(1404 Humnysska, Humniska, 1409 Humpniska) 3 km na SE od Brzozowa.

1. 1464 distr. san. (XVI 86); od 1409 parafia Humniska → p. 5.

2. 1404 granice wsi Grabownica [łącznie z obszarem późniejszej wsi Niebocko] od góry Lalin Wysoki Dział do potoku Grabowniczka, tym potokiem (lub od tego potoku) aż do granic wsi H. (XIX 3130; ZDM I 261); 1409 miejsce sadzawki i wygon → p. 5 (ZDM V 1220); 1441 granica między Grabownicą a Dydnią aż do granic wsi H. (XI 1353); 1443 granica z wsią Górki (XI 1652a); 1460 granica z wsią Grabownicą (XI 3575, 3576, 3604); 1486-88 Rafał z H. pozywa Jana, Zygmunta i Stanisława braci z Dydni, o granice między H. a Jabłonką i Wydrną (XVI 1743, 1808, 1809, 1824, 1861); 1489-94 granica z Górkami → p. 3 (XVI 1918, 1957, 2007, 2077, 2116 , 2176); 1490 sąsiedztwo z Jabłonką i Dydnią → p. 3 (XVI 1063); 1500 granica z Brzozowem → p. 3 (XVI 2672); 1556 (TS 3 s. 664-665) → Przysietnica.

3. Własn. szlach. 1409 Benko z Żabokruk właściciel H. i Górek funduje i uposaża kościół w H. → p. 5 (ZDM V 1220); 1413 Maciej bp przem. nadaje dożywotnio Zyndramowi z Maszkowic dziedzicowi z H., miecznikowi krak., wieś Przysietnicę z obowiązkiem obrony posiadłości bpstwa przem. (Prem. sacra s. 72); 1429 Mikołaj [sołtys ?] z H. (XI CXVI); Jakub z H. kupuje od Jana i Pawła wójtów część wójtostwa w Jaśle (Arch. Państw, w Krakowie, Castrensia Biecensia 2 s. 266, 270, 272); tenże sprzedaje Janowi Cielątko część wójtostwa w Jaśle (tamże 2 s. 270; MRPS III s. 113); 1431 Matiasz ze Zboisk i Piotr Smolicki zobowiązują się zapłacić Marcinowi z Rogów chor. krak., porękę na 400 grz. a gdyby nie zapłacili w terminie, dać intromisję: Matiasz w wieś H. i Smolicki w wieś Lewnyow w z. krak. na 600 grz. (XI 464); 1431-73 Jerzy, Jurek s. Matiasza, Matiaszowicz ze → Zboisk, Humpnicki, Humniczsky, 1436-73 właśc. H., 1459-62 podkomorzy przem., 1463-73 kaszt. san. (V 136, VIII 88, 89, 90, 94, 95, XI, XVI wg indeksów, XIII 5642, XVIII 19); 1436 Jerzy ze Zboisk kupuje sołectwo w H. → p. 4 (XI 767); 1437 szl. Mikołaj z Kozłowic sprzedaje Jerzemu ze Zboisk wieś → Górki (XI 919, 920, XIII 444); 1438 Jerzy ze Zboisk posiada wieś → Jędruszkowce (XI 1047); tenże sprzedaje Piotrowi Smolickiemu wieś → Wisłok, którą odkupuje na zasadzie prawa bliższości Piotr Matiaszowicz (XI 1056, 1079, 1124-1126); 1440 tenże kupuje za 120 grz. połowę wsi → Końskie i → Witryłów od Mała Antoszowicza i in. (XI 1270); Jerzy z Humnisk pozywa Pawła Jasieńskiego w sprawie swego kmiecia (XI 1275); tenże zastawia Jerzemu Czeszykowi [z Bukowa] za 60 grz. karczmę z młynem w Górkach (XI 1281); tenże sprzedaje Mikołajowi Chrapkowi za 300 grz. swe części wsi → Witryłów i → Końskie (XI 1325, 1340, 1404, 1567); 1441 tenże daruje ż. swej Annie 400 grz. na wsi H. (XI 1331); tenże współręczy Janowi Kmicie za Małgorzatę Buczacką na 50 grz. (XI 1361, 1362); 1442 tenże gwarantuje szl. Przechnie wdowie po Janie Jasieńskim i jej dzieciom zapłatę 50 grz. za sołectwo w → Jędruszkowcach intromisją w czynsze od kmieci w → Górkach (XI 1495); 1443 tenże gwarantuje Janowi i Elżbiecie Swinarskim zapłatę 100 grz. zastawem połowy wsi → Górki (XI 1652, 1652a, 1656); tenże ręczy Mikołajowi z Burzyna za Tomka Leszczyńskiego w sprawie sołectwa w → Gruszówce (XI 1678, 1819, 1854); tenże w razie niezapłacenia 15 grz. Hryćkowi z Morochowa, zobowiązuje się dać 30 wołów (XI 1683); tenże zastawia Stanisławowi Stroskiemu wieś → Jabłonkę [Ruską] za 152 grz., tak jak Jerzemu zastawił ją [Mikołaj] Chrapek (XI 1686, 1693, 1695); 1444 tenże pozywa [Piotra Smolickiego] kaszt. san. (XI 1809, 1816, 1829, 1856); Jan Kobyleński pozywa Jerzego Matiaszowicza o zajęcie posiadłości (XI 1875, 1887); 1445 Jan Kuropatwa star. san. i Jan Kobyleński pragną uwolnić wieś Nowosielce z zastawu za 200 zł u Jerzego Matiaszowicza, Kobyleński zobowiązuje się dać mu w posiadanie wieś → Gruszówkę i oboje Stróże (XI 2017); spór między Jerzym Matiaszowiczem a