później, jeżeli zostanie stwierdzone, że most ten istnieje, [powinna] zapaść decyzja, aby pozostał on tam na zawsze (et ulterius si ibidem fuisse probabitur, imperpetuum remaneat; Weise 1 nr 152; CDB A 24 s. 128, nr 190; tekst strony polskiej: Dogiel, Codex diplomaticus t. IV, 1764, s. 111); 1422 Witold wielki ks. litewski oświadcza, że we wrześniu 1423 ma się odbyć zjazd polsko-krzyżacki, który ma rozstrzygnąć spory graniczne; do tego czasu most na rz. Drawie k. H. ma pozostać nie rozebrany (indestructus, non destructus) i wolny dla przechodzących (CEV s. 588-589, nr 1082).

1427 Witold wielki ks. litewski w liście do wielkiego mistrza krzyżackiego powołuje się na list [Władysława] króla pol., z którego wynika, że wójt [Nowej Marchii] polecił zniszczyć most na rz. Drawie k. H., na terytorium podległym królowi pol. (CEV s. 779, nr 1298).

1429 zjazd polsko-krzyżacki w Gnieźnie [przed 12 VI 1429], korespondencja wielkiego mistrza krzyżackiego z Klausem Redewitscher, który [w sierpniu?] jechał do Krakowa; wzmianki o rokowaniach granicznych i pol. żądaniach dot. Drżenia, Landsberga i H. (CEV s. 839, 843, 845, nr 1359, 1363, 1364; Reg. I nr 5153).

1432 wójt Nowej Marchii donosi wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu, że Polacy uzurpują sobie pr. do następujących miejscowości: Międzyrzecz, Skwierzyna, Wieleń, H., Człopa, Czarnków, Ujście, Wałcz, Tuczno, Frydland [Mirosławiec], i Drahim (Reg. I nr 5920); 1432 wójt Nowej Marchii pisze do wielkiego mistrza krzyżackiego m. in. o moście na Drawie k. H. (Reg. I nr 6083).

1432 Borchard i Egerherd von Gtintersberg z Kalisza [Pomorskiego] w liście do Lamprechta Wedla łowczego (Waldmeister [urzędnik krzyżacki]) w Świdwinie wspominają m. in. o moście na Drawie k. H. (Reg. I nr 6072).