MCHAWA

(1403 Mchawa) 13 km na SW od Leska.

1. 1477, 1484, 1493 distr. san. (XVI 1213, 1226, 1268, 1033, 2118, 2131); 1508, 1523, 1530 z. san. (ŹD XVIII s. 117; AS I 21 k. 98, 513).

2. 1511 rozgraniczenie między wsią M. a wsią Stężnicą dokonane przez rozjemców: najpierw Mikołaj Bal właściciel Stężnicy wskazuje miejsce bagniste na E od wsi M., gdzie są zarośla olszynowe olschey rubus, według niego stanowiące granicę. Piotr Odnowski, właściciel M. wskazuje natomiast jako granicę ujście potoku Maxin do rz. Hoczewki („Hoczew”) a od Maxina do potoku Studnycza (XIX 3110); w dalszym ciągu ustalania granicy M. Bal wskazuje ją od wierzchowiny wzgórza [potoku] zw. Hluboki aż do ujścia tegoż do rz. Hoczewki, po jej przejściu prosto na wierzchowinę potoku Maxin, gdzie grzbietami gór do granicy wsi Serednie Józefa Tarnawskiego (XIX 3112); P. Odnowski właściciel Mchawy okazuje granicę tej wsi i Stężnicy: od grzbietu góry na granicy wsi Żernicy Niżnej i Żernicy Wyżnej, z którego to grzbietu spływają do rz. Hoczewki potoki Hluboki i Voronykow, a z innej jego części potok Stesnycza. Od grzbietu góry prowadzi granica aż do rz. Hoczewki, przekroczywszy ją i idąc jej brzegiem do miejsca, gdzie wpada potok Maxin i tym ostatnim idąc w górę aż do jego wierzchowiny, i stąd grzbietami gór aż do granicy wsi Serednie J. Tarnawskiego (XIX 3112); po ostatecznym rozgraniczeniu przez głównego rozjemcę wsi Żernicy Niżnej i Ż. Wyżnej i dojściu do wierzchowiny potoku Hluboki, prowadzono ostateczną granicę między wsiami Mchawa i Stężnica potokiem Hluboki, następnie przez trzy jego wierzchowiny do potoku Voronykow i do łąki sołtysa z M., przez którą płynie ten potok. Po odpoczynku i posiłku przeszli łąkę, przekroczyli rzekę Hoczewkę idąc przez podmokłe łąki na górę aż do wierzchowiny potoku Maxin, który wraz z jego wierzchowinami pozostał na lewo po stronie Stężnicy. Od wierzchowiny Maxina grzbietem góry zw. „Krzywenyska alias Rosdzalim” tak, że na lewo w kierunku „Hoczwyczka” pozostaje wraz z swymi wierzchowinami cały potok Czerni, a na prawo potok Mchawka z wierzchowinami płynący w stronę wsi Mchawy. Idąc grzbietem góry między wierzchowinami wymienionych potoków sypano kopce, z których dwa na dwóch szczytach wyrastających na grzbiecie góry, aż doszli do granicy wsi Serednie Józefa Tarnawskiego, gdzie usypano kopiec narożny oddzielający posiadłości i wsie Hoczew i Terpiczów [ściślej wieś Stężnicę] M. Bala, Zahoczewie P. Odnowskiego i Serednie J. Tarnawskiego. Tu sołtys wsi Serednie w imieniu swego pana potwierdza granicę tej wsi (XIX 3113, 3116).