Mikołajem z Burzyna w związku z posiadaniem wsi → Gruszówki (XI 2018, 2019, 2023, 2024); 1445-46 Jerzy i Elżbieta Swinarscy pozywają Jerzego Matiaszowicza (XI 2022, 2093, 2132, 2133, 2156); 1446 Jerzy Matiaszowicz ręczy Mikulcowi ze Smolic za Jana Kuropatwę na 50 grz. (XI 2113); Jerzy Czeszykowicz z Bukowa winien jest Jerzemu Matiaszowiczowi z H. 10 zł (XI 2155); 1447-48 Jerzy Matiaszowicz z H. gwarantuje Mikołajowi z Pobiedna terminowy zwrot 50 grz. zastawem 5 grz. czynszu w → Górkach (XI 2314, 2586); 1447 tenże zastawia Tomkowi Leszczyńskiemu za 100 grz. wieś → Jędruszkowce (XI 2329); 1448 Mikulec podsędek san. pozywa Jerzego Matiaszowicza o kopę [gr] (XI 2519, 2522, 2538); Jerzy Matiaszowicz z H. gwarantuje Janowi Omelto z Siemuszowej terminowy zwrot 80 grz. zastawem czynszu od kmieci w → Górkach (XI 2526); 1449 król Kazimierz zatwierdza sprzedaż dóbr Bircza i Lyppowo w pow. przem. Jerzemu Matiaszowiczowi przez Atanazego władykę przem. i Jakuba z Birczy braci stryjecznych (MRPS I 73); 1449-51 tenże przyjmuje od opiekunów bractwa [kapłańskiego] 160 grz. i zobowiązuje się płacić czynsz z wsi → Górki (XI 2691, 2982); 1450 tenże zapisuje Andrzejowi pisarzowi z. san., za dług 215 grz. wieś → Jędruszkowce z sołectwem (XI 2810); 1451 tenże „przipowiedalse” przeciw Marcinowi Kamienieckiemu o 26 zł (XI 2943, 2955, 2962, 2976); Leonard z Pobiedna pozywa Jerzego z H. o porękę za Stanka Mrochowskiego w sprawie konia (XI 2968); Chodor s. Tarasa kmieć z H. pozywa szl. Jurka z Bukowa (XI 2974); Jerzy z H. pozywa Jana Pakoszowskiego (XI 2992, 3004, 3011); tenże pozywa Stanka z Morochowa (XI 3000); 1452 Henryk z Kamieńca gwarantuje Jerzemu z H. terminowy zwrot 30 zł intromisją w wieś Jabłonicę [Polską] (XI 3059); Jerzy z H. sprzedaje bractwu kapłańskiemu za 200 grz. 10 grz. czynszu we wsi → Górki (XI 3060); 1453 Piotr Strach mieszkający w H. oświadcza, że Olechno z Litwy, łożniczy (cubicularius) króla polskiego i W. Ks. Lit. dał mu 60 grz. za głowę syna jego Jana, zabitego strzałą przez Jana Kmitę kaszt. lw. na ostatnim zjeździe sieradzkim. Jan Kmita oświadcza, że jest winien szl. Piotrowi Strachowi z H. 30 grz. (XI 3103, 3104); Jerzy z H. współręczy Mikołajowi Racławskiemu za Henryka Kamienieckiego na 276 zł, gwarantując porękę zastawem wsi → Górki (XI 3127); Kamieniecki zabezpiecza tę porękę zastawem wsi Komborni i Jabłonicy [Polskiej] (XI 3128); Jerzy z H. pozywa Jana Fredrychowicza z Niebieszczan (XI 3141); 1455 tanże gwarantuje Jerzemu Czeszykowiczowi z Bukowa terminowy zwrot 100 grz. intromisją w kmieci wsi → Górki (XI 3236, 3240); tenże opiekunem bractwa kapłańskiego (XI 3237); tenże wypłaca bractwu kapłańskiemu 160 grz. zapisanych na wsi → Górki (XI 3238); 1458 tenże sprzedaje Leonardowi z Pobiedna za 225 zł i 50 grz. wieś → Jędruszkowce z prawem odkupu do 2 lat (XI 3397, 3487); Henryk z Kamieńca pozywa Jerzego Humpnickiego (XI 3413); 1459 Jerzy Matiaszowicz z H. gwarantuje Mikołajowi z Pobiedna terminowy zwrot 100 zł zastawem kmieci w → Górkach (XI 3484); 1460 tenże pozywa Mikołaja bpa przem. (XI 3517); tenże jako współporęczyciel Marciszowi Zahutyńskiemu za królowę Zofię na 200 grz., zobowiązuje się dać zastaw na 10 grz. czynszu w → Górkach (XI 3573); 1463 Fryderyk z Jaćmierza gwarantuje Jerzemu kaszt. san. terminowy zwrot 30 grz. intromisją w 3 1/4 łanu (XVI 60, 61, 94); 1464 Mikołaj z Pobiedna kwituje Jerzego z H. kaszt. san. ze 100 grz. (XVI 81); Jerzy z H. kaszt. san. zapisuje ż. swej Beacie siostrze Jana, Spytka i Rafała z Jarosławia, 1400 grz. na połowie wszystkich swych dóbr: miasto Nowybród [dziś Bircza] z wójtostwem, tegoż przedmieścia Corzenkov [dziś Korzeniec], Brzoscze [Brzuska], Bircza [dziś Bircza Stara], Humniska, Górki, Wola Górecka, Wola, Rudawka, Brzeżawa, Wolica, Lipa, Leszczawa, Lipa Minor [dziś Lipa Górna] i wszystkie inne wsie lokowane obecnie i w przyszłości (XVI 86); tenże ręczy Jerzemu Bukowskiemu za Jana Jarosławskiego