(1470-80 Lawy, 1564 Law) wieś i karczma na lewym brzegu rz. Nidzicy, dziś wieś po obu brzegach rz. Nidzicy 7 km na NE od Koszyc.

1. 1581 pow. prósz (ŹD s. 10); 1470-80 par. Przemętów [dziś Przemyków] (DLb. 2 s. 150).

2. Przed 1480 rz. Nidzica k. wsi czyli miejsca L. oddziela ziemię krak. od ziemi sand. (DHn. 1 s. 78); 1507 sąd komisaryczny rozgranicza wieś L. w stwie nowomiejskim korczyńskim w tenucie Elżbiety siostry króla Zygmunta I od wsi kl. tyn. Urzuty (MS 4, 8488); 1524 młyn i karczma w L. czyli na Sterkowcu¹DLb. 2 s. 150 odnotowuje w par. Przemęków wieś król. z karczmą i młynem Stirkowecz. Brak jej dziś na mapach i w UN (MS 4, 4483); 1533 cło mostowe w L. wydzierżawione za 10 grz. (ASK LVI K 2 k. 33v); 1538 most na rz. Nidzicy pod gajem zw. Czartoria [k. Morawian, pow. wiśl.], w stronę król. wsi L. (M. Wolski, Trzeciescy herbu Strzemię, mps s. 63, w druku); 1564 wieś czyli karczma L. na krak. drodze publicznej. Przewóz, młyn na rz. Nidzicy, która stanowi granicę między wsią król. L. a szlach. wsią Morawiany [pow. wiśl.]. Na nowej rzece [tj. odnodze po prawej stronie rzeki] pieczę o most ma star. nowomiejski korczyński, na starej rzece, która jest granicą ww. wsi naprawia most i drogi dz. Morawian. Mostowe pobierają w L. na zmianę, co drugi rok, król i dz. Morawian²W 1524 r. egzekutorzy testamentu zm. [w 1522 r.] Andrzeja Dunina z Prawkowic [woj. sier., dziś Pratkowice], fundującego III altarię Trzech Króli w kaplicy Różyców w kat. krak., kupuj ą za zgodą króla u Dunina br. zmarłego 16 fl. pol. czynszu z pr. odkupu w jego dobrach dziedz. Morawiany Małe [dziś Morawianki] w ziemi sand. położonych i na cle w L. (Wypisy 1516-1525, 305) (LS s. 48-9); przed nadaniem cła w Rachwałowicach [w 1501 r.] stara droga z Nowego Miasta Korczyna do Krakowa i przez Koszyce do Bochni szła od karczmy król. L. do Przemękowa (AS rps 19 s. 259-60); 1570 droga z Krakowa na Ruś idzie od Rachwałowic przez Przemęków i wieś L., w której pobierane jest cło, lecz nie został okazany na nie przyw. (LDK s. 29).

3. Własn. król. w stwie nowomiejskim korczyńskim. 1470-80 młyn i 2 karczmy z rolami (DLb. 2 s. 150); 1472 sz. Paweł Tochołowski [tenut.] z Jeżówki pozywa Mac. Czudka karczmarza z L. (GK 19 s. 631); 1507 → p. 2; 1524 Mikulaszowi młynarzowi i karczmarzowi król. w L. czyli na Sterkowcu spalił się przyw. na karczmę i młyn, posiadane dotąd „modo emptitio alias zakupem”. Mikulasz zostaje utrzymany w posiadaniu ww. dóbr. Winien dawać do zaniku nowokorczyńskiego 2 ćw. mąki z młyna i 2 grz. czynszu z karczmy oraz odrabiać „3 iuvamina alias powabi” na folwarku król. w Przemękowie (MS 4, 4483 – błąd druku: „powali” zamiast „powabi”); 1533 3 karczmy, młyn, cło mostowe wydzierżawione za 11 grz. (ASK LVI K 2 k. 33v.); 1538 Zygmunt I zezwala Feliksowi młynarzowi i karczmarzowi we wsi L. na ustąpienie młyna i karczmy Wojc. Dołędze; 1546 tenże Feliks sprzedaje za 60 grz. ww. Dołędze we wsi L. młyn wodny, z wyłączeniem karczmy już przedtem wykupionej dożywotnio przez Dołęgę od Feliksa za zgodą króla; tenże Dołęga sprzedaje za 60 grz. Błażejowi młynarzowi z Lipnicy [niezid.] młyn wodny w L. należący do stwa nowomiejskiego korczyńskiego, zachowawszy dla siebie karczmę. Błażej dostaje zgodę króla na dożywotnie posiadanie młyna (MS 4, 19253, 22577, 22580); 1556 Zygmunt August sprzedaje za 50 grz. Błażejowi Andrzychowi karczmę w L. w stwie nowomiejskim korczyńskim; 1557 król zachowuje wdowę po młynarzu Błażeju w dożywotnim posiadaniu trzeciej miary w młynie w L. w ww. stwie (MS 5, 1817, 7970); 1559 Zygmunt August zezwala Janowi Dziewieckiemu wykupić młyn i karczmę w L. i daje mu je w dożywocie (MS 5, 8757); przed 1564 dok. król. na karczmę w L. z obowiązkiem dawania łodzi na potrzeby króla i zamku w Nowym Mieście Korczynie i z czynszem 2 grz. (LS s. 338, nr 17); 1564 kmieci w L. nie ma, są tylko 3 karczmy z rolami i łąkami. Jeden z karczmarzy, posiadający przyw., jest obow. w czasie wylewu rz. [Nidzicy] przewozić łożnych król. i sługi zamkowe. Pozostali karczmarze płacą 3 grz. i 2 grz. Młyn na rz. Nidzicy; → też p. 2 (LS s. 48-9).

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. należą do kościoła par. w Przemękowie (DLb. 2 s. 150); 1529 dzies. snop. wart. 20 grz. łącznie z Przemękowem i Piotrkowicami należy jw. (LR s. 241).

8. Osada wczesnośredn. (Żaki, s. 518).

Uw. Na S od Działoszyc granicę między województwami sand. i krak. stanowiła rz. Nidzica, aż do jej ujścia do Wisły k. L. W źródłach z XV-XVIII w. wieś L. mylnie występowała bądź to w woj. krak i pow. prosz. bądź w woj. sand. i pow. wiśl. Wynikało to z faktu istnienia w średniowieczu dwóch osad o nazwie L.: jednej ww. opisanej na prawym brzegu Nidzicy w pow. prosz., drugiej wsi szlach. na lewym brzegu w pow. wiśl. Ponadto wg map z XVI-XVIII w. Nidzica płynęła kilka km przed ujściem dwiema odnogami, z których jedną, po lewej stronie głównego koryta, określano jako „starą rzekę”, i ta właśnie stanowiła granicę województw, → Atlas Historyczny Polski. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku, pod red. W. Pałuckiego; A. Wyczański, Studia nad gospodarką starostwa korczyńskiego 1500-1660, W. 1964, s. 139.