3. Własn. szlach. 1463 wskutek starań [dziedzica Piotra Bala ze Zboisk] chorążego san. i przed jego sługą mieszkańcy Zahoczewia i M. ręczą za stawienie się przed starostą kniazia z M. (XVI 16); 1471 Piotr ze Zboisk chorąży san. zapisuje ż. swej Małgorzacie 1000 grz. oprawy i wiana na połowie swych dóbr, w tym na wsiach M. i Zahoczewie i na połowie robocizny w tych wsiach (XVI 790); 1477-78 Katarzyna ż. Jana z Kulikowa kwituje ojca swego Jana Felsztyńskiego z wszystkich dóbr dziadowizny, babizny i macierzyzny, przypadłych jej po matce Zuzannie, tj. z piątej części dóbr i wsi → Zboiska i in. w tym Zahoczewie i M. (XVI 1213, 1226, 1268); 1481 właśc. [Jan] Felsztyński (XVI 1521); 1484 Barbara ż. Jakuba Clussa z Wyżnian za zgodą męża i Matiasza Bala z Nowotańca sprzedaje ojcu swemu Janowi Felsztyńskiemu za 40 [400 ?] grz. przypadłą jej po matce Zuzannie piątą część dziadowizny, babizny i Tuacierzyzny, tj. z dóbr → Zboiska i in. w tym Zahoczewie i M. (XVI 1633); Helena ż. Adama z Oleszyc sprzedaje ojcu swemu Janowi Felsztyńskiemu jw. (XVI 1634); 1493 Marta ż. Jana Laszniowskiego z Dłużniowa, córka Jana Felsztyńskiego, sprzedaje bratu swemu Piotrowi Felsztyńskiemu ze Zboisk za 400 grz. należną jej piątą część po matce Zuzannie z dóbr po dziadkach i macierzystych w pow. san., w tym z wsi Zahoczewie i M. (XVI 2118); Piotr Felsztyński daruje dożywotnio ż. swej Beacie z Romanowa połowę wszystkich swych dóbr w pow. san., w tym wsi → Zboiska, M., Zahoczewie i Żernica (XVI 2130, 2131); 1508 właśc. Piotr Felsztyński (ŹD XVIII s. 117); 1511 właśc. Piotr Odnowski albo Felsztyński podkom. lw. i star. biecki (XIX 3110-3116); 1523 Mchawa, Żernica posiadają wolniznę (AS I 21 k. 98); 1530 5 ł., pop (AS I 21 k. 513); 1536 4 ł. (AS I 21 k. 562); 1552 20 gosp., karczma, folusz, młyn o 1 kole, pop (AS I 21 k. 1014); 1553 Mikołaj Odnowski z Felsztyna [s. Piotra Felsztyńskiego z Odnowa] wwda sandom. zapisuje z. swej Annie z Bobrku 3000 zł na swych dobrach: wieś → Zboiska, Zahoczewie, M. i in. (MRPS V 1562).

Mieszkańcy: 1463 Hrycz, Iussko, Senko, Iwan, Stepan Magnus, Stepan sellator, Jakub kmiecie, Wanczo kniaź (XVI 16); 1472 Radz, Czepek (XVI 889)1Zapiska podaje ich pochodzenie „de Mrochowa”, lecz prawdop. jest to błąd, zamiast „de Mchawa”, na co wskazuje osoba właściciela Piotra ze Zboisk oraz nazwisko kniazia z r. 1481. Dotyczy to i mieszkańców tej wsi; 1481 Petrus Mukacz kniaź, Szyenko Borzy (XVI 1521).

4. 1463 Wanczo knaz de M. (XVI 16); 1472 Iaczko Munkacz knaz (XVI 889)1Zapiska podaje ich pochodzenie „de Mrochowa”, lecz prawdop. jest to błąd, zamiast „de Mchawa”, na co wskazuje osoba właściciela Piotra ze Zboisk oraz nazwisko kniazia z r. 1481. Dotyczy to i mieszkańców tej wsi; 1481 Petrus Mukacz knyasz (XVI 1521); 1511 łąka sołtysa z wsi M. nad Hoczewką i potokiem Woronykow (XIX 3113).

5. 1530, 1552 pop → p. 3.

1 Zapiska podaje ich pochodzenie „de Mrochowa”, lecz prawdop. jest to błąd, zamiast „de Mchawa”, na co wskazuje osoba właściciela Piotra ze Zboisk oraz nazwisko kniazia z r. 1481. Dotyczy to i mieszkańców tej wsi.