ze Zgłobienia na 200 grz. z gwarancją intromisji w wieś Górki (XVI 87); Leonard z Pobiedna ręczy Jerzemu z H. za Stanisława [Kmitę] Dubieckiego na 50 grz. z gwarancją zastawu wsi → Niebieszczany (XVI 107); Jerzy z H. pozywa Martę [Kmitową] kasztelanową lw. (XVI 158, 159, 162, 170); sprawa między Janem Balem z Nowotańca i jego ludźmi z Terpiczówa a Szczepanem dziedzicem de Hvm[nysk]a [? raczej z Humennego na Słowacji, zob. XI 3194 Stephani de Humenna] i tegoż ludźmi (XVI 166); 1465 Jerzy z H. ręczy Janowi z Kobylan za Henryka Kamienieckiego na 60 grz. i 2 kopy [gr] z gwarancją intromisji w wieś → Górki (XVI 174); Kamieniecki zabezpiecza tę porękę Jerzemu intromisją w wieś Jabłonicę [Polską] (XVI 176, 500); Jerzy z H. kwituje Leonarda z Pobiedna z 50 grz. na konto zapisanych 200 grz. z racji poręki za Stanisława [Kmitę] Dubieckiego (XVI 181, 247, 303); tenże mianowany przez króla jednym z komisarzy w sprawie sporu spadkobierców Piotra Smolickiego kaszt. san. (XVI 187-189); Beata ż. Jerzego Humnickiego daruje mężowi trzecią część swych dóbr posażnych po ojcu i matce (XVI 202); Jerzy z H. współręczy Maciejowi Brzoskiemu za Krystyna ze Wzdowa na 30 grz. (XVI 221-223, 248); Jan Jarosławski ze Zgłobienia kwituje Jerzego z H. z 100 grz. i dopisuje je do 600 grz., wcześniej zapisanych na wsi Niechobrz w księdze z. sandom. (XVI 310); 1462-80 Jan z H. s. Jerzego dziekan przem. i kantor krak., 1473-79 współwłaśc. H. (VIII, XVI wg indeksów); 1467 Jerzy z H. kwituje Stanisława [Kmitę] Dubieckiego z 50 grz. (XVI 362); Stanisław z Dynowa pozywa Jerzego z H. (XVI 390); 1468 Jakub de Cosicze a. z Rudołowic, siostrzeniec Mikołaja Chrapka, sprzedaje za 300 grz. Jerzemu z H. wszystko, co przypadło mu po śmierci Chrapka i tegoż synów Hermana i Mikołaja plebana z H., dziedziców z Witryłowa i Końskiego. Otrzymuje 230 grz. a 70 grz. Jerzy gwarantuje zastawem czynszu we wsi → Górki (XVI 432-434, 856); Pakosz z Pakoszówki podsędek z. san. zapowiada przez woźnego, aby Jerzemu nie wydawano pisma z ksiąg z. w sprawie kupna wsi Witryłów i Końskie (XVI 434, 472); Marta [Kmitowa] kasztelanowa lw. wraz z synem Piotrem z Sobnia zapisują Jerzemu z H. pożyczone im 100 grz. na wsiach Brzuska i Sufczyna (XVI 504); 1469 Krystyn z Wary sędzia z. san. gwarantuje Jerzemu z H. terminowy zwrot 30 grz. intromisją w połowę wsi → Wary i sołectwa tamże (XVI 666); 1472 Jerzy z H. postanawia, aby synowie po jego śmierci dawali jego córkom, zakonnicom Jadwidze i Barbarze, w zakonie Reginie i Eufrozynie, po 20 zł węg. co roku z dóbr w pow. san. i przem. pod groźbą ekskomuniki. W razie śmierci jednej, wolni będą od płacenia po 10 zł, po śmierci obu nic nie będą dawać (XVI 860); tenże zwolniony od przysięgi w sprawie konia przez Jana Cancha z Witosławic (XVI 861); 1473 Mikołaj Juriowski zastawia Jerzemu Humnickiemu za 100 grz. połowę dużej sadzawki w → Jurowcach i pozwala wykupić wsie Srogów Dolny i Górny (XVI 911, 926); tenże sprzedaje Jerzemu Humnickiemu wsie Srogów Górny za 270 grz. i 4 zł z racji budynku oraz Srogów Dolny za 200 grz. z prawem odkupu za własne jednak pieniądze (XVI 913); Jerzy z Bukowa winien zwolnić Jerzemu Humnickiemu wszystkie role w Srogowie Górnym (XVI 914); Marta z Bachowa wdowa po kaszt. lw. wraz z synami Janem, Piotrem, Andrzejem i Stanisławem z Sobnia, zapisuje Jerzemu z H. pożyczone im 100 grz. i 150 zł węg. na wsiach Brzuska i Sufczyna (XVI 915); Piotr Sobieński gwarantuje Jerzemu Humnickiemu zwrot 50 zł węg. intromisją w 5 grz. czynszu w → Trześniowie (XVI 916, 917); Jakub de Cozycze kwituje Jana kantora krak. i dziekana przem., dziedzica z H., z 12 grz. na konto 70 grz. posiadanych na Witryłowie (XVI 923); 1474-95 Jakub s. Jerzego Humnicki, 1474-85 współwłaśc. H., 1485-95 właśc. Górek (XVI wg indeksu); 1474-1511 Rafał s. Jerzego z H., Humnicki, 1474-85 współwłaśc, 1485-1511 właśc. H., 1496-1506 burgrabia zamku krak., 1510 wojski san. (VIII 106, XVI-XIX