(XII w., 1203 Cotlov, Cotlowo) 14 km na N od Ostrzeszowa.

1. A. 1266 okręg kotłowski, obejmujący 33 wsie, które dawały dzies. bpowi wrocł., pokrywał się na ogół z późniejszym pow. ostrz. (LFV 72, zob. Ros. 90); 1564 w starostwie grabowskim (MKL 207); 1634 par. K., dek. ostrz. (VO 35).

2. 1357, 1511 graniczył z Biskupicami Zabarycznymi (Wp 1354; VG 418, zob. Ros. 110).

3. 1564 wieś król., 5 kmieci na 5 ł., czynsz po 1 fl. 6 gr i w naturze, robocizna 2 dni w tygodniu, karcz, dawał z roli 26 gr, robił 1 dzień, 1 folw., 3 młyniki, gonciarze dawali co 10 kopę do zamku (MKL 207).

6. 1108, 1148 kościół miał zbudować Piotr Włostowic (VB 751; DH 2, 14); 1203 pleban Mikołaj (KŚ 101); 1413 pleban Jan (ZSK 416, 419); 1457 pr. patr. tut. kościoła nadał król kan. regularnym w Kaliszu (VB 751, zob. KSz 170); 1634 kościół Narodzenia NMP, do parafii 6 wsi, dawniej także Mikstat (VO 36, 17).

7. 1420-37 Man. 285, 11; AC 1, 1560; GO 1, 91, 95.

8. Kościół mur. romański z połowy XII w.¹W. Wiliński, Granitowe kościoły wiejskie XII wieku w Wielkopolsce. „Przegląd Zachodni”. R. VIII, 1952, nr 11-12, s. 431, pozostałości po piecach hutniczych (Hens. 3, 132).