wg indeksów); 1474 starosta ustanawia zakład między Janem Felsztyńskim i córkami tegoż Heleną, Katarzyną, Barbarą, Martą i synem Piotrem, oraz Janem Balem stolnikiem san. i tegoż synami a ks. Janem dziekanem przem. i tegoż braćmi Jakubem i Rafałem z H. (XVI 988); 1476 Henryk z Kamieńca kaszt. san. pozywa ks. [Jana] dziekana, dziedzica z H. (XVI 1136, 1138); 1477, 1479 Jan Bal z Nowotańca ręczy Jakubowi z H. za syna swego ks. Piotra plebana san., na 30 + 30 zł węg. gwarantując porękę intromisją w 8 łanów na górnym [przedmieściu] miasta Nowotanca [dziś → Nagórzany] (XVI 1260, 1365); 1477 Jakub Świerzepiec kwituje Jakuba z H. z 6 grz. za Witryłów (XVI 1261); 1478 Jan dziekan przem. i Jakub dziedzice z H., br. rodzeni i niedzielni, kwitują odbiór 300 grz. posagu Anny z Herburtów ż. Jakuba i zapisują jej 600 grz. na wsiach Górki, Końskie, Witryłów i Wola Górecka w pow. san. (XVI 1266); ciż ręczą Annie ż. Jakuba za br. młodszego niedzielnego Rafała, że nie będzie jej przeszkadzał w posiadaniu wymienionych wsi, a szczególnie w sprawie pieniędzy wniesionych do tych wsi przez zm. Beatę matkę Rafała i zapisanych jej przez ojca ich Jerzego z H. (XVI 1267); 1479 Jan dziedzic z H., kantor krak. i dziekan przem., dzierżawca Brzuski pozywa Martę z Bachowa wdowę po Janie Nosku [Kmicie] kaszt. lw. o najazd jej służby i kmieci z Bachowa i Stupnicy na wieś → Brzuskę (XVI 1378); 1481 Barbara z Dubiecka ż. Stanisława Derszniaka z Rokitnicy pozywa Jakuba i Rafała braci rodzonych z H. o porękę ich ojca Jerzego na 50 grz., daną niegdyś Małgorzacie Buczackiej babce Barbary (XVI 1484).

1485 Jakub i Rafał synowie zm. Jerzego kaszt. san. dokonują podziału dóbr, mocą którego starszemu Jakubowi przypadają Górki, Sczyrkowa [dziś Wola Górecka], Brzuska, Lipa, Stara Bircza, miasto Bircza z młynami i przedmieściem, Korzeniec, Nowa Wieś, Sufczyna i Malawa, młodszemu Rafałowi przypadają Humniska, Witryłów, Końskie, Leszczawa, Brzeżawa, Rudawka i Srogów z sadzawką zastawiony przez [Mikołaja] Juriowskiego. Wszystkie lasy wokół miasta Birczy i wsi mają być wieczyście wspólne obu braci, a mieszkańcy wsi i miasta mają prawo ścinania drzew i wolne spasanie żołędzi i bukwi bukwye et szyru. Jakub i Rafał mają prawo na wegnanye trzód na żołędzie i bukiew w tych lasach i każdy otrzyma wkup od korzystających, zależnie od tego do czyjej wsi trzody będą wpędzane. Wsie nowo założone na potokach bez szkody wsi już istniejących mają być wspólne obu braci i po połowie dzielone. Rafał zapłaci dług z wsi Witryłów Jakubowi Świerzepiecowi a Jakub [z H.] za sołectwo w Sufczynie. Bracia umarzają darowizny pewnych sum: Jakub 200 grz. swej matce a Rafał 100 grz. również swej matce przez ojca ich Jerzego. Każdy otrzyma dla siebie pieniądze z dóbr pozostających w zastawie. W sprawie macierzyzny postanawiają, że Jakub posiada 100 grz. zapisanych jego matce, a Rafał 700 grz. również tegoż matce, a aby każdy miał wolne dobra swego działu regulują sprawy tych sum i długu Rafała z Jarosławia wobec ich ojca (XVI 1689); 1485-88 Jakub dziedzic z Górek i Birczy zobowiązuje się zapłacić Rafałowi z H. 300 grz. pod gwarancją intromisji w wieś Górki (XVI 1690, 1753, 1839); 1485 Rafał z H. gwarantuje Mikołajowi Biernaszowskiemu terminowe zapłacenie 113 zł intromisją w wieś → Srogów Dolny (XVI 1713, 1729 Srogów Górny); 1486-88 Piotr Trlyka, Thirlyka, Tirliczka, Thulinka, pozywa Jakuba z Górek o to, że ten posiadłszy z br. Rafałem dobra zm. Jana z H. dziekana przem., nie zapłacił połowy należności, tzn. 8 1/2 zł węg. za 2 konie, kupione przez Jana u Piotra za 17 zł węg. na wyprawę wojenną (XVI 1746) oraz 9 zł jako połowy z 18 zł węg. pożyczonych od Piotra (XVI 1747, 1813, 1820, 1853); 1486 Rafał z H. kwituje br. Jakuba z Górek z 390 grz. tytułem 700 grz. macierzyzny (XVI 1762); zapis [fragment → r. 1494] Rafała z H. dla ż. Barbary z postanowieniem, że w razie jego śmierci ma ona posiadać połowę dóbr, a gdyby powtórnie wyszła za mąż, najbliżsi Rafała mogą posiąść tę połowę dóbr po zapłaceniu Barbarze 3400 grz. i 100 zł wiana i oprawy (XVI 1764); ur. Piotr, Mikołaj i Szczęsny br. rodzeni niedzielni z Jurowiec, sprzedają Rafałowi z H. za 4000 zł węg. dobra swoje oraz brata swego niedzielnego Leonarda, przypadłe im po ojcu i matce w → Jurowcach, Popielach, Srogowie Dolnym i Górnym, Raczkowej i Dębnie, oraz kwitują go z całej sumy (XVI 1768); ciż bracia przekazują Rafałowi przywileje na wymienione dobra (XVI 1769); Mikołaj i Szczęsny ręczą za br. Leonarda, że od niego Rafał nie dozna przeszkód (XVI 1770); 1487 Rafał z H. gwarantuje Mikołajowi Biernaszowskiemu terminowy zwrot długu 117 zł intromisją w wieś Srogów Górny (XVI 1805); tenże ręczy Janowi Mzurowskiemu za Stanisława Pieniążka na 100 grz. intromisją w wieś Srogów Niżny (XVI 1834); 1488 Jan Jasieński zastawia Rafałowi z H. za 140 grz. połowę wsi Niebocko, posiadaną od Jana Szurowskiego [Mzurowskiego] (XVI 1859, 3156); Rafał z H. gwarantuje Janowi Jasieńskiemu terminowy zwrot długu 200 grz. intromisją w wieś Srogów Dolny (XVI 1860); tenże dziedzic z H. i Witryłowa pozywa Jana, Stanisława i Zygmunta z Dydni w sprawie granic między wsiami Witryłów i Końskie a Dydnia i Temeszów (XVI 1862) oraz o zajazd na → Witryłów (XVI 1863, 1874); tenże oświadcza gotowość przyjęcia 30 grz. od Anny, wdowy po Wilamie z Grabownicy (XVI 1864); tenże zatrzymuje Janowi Szurowskiemu [Mzurowskiemu] i jego ż. Fennie dokument dotyczący połowy wsi Niebocko (XVI 1871); tenże pozywa Jana Czeszyka z Bukowa (XVI 1872, 1895); Jan Jasieński dzierżawca ze Srogowa pozywa Rafała z H. (XVI 1873); 1489 Jan z Bukowa gwarantuje Rafałowi z H. i Zawiszy z Grabownicy terminowy zwrot 20 grz. intromisją w kmieci w → Zmiennicy (XVI 1917); 1489-94 Rafał z H. zastawia Mikołajowi z Grabownicy za pożyczone 100 grz. połowę wsi H. położoną od strony Górek (XVI 1918, 1957, 2007, 2077, 2116, 2176); tenże ręczy Jakubowi Pieniążkowi za Mikołaja z Kamieńca na 380 zł pod gwarancją intromisji we wsie Witryłów i Końskie (XVI 1929, 1943); Mikołaj i Jan z Kamieńca zabezpieczają Rafałowi z H. daną porękę intromisją w 20 grz. czynszu w Komborni (XVI 1944); Rafał z H. gwarantuje Mikołajowi Syroczkowi i Pawłowi braciom z Pakoszówki, terminowy zwrot długu 40 zł intromisją w kmieci w → Srogowie Górnym (XVI 1930); tenże zastawia Pawłowi Pakoszowskiemu za dług 44 zł kmieci we wsi → Srogów Górny (XVI 1960); 1490 tenże ręczy za Mikołaja, Wilhelma i Zawiszę z Grabownicy w sprawie ich zapisu dóbr Czortorie intromisją w połowę wsi swej H., położoną od strony Jabłonki i Dydni (XVI 1963); Jakub z Górek pozwany przez Klemensa z Pakoszówki o niezapłacenie 10 grz. poręczonych za Rafała z H. (XVI 1973); Rafał z H. zastawia Klemensowi Radwanowi za 30 zł węg. kmieci we wsi → Srogów Górny (XVI 1981); 1491 tenże gwarantuje Piotrowi Pieniążkowi wojskiemu san. terminowy zwrot 100 zł intromisją w wieś → Srogów Górny (XVI 2041); 1491-92 tenże gwarantuje Mikołajowi Zabierzowskiemu terminowy zwrot 50 grz. intromisją w wieś Końskie (XVI 2042, 2078); 1492 Paweł Pełka z Grabownicy pozywa Rafała z H. (XVI 2103, 2105, 2106); prac. Grzegorz Puchała z Grabownicy pozywa Rafała z H. (XVI 2104, 2107); 1493 Stanisław Pieniążek star. san. z br. Jakubem z Zarszyna, jako opiekunowie dzieci Piotra, kwitują Rafała z H. ze 100 zł, które ten winien był ich zm. bratu Piotrowi wojskiemu san. i zapisał je na wsi Srogów Górny (XVI 2126); Rafał z H. zastawia Mikołajowi Jasieńskiemu za dług 140 grz. połowę wsi Srogów Dolny (XVI 2129); starosta ustanawia zakład między Rafałem z H. a Janem, Zygmuntem i Stanisławem z Dydni (XVI 2167); 1494 zeznanie Rafała z H. w sprawie zastawu i wykupna wsi → Niebocko (XVI 2197, 2336); tenże zapisuje ż. swej Barbarze c. zm. Szczęsnego z Paniowa kaszt. lw. i hetmana kor., 3500 zł węg. na połowie swych dóbr w z. san. [fragment → r. 1486] (XVI 2209); tenże zastawia Mikołajowi z Zarszyna za pożyczone 100 zł węg. wieś Srogów Górny, posiadaną zastawem od Mikołaja z Jurowiec (XVI 2237); tenże właśc. wsi Rudawka (XIX 3019); 1495 Piotr, Mikołaj i Szczęsny z Jurowiec stwierdzają danie zapisu Rafałowi z H. na sprzedane mu dobra Jurowce, Popiele, Srogów Dolny i Górny, Raczkowa i Dębna (XVI 2242); Leonard z Jurowiec wyraża zgodę na sprzedaż przez braci swych Piotra, Mikołaja i Szczęsnego, podczas jego nieobecności, Rafałowi z H. dóbr Jurowce, Popiele, Srogów Górny i Dolny, Raczkowa Wola i Dębna, i kwituje ich wszystkich z należnej mu kwoty 1000 zł (XVI 2276, 2277, 2310); Rafał z H. gwarantuje Leonardowi z Jurowiec terminowy zwrot pożyczonych 275 zł intromisją w wieś Srogów Dolny (XVI 2278); starosta ustanawia zakład między Rafałem z H., Pawłem Pełką z Grabownicy i Zygmuntem z Dydni (XVI 2283); 1496 Rafał z H. zastawia Mikołajowi z Grabownicy za 80 grz. połowę wsi H. (XVI 2290); tenże gwarantuje Leonardowi, niegdyś dziedzicowi z Jurowiec, terminowy zwrot pożyczonych 300 zł węg. intromisją w połowy wsi Witryłów i Końskie (XVI 2295); Barbara c. zm. Szczęsnego z Paniowa daje mężowi swemu Rafałowi z H. burgrabiemu krak. trzecią część swego posagu, oddalając ją od swych braci i krewnych (XVI 2309); Rafał z H. gwarantuje Janowi z Tarnowa chor. krak. terminowe zapłacenie 380 zł węg. intromisją w połowę wsi Jurowce, Popiele, Srogów Górny i Dolny i Raczkowa (XVI 2330); tenże ręczy połową wsi Końskie za Pawła Pełkę, że ten wywiąże się wobec swej szwagierki w związku z wsią → Niebocko (XVI 2336); 1497 tenże ręczy przezornemu Janowi Rzymskiemu mieszczaninowi z Zarszyna za Pawła Pełkę z Grabownicy na 10 grz. i gwarantuje porękę zastawem 2 kmieci w Jurowcach (XVI 2374); tenże za zgodą ż. Barbary zastawia Andrzejowi Czuryle ze Stojanic stolnikowi przem. za 700 zł wsie Jurowce, Popiele, Srogów Górny i Dolny oraz Raczkową Wolę (XVI 2377); tenże zapisuje Mikołajowi Jasieńskiemu pożyczone 190 grz. na wsi Leszczawie (XVI 2384, 2428); tenże gwarantuje Auktowi i Janowi z Paniowa starostom żydacz. i stryjskim terminowe zapłacenie długu 400 zł intromisją we wsie Jurowce, Srogów Górny i Dolny, Popiele i Raczkową Wola (XVI 2396); Paweł Pełka z Grabownicy w imieniu Andrzeja Czuryły ze Stojanic oświadcza chęć przyjęcia od Rafała (z H.) 700 zł, zapisanych na wsiach Jurowce i przynależnych. Rafał odpowiada, że gotów jest dać pieniądze, jeśli Czuryło wykreśli go z akt z. i że w ubiegły dzień 24 VI, złożył to oświadczenie. Pełka chce podać poręczycieli Jakuba Pieniążka i Jana Tyrawskiego, że Czuryło będący w służbie Rzeczypospolitej, po powrocie z wojny każe skreślić ten zapis z akt z. Następnie Pełka skarży, że Rafał wypędził gwałtem Andrzeja Czuryłę z dzierżawy dóbr Jurowce, w które ten otrzymał intromisję przez woźnego. Rafał odpowiada, że 24 VI Czuryło nie dopuścił go do intromisji. Starosta dla wyjaśnienia prawdy wyznacza woźnego i wzywa strony za 2 dni, a wówczas woźny stwierdza danie intromisji Czuryle, który mu oświadczył, że winien dać intromisję Rafałowi na 24 VI, a jeśli ten tego dnia nie zapłaci pieniędzy, da ją Pełce (XVI 2423-2425); 1498 starosta ustanawia zakład między Rafałem z H. a Andrzejem Czuryłą i ludźmi z Jurowiec (XVI 2442); 1499 Rafał z H. z ż. Barbarą zapisuje Zawiszy Grabownickiemu 113 grz. na wsi Brzeżawie (XVI 2485); tenże pozwala Mikołajowi Syroczkowi z Pakoszówki na urządzenie sadzawki na granicy → Jurowiec i Pakoszówki (XVI 2486); zgoda między Rafałem z H. a Mikołajem Jasieńskim (XVI 2492); starosta ustanawia zakłady między Rafałem z H. i jego bratankiem Janem dziedzicem z Birczy a Marcinem Staniszowskim ze Staniszowiec i tegoż ż. Anną Górecką z Górek (XVI 2496-2499, 2501); Anna z Górek skarży Rafała z H. o zajazd na dobra jej oprawy w → Górkach, zapisane przez męża jej Jakuba (XVI 2504, 2513, 2519, 2534, 2537, 2541-2544, 2555, 2556, 2559, 2562, 2566, 2570, 2629-2631, 2645, 2646, 2652, 2668, 2673); zakład między Rafałem z H. a Jasieńskim (XVI 2520); 1500 Rafał z H. zastawia Janowi Strzeżowskiemu za 150 zł węg. i 70 zł w półgroszkach wieś → Srogów Wyżny (XVI 2601); tenże za zgodą ż. Barbary gwarantuje Mikołajowi Jasieńskiemu terminowy zwrot 150 grz. intromisją w wieś → Leszczawę (XVI 2612, 2677); tenże otrzymuje od Aukta, Jana, Wacława, Irzyka i Jakuba, braci niedzielnych z Paniowa, 250 zł i dopisuje tę sumę do wcześniejszej 400 zł, zapisanej na dobrach → Jurowce i in [ → r. 1497] (XVI 2620); tenże gwarantuje przezornemu Wacławowi mieszczaninowi z Wielopola terminowy zwrot 80 zł intromisją w 12 ról z 12 kmieciami we wsi H., mieszkającymi od dworu poniżej w kierunku Brzozowa (XVI 2672); Mikołaj Jasieński kwituje Rafała z H. z sumy 200 grz., na którą ręczył za Rafała Mikołaj Syroczek dobrami Pakoszówka (XVI 2678); starosta czyni wolnym Rafała z H. od wszelkich kar i zakładów prawnych (XVI 2680); Jan ze Strzyżowa oskarża Rafała z H. o wypędzenie jego zarządcy z wsi Srogów Górny, choć zobowiązał się dać Janowi tę wieś w zastaw za 150 zł węg. i 70 zł w półgroszkach (XVI 2700, 2701); 1501 Rafał z H. gwarantuje Auktowi, Janowi i Wacławowi z Paniowa terminowy zwrot długu 1032 grz. intromisją w wieś → Jurowce i in. Barbara ż. Rafała wyraża zgodę (XVI 2714, 2715); tenże zastawia Mikołajowi z Grabownicy za pożyczone 60 grz. 5 kmieci w H. Stanisława Rogoża, Jana Służebnego, Michnaka, Szczyrbę i Lissogorskiego, i umarza wcześniejsze zapisy na 180 grz. (XVI 2724); tenże zastawia Janowi Góreckiemu z Birczy za dług 30 zł połowę wsi Rudawki (XVI 2730); w związku z pozwaniem Rafała z H. przez Jana ze Strzyżowa o zwrot 150 zł węg. i 70 zł w półgroszkach, sąd gr. przydaje woźnego do egzekwowania kosztów w dobrach H. (XVI 2734); woźny zeznaje o niedopuszczeniu, Rafał zarzuca nieprawne postępowanie (XVI 2746-2748, 2751, 2757, 2758, 2760, 2773, 2776, 2784); 1501-02 Rafał z H. ręczy dobrami H. w sprawie sołectwa w → Dąbrówce [dziś D. Starzeńskiej] (XVI 2775, 2813); 1501-03 tenże gwarantuje Mikołajowi Jasieńskiemu terminowy zwrot 50 grz. intromisją w wieś → Leszczawę. Jasieński nie otrzymuje intromisji, spór zakończony przez rozjemców zgodą, mocą której Rafał winien dać 100 zł i daje intromisję w dobra Leszczawa (XVI 2761, 2838, 2841, 2843-2847, 2852, 2853, 2902, 2903, 2907, 2911, 2918); 1501-03 Rafał Humnicki pozwany przez Pawła Rozborskiego z Rzeplina o niechęć wydania kmiecia zbiegłego z Rzeplina do Końskiego, woźny dodany do dochodzenia 10 grz. z dóbr Leszczawa (XVIII 3035, 3082, 3179, 3238, 3986-3989, 4008, 4009, 4084, 4127, 4160); 1502 Rafał z Leszczawy dzierżawca z Birczy pozwany o zatrzymanie kmiecia z Kupnej (XVII 3392); 1502-03 tenże pozwany przez Aleksandra Orzechowskiego z Krzywczy o niewydanie zbiegłego z wsi Chyrzynki, woźny dodany do intromisji w wieś Leszczawę (XVIII 3052, 3081, 3178, 4031, 4045, 4085, 4126); 1502-05 tenże pozwany przez Jana Fredrę z Pleszowic o niechęć wydania zbiegłego z Klokowic do Witryłowa, woźny dodany do intromisji w wieś Leszczawę (XVIII 3058, 3163, 3391, 4171); 1503 sław. Wacław mieszczanin z Wielopola daje swemu pasierbowi Janowi Branczlykowi sumę zapisaną sobie przez Rafała z H. (XVI 2946); Rafał z H. skazany na karę 14 grz. za nieuiszczenie podatku 8 gr z łanu, uchwalonego na zjeździe krak. po koronacji (XVI 2953); 1504 tenże gwarantuje Piotrowi Felsztyńskiemu terminowe zapłacenie długu 66 zł intromisją w wieś Leszczawę (XVI 2957); Mikołaj Jasieński kwituje Rafała z H. z pełnej zapłaty (XVI 2985); Rafał z H. zastawia Janowi Siemuszowskiemu za 100 grz. długu kmieci w → Końskiem (XVI 3040); 1505 tenże zapisuje Stanisławowi z Grabownicy za dług 20 grz. 2 kmieci nieosiadłych (inpossessionatos) w H. Stanisława Rogosza i Jana Nogaja (XVI 3045); Wacław z Paniowa kwituje Rafała z H. ze swej części pieniędzy, zapisanej na dobrach → Jurowce (XVI 3060, 3061, 3064, 3067); Rafał Humnicki pozwany przez Jana z Ostrowa o zbiegłego z Rokszyc do Malawy, woźny dodany do intromisji w wieś Leszczawę (XVIII 3367, 3424, 4412); tenże pozwany przez Jana Łysakowskiego o zbiegłego ze Strzelczyc przebywającego w H., wartości 10 grz. (XVIII 3423, 4343); 1506 Mikołaj Bal z Hoczwi ustanawia Macieja bpa przem., Annę kasztelanową san. swą matkę i Rafała z H. opiekunami swej siostry Barbary i jej dóbr (XVI 3155); Rafał z H. gwarantuje Wacławowi z Paniowa terminowy zwrot 120 zł intromisją w połowę wsi Brzeżawa (XVI 3188); 1508 Rafał Humnicki płaci podatek z dóbr H., Witryłów, Końskie, Rudawka, Leszczawa, Brzeżawa 15 1/2 grz. 7 gr (ŹD XVIII s. 117); 1510-11 Rafał z H. wojski san. (XIX 3110, 3115); 1515 Humnicki właśc. wsi H., Witryłów, Końskie, Twardego Wola [dziś Brzeżawa], Leszczawa, Rudawka, Górki, Szczyrzyczkowa [dziś Wola Górecka], Jurowce, Srogów Dolny i Górny, Popiele (ŹD XVIII s. 148); Humniska 24 ł., młyn walnik 1 wiard., karczma z browarem 1 wiard. (ŹD XVIII s. 148); 1518 król Zygmunt pozwala Barbarze z Paniowa ż. Stanisława Pieniążka na zapisanie czynszu we wsi H., zapisanego jej przez zm. Rafała Humniskiego (MRPS IV 2761); 1523 podymne 1 grz. (AS I 21 k. 96); 1526 22 1/4 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 413); 1530 22 ł., 2 komornicy, młyn, karczma (AS I 21 k. 348); 1531-33 Stanisław, Jan i Jerzy Humniccy z H. br. rodzeni niedzielni właściciele Jurowiec, Raczkowej, Srogowa i Popieli (XIX 3130, 3131, DCCCLXXVII, DCCCLXXIX, 3134); 1536 brak H. w rejestrze podatkowym; 1538-39 Jan i Jerzy bracia oraz Jerzy, Stanisław i Jan synowie zm. Stanisława Humniccy, właściciele Jurowiec, Raczkowej, obojga Srogowów i Popieli (XIX DCCCLXXXI-DCCCLXXXIV, 3137-3139); 1552 39 kolonów, karczma, młyn 1 koło (AS I 21 k. 1012).

Mieszkańcy: 1451 Chodor filius Tharasi kmieć (XI 2974); 1453 szl. Piotr Strach (XI 3103, 3104); 1478 Marcin Gołąmb (Trz. 310); 1480 Thomek Strach (Trz. 331); 1501 Stanisław Rogoz, Jan Słuzebny, Michnak, Szczyrba, Lissogorszki kmiecie (XVI 2724); 1505 Stanisław Rogosz, Jan Nogay kmiecie inpossessionati (XVI 3045); homo profugus Iacobus de Strzelczycze przebywający w H. (XVIII 3423, 4343) 1509 Marcin Golamp (Trz. 519); 1511 Maciej Czyayka (Trz. 530); 1531 Blazius Yagelko (Trz. 748).

4. 1409 kmiecie winni płacić meszne plebanowi z łanów pomierzonych na szerokość, gdyby zaś nie miały długości zwanej pospolicie „dlee” (dlosz?), wówczas czynsz ma być płacony według miary ról zgodnie z zasadami prawa niemieckiego, → p. 5 (ZDM V 1220); 1436 Jerzy ze Zboisk kupuje od Mikołaja sołectwo w H. za 250 grz. płacąc 100 grz. i następne raty roczne po 50 grz. (XI 767); 1438 Paweł z Jasionowa sprzedaje szl. Mikołajowi, niegdyś sołtysowi z H. swą część dziedziczną w Zmiennicy z sołectwem za 160 grz. (XVI 1075-1077, 1152, 1209); 1446 Elżbieta ż. Mikołaja, niegdyś sołtysa humniskiego, siostra szl. Szczepanka i Pawła dziedziców z Jasionowa (XI 2186, 2187, 2196, 2204); 1607 wójt i 7 przysiężników w H. (Balzer 112).

5. 1409 Benko z Żabokruk pan z H. i Górek za radą ż. Anny funduje i uposaża kościół św. Stanisława w H. postanawiając, że kmiecie winni dawać plebanowi meszne po mierze równej 3 korce żyta i owsa z łanu, przyłącza do tego kościoła swoją wieś Górki z mesznem jak w H., nadaje kościołowi łan w H., miejsce na sadzawkę poniżej cmentarza i wygon (ZDM V 1220; odpis z oryginału w posiadaniu autora); 1453 Świętosław pleban z H. (XI 3195); 1468 zm. Mikołaj pleban w H. s. Mikołaja Chrapka (XVI 432); 1470-79 Piotr Mrochowski pleban w H. (XVI 725, 1376).

6. P. Dąbkowski, Ziemia sanocka w XV stuleciu, II s. 2-11, 85, Matiaszowicze; E. Bielecki, Gozdawici-Bireccy w XV stuleciu, Mies. Herald. XI 1932, s. 123-126.

8. Kościół drewniany na podmurowaniu kamiennym wzniesiony w II poł. XV lub XV/XVI w. Wewnątrz czara chrzcielnicy kamiennej o tradycjach gotyckich XVI w., kropielnica kamienna w typie chrzcielnicy gotyckiej XVI w. ze śladami dekoracji malarskiej (Kat. zab. XIII zesz. 2 s. 55